ရခုိင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡတစ္ႏွစ္အလြန္

၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ေမလ ၂၈ ရက္တြင္ ေက်ာက္နီေမာ္မွ စတင္ခဲ့ေသာ ရခိုင္ျပည္နယ္ပဋိပကၡသည္ တစ္ႏွစ္ေက်ာ္လြန္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။ ၂၀၁၂ေမ ၂၈ ရက္က ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ မသီတာေထြးကိစၥမွစတင္၍ ဇြန္လ ၃ ရက္တြင္ ေတာင္ကုတ္အၾကမ္းဖက္မႈ၊ ဇြန္၈ရက္တြင္ ေမာင္ေတာအၾကမ္းဖက္တုိက္ခိုက္မႈတို႔ ေၾကာင့္ ျပည္နယ္တစ္၀န္း ပဋိပကၡမ်ား ကူးစက္ခဲ့၍ လူေပါင္း ၁၉၂ ဦး ေသဆုံးခဲ့ၿပီး ၂၆၅ ဦးဒဏ္ရာရရွိကာ အိမ္ေျခအေဆာက္အအုံေပါင္း ၈၆၁၄လုံး ပ်က္စီးဆုံး႐ႈံးခဲ့သည္။

ရခိုင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡမေျပလည္ေသးမီ မိတၳီလာ၊ ဥကၠံ၊ လား႐ႈိးၿမိဳ႕တစ္၀န္း၌ ဘာသာေရးအသြင္ေဆာင္ေသာ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား ဆက္တုိက္ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး လူ ၅၀ နီးပါးေသဆုံး၍ တစ္ရာခန္႔ဒဏ္ရာရရွိကာ အိမ္ေျခႏွင့္ဘာသာေရး အေဆာက္အအုံ ႏွစ္ေထာင္နီးပါး ပ်က္စီးဆုံး႐ႈံးခဲ့သည္။ ထုိ႔ေနာက္ ပဋိပကၡမ်ားသည္ ႏုိင္ငံနယ္နိမိတ္ကို ေက်ာ္လြန္ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး မၾကာေသးမီရက္ပိုင္းအတြင္း မေလးရွားႏုိင္ငံရွိ ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ား အၾကမ္းဖက္တုိက္ခိုက္ျခင္းမ်ား ခံခဲ့ရကာ ဇြန္လ ၈ ရက္ထိ ေျခာက္ဦးေသဆုံးၿပီး ၁၂ ဦးဒဏ္ရာရရွိခဲ့သည္။

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံရွိ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ရခိုင္တုိင္းရင္းသားမ်ားလည္း အၾကမ္းဖက္တုိက္ခိုက္ျခင္းမ်ား ခံခဲ့ရၿပီး ေမာင္ေတာႏွင့္ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕နယ္မ်ားသို႔ လူဦးေရတစ္ေထာင္ေက်ာ္ ၀င္ေရာက္တိမ္းေရွာင္ခဲ့ရသည္။

၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဧၿပီလအတြင္းက ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတထံ တင္သြင္းခဲ့ေသာ ရခိုင္ျပည္နယ္ပဋိပကၡစုံစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္အစီရင္ခံစာတြင္ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္ ၀န္းက်င္ကပင္ စတင္ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ပဋိပကၡမ်ားသည္ ဘဂၤါလီလူမ်ဳိးတုိ႔က ၎တို႔ေဒသကို သိမ္းပိုက္ရန္
စနစ္တက် ႀကိဳးပမ္းမႈေၾကာင့္ဟု ရခုိင္လူမ်ဳိးမ်ားက ယူဆၿပီး ေခတ္အဆက္ဆက္အစိုးရက တုိင္းရင္းသားမ်ားကို အကာအကြယ္ မေပးႏုိင္ျခင္း၊ အက်င့္ပ်က္၀န္ထမ္းမ်ားက လာဘ္ေငြယူ၍ တရားမ၀င္ ၀င္ေရာက္လာသူမ်ားကို ကာကြယ္ေပးျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ပိုမိုဆိုး၀ါးလာျခင္းဟု ေျဖဆိုၾကေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။

ဘဂၤါလီလူမ်ဳိး ၅၅ ရာခိုင္ႏႈန္းကမူ ပဋိပကၡျဖစ္ပြားမႈ၏ အဓိကအေၾကာင္းအရင္းတစ္ခုမွာ အစိုးရက ႏုိင္ငံသားရသည့္သူမ်ားကို ႏုိင္ငံသားတစ္ေယာက္ အခြင့္အေရးမေပးဘဲ မတရားထိန္းခ်ဳပ္ထားမႈမ်ားေၾကာင့္ဟု ေျဖဆိုၾကေၾကာင္း ေကာ္မရွင္အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

သမုိင္းတစ္ေလွ်ာက္တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ရခိုင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡမ်ားႏွင့္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားသည္ တရားဥပေဒ
တည္ၿငိမ္စိုးမိုးမႈ အားနည္းေနခ်ိန္မ်ားတြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္းဟု စုံစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္ႏွင့္ ရခိုင္အေရးေလ့လာသူမ်ားက သုံးသပ္ၾကသည္။

ႏုိင္ငံ၏ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကို ထိခိုက္ေစၿပီး ပ်က္စီးဆုံး႐ႈံးမႈမ်ားစြာ ျဖစ္ေပၚခဲ့ေသာရခိုင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡကို ေျပလည္ႏုိင္ေစရန္ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏုိင္ငံသားဥပေဒကို စနစ္တက်အေကာင္အထည္ေဖာ္မွသာ ျပႆနာအမ်ားစု ေျပလည္သြားမည္ဟု စုံစမ္းစစ္ေဆး ေရးေကာ္မရွင္ႏွင့္ ရခုိင္အင္အားစုမ်ားက သုံးသပ္ေျပာဆုိၾကသည္။

“တည္ဆဲ ၁၉၈၂ ဥပေဒနဲ႔ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ရွိသူ၊ ႏုိင္ငံသားမဟုတ္သူကို ခဲြျခားႏုိင္ဖုိ႔လိုတယ္။ ဒီဥပေဒနဲ႔ အျမန္ဆုံးေဆာင္ရြက္တာ အသင့္ေတာ္ဆုံးေပါ့”ဟု ရခုိင္အမ်ဳိးသားကြန္ရက္ဥကၠ႒ ဦးတင္ထူးေအာင္က ေျပာသည္။

“ႏုိင္ငံသား အခြင့္အေရး၊ လူ႔အခြင့္အေရးကို အေျခခံၿပီး တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈရွိေအာင္လုပ္ရမယ္။ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ေနသူေတြကိုလည္း အခြင့္အေရးကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ေပးဖို႔လိုတယ္။ ဒါမွတစ္ႏိုင္ငံလုံး တည္ၿငိမ္တဲ့ လူ႔ေဘာင္တစ္ခုကို တည္ေဆာက္ႏုိင္မယ္” ဟု အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ားျဖင့္ ဖဲြ႕စည္းထားေသာ ျပည္ေထာင္စုအမ်ဳိးသားမ်ား ဖံြ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ေရး ပါတီဥကၠ႒ဦးသာေအးက ေျပာသည္။

ေဒသတည္ၿငိမ္ေရးအတြက္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားေၾကာင့္ အုိးမဲ့အိမ္မဲ့ အတိဒုကၡေရာက္ခဲ့ရေသာ ဒုကၡသည္ေပါင္း တစ္သိန္းေက်ာ္ကို ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးမ်ား ျပဳလုပ္ရန္မွာလည္း အေရးႀကီးသည္ဟု ရခိုင္အေရးေလ့လာသူမ်ားက သုံးသပ္ေျပာဆိုၾကသည္။

“အလုပ္လည္း မလုပ္ရ။ ရွိတာေလးနဲ႔ ခဲြေ၀ၿပီးစားရတယ္။ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္း အိမ္ျပန္ၿပီးေနခ်င္လွၿပီ” ဟု ေနအိမ္မီး႐ိႈ႕ခံရမႈေၾကာင့္ စစ္ေတြၿမိဳ႕၊ မင္းဂံ ကယ္ဆယ္ေရးစခန္းတြင္ ယမန္ႏွစ္ကပင္ ခုိလႈံေနသူ ေဒၚမဘုေခ်က ေျပာသည္။

ေဒသ၊ ႏုိင္ငံနယ္နိမိတ္ကိုေက်ာ္လြန္၍ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား ဆက္တုိက္ျဖစ္ပြားေစခဲ့ေသာ ရခိုင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က “လက္ရွိႀကံဳေတြ႕ေနရတဲ့ ျပႆနာမ်ားကို ေျဖရွင္းဖို႔ တစ္ဖက္ႏွင့္ တစ္ဖက္ အျပစ္တင္ျခင္းမ်ားကို ရပ္တန္႔ၿပီး လက္ေတြ႕က်တဲ့ နည္းလမ္းမ်ားနဲ႔ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းၿပီး အနာဂတ္မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တဲြေနထုိင္ႏုိင္တဲ့ လူ႔အဖဲြ႕အစည္းတစ္ရပ္ ေပၚေပါက္လာဖို႔ကို ေရွး႐ႈတဲ့ ဦးတည္ခ်က္မ်ားနဲ႔ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ အခ်ိန္က်ၿပီျဖစ္ပါတယ္” ဟု ေမလအတြင္းက ရခုိင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡ စုံစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္ အစီရင္ခံစာႏွင့္ပတ္သက္၍ မိန္႔ခြန္းတြင္ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ေရးသားသူ- ေအာင္ခိုင္ - 7Day News Journal