ထုိင္းႏုိင္ငံမွာ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္၀က္အတြင္း ေရတုိရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈလုပ္ငန္းေတြက ေငြပင္ေငြရင္းေတြ ျပည္ပကုိ စီးဆင္းခဲ့တဲ့အတြက္ အေမရိကန္ ေဒၚလာနဲ႔ လဲလွယ္ရာမွာ ထိုင္းဘတ္ေငြတန္ဖိုးဟာ ၆.၁ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ ေလ်ာ့က်သြားခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၃ ႏွစ္အတြင္း ထိုင္းဘတ္ေငြတန္ဖိုး အနိမ့္ဆံုးကို က်ဆင္းသြားခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္း AP သတင္းကို အေျခခံၿပီး ကိုေက်ာ္သိကၡက တင္ျပထားပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ ဧၿပီလေႏွာင္းပိုင္းကစလို႔ ထိုင္းဘတ္ေငြတန္ဖိုးဟာ အေမရိကန္ေဒၚလာေအာက္ကို ဆက္တိုက္ က်ဆင္းလာေနတာပါ။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ဘ႑ာေရးလုပ္ငန္းေတြ အားေကာင္းလာေစဖုိ႔ အကုန္အက်ခံ သုံးစဲြေနတဲ့ အစီအစဥ္ေတြ ေလွ်ာ့ခ်သြားမယ့္သတင္းေတြ ထြက္ေပၚေနတဲ့အတြက္လည္း ဒီႏွစ္ ဒုတိယ ဘ႑ာေရး ၃ လပတ္ ေလာက္ကတည္းက ထုိင္းႏုိင္ငံလုိ ဖြ႔ံၿဖိဳးစ ေစ်းကြက္ေတြမွာ လုပ္ကုိင္ရာမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူေတြ သတိထားလာၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ထိုင္းႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးတုိးတက္မႈ ပမာဏဟာလည္း ေမွ်ာ္မွန္းထားတာထက္ နိမ့္က်ေနတဲ့အျပင္၊ ပထမ ဘ႑ာေရး ၃ လပတ္မွာ ေတြ႔ခဲ့ရတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြအရ ေရတုိကာလအတြက္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြဟာ အစု႐ွယ္ယာနဲ႔ ေငြစုစာခ်ဳပ္ ေစ်းကြက္ထဲကေန အလုံးအရင္းနဲ႔ ျပန္ထြက္သြားခဲ့တာပါ။
ထိုင္းႏိုင္ငံက ေစ်းကြက္နဲ႔ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ အႀကီးတန္း သုေတသီ နာလင္ ခ်ဴခ်ိဳတီသန္ (Nalin Chutchotitham) ကေတာ့ ထုိင္းႏုိင္ငံရဲ႕ အေျခအေနက ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူေတြအတြက္ စုိးရိမ္စရာေတြ ရွိေနတဲ့အတြက္ အခုလုိ ေငြပင္ေငြရင္းေတြ ထုိင္းေစ်းကြက္က ထြက္ကုန္တာလုိ႔ သုံးသပ္ပါတယ္။
“စီးပြားေရး အေျခအေနက မေသခ်ာ၊ မေရရာမႈေတြ ႀကီးထြားလာေနရာက ထိုင္းႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးမႈလည္း က်ဆင္းလာတာပါ။ ျပည္ပပုိ႔ကုန္လုပ္ငန္းမွာ က်ဆင္းမႈ တခ်ဳိ႕ ရွိခဲ့သလုိ ထုိင္းႏုိင္ငံ ဗဟုိဘဏ္ကလည္း အတုိးႏႈန္းေတြေလွ်ာ့ခ်လုိက္တဲ့ ကိစၥေတြရွိခဲ့တဲ့အတြက္၊ အစုရွယ္ယာနဲ႔ ေငြစုစာခ်ဳပ္ေတြမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြကေန သိပ္အျမတ္မထြက္ႏုိင္ဘူးလုိ႔ ႏုိင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူေတြအေနနဲ႔ ယူဆစရာေတြ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လဲ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူေတြက ရွယ္ယာေတြ၊ ေငြစုစာခ်ဳပ္ေတြကုိ အႀကီးအက်ယ္ ထုတ္ေရာင္းဖုိ႔ လမ္းကုိ ေရြးခဲ့ၾကတာပါ။”
ထုိင္းႏုိင္ငံရဲ႕ အစုရွယ္ယာနဲ႔ ေငြေၾကးေစ်းကြက္မွာ ႏိုင္ငံျခားက ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ အႀကီးအက်ယ္ ျပန္ထြက္သြားခဲ့တဲ့ အတြက္လည္း ေနာက္ဆက္တဲြ အေနနဲ႔ ျပည္တြင္းက ဘ႑ာေရး လုပ္ငန္းေတြမွာ ႐ုိက္ခတ္မႈေတြ ႀကံဳေနရတာပါ။ အထူးသျဖင့္ ေရရွည္အတြက္ ေငြေခ်းတဲ့ေနရာေတြမွာ အခက္အခဲ ျဖစ္ေစတယ္လုိ႔ စီးပြားေရး ကၽြမ္းက်င္သူ နာလင္ ကေျပာပါတယ္။
“ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေတြ ေစ်းကြက္ထဲကေန ထြက္ခြာသြားတဲ့အတြက္ ဆိုးက်ိဳးအေနနဲ႔ကေတာ့ ထိုင္းအစိုးရ နဲ႔ ပုဂၢလိကလုပ္ငန္းေတြက ေငြထုတ္ေခ်းတဲ့ ေနရာေတြမွာ ႐ုတ္တရက္ ေစ်းေတြတက္လာတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအတြက္လည္း ျပည္တြင္းမွာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံလုပ္ကုိင္ေနၾကတဲ့ စီမံကိန္းေတြမွာ တိုးတက္မႈေတြလည္း ေႏွးေကြးလာပါလိမ့္မယ္။”
ထုိင္းႏုိင္ငံကေန ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ အႀကီးအက်ယ္ ျပန္ထြက္သြားခဲ့တဲ့ အဓိကအေၾကာင္းရင္း တခုအေနနဲ႔ကေတာ့ ကမာၻ႔စီးပြားေရး အင္အားႀကီး ႏုိင္ငံတခုျဖစ္တဲ့ အေမရိကန္ရဲ႕ မူ၀ါဒေတြနဲ႔လည္း တုိက္႐ုိက္ဆက္ႏြယ္ေနတယ္လုိ႔ ကၽြမ္းက်င္သူေတြက ေျပာပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြမွာ အေမရိကန္ ေဒၚလာေငြေၾကးနဲ႔ ဆက္ႏြယ္လုပ္ကုိင္ေနတဲ့ ထုိင္းလုိ ႏုိင္ငံမ်ဳိးမွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ စီးပြားေရးအတက္အက်ကို လိုက္ၿပီး အေျပာင္းအလဲေတြနဲ႔ ရင္ဆုိင္ေနရတာပါ။
အေမရိကန္ ဗဟုိဘဏ္ဥကၠ႒ ဘန္ဘာနကီ (Ben Bernanke) ကေတာ့ အေမရိကန္ရဲ႕ စီးပြားေရးအေျခအေန တည္ၿငိမ္လာတာနဲ႔အမွ် ဘ႑ာေရး လုပ္ငန္းေတြ အားေကာင္းလာေစဖုိ႔ လစဥ္ ေဒၚလာသန္းေပါင္း ၈ ေသာင္း ၅ ေထာင္ တန္ဘုိးရွိတဲ့ ေငြစုစာခ်ဳပ္ေတြကုိ ဗဟုိဘဏ္က ၀ယ္ယူေနတဲ့ အစီအစဥ္ကုိ ဒီႏွစ္ေႏွာင္းပုိင္းက စၿပီး ေလွ်ာ့ခ်သြားဖုိ႔ ရည္ရြယ္ထားေၾကာင္း ေျပာဆုိထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီသတင္းေၾကာင့္ ႏုိင္ငံတကာ ဘ႑ာေရးေလာကမွာ ႐ုိက္ခတ္ ခဲ့ၿပီးေနာက္ အစီအစဥ္အတြက္ ေနာက္ဆုံး ဆုံးျဖတ္ခ်က္ မခ်ရေသးတဲ့အေၾကာင္း ၿပီးခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္ထဲမွာပဲ အေမရိကန္ ဗဟုိဘဏ္ ဥကၠ႒က ေျပာခဲ့ေပမဲ့ ထုိင္းႏုိင္ငံက စီးပြားေရး ကၽြမ္းက်င္သူေတြကေတာ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ ထြက္ခြာရာက ေငြလဲလွယ္ႏႈန္း မတည္မၿငိမ္ျဖစ္လာႏုိင္တဲ့ အႏၱရာယ္ေတြ ရွိေနဆဲျဖစ္တယ္လုိ႔ သတိေပးေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဗြီအိုေအ (ျမန္မာဌာန)