ေလာစစ္ဟန္က စစ္အစိုးရ သက္ဆိုး႐ွည္ေအာင္ တဖက္တလမ္းကေန ကူညီေပးခဲ့တာ

ကိုးကန့္အင္အားစုရဲ့  ကာကြယ္ေရးေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္သလို အေ႐ွ့ေတာင္အာ႐ွ မႈးယစ္ေဆး၀ါးနဲ့ ဘိန္း ေမွာက္ခိုကူးသူလို့ လူသိမ်ားတဲ့ ေလာ္စစ္ဟန္ဟာ အသက္ ၈၀ အ႐ြယ္မွာ ကြယ္လြန္သြားပါတယ္။ ေလာ္စစ္ဟန္ဟာ ရန္ကုန္ျမို့ ေအာင္ရတနာ အထူးကုေဆးခန္းမွာ ဇူလိုင္ ၆ ရက္ေန့ ညက နွလုံးေရာဂါနဲ့ ကြယ္လြန္သြားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေလာ္စစ္ဟန္ရဲ့ ဈာပနကို လာမယ့္ ဇူလိုင္လ ၁၇ ရက္ေန့မွာ က်င္းပမွာ ျဖစ္ျပီးေတာ့ ယူနန္သုသာန္ကို ပိုေဆာင္ ဂူသြင္းသျဂၤိုဟ္မွာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ေလာ္စစ္ဟန္ဟာ ၁၉၆၀ ခုနွစ္ေနာက္ပိုင္းမွာ အာဏာ႐ွင္ ဦးေန၀င္း တည္ေထာင္ခဲ့တဲ့ ေဒသခံ ျပည္သူစစ္ေတြကို ေခါင္းေဆာင္ျပီး ကိုးကန့္ေဒသတြင္းက ကြန္ျမူနစ္ေတြကို တိုက္ခိုက္ရာမွာ ပါ၀င္ကူညီခဲ့တဲ့အတြက္ အလဲအလွယ္အေနနဲ့ မူးယစ္ေဆး၀ါး ကုန္ကူးခြင့္ကို ရ႐ွိခဲ့တဲ့အေၾကာင္း ေ႐ြွႊၾတိဂံ ဘိန္းကုန္ကူးမႈ သုံးသပ္ခ်က္ စာအုပ္မွာ ဘာေတလ္းလင့္တနာက ေရးသားထားပါတယ္။

၁၉၇၃ မွာ  ေလာ္စစ္ဟန္ကို ထိုင္းနုိင္ငံ ေျမာက္ပိုင္းမွာ ထိုင္းစစ္တပ္က ဖမ္းဆီးျပီး ျမန္မာအစိုးရကို လြဲေျပာင္းခဲ့ရာမွာ ေသဒဏ္ခ်မွတ္ခံခဲ့ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အေထြေထြ လြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္နဲ့ ၁၉၈၀ မွာ ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္လာပါတယ္။

၁၉၉၂ မွာေတာ့ ဦးေလာ္စစ္ဟန္ဟာ သား စတီဗင္ေလာနဲ့ အတူ ေအ႐ွားေ၀ါလ္ကုမၸဏီကို ထူေထာင္ခဲ့ျပီး ေနာက္မွာေတာ့ ျမန္မာျပည္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမွာ ဩဇာကိတၱိမ႐ွိတဲ့သူတဦး ျဖစ္လာပါတယ္။ စစ္အစိုးရကုိ ေထာက္ခံေပးခဲ့တဲ့အတြက္ ဆိပ္ကမ္း၊ အေ၀းေျပးလမ္းေတြနဲ့ ေလယာဥ္ကြင္းေတြ ေဆာက္လုပ္ခြင့္ ကန္ထရိုက္ ရလာပါတယ္။

အေမရိကန္ ဘ႑ာေရးဌာနကေတာ့ ေလာ္စစ္ဟန္ကို ဟီရိုအင္းေခါင္းကိုင္ဆရာၾကီး ဘိန္းရာဇာ အျဖစ္ အမည္ ေပးခဲ့ျပီးေတာ့  ၂၀၀၈ ခုနွစ္ ေငြေၾကးဆိုင္ရာ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို့မႈ စာရင္းမွာ ထည့္သြင္းခဲ့ပါတယ္။

ေလာ္စစ္ဟန္ရဲ့ မူးယစ္ေဆး၀ါးကုန္သြယ္မႈမွာ ပါ၀င္ပတ္သက္မႈ၊ သူကြယ္လြန္သြားတဲ့ ေနာက္မွာ ျမန္မာ မူးယစ္ေဆး၀ါးကုန္သြယ္မႈေတြရဲ့ အလားအလာနဲ့ ပတ္သက္ျပီးေတာ့ မူးယစ္ေဆး၀ါး ေစာင့္ၾကည့္ေရး ထုတ္ျပန္ခ်က္ေတြကို ထုတ္ေ၀ေနတဲ့ ႐ွမ္းသံေတာ္ဆင့္သတင္းဌာနက အယ္ဒီတာ ဦးခြန္စိုင္းကို ဒီဗြီဘီက ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းထားပါတယ္။

သူေၾကာင့္မုိ့ အမည္းစက္ စြန္းထင္းခဲ့တာမ်ဳိး ႐ွိလား။

“အနည္းနဲ့ အမ်ားေတာ့ ႐ွိတာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ တဖက္ကလည္း သူကုိ အျပစ္ပုံခ်လို့မွ မရတာ၊ ဘာျဖစ္လို့လဲ ဆိုေတာ့ မူးယစ္ေဆး၀ါးဆိုတာ သူ့ေခတ္နဲ့ လာတာကုိး။ အဲဒီေခတ္တုန္းက ဆုိလို့႐ွိရင္ ကိုးကန့္တို့၊ ၀တို့၊ ၀ုိင္းေမာ္တို့ဆိုတာ သူတို့က ဘိန္းနဲ့ ပတ္သက္ျပီးေတာ့မွ အခြင့္အေရးကို ရဖို့ဆိုလို့ရိွရင္ အစိုးရက လံုး၀ တိတိလင္းလင္း အခြင့္အေရးေပးထားတာကိုး။ အဲဒါေၾကာင့္မို့လို့ သူတို့ အဲဒီ အေျခအေနမွာ သူတို့ကို သြားျပီးေတာ့မွ အျပစ္ပံုခ်လို့ မရဘူး။”

သူ ဘိန္းလုပ္ခဲ့အခ်ိန္က အစုိးရနဲ့ ပူးေပါင္းပက္သက္မႈ ႐ွိခဲ့လား။

“႐ွိတာေပ့ါ။ ၁၉၆၀ ခုနွစ္မွာ သူတို့က ကာကြယ္ေရး ျဖစ္တာကုိး အစိုးရက ဖြင့္ေပးထားတဲ့ ကာကြယ္ေရးတပ္ဖြဲ့ေတြ ျဖစ္တယ္။ အဲဒီလို ျဖစ္တဲ့အခါက်ေတာ့ အစိုးရက သူတို့ကုိ ကြန္ျမူနစ္နဲ့ ဆန့္က်င့္ တိုက္ခိုက္ဖို့မွာ သူတို့ကုိ အသံုးခ်တယ္။ ဒီေတာ့ သူကလည္း တဖက္တလမ္းကေနျပီးေတာ့မွ ဘိန္းကုန္ကူးဖို့အတြက္ အစိုးရဘက္က သူတို့ကို အခြင့္အလမ္းေပးထားတယ္။ အဲဒီေတာ့ အၾကီးအက်ယ္ သူလုပ္နုိင္တာကုိး။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ သူဟာ ႐ွမ္းျပည္မွာဆိုိလို့႐ွိရင္ ပထမ ဘိန္းဘုရင္ဆိုတာ ကိုးကန့္ပဲ၊ အမ်ဳိးသမီးက ေအာလစ္ယန္း ျဖစ္တယ္။ ေအာလစ္ယန္း အဖမ္းခံရျပီးေနာက္ပိုင္းမွာ ဒုတိယကေတာ့ ဒီေလာစစ္ဟန္ေပါ့။ ဒီေလာစစ္ဟန္က ၁၉၆၀ ေက်ာ္ေက်ာ္ကေနျပီးေတာ့မွ ၁၉၇၁ မွာ ဆိုလို႐ွိရင္ အင္မတန္မွ နာမည္ၾကီးတယ္။ ဒါေၾကာင့္မိုလို့ သူ့ကုိ အဲဒီတုန္းက အေမရိကန္ကလည္း လိုခ်င္တယ္။ မူးယစ္ေဆး၀ါး  အၾကီးအက်ယ္ ထုတ္တယ္။ ခြန္ဆာထက္ အရင္ နာမည္ၾကီးတဲ့လူေပါ့။ ၁၉၇၃ ခုနွစ္မွာက်ေတာ့ ကာကြယ္ေရးေတြကုိ သူတို့က ဖ်က္လိုက္ေတာ့ သူက ေတာခိုတယ္။ ေတာခိုျပီးေတာ့ ဒီ အက္စ္အက္စ္ေအနဲ့ ေပါင္းျပီးေတာ့မွ မူးယစ္ေဆး၀ါး ပေပ်ာက္ေရး အဆိုျပုလြွႊာကုိ သူတို့ ပူးတြဲျပီးေတာ့မွ လာထုတ္တယ္။ အဲဒီမူးယစ္ေဆး၀ါး ပေပ်ာက္ေရးက ဘာလဲဆိုေတာ့ နံပါတ္ ၁ ကေတာ့ ၁၉၇၃ ခုနွစ္မွာ ထြက္တဲ့ ဘိန္းေတြအားလံုးကို အေမရိကန္ အစိုးရက ၀ယ္ယူပါ။ ဒီလို ၀ယ္ယူျခင္းအားျဖင့္ ဘိန္းျဖူ မျဖစ္သြားေအာင္ တားဆီးနိုင္မယ္။ နံပါတ္ ၂ ကေတာ့ က်ေနာ္တုိ့ ျမန္မာျပည္မွာ ႐ွိေနတဲ့ စစ္အစိုးရကုိ ၁၉၄၇ အေျခခံဖြဲ့စည္းပံုဥပေဒကုိ ျပန္လည္ကိုင္ဆြဲေအာင္ တိုက္တြန္းေပးပါ။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ဆိုလို့႐ွိရင္ ဒီမိုကေရစီလည္း ျပန္ေရာက္လာမယ္ ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို့ ဒီမိုကေရစီ နည္းအက် ေ႐ြးေကာက္တဲ့ ႐ွမ္းျပည္နယ္ အစိုးရဆိုတာလည္း ျဖစ္လာမယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာဆိုလို့႐ွိရင္ မူးယစ္ေဆး၀ါး ပေပ်ာက္ေအာင္ လုပ္သြားနုိင္လိမ့္မယ္တဲ့ ဆိုျပီးေတာ့မွ သူတို့ ပူးတြဲ တင္ျပခဲ့တာကုိး။ ဒါေပမယ့္ သူက ဒီကိစၥနဲ့ ပတ္သက္ျပီးေတာ့ ဒီထိုင္းနုိင္ငံထဲကုိ ၀င္လာျပီး ေဆြးေနြးဖို့ လုပ္တဲ့အခါက်ေတာ့ ထုိင္းဘက္က သူ့ကုိ ဖမ္းလိုက္တယ္။ ဖမ္းျပီးေနာက္ပိုင္းက်ေတာ့ ျမန္မာအစိုးရက သူ့ကို ျပန္ျပီးေတာ့ ေတာင္းယူတယ္။ ေတာင္းယူျပီးေတာ့ သူ့ကုိ ေသဒဏ္ေပးတယ္။ ေသဒဏ္ေပးျပီးေတာ့ ၁၉၈၀ က်ေတာ့ သူက လြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာနဲ့ လြတ္လာတာေပါ့။”

ေလာစစ္ဟန္က ေအး႐ွားေ၀ါး ကုမၸဏီကုိ သူ့သားနဲ့ထူေထာင္ခဲ့တယ္။ သူအရင္တုန္းက ဘိန္းလုပ္ငန္းေတြနဲ့ ပတ္သက္ျပီး တစံုတရာ အျပစ္ေပးမခံရဘဲနဲ့ ျမန္မာျပည္ စီးပြားေရး ေလာကမွာ အခုထိ လြွႊမ္းမိုးထားနုိင္တဲ့အေပၚဘယ္လိုျမင္လဲ။

“သူ (ေလာစစ္ဟန္) က ျမန္မာျပည္ရဲ့ စစ္အစိုးရကုိ တဖက္တလမ္းကေန သက္ဆိုး႐ွည္ေအာင္ ကူညီေပးခဲ့တာကုိး။ ၁၉၈၈ တို့ ၁၉၈၉ တို့ဆိုတာ စစ္အစိုးရက အဲဒီအခ်ိန္မွာ ဒီမိုကေရစီ လႈပ္႐ွားမႈေတြနဲ့ အလူးအလဲျဖစ္ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ သူက အစိုးရနဲ့ ဗကပကုိ ေတာ္လွန္လိုက္တဲ့ ကိုးကန့္တို့ ၀နဲ့ ေစ့စပ္ေဆြးေနြးမႈမွာ သူက ၾကား၀င္ ေဆာင္႐ြက္ေပးခဲ့တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္မို့လို့ အစိုးရကလည္း သူကုိ ေက်းဇူးဆပ္တာေပါ့။ သူကလည္း အဲဒီအခ်ိန္မွာ ေအး႐ွားေ၀ါးလ္ ကုမၸဏီကုိ သူက ေထာင္တဲ့အခါက်ေတာ့ အစိုးရကလည္းသူကုိ အေထာက္အကူေပးတာေပါ့ အဲဒီအခ်ိန္ကစျပီးေတာ့ ၾကီးပြားလာတာေပါ့။”

သူ့ေၾကာင့္ ႐ွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ ေတာင္ပိုင္းတို့၊ ေျမာက္ပုိင္းတို့ရဲ့ ေတာ္လွန္ေရးလုပ္ငန္းမွာ ပံုရိပ္ေတြ နည္းနည္း စြန္းထင္းတာနဲ့ ပတ္သက္ျပီးေတာ့ ဘာေျပာခ်င္ေသးလဲ။

“႐ွမ္းျပည္မွာ ေတာ္လွန္ေရး လုပ္တယ္ဆုိလို့႐ွိရင္ ဘိန္းတို့ မူးယစ္ေဆး၀ါးတို့ ဒီကိစၥဟာ ဘယ္အဖြဲ့မွ လြဲေ႐ွာင္လို့မရတဲ့ ကိစၥျဖစ္တယ္။ ကုိယ့္ရဲ့ျပည္သူေတြက ဘိန္းစိုက္ေနေတာ့ ကိုယ္က သြားျပီးေတာ့ ဘိန္းကုိ သြားဖ်က္မယ္ဆိုတာ ရမွမရဘဲ၊ ကုိယ္က ျပည္သူအေပၚမွာ အားကုိးျပီးေတာ့ ေနေနရတဲ့ ေတာ္လွန္ေရးေတြကုိး။ အဲဒီေတာ့ ဘိန္းက ပတ္သက္ေနတယ္။ သို့ေသာ္လည္းပဲ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ဘာျဖစ္လဲဆိုေတာ့ နုိင္ငံျခားဘက္က သူတို့ မူးယစ္ေဆး၀ါး ပေပ်ာက္ေရး ဆိုျပီးေတာ့ မူးယစ္ေဆး၀ါး စစ္ဆင္ေရးကုိ လုပ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ သူက ဘိန္းရာဇာအျဖစ္ ၾကီးပြားလာတဲ့အခါက်ေတာ့ သူ့ရဲ့နာမည္ဟာလည္း ႐ွမ္းအမ်ဳိးသား ေတာ္လွန္ေရးေတြ အေပၚမွာ လာျပီးေတာ့ စြန္းထင္လာေတာ့ ဒီဥစၥာဟာ လြဲေ႐ွာင္လို့မရတဲ့ ဟာပဲေပါ့ အဲဒီလိုပဲ ေျပာရေတာ့မွာေပါ့။”

သူ့ကုိ အေမရိကန္ အစိုးရကလည္း လိုခ်င္တယ္၊ ဒါေပမယ့္ အခုအခ်ိန္မွာ အေမရိကလည္း သူကုိ ျပည့္ျပည့္၀၀ အေရးယူနုိင္ခဲ့ျခင္း မ႐ွိတဲ့အေပၚမွာ ဘယ္လိုသေဘာထားလဲ။

“နံပါတ္ ၁ က က်ေနာ္တို့ နုိင္ငံမွာ႐ွိေနတဲ့ အစိုးရက သူ့ရဲ့နိုင္ငံေရး ရပ္တည္မႈထက္ သူ့ရဲ့ သက္ဆိုး႐ွည္မႈအတြက္ အေထာက္အကူျပုတဲ့ လူေတြ မွန္သမွ် သူတို့ကလည္း အေထာက္အကူျပန္ျပုတာကုိး၊ ဒီဥစၥာဟာ မဖမ္းဘူးေပါ့။ နံပါတ္ ၂ ကလည္း အေမရိကန္အစိုးရက ျမန္မာအစိုးရနဲ့ ဆက္ဆံေရး ဘယ္ေလာက္ ေကာင္းသလဲ၊ မေကာင္းဘူးလဲ အဲဒါေတာ့ ျပန္ၾကည့္ရမွာေပါ့။ ၾကည့္လိုက္မယ္ဆုိလို့႐ွိရင္ ၁၉၈၈ ကေန ျပီးခဲ့တဲ့ ၁ နွစ္၊ ၂ နွစ္ေလာက္ထိ အစိုးရနဲ့ အေမရိကန္ အစိုးရ ဆက္ဆံေရး မေကာင္းခဲ့ပဲ။ အဲဒီမေကာင္းခဲ့တဲ့ အေျခအေနမွာ ေလာစစ္ဟန္ကုိ အပ္ေပးရမယ္၊ ခြန္ဆာတို့ကုိ အပ္ေပးရမယ္၊ ဒီဥစၥာေတြဟာ စဥ္းစားလို့ မရတဲ့ ဟာေတြပဲ ျဖစ္မွာေပါ့။”

သူကြယ္လြန္သြားတာက ႐ွမ္းျပည္နယ္ မူးယစ္ေဆး၀ါး လုပ္ငန္းအေပၚ ဘယ္လို သက္ေရာက္မႈမ်ဳိးေတြ ႐ွိလာနုိင္မယ္လို့ ခန့္မွန္းလဲ။

“က်ေနာ္ျမင္တာကေတာ့ သူေရာ၊ ခြန္ဆာေရာ သူတို့ ဆံုးသြားၾကေပမယ့္ မူးယစ္ေဆး၀ါးက ဘာမွ မေပ်ာက္သြားဘူး၊ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ဒါေတြဟာ ဘိန္းရာဇာေတြနဲ့ ဘာမွ မဆိုင္ဘူး။ ဒါေတြက ျမန္မာျပည္မွာ႐ွိေနတဲ့ နုိင္ငံေရး၊ အထူးသျဖင့္ ႐ွမ္းျပည္နဲ့ ပတ္သက္တဲ့ ျမန္မာအစိုးရရဲ့ ဖိနိွပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈ၊ ျမန္မာျပည္အစိုးရက ႐ွမ္္းျပည္နယ္မွာ႐ွိတဲ့ အမ်ဳိးသားေတြကုိ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ေနရာမွာ လိမ္မာ ပါးနပ္မႈ မ႐ွိမႈ အဲဒီအေပၚကေန ျဖစ္ေပၚလာတာကုိး။ တကယ္လို့သာ နုိင္ငံေရး ျပဿနာေတြကုိ စစ္ေရးနည္းနဲ့ မေျဖ႐ွင္းဘဲနဲ့ နုိင္ငံေရးနည္းနဲ့ ေျဖ႐ွင္းမယ္ဆိုလို့႐ွိရင္ ႐ွမ္္းျပည္နယ္ဟာ ေအးခ်မ္းသာယာေနမယ္၊ ႐ွမ္းျပည္ ေအးခ်မ္းသာယာေနလို့႐ွိ္ရင္ ဥပေဒ စိုးမိုးေရး ဆိုတာကုိလည္း လုပ္နုိင္မယ္။ ဒီစိုးမိုးေရးကုိ လုပ္နုိင္လို့႐ွိရင္ ဒီျပဿနာေတြကုိလည္း ေျဖ႐ွင္းနုိင္တာပဲ၊ အဲဒါကုိ မေျဖ႐ွင္းနုိင္ခဲ့လို့ အခုအထိ ခံေနရတာေပါ့။ ၁၉၇၃ ခုနွစ္တုန္းက နုိင္ငံေရး ျပဿနာကို နုိင္ငံေရးနည္းနဲ့ ေျဖ႐ွင္းဖို့ သူတို့ တင္ျပေပးခဲ့ျပီးပဲဲ။ အခု နွစ္ေပါင္း ၄၀ ေက်ာ္ေတာင္ ႐ွိသြားျပီ။ တကယ္လို့ အစိုးရဘက္ကေရာ၊ အေမရိကန္ အစိုးရဘက္ကေရာ၊ ကမၻာ့ နုိင္ငံေတြကေရာ အေရးတယူ ေျဖ႐ွင္းေပးခဲ့မယ္၊ နုိင္ငံေရး ျပဿနာကို နုိင္ငံေရးနည္းနဲ့ ေျဖ႐ွင္းဖို့ သူတို့ အခြင့္အလမ္းေတြ ကူညီေပးခဲ့မယ္ဆိုရင္ အခုအေျခအေန ဘယ္လို ျဖစ္မလဲ။ ဒါဟာ အမ်ားၾကီး အားလံုး ၀ိုင္းစဥ္စားျပီးေတာ့မွ လမ္းေၾကာင္းေျပာင္းဖို့ အခ်ိန္ေရာက္လာျပီလို့ပဲ ေျပာခ်င္တယ္။”

by ကို​ေထြး​ (ဒီဗီြဘီ)