ရန္ကုန္ၿမိဳ႕အပါအ၀င္ အျခားထင္ရွားေသာၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားရိွ အရက္၊ ဘီယာ ေရာင္းခ်ေသာဆုိင္မ်ား၌ ႏုိင္ငံျခားျဖစ္ အရက္၊ ဘီယာ၊ ၀ုိင္ႏွင့္ စီးကရက္မ်ား တည္ခင္းေရာင္းခ်သည္ကုိ မေတြ႕ရေတာ့ေပ။
သုိ႔ေသာ္ ၀ယ္ယူလို႔ေတာ့ ရရိွေနေသးသည္။ ဆုိင္ရွင္မ်ားက လူစိမ္းမ်ားကုိ မေရာင္းခ်ရဲေသာ္လည္း ရင္းႏွီးသူမ်ားကုိမူ အလြယ္တကူ ေရာင္းခ်ေပးလ်က္ရိွသည္။
စီးပြားေရးႏွင့္ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာနက ဦးေဆာင္ၿပီး တျခားေသာအဖဲြ႕မ်ား ပူးေပါင္းဖဲြ႕စည္းထားေသာ တရားမ၀င္ကုန္သြယ္မႈတားဆီးထိန္းခ်ဳပ္ေရးအဖဲြ႕က ရန္ကုန္ႏွင့္ မႏၲေလးၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားတြင္ လုိက္လံစစ္ေဆးဖမ္းဆီးေနသျဖင့္ စတုိးဆုိင္မ်ား ေပၚတင္မေရာင္းခ်ေတာ့ျခင္းျဖစ္သည္။
တည္ဆဲဥပေဒအရ ႏုိင္ငံျခားျဖစ္ အရက္၊ ဘီယာ၊ ၀ုိင္ႏွင့္ စီးကရက္မ်ား တရား၀င္ကုန္သြယ္လုိင္စင္ျဖင့္ တင္သြင္းခြင့္ျပဳမထားသျဖင့္ ေရာင္းခ်ျခင္းေတြ႕ရိွပါက တရားဥပေဒေၾကာင္းအရ အေရးယူျခင္းခံရေတာ့မည္ျဖစ္သျဖင့္ ေပၚတင္မေရာင္းခ်ရဲျဖစ္လာၾကသည္။
“႐ုတ္တရက္ဆုိေတာ့ ေပၚတင္မေရာင္းရဲဘူး။ ပစၥည္းကေတာ့ရိွတယ္။ ေစ်းက အရင္ကထက္ ၅၀ ရာခုိင္ႏႈန္းေလာက္ တက္သြားတယ္”ဟု မရမ္းကုန္းၿမိဳ႕နယ္ရိွ ယမကာေရာင္းခ်ေသာ စတုိးဆုိင္ပုိင္ရွင္တစ္ဦးကေျပာသည္။
တရားမ၀င္ေမွာင္ခိုပစၥည္းမ်ား ႀကီးစိုးေနေသာ ျပည္တြင္းေစ်းကြက္ကုိ ခ်က္ခ်င္းေျပာင္းလဲရန္ ႀကိဳးပမ္းမႈမွာ ႀကီးမားေသာစိန္ေခၚမႈျဖစ္ေနသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ေစ်း၀ယ္စင္တာေပါင္းမ်ားစြာ ဖြင့္လွစ္ထားေသာ စီးတီးမတ္ဟိုးဒင္းကုမၸဏီလီမိတက္မွ ႏုိင္ငံျခားျဖစ္ အရက္၊ ဘီယာ၊ စီးကရက္ေရာင္းခ်မႈကို ရပ္ဆုိင္းၿပီဟု တရား၀င္ မီဒီယာမ်ားတြင္ ေၾကညာၿပီးေနာက္ ေစ်းတက္လာျခင္းျဖစ္သည္။ သာေကတၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ Premium Food Survice Products ကုမၸဏီပုိင္ ဂိုေဒါင္မွ ႏုိင္ငံျခားမွလာေသာ ၀ိုင္ပုလင္းကုိးေသာင္းနီးပါး၊ အရက္ပုလင္းတစ္ေထာင္ေက်ာ္ ဖမ္းမိၿပီးေနာက္ စီးတီးမတ္၊ အုိးရွင္းႏွင့္ စီးတီးအိတ္စပတ္ဆုိင္မ်ားတြင္ အရက္၊ ဘီယာ၊ စီးကရက္ေရာင္းခ်ျခင္း ရပ္ဆုိင္းလုိက္ျခင္းျဖစ္သည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ အစုိးရက တရားမ၀င္တင္သြင္းလာေသာ ကုန္ပစၥည္းမ်ားပေပ်ာက္ရန္ ရည္ရြယ္လုပ္ေဆာင္ခ်က္မွာ မထိေရာက္သည့္အျပင္ စားသံုးသူမ်ားအတြက္ ေစ်းႀကီးေပး၀ယ္ကာ မဆလေခတ္ကကဲ့သို႔ ေမွာင္ခုိေစ်းကြက္ကုိအားေပးသည့္ အေနအထားမ်ိဳး ျပန္လည္ျဖစ္ေစသည္ဟု ေ၀ဖန္မႈမ်ားရိွလာခဲ့သည္။
“အဖမ္းအဆီးနဲ႔ စပ္ကူးမတ္ကူးကာလဆုိေတာ့ ေစ်းကြက္မွာပစၥည္းျပတ္ၿပီး ေစ်းႀကီးတာေတြ ျဖစ္မွာစုိးရတယ္”ဟု ျမန္မာႏုိင္ငံ ဆန္စပါးအသင္းခ်ဳပ္ ဗဟုိအလုပ္မႈေဆာင္ ေဒါက္တာစိုးထြန္းကေျပာသည္။
နယ္စပ္နယ္နိမိတ္ရွည္လ်ားေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံအေနျဖင့္ တရားမ၀င္ကုန္သြယ္မႈတားဆီးရန္ ျမန္မာ့ဆုိရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီေခတ္မွစ၍ တပ္မေတာ္အစိုးရလက္ထက္ထိ ႀကိဳးစားခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္ မေအာင္ျမင္ခဲ့ဘဲ အာဏာပုိင္မ်ားႏွင့္နီးစပ္သည့္ ေမွာင္ခုိလုပ္ငန္းလုပ္ကုိင္သူမ်ားသာ ႀကီးပြားခဲ့သည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ သမၼတဦးသိန္းစိန္ဦးေဆာင္ေသာ အစုိးရလက္ထက္တြင္ ေမွာင္ခုိလုပ္ငန္းကို အားေပးေစသည့္ ကုန္သြယ္မႈကုိအတားအဆီးျဖစ္ေနသည့္ သြင္းကုန္လုိင္စင္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေျဖေလွ်ာ့ေပးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေပးခဲ့သည္။ နယ္စပ္ကုန္သြယ္မႈလမ္းေၾကာင္းေပၚရိွ စစ္ေဆးေရးဂိတ္မ်ားကိုလည္း ဖ်က္သိမ္းေပးခဲ့သည္။
အျခားတစ္ဖက္တြင္လည္း တရားမ၀င္ကုန္သြယ္မႈမ်ား တားဆီးရန္အတြက္ စီးပြားကူးသန္း၀န္ႀကီးဌာနက ဦးေဆာင္ကာ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဌာန အေကာက္ခြန္အဖဲြ႕တုိ႔ ပူးေပါင္းကာ တရားမ၀င္တင္သြင္းလာေသာ ကုန္ပစၥည္းမ်ားအား Mobile Team ဖဲြ႕ကာ ဖမ္းဆီးစစ္ေဆးမႈမ်ား ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာလဆန္းမွ စတင္ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ကုန္သြယ္မႈပမာဏမွာ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္ပါက အေမရိကန္ေဒၚလာ ခုနစ္ဘီလီယံခန္႔ ျမင့္တက္လာခဲ့သည္။ ကုန္သြယ္မႈပမာဏလည္း ဒီဇင္ဘာ ၆ ရက္အထိ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၇ ဘီလီယံနီးပါး ရရိွလာခဲ့သည္။
အဓိကေရာင္းခ်သူမ်ားကုိ ဖမ္းဆီးလိုက္သျဖင့္ အရက္၊ ဘီယာ၊ ၀ိုင္ႏွင့္ စီးကရက္မ်ားမွာ လတ္တေလာေစ်းတက္သြားေသာ္လည္း ေရရွည္တြင္ အဆင္ေျပသြားႏုိင္ပါသည္ဟု စီးပြားေရးႏွင့္ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး၏ အႀကံေပးျဖစ္သူ စီးပြားေရးပညာရွင္ ေဒါက္တာေမာင္ေအာင္ကေျပာသည္။
၀န္ႀကီးဌာနအေနျဖင့္ တရားမ၀င္တင္သြင္းမႈမ်ားလြန္းေနျခင္း အရည္အေသြးပုိင္းစိတ္မခ်ရျခင္းႏွင့္ မွန္မွန္ကန္ကန္တင္သြင္းေနသူမ်ား ထိခိုက္ျခင္းႏွင့္ တရားမ၀င္တင္သြင္းသူမ်ားေၾကာင့္ ျပည္တြင္း၌ ထုတ္လုပ္သူမ်ား မယွဥ္ၿပိဳင္ႏုိင္ျခင္းတု႔ိေၾကာင့္ ယခုကဲ့သုိ႔ ေဆာင္ရြက္ရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေဒါက္တာေမာင္ေအာင္ကဆုိသည္။
ဦးသိန္းစိန္အစိုးရလက္ထက္တြင္ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈကုိ ဖိတ္ေခၚသည့္အေနျဖင့္ အရက္၊ ဘီယာ၊ စီးကရက္ထုတ္လုပ္လုိသည့္ ကုမၸဏီမ်ားကုိလည္း ျပည္တြင္းလုပ္ငန္းရွင္မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ ထုတ္လုပ္ခြင့္ျပဳထားခဲ့သည္။
လက္ရိွအခ်ိန္တြင္ ႏုိင္ငံတကာနာမည္ႀကီး ဘီယာကုမၸဏီမ်ားသည္ ျပည္တြင္း၌ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံရန္ ျမန္မာႏုိင္ငံရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေကာ္မရွင္ကလည္း ခြင့္ျပဳခ်က္ရရိွထားသည္။
ႏုိင္ငံျခားျဖစ္ အရက္၊ ဘီယာ၊ ၀ုိင္ႏွင့္ စီးကရက္မ်ား ပံုမွန္ကုန္သြယ္မႈလုိင္စင္ျဖင့္ တင္သြင္းခြင့္မျပဳဘဲ ဟုိတယ္လုိင္စင္ရရိွထားသူမ်ားကုိသာ တင္သြင္းခြင့္ျပဳထားသည္။
ထုိ႔အျပင္ ယခင္အစိုးရႏွင့္နီးစပ္ၿပီး အေကာက္ခြန္ကင္းလြတ္ခြင့္(Duty Free) ရရိွထားသူမ်ားကုိလည္း အရက္၊ ဘီယာ၊ ၀ုိင္ႏွင့္ စီးကရက္ တင္သြင္းခြင့္မ်ားျပဳထားသည္။
အဆိုပါကုမၸဏီမ်ားက ကြန္တိန္နာလုိက္တင္သြင္းၿပီး တစ္ဆင့္ျပန္လည္ေရာင္းခ်ေပးလ်က္ ရိွသည္။
အရက္၊ ဘီယာတင္သြင္းမႈကုိ တပ္မေတာ္အစုိးရလက္ထက္ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္တြင္ အမိန႔္ေၾကညာစာတစ္ခုထုတ္၍ တားျမစ္ထားခဲ့သည္။ ၎အမိန္႔စာမွာလည္း ဥပေဒကဲ့သို႔ပင္ က်င့္သံုးလုပ္ကုိင္ေနေၾကာင္း တရားမ၀င္ကုန္သြယ္မႈတားဆီးေရးဗဟုိေကာ္မတီ ဒုတိယၫႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးၫြန္႔ေအာင္ကရွင္းျပသည္။
“ေစ်းေတြ၊ ဆုိင္ေတြမွာ လိုက္ဖမ္းတာမ်ိဳးကေတာ့ မလုပ္သင့္ဘူး။ သူတုိ႔က တစ္ဆင့္ျပန္ၿပီးေရာင္းသူေတြပဲ”ဟု မဂၤလာေစ်းမွ အလွကုန္ပစၥည္းမ်ား တင္သြင္းေရာင္းခ်သူတစ္ဦးကဆိုသည္။
“တိုင္တဲ့လူရွိရင္ ဖမ္းမယ္ဆုိေတာ့ လန္႔ေနရတယ္။ ဒီမွာ ေရာင္းတာေတြ တုိက္႐ိုက္သြင္းတာေတြေရာ၊ တစ္ဆင့္ခံ၀ယ္ေရာင္းတာေတြေရာဆုိေတာ့ မလြယ္ဘူး”ဟု မဂၤလာေစ်းမွ အထည္ဆုိင္ရွင္တစ္ဦးကေျပာထားသည္။
တရားမ၀င္ကုန္သြယ္မႈတားဆီးေရး ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္က အသစ္ျပန္လည္ျပင္ဆင္ရန္ ေရးဆဲြျပ႒ာန္းထားသည့္ ပို႔ကုန္၊ သြင္းကုန္ ဥပေဒအရ အေရးယူေဆာင္ရြက္မည္ျဖစ္သည္။ ယင္းဥပေဒအရ တရားမ၀င္ကုန္ပစၥည္းမ်ား တင္သြင္းလာပါက ပစၥည္းကုိ ႏုိင္ငံပုိင္သိမ္းသည့္အျပင္ တင္သြင္းသူကုိလည္း ေထာင္ဒဏ္သံုးႏွစ္ (သုိ႔မဟုတ္) ေငြဒဏ္ က်ပ္ငါးသိန္းခ်မွတ္ရန္ ျပ႒ာန္းထားသည္။
“ေစ်းကြက္အလိုက်ျဖစ္တဲ့ ေပၚလစီမ်ဳိးျဖစ္ေအာင္ေတာ့လုပ္ၿပီ”ဟု ဟုိတယ္လုပ္ငန္းလုပ္ကုိင္လ်က္ရိွေသာ ဧဒင္ကုမၸဏီမ်ားအုပ္စု အႀကီးအကဲဦးခ်စ္ခုိင္က မွတ္ခ်က္ျပဳသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ ထိစပ္ေနသည့္ နယ္နိမိတ္တစ္ေလွ်ာက္ ေမွာင္ခိုကုန္ကူးမႈတားဆီးေရး ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ စနစ္တက် မဟာဗ်ဴဟာခ်မွတ္ရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း စီးပြားေရးပညာရွင္ ဦးလွေမာင္ကဆုိသည္။
လက္ရိွဖမ္းဆီးေနမႈမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍လည္း “တားဆီးစစ္ေဆးတာေတြက သမာသမတ္က်ဖုိ႔လုိတယ္။ စစ္ေတာင္းေတြဆုိရင္ေတာ့ မထူးဘူး”ဟုလည္း အထက္ပါပုဂိၢဳလ္က အႀကံျပဳေျပာၾကားသည္။
“အခုလိုဖမ္းတာက ကုန္ပစၥည္းအတုေတြ ဖမ္းေပးတာဆုိရင္ေတာ့ ေကာင္းတာေပါ့။ ဒီလုိဖမ္းတာေၾကာင့္ ပစၥည္းေစ်းေတြတက္လာတာ ေတြ႕ရတယ္”ဟု ရပ္ကြက္ေနအမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးက မွတ္ခ်က္ျပဳသည္။
လက္ရိွႏုိင္ငံျခားျဖစ္ပစၥည္းမ်ားကုိ ျပည္တြင္းတြင္ အတုလုပ္သူမ်ားမွာ ေစ်းကြက္အခုိင္အမာရိွေနၿပီး အတုအပပစၥည္းမ်ား ပေပ်ာက္ရန္အတြက္ ဖမ္းဆီးေနေသာလုပ္ရပ္မွာ လက္ေတြ႕တြင္ ခက္ခဲေနေသးေၾကာင္း လုပ္ငန္းရွင္တစ္ဦးကဆုိသည္။
“သြင္းတဲ့လူကုိ အၿပိဳင္အဆုိင္သြင္းခုိင္းလုိက္ရင္ေတာ့ တင္သြင္းသူ ျပန္ထိန္းခုိင္းရင္ေတာ့ ျဖစ္ႏုိင္တယ္။ စားအံုးဆီလုပ္သလုိမ်ိဳးေပ့ါ။ အရည္အေသြးပါ ထိန္းခ်ဳပ္ၿပီးသားျဖစ္သြားလိမ့္မယ္”ဟု ျပည္တြင္းစီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္တစ္ဦးကဆုိသည္။
“အရင္တုန္းက ကားေတြနဲ႔သယ္ၾကတာ။ ခုေတာ့လူစီးကားေတြနဲ႔ ေျပာင္းသယ္လာၾကတယ္”ဟု စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္တစ္ဦးကေျပာသည္။
ေရးသားသူ- ေအာင္သူရ၊ ျပည္သိမ္း၊ သိမ့္သိမ့္စုိး
7Day News Journal