“မင္းဘယ္ေလာက္ပညာတတ္လဲ၊ ဘယ္ေလာက္ခ်မ္းသာလဲ ေထာင္ဘူး၀မွာထားခဲ့”
“ျပစ္မႈေႂကြးကုိ ေခၽြးႏွင့္ေပးဆပ္ရမည္”
ထိုေဆာင္ပုဒ္မ်ားႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံအက်ဥ္းေထာင္မ်ားတြင္ အက်ဥ္းသားႏွစ္မ်ိဳးႏွစ္စားသာ ရိွပါသည္။ အာဏာပုိင္ႏွင့္နီးစပ္သူ၊ ေငြေၾကးတတ္ႏိုင္သည့္ အက်ဥ္းသားႏွင့္ ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံမဲ့ ေငြမတတ္ႏုိင္သည့္ ေထာင္က်အက်ဥ္းသား။ ထိုႏွစ္မ်ိဳးပင္။
အာဏာပုိင္ႏွင့္နီးစပ္သူမ်ား၊ ေငြေၾကးတတ္ႏုိင္သူမ်ားအတြက္မူ ေထာင္သည္ အျပင္ေလာကႏွင့္ ၀င္းထရံတစ္ခုသာျခားသည့္ သေဘာေဆာင္ၿပီး ေၾကာက္စရာေလာကငရဲမဟုတ္ပါ။
ေထာင္က်တစ္ဦး ဘုရားခန္းမွာအိပ္မလား။ ထမင္း၊ ဟင္း ပူပူေႏြးေႏြးခ်က္စားခ်င္လား။ အဆင္သင့္ပင္။ မိလႅာသြားခ်င္လား။ ခြက္ေလးထုိးေပး။ ေဆးတဲ့သူကသြားေဆး။ သူ႔ေစ်းႏွင့္သူရိွၾကသည္။ ႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္ေပးရမည့္ ဂရန္းရြိဳင္ရယ္အရက္ပုလင္းတစ္ျပားကုိ တစ္ေသာင္းခဲြေပးလွ်င္ရႏုိင္သည္။ ေငြခုနစ္သိန္းေပးႏုိင္လွ်င္ တစ္ေသာင္းတန္ေငြျဖည့္ကတ္ထည့္ထားသည့္ ဂ်ီအက္စ္အမ္ဖုန္းတစ္လံုးရႏုိင္သည္။ အကပ္ေကာင္းဖုိ႔ႏွင့္ ေငြရိွဖုိ႔သာလုိပါသည္။
ပုိက္ဆံတတ္ႏုိင္ေသာ္လည္း ယင္းအခြင့္အေရးမ်ားကုိ လြယ္လြယ္ႏွင့္မရသည့္အက်ဥ္းသား ေနာက္တစ္မ်ိဳးရိွေသးသည္။ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ဘယ္တုန္းကမွမရိွခဲ့ဟု စစ္အစိုးရလက္ထက္က ေႂကြးေၾကာ္ခဲ့သည့္ ႏုိင္က်ဥ္းမ်ားပင္ျဖစ္ပါသည္။
ပိုက္ဆံရိွသူတစ္ဦး ေထာင္က်လာပါက ေထာင္ထဲတြင္ ၎ကုိေဘာက္ခ်ာဟုေခၚသည္။ ေထာင္အာဏာပုိင္ေတြက ျပန္ခန္႔ထားသည့္ ရာဇ၀တ္အက်ဥ္းသား တန္းစီးမ်ားက ပိုက္ဆံေပးလွ်င္ရသည့္ အခြင့္အေရးမ်ားေပးလ်က္ ေထာင္မွဴးအတြက္ ၎ထံမွဖန္တီးေပးသည္။ ေထာင္မွဴးက ေထာင္ပိုင္အတြက္ ျပန္ခဲြေပးသည္။
ယခင္ ေထာက္လွမ္းေရးအႀကီးအကဲေဟာင္း ဦးခင္ၫြန္႔ ကုိးကြယ္သည့္ တႎၾကားမင္းေခါင္ဆုိလွ်င္ အင္းစိန္ေထာင္တြင္း အက်ဥ္းက်ေနစဥ္ စင္ကာပူႏုိင္ငံမွ ဒုိးနတ္မုန္႔ကုိ ေန႔ခ်င္းၿပီးမွာစားခဲ့ၿပီး သူ႕ကုိပင္ မွ်ေ၀ေကၽြးခဲ့ေၾကာင္း စစ္အစိုးရလက္ထက္က ႏုိင္ငံေရးပုဒ္မျဖင့္ အႀကိမ္ႀကိမ္ေထာင္က်ခဲ့သည့္ ဇာဂနာကေျပာသည္။
“မနက္ေလယာဥ္နဲ႔ပါလာတဲ့ ဒိုးနတ္မုန္႔ ခ်က္ခ်င္း သူစားရတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္ေတာင္ ေကၽြးလိုက္ေသးတယ္”ဟု ၎ကေျပာသည္။
ယခင္ န၀တအစုိးရလက္ထက္တြင္ ေထာင္တြင္းလူမဆန္စြာ ညႇဥ္းပန္းႏွိပ္စက္ျခင္း၊ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္ျခင္း၊ ေထာင္၀င္စာေတြ႕လွ်င္ပင္ အက်ဥ္းသားထံမွ ျဖတ္ေတာက္သိမ္းဆည္းပစ္ျခင္း၊ ေနမေကာင္းလွ်င္ ထိေရာက္သည့္ကုသေစာင့္ေရွာက္မႈႏွင့္ ေဆး၀ါးလုံေလာက္မႈမရိွျခင္းတုိ႔ ရိွခဲ့ေသာ္လည္း ေငြေၾကးတတ္ႏုိင္သူတု႔ိကေတာ့ ေထာင္ေဆး႐ံု၌ ခုတင္အပုိင္စား၀ယ္ႏုိင္ပါသည္။
အခ်ိဳ႕အက်ဥ္းသားမ်ားဆုိလွ်င္ အလုပ္ၾကမ္းစခန္းမလိုက္လုိ၍ ေထာင္ဆရာ၀န္ထံလာဘ္ေပးကာ HIV ပုိးရိွေၾကာင္း ေထာက္ခံစာကုိ ေတာင္းယူတတ္ၾကသည္ဟု ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္း ၀င္းႏုိင္ဦးေရးသားသည့္ “ရာဇ၀င္ရွင္းတမ္း”ကုိယ္ေတြ႕စာအုပ္တြင္ မွတ္သားရသည္။ HIV ပိုးရိွလွ်င္ အလုပ္ၾကမ္းစခန္းမလုိက္ရေပ။
“ေငြေၾကးခ်မ္းသာတဲ့သူေတြ၊ အာဏာပုိင္နဲ႔ အဆင္ေျပတဲ့သူေတြအေနနဲ႔ အက်ဥ္းေထာင္ထဲမွာ လုပ္ႏုိင္တာေတြ အမ်ားႀကီးရိွခဲ့တာကေတာ့ အေသအခ်ာပါ။ အဲဒီအေနအထားေတြကုိ ျပဳျပင္ႏုိင္ဖုိ႔ ႏိုင္ငံတကာစံႏႈန္းေတြနဲ႔ကုိက္ညီတဲ့ အက်ဥ္းေထာင္ဥပေဒ၊ အဲဒီဥပေဒနဲ႔အညီ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္မႈ အဲဒါေတြဟာ အေရးႀကီးပါတယ္”ဟု ေဒါက္တာရန္မ်ိဳးသိမ္းကေျပာသည္။
ေထာင္၀န္ထမ္းမ်ား၏လစာ၊ ခံစားခြင့္မ်ားကုိ လုိအပ္သလုိျပဳျပင္ေပးၿပီး အက်ဥ္းေထာင္မ်ားကုိ သီးျခားလြတ္လပ္သည့္ ေစာင့္ၾကည့္အဖဲြ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးခြင့္ေပးလုိက္ပါက အခြင့္ထူးခံလူတန္းစားျပႆနာ ေျပလည္သြားမည္ဟု ၎ကအႀကံျပဳသည္။
ျပစ္မႈေႂကြးကုိ ေခၽြးျဖင့္မဆပ္ရသူတုိ႔အတြက္ ေထာင္သည္ေၾကာက္စရာမေကာင္းသည့္အျပင္ ေနာက္ထပ္ျပစ္မႈမ်ားကုိ အလြယ္တကူက်ဴးလြန္ရန္ အားေပးရာေရာက္ေၾကာင္း တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေနတစ္ဦးကေျပာသည္။
“အခုက ေထာင္ကထြက္လာရင္ ေကာင္းဖုိ႔ကုိထားလုိက္၊ ေထာင္ကုိမေၾကာက္တဲ့အဆင့္ကုိ ေရာက္သြားတာ။ ေထာင္ကုိမေၾကာက္ေတာ့ဘူးဆုိတာက ျပစ္မႈက်ဴးလြန္ဖုိ႔ုကုိ မေၾကာက္ေတာ့ဘူးဆိုတဲ့အဆင့္ ျဖစ္သြားတာပါ။ အမွန္က ေထာင္ထဲတစ္ခါေရာက္သြားဖူးလုိ႔ရိွရင္ ေနာက္တစ္ခါ ေထာင္ထဲျပန္မလာႏုိင္ေအာင္ ဒီလူရဲ႕ စိတ္ဓာတ္စာရိတၱအားလံုးကုိ ျပဳျပင္ေပးတာမ်ိဳးပဲ ျဖစ္သင့္တယ္”ဟု ၎ကေျပာသည္။
အဂၤလိပ္လက္ထက္က ေရးသားခဲ့ေသာ အက်ဥ္းေထာင္လက္စဲြဥပေဒသည္ ယေန႔အထိ ေခတ္မီေနဆဲျဖစ္ၿပီး ယင္းဥပေဒအတုိင္း အက်ဥ္းသားအခြင့္အေရးကုိ ေထာင္အာဏာပုိင္တုိ႔က အျပည့္အ၀ေပးသင့္ေၾကာင္း၊ ဥပေဒကုိမ်က္ကြယ္ျပဳ၍ ဥပေဒကေပးထားသည့္ အခြင့္အာဏာကုိ လက္တစ္လံုးျခား လုိရာယူသံုးစဲြေနၾကသည့္အတြက္ တရားဥပေဒစုိးမုိးေရးကုိ စိန္ေခၚရာေရာက္ေၾကာင္း အဆုိပါတရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေနက ဆက္လက္ေျပာဆုိသည္။
လူကုန္ကူးမႈျဖင့္ ၄၄ ႏွစ္ က်ခံေနရေသာ ႏုိင္ငံျခားသားအက်ဥ္းသားတစ္ဦးဆိုလွ်င္ အင္းစိန္ေထာင္တြင္း မနက္စာကုိ သူ႔စိတ္ႀကိဳက္ အျပင္ကတပည့္တပန္းမ်ားက ျပင္ဆင္၀ယ္ေကၽြးရေၾကာင္း ယင္းအမႈကုိ လုိက္ပါေဆာင္ရြက္ခ့ဲသည့္ တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေနတစ္ဦးကေျပာၾကားသည္။
တရားဥပေဒစုိးမိုးေရးႏွင့္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရိွေရးအတြက္ သမၼတဦးသိန္းစိန္ဦးေဆာင္သည့္ အစိုးရအဖဲြ႕ႏွင့္ လႊတ္ေတာ္မ်ားက အရိွန္အဟုန္ျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ေနသည့္ ယေန႔ကာလတြင္ပင္ မၾကာေသးမီက ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ေကာ့ေသာင္းေထာင္ျပႆနာက ေမးခြန္းထုတ္စရာျဖစ္လာခဲ့သည္။
ေကာ့ေသာင္းေထာင္ဆူပူမႈဟု အစုိးရကထုတ္ျပန္ခဲ့သည့္ ျဖစ္ရပ္တြင္ ေထာင္ပုိင္က အက်ဥ္းသားအခ်င္းခ်င္း ခဲြျခားဆက္ဆံသည္ကုိ မေက်နပ္၍ အက်ဥ္းသားရာခ်ီဆႏၵျပခဲ့ၿပီး ေထာင္အာဏာပုိင္တုိ႔က ေသနတ္ႏွင့္ ပစ္ခတ္ေျဖရွင္းခဲ့ရသည္။ ေထာင္ဆူပူမႈ၏ အဓိကျပႆနာမွာ မူးယစ္ေဆး၀ါးမႈႏွင့္ ေထာင္က်ေနေသာ အက်ဥ္းသားအခ်ိဳ႕ ဟန္းဖုန္းကုိင္ေဆာင္ခြင့္ရသည့္အျပင္ မူးယစ္ေဆး၀ါးသံုးစဲြေနသည္ကုိပါ ျမင္ေတြ႕ရျခင္းေၾကာင္း အက်ဥ္းသားမ်ား ဆႏၵျပရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း အက်ဥ္းသားမိသားစု၀င္တစ္ဦးကေျပာသည္။
“ဟုိတုန္းက ပြင့္လင္းျမင္သာမႈမရိွတဲ့အခ်ိန္မွာ အေပၚကၫႊန္ၾကားတာတစ္မ်ိဳး။ ေအာက္ေျခကလုပ္တာတစ္မ်ိဳး ရိွေကာင္းရိွႏုိင္တယ္။ လူႀကီးေတြၾကည့္ေကာင္းသေလာက္လုပ္ၿပီး ေထာင္ပုိင္အခ်ိဳ႕ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈရိွခဲ့တယ္ဆုိတာ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာေတာ့ ဘယ္သူမွ အမွားခံၾကေတာ့မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ေကာ့ေသာင္းျဖစ္စဥ္မွာလည္း လုိအပ္တဲ့အေရးယူအျပစ္ေပးမႈ အျမန္ဆံုးလုပ္ခဲ့ပါတယ္”ဟု ေနျပည္ေတာ္အက်ဥ္းဦးစီး႐ံုးခ်ဳပ္မွ အရာရိွတစ္ဦးက ေထာင္တြင္းအက်င့္ပ်က္ျခစားမႈမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ တံု႔ျပန္ေျပာၾကားသည္။
သို႔ေသာ္ ယေန႔အထိ သက္သာေခ်ာင္ခ်ိေရးအေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ ဖြင့္ထားေသာ အက်ဥ္းေထာင္၀င္းျပင္ပသက္သာေခ်ာင္ခ်ိေရးဆုိင္မ်ားသည္ ေငြေၾကးတတ္ႏုိင္သူတုိ႔ မိသားစုျဖင့္ ခ်ိန္းဆိုေတြ႕ဆံုရာ၊ ေထာင္တြင္း၊ ေထာင္ျပင္ အေပးအယူလုပ္ရာေနရာတစ္ခုအျဖစ္ ဆက္ရိွေနဆဲပင္။
ႏုိင္ငံတကာအက်ဥ္းေထာင္မ်ားတြင္လည္း သတ္မွတ္ထားေသာကာလအတြင္း ေကာင္းမြန္စြာေနထိုင္ပါက အိမ္ကမိန္းမႏွင့္ ေထာင္တြင္းသံုးလတစ္ႀကိမ္ ေပးေနသည့္စနစ္ရိွသည္။ သို႔ေသာ္ ျမန္မာႏုိင္ငံက အခ်ိဳ႕ရဲဘက္စခန္းမ်ားတြင္မူ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ေပါင္း၍ လြတ္လပ္စြာေနထိုင္ခြင့္ရထားျခင္းေၾကာင့္ မည္သည့္အရံအတားအဆီးမ်ားကုိမွ ခက္ခဲစြာမျဖတ္သန္းရဘဲ စက္ဘီးတစ္စီးေနာက္တြင္ လမ္းႀကံဳစီး၍ ရဲဘက္စခန္းမွ လြတ္ေျမာက္ခဲ့ေၾကာင္း စာေရးဆရာမင္းဒင္က သက္ခိုင္၀တၱဳတြင္ ေရးသားထားသည္။
ႏုိင္ငံတကာၾကက္ေျခနီေကာ္မတီ (ICRC)ကဲ့သုိ႔ အဖဲြ႕အစည္းမ်ား ေထာင္တြင္း၀င္ေရာက္ေလ့လာခဲ့သည့္အတြက္ ေထာင္၀န္ထမ္းအာဏာပုိင္တုိ႔ဘက္ကလည္း အက်ဥ္းသားမ်ားကုိ အရင္လုိ ညႇဥ္းပန္းႏွိပ္စက္မႈမ်ိဳး၊ မ၀ေရစာေကၽြးမႈမ်ိဳး၊ ခဲြျခားဆက္ဆံမႈမ်ိဳးတို႔ကုိ အစိုးရသစ္လက္ထက္တြင္ သိသာစြာေလွ်ာ့ေပါ့လုိက္သည္။
သို႔ေသာ္ သူ႔ေစ်းႏွင့္သူ ေထာင္တြင္းေဘာက္ခ်ာျဖတ္သည့္စနစ္ကေတာ့ သက္ဆုိးရွည္ေနပါေသးသည္။
ေရးသားသူ- ေအးသူစံ၊ ေအာင္သစ္လြင္
7Day News Journal