ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ျဖစ္ပြားလ်က္ရွိေသာ အမႈအခင္းမ်ားတြင္ အမွန္တကယ္ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္ခဲ့သူမ်ား ကုိယ္စားေငြသံုးၿပီး လူစားထိုးျခင္းမ်ား၊ ျပစ္ဒဏ္က်ခံျခင္းမ်ားလည္း လက္ရွိအခ်ိန္ထိရွိေနဆဲဟု ကိုယ္ တိုင္ႀကံဳေတြ႔ေနသူမ်ားႏွင့္ တရားေရးနယ္ပယ္မွ ကြၽမ္းက်င္သူမ်ားက ေျပာၾကားလုိက္သည္။
ယင္းကဲ့သုိ႔ အေၾကာင္းအရာမ်ားရွိေနျခင္းသည္ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ မရွိျခင္း၏ သာဓကတစ္ခုျဖစ္ေနၿပီး အခ်ိန္မီ ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္းမရွိပါက ျပည္သူမ်ားအတြင္း ျပစ္မႈမ်ားပိုမိုမ်ားျပားလာႏိုင္သည့္ အျပင္ ရဲ၀န္ထမ္း မ်ားတြင္လည္း လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈမ်ား ပိုမိုမ်ားျပားလာႏိုင္သည္ဟု ဥပေဒကၽြမ္းက်င္သူမ်ားက ေထာက္ျပၾကသည္။
ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္တြင္ ဖြဲ႕စည္းထားေသာ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးႏွင့္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးေကာ္မတီမွ အဖြဲ႕၀င္ျဖစ္သူ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ေဒၚခင္ေစာေ၀က “ဒီလိုျဖစ္စဥ္ေတြက လံုး၀မျဖစ္သင့္ေတာ့ ပါဘူး။ လူအစားထိုးတယ္ဆိုတဲ့ျဖစ္စဥ္ေတြ ရွိေနတယ္လို႔လည္း ၾကားေနရတယ္။ ႐ုိက္လြန္းအားႀကီးလို႔ မဟုတ္ဘဲ၀န္ခံလိုက္ရတဲ့ ျဖစ္စဥ္ေတြလည္း ေကာ္မတီကို တိုင္တဲ့စာေတြထဲမွာ ေတြ႔ေနရပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။
ေအာက္တုိဘာ ၁၉ ရက္၊ သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ညက ပဲခူးၿမိဳ႕တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ အုပ္စုဖြဲ႔ ႐ိုက္ႏွက္မႈ တစ္ခုတြင္လည္း ဓားျဖင့္ထိုးသူႏွင့္ တုတ္ျဖင့္ ႐ိုက္ႏွက္သူတု႔ိေနရာတြင္ လူစားထိုးမႈမ်ားရွိေနသည္ဟု ကာယကံရွင္ႏွင့္ မ်က္ျမင္သက္ေသတို႔က မဇၥ်ိမသို႔ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုထားသည္။
ယင္းျဖစ္စဥ္တြင္ အဓိကျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူဟု ယူဆရသူႏွစ္ဦးကုိ ၿမိဳ႕နယ္မွဴး၊ စခန္းမွဴးမ်ား ေရွ႕တြင္ပင္ တရားလိုႏွင့္ မ်က္ျမင္သက္ေသတို႔က ေရြးထုတ္ေပးထားေသာ္လည္း အျခားလူငယ္ႏွစ္ဦးက ယင္းတို႔ သာလွ်င္ က်ဴးလြန္ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ၀န္ခံထြက္ဆိုထားသည္။
ထို႔ျပင္ အေစာပိုင္းကလည္း ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူမ်ားကိုယ္စား အျခားလူငယ္မ်ားကို လႊဲေျပာင္းထြက္ဆိုေပး ရန္ မ်က္ျမင္သက္ေသအား ေငြေၾကးျဖင့္ ညိႇႏႈိင္းမႈမ်ား ရွိခဲ့သည္ဟုလည္း ညိႇႏိႈင္းခံရသူ မ်က္ျမင္သက္ ေသက မဇၩိမကို ေျပာျပထားသည္။
အဆိုပါ အမႈအတြက္ တရားလိုဘက္မွ တင္ျပခ်က္မ်ားႏွင့္ တရားခံဘက္တို႔မွ တင္ျပခ်က္မ်ားအတိုင္း တင္ျပေပးသြားမည္ျဖစ္ၿပီး မည္သူကို တရားစြဲရမည္ျဖစ္သည္မွတ္ခ်က္ကို ဥပေဒအရာရွိ၏ ဥပေဒႏွင့္ အႀကံျပဳခ်က္အတိုင္းသာ လိုက္နာေဆာင္ရြက္သြားမည္ျဖစ္သည္ဟုလည္း ပဲခူးၿမိဳ႕မရဲစခန္းမွဴးျဖစ္သူ ဒု-ရဲမွဴးလွသိန္းက ဆုိသည္။
၂၀၁၃ ႏွစ္ဆန္းပုိင္းက တာေမြၿမိဳ႕နယ္၊ အလုပ္သမားေဆး႐ုံအနီး ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ယာဥ္တိုက္မႈတစ္ခု တြင္လည္း ကားေမာင္းသူလူငယ္ေနရာတြင္ ယင္းတို႔၏ ယာဥ္ေမာင္းျဖစ္သူကို အစားထိုးမႈမ်ားရွိခဲ့ေသာ္ လည္း တရားလိုႏွင့္ မ်က္ျမင္သက္ေသတို႔၏ ဖိဖိစီးစီးေဆာင္ရြက္ခဲ့မႈေၾကာင့္ ႀကံစည္မႈ အထမေျမာက္ခဲ့ ေၾကာင္း တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးႏွင့္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရး ေကာ္မတီ၀င္ျဖစ္သူ ေဒၚလဲ့လဲ့၀င္းေဆြက ဆိုသည္။
ယင္းအျပင္ ပစၥည္းခိုးမႈတစ္ခုတြင္လည္း အသက္မျပည့္ေသးသည့္ သံသယရွိထားသူကေလးငယ္အား အသက္ ၁၉ ႏွစ္ဟု ျဖည့္စြက္ထားသည့္အျပင္ အတင္း႐ုိက္ႏွက္စစ္ေဆးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္ဟုလည္း ၎က ဆိုထားသည္။
အဆုိပါကိစၥမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္းႀကီးတစ္ဦးက “ေထာင္ထဲကို ေရာက္လာ တဲ့အထဲမွာ ရဲကတရားခံရွာမရလို႔ ေတြ႔တဲ့လူဆြဲစိၿပီး အတင္း႐ုိက္ႏွက္စစ္ေဆးလို႔မခံႏိုင္လို႔၀န္ခံခ်က္ေပး ၿပီး ေရာက္လာရတဲ့သူေတြလည္း အမ်ားႀကီးပဲ။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြမွာလည္း ေငြကြာဟမႈေတြေၾကာင့္ အရာရွိက သူ႔ေအာက္က၀န္ထမ္းကို အစားထိုးေထာင္က်ခံခိုင္းၿပီး က်န္ေနတဲ့ မိသားစုကိုအျပင္မွာ ျပန္ ေထာက္ပံ့ေနတာေတြလည္း ရွိတယ္။ ေထာင္ထဲမွာျဖစ္တဲ့ အမႈေတြ လူသတ္မႈေတြဆိုရင္လည္း အမႈကို ပိုက္ဆံနဲ႔၀ယ္ၿပီး ကၽြန္ေတာ္လုပ္တာပါလို႔ ၀န္ခံတဲ့သူေတြေတာင္ရွိတယ္” ဟု ေျပာသည္။
ျပစ္မႈမ်ားအတြက္ လူစားထိုးမႈျဖစ္စဥ္မ်ားသည္ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးကိုအဓိက ထိခိုက္ေစႏိုင္သျဖင့္ တရားလိုမ်ားဘက္မွလည္း ယင္းသို႔ေသာ ျဖစ္စဥ္မ်ားေတြ႔ရွိလွ်င္ အမွန္အတိုင္းေဖာ္ထုတ္အေရးယူေပး ရန္၊ ရဲရဲ၀့ံ၀ံ့တင္ျပရန္ လိုအပ္ေနေပသည္။
ထို႔ျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲတပ္ဖြဲ႔အေနျဖင့္လည္း ယင္းသို႔ေသာ ျဖစ္စဥ္မ်ားကို တိတိက်က်ေဖာ္ထုတ္ကာ အမႈ မွန္အတိုင္း ေဖာ္ထုတ္အေရးယူေပးရန္ လုိအပ္ၿပီး ယင္းတို႔ကိုယ္တိုင္လည္း အဂတိတရားကင္းရွင္းရန္ႏွင့္ ဥပေဒအတုိင္း လိုက္နာေဆာင္ရြက္ရန္ အားနည္းေနေသးသည္သည္ဟု ဥပေဒပညာရွင္မ်ားကဆို သည္။
“ဒီမိုကေရစီကူးေျပာင္းေနတဲ့ကာလမွာ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးက အရမ္းအေရးႀကီးပါတယ္။ ဒီအေပၚမွာ အဓိက တာ၀န္ရွိတဲ့သူေတြက လုပ္တဲ့သူေတြ ဘယ္ေလာက္ပဲပိုက္ဆံရွိရွိ၊ မရွိရွိ အမႈအမွန္ေဖာ္ထုတ္ ေပးဖို႔ လိုတယ္။ ဒါမ်ဳိးေတြက တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးမွာ အဟန္႔အတား ျဖစ္ေစတယ္။ တာ၀န္ရွိတဲ့သူေတြ ရဲ႕ ကိုယ့္က်င့္တရားကိုလည္း ထိခိုက္ေစပါတယ္” ဟု ေအာက္လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ေဒၚခင္ေစာ ေ၀က ေျပာသည္။
ယင္းအျပင္ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူမ်ားေနရာတြင္ လူစားထိုးမႈမ်ား၊ ႀကံစည္လုပ္ေဆာင္ေနမႈမ်ား၊ ရဲမ်ားကိုယ္ တိုင္ အျပစ္မရွိဘဲ ယူဆဖမ္းဆီးေထာင္ခ်ခံရသူမ်ားစေသာ အေျခအေနမ်ားရွိပါက တရားဥပေဒစိုးမိုး ေရးႏွင့္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးေကာ္မတီသို႔ ျဖစ္စဥ္အတိအက်အား တင္ျပတိုင္ၾကားႏိုင္သည္ဟု ၎က ဆိုသည္။
ယင္းသို႔ေသာ ျဖစ္စဥ္မ်ား တိက်စြာတင္ျပလာပါက လႊတ္ေတာ္သို႔ တင္ျပေဆြးေႏြးသြားမည္ျဖစ္ၿပီး တရား ဥပေဒ စိုးမိုးေရးအတြက္ လုပ္ေဆာင္ေပးသြားမည္ဟုလည္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။
အထက္တန္းေရွ႕ေနျဖစ္သူ ဦးႏိ္ုင္လင္းေဇာ္က “ ဒီလိုမ်ဳိးျပစ္မႈေတြရွိေနတဲ့အေပၚ မေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ဘူးဆို ရင္ေတာ့ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးအေပၚ ထိခိုက္လာႏိုင္ပါတယ္။ တကယ္တမ္းျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူက လြတ္ ေနၿပီးေတာ့ ခ်ဳိ႕တဲ့သူကလည္း ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ေရာင္းစားရတဲ့သေဘာမ်ဳိးေပါ့။ ဒါေတြေၾကာင့္ လူ အသိုင္းအ၀ိုင္းမွာပါ ထိခိုက္လာႏိုင္တာေပါ့” ဟု သံုးသပ္ေျပာဆိုသည္။
ထို႔ျပင္ အမႈအခင္းမ်ားတြင္လည္း ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူမ်ားေနရာတြင္ လူစားထိုးမႈအခ်ဳိ႕ရွိေၾကာင္းႏွင့္ မ်က္ ျမင္သက္ေသမ်ားကိုပါ မမွန္မကန္ လြဲမွားစြာထြက္ဆိုေပးရန္ ေငြေၾကးျဖင့္ ၀ယ္ယူမႈမ်ားရွိေနသည္ဟု ၎က ဆုိသည္။
အဆိုပါ ကိစၥမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ စခန္းမွဴးအဆင့္ရွိ ရဲအုပ္တစ္ဦးက “ျပစ္မႈျဖစ္လာရင္ေတာ့ အျဖစ္အမွန္ အတိုင္းပဲ ေဖာ္ထုတ္ရမွာပါ၊ တရားခံအစားထိုးတယ္ဆိုတာ လုပ္လို႔မွမရတာ။ လြယ္လည္း မလြယ္ပါဘူး။ ရဲဘက္ပိုင္းကေတာ့ ဥပေဒနဲ႔အညီပဲ လုပ္ရတာပါ။ ကၽြန္ေတာ္ အတြက္ေတာ့ အဲလိုမ်ဳိး တရားခံအစား ထိုးတာျဖစ္ခဲ့တာမ်ဳိးေတာ့ မႀကံဖူးပါဘူး”ဟု ဆိုသည္။
သို႔ေသာ္လည္း တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး ႏွင့္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးေကာ္မတီသို႔ တင္ျပလာေသာ တိုင္ ၾကားစာမ်ားတြင္ ျပစ္မႈမ်ားအတြက္ အမွန္တကယ္ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္ထားသူမဟုတ္ေသာ္လည္း ရဲမ်ား၏ ႐ိုက္ႏွက္စစ္ေဆးမႈမ်ားေၾကာင့္ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္ခဲ့သည္ဟု ၀န္ခံထြက္ဆိုရၿပီး ေထာင္က်ခံရမႈမ်ားလည္း မၾကာခဏေတြ႔ရွိေနရသည္ဟု ေကာ္မတီအဖြဲ႕၀င္မ်ားက ဆုိထားသည္။
လက္ရွိတြင္လည္း အမႈအခင္းမ်ားတြင္ လူစားထိုးျခင္းမ်ား၊ မ်က္ျမင္သက္ေသအား ေငြေၾကးျဖင့္၀ယ္ယူ၍ မမွန္သက္ေသအျဖစ္ ဖန္တီးျခင္းမ်ား၊ ႀကံစည္လုပ္ေဆာင္ျခင္းမ်ား ရွိႏိုင္သည့္အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရဲ၀န္ ထမ္းမ်ားအေနျဖင့္ အဂတိတရားကင္းရွင္းစြာျဖင့္ အမႈအား မွန္ကန္စြာေဖာ္ထုတ္တည္ေဆာက္ၿပီး တရား စြဲတင္ရန္ အဓိကအေနျဖင့္ လိုအပ္ေနေပသည္။
ထို႔ျပင္ ဥပေဒအရာရွိမ်ားအေနျဖင့္လည္း အမႈမွန္ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ရန္ ဥပေဒႏွင့္အညီ လမ္းၫႊန္ခ်က္ေပး ရန္လိုအပ္ေနၿပီး တရားလိုမ်ားဘက္မွလည္း ယင္းသို႔ေသာ မသမာမႈမ်ားရွိေနပါက ရဲ၀ံ့စြာ တင္ျပတိုင္ ၾကားေပးရန္ လုိအပ္လ်က္ရွိေနေသးေၾကာင္း ေ၀ဖန္မႈမ်ားရွိွိေနသည္။
Written by ေဇာ္ေဇာ္ေထြး
Mizzima - News in Burmese