ေလာ္စစ္ဟန္ ကြယ္လြန္

ရွမ္းျပည္နယ္ အေရွ့ပိုင္း မွာ ျမန္မာ အစိုးရကို ခုခံေနတဲ့ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ ေတြနဲ့ အစိုးရ ျကား အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ညိွနိွုင္း ေပးခဲ့တဲ့ ကိုးကန့္ ဘိန္းရာဇာ ေလာ္စစ္ဟန္ စေနေန့က ကြယ္လြန္ သြားျပီ ျဖစ္ပါတယ္။

ကြယ္လြန္ခိ်န္မွာ သူဟာ အသက္ ၇၈ နွစ္ ရိွျပီ ျဖစ္ပါတယ္။ အမည္မေဖာ္တဲ့ မိသားစုဝင္တဦးက သူေသဆံုးတဲ့ သတင္းကို အတည္ျပုခဲ့ေျကာင္း ေအပီသတင္းမွာ ေဖာ္ျပ ထားပါတယ္။

ေလာ္စစ္ဟန္ဟာ ဘယ္လိုလူမို်းလဲ။ သူ့တသက္တာ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ ေတြဟာ ဗမာျပည္သူ ျပည္သားေတြ အေပၚမွာ ဘယ္လို အကို်း သက္ေရာက္မႈေတြ ရိွခဲ့သလဲ ဆိုတာ ကို သတင္းစာ ဆရာ ဘာေတးလ္ လစ္တနာကို ဆက္သြယ္ ေမးျမန္း ျကည့္ထားပါတယ္။

သူဟာ ရွမ္းျပည္နယ္ အေရွ့ေျမာက္ ပိုင္းမွာ ကိုယ္ပိုင္တပ္ဖဲြ့ရဲ့ တပ္မႉး တေယာက္ပါ။ သူ့ကို ကာကြယ္ေရး တပ္ဖဲြ့ရဲ့ ေခါင္းေဆာင္ အျဖစ္ ျမန္မာ စစ္တပ္က အသိအမွတ္ျပု ထားခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအခိ်န္မွာ သူဟာ အစိုးရရဲ့ ခြင့္ျပုခ်က္နဲ့ ဘိန္းကုန္ကူးခြင့္ ရခဲ့သူပါ။ ဘာ့ေျကာင့္ အဲသလို ခြင့္ျပုသလဲ ဆိုေတာ့ ဗမာျပည္ ကြန္ျမူနစ္ပါတီကို ဆန့္က်င္တဲ့ လႈပ္ရွားမႈေတြမွာ ေလာ္စစ္ဟန္ကို အစိုးရက အသံုးခ်လို့ ရေနလို့ပါ။ သူ့တပ္ဖဲြ့ ေတြဟာ အစိုးရ စစ္တပ္ ေတြနဲ့ ပူးေပါင္းျပီး ဗမာျပည္ ကြန္ျမူနစ္ပါတီကို တိုက္ခိုက္ ခဲ့ပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ ေလာ္စစ္ဟန္ ဟာ အဲဒီဘဝ မေရာက္ခင္ မူလက ကိုးကန့္ ေစာ္ဘြားရဲ့ သမီး ေအာလစ္ဗ္ ယန္း ရဲ့ စစ္တပ္က အရာရိွ တေယာက္ပါ။ ေနာက္ပိုင္း အေရွ့ေျမာက္ပိုင္း ေဒသကို ဗမာ ျပည္ကြန္ျမူနစ္ ပါတီ ေရာက္လာျပီး ကိုးကန့္ ေစာ္ဘြားေတြကို ေမာင္းထုတ္ လိုက္တဲ့အခါ ေလာ္စစ္ဟန္ အတြက္ ကာကြယ္ေရး တပ္ဖဲြ့ေခါင္းေဆာင္ အျဖစ္ ေရွ့တန္း ေရာက္ဖို့ အခြင့္အေရး ရလာပါတယ္။ ၁၉၇၀ ေက်ာ္ အစပိုင္း ကာလေတြ အထိ သူဟာ အစိုးရ စစ္တပ္နဲ့ လက္တဲြျပီး ဗမာျပည္ ကြန္ျမူနစ္ ပါတီကို ပူးေပါင္း တိုက္ခိုက္ ခဲ့သလို ဘိန္းကုန္ကူးျပီး ခ်မ္းသာ ခဲ့ပါတယ္။

၁၉၇၃ ခုနွစ္မွာ ကာကြယ္ေရး တပ္ဖဲြ့ေတြကို ဖ်က္သိမ္း လိုက္တဲ့ေနာက္ပိုင္း မွာေတာ့ သူ့တပ္ဖဲြ့ဟာ တရားမဝင္ ေျမေအာက္ တပ္ဖဲြ့ ျဖစ္သြားျပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ ဘိန္းရာဇာ အျဖစ္ ထိုင္း စစ္တပ္က သူ့ကို ဖမ္းျပီး ျမန္မာ အစိုးရ လက္အပ္ လိုက္ပါတယ္။

နာမည္ျကီး ဘိန္းသမား လည္း ျဖစ္ျပီးနိုင္ငံတကာ ကလည္း လိုလားေနတဲ့ ဘိန္းရာဇာ ျဖစ္တဲ့ အတြက္ ျမန္မာ အစိုးရက သူ့ကို ေသဒဏ္ အျပစ္ေပး လိုက္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူ့ကို ဘိန္းမႈနဲ့ အျပစ္ ေပးခဲ့တာ မဟုတ္ပါဘူး။

သူ့ကို အစိုးရက ဘိန္းကုန္ကူးခြင့္ ေပးထားတာ ျဖစ္တဲ့ အတြက္ သူ့ကို တရားစဲြ တဲ့အခါ သူပုန္မႈ နဲ့သာ တရားစဲြ ခဲ့တာကို မွတ္မိျကမယ္ ထင္ပါတယ္။ အဲဒီ ေသဒဏ္ ကိုလည္း ဘယ္ေတာ့မွ လက္ေတြ့ အေကာင္အထည္ မေဖာ္ပါဘူး။

အဲဒီေနာက္ ၁၉၈ဝ ျပည့္နွစ္ က်ေတာ့ လြတ္ျငိမ္း ခ်မ္းသာခြင့္နဲ့ လွြတ္ေပး လိုက္ပါတယ္။ အဲသလို လွြတ္ေပး လိုက္ျပီးတဲ့ ေနာက္မွာ သူဟာ လားရိွုး ျပန္သြား ပါတယ္။ လားရိွုးမွာ အရင္က ကာကြယ္ေရး တပ္ထက္ ပိုျပီး အင္အား ျကီးမားတဲ့ ျပည္သူ့ စစ္ကို ထူေထာင္ ပါတယ္။ ေရွြျတိဂံ နယ္မွာ သူ့ျသဇာ ျကီးထြား လာခဲ့ ပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ တကယ္တမ္း သူ့ျသဇာ ပိုျကီးလာတာက ၁၉၈၉ ခုနွစ္ ကြန္ျမူနစ္ ပါတီ အတြင္းမွာ တိုင္းရင္းသား ေတြရဲ့ ပုန္ကန္မႈ ျဖစ္လာတဲ့ အခိ်န္မွာ သူဟာ အစိုးရ အတြက္ အလြန္ အေရးပါတဲ့ လူတေယာက္ ျဖစ္လာ ပါတယ္။ အဲဒီ အခိ်န္မွာ ဗမာ ျပည္မွာ အလြန္ အေရးျကီးတဲ့ ရွစ္ေလးလံုး အေရးအခင္း ျကီး ျဖစ္ခဲ့ ပါတယ္။ ေထာင္ေသာင္း ခီ်တဲ့ ေက်ာင္းသား ေတြ ေတာခို ခဲ့ျက ပါတယ္။ အဲဒီ အခိ်န္က ေက်ာင္းသား ေတြကို လက္နက္ ခဲြေဝ တပ္ဆင္ ေပးနိုင္စြမ္း ရိွတဲ့ တခုတည္းေသာ လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖဲြ့ ဟာ ဗမာျပည္ ကြန္ျမူနစ္ ပါတီပါ။ ေက်ာင္းသား ေတြကို ကြန္ျမူနစ္ပါတီက လက္နက္ တပ္ဆင္ ေပးနိုင္ခဲ့ရင္ အေျခအေနေတြဟာ တမို်းတဖံု ျဖစ္သြား နိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲဒါေတြ ျဖစ္မလာ ပါဘူး။

ဗမာျပည္ ကြန္ျမူနစ္ ပါတီကို တိုင္းရင္းသား ေတြက ပုန္ကန္ လိုက္တဲ့အခါ ေထာက္လွမ္းေရး ဗိုလ္ခု်ပ္ ခင္ညြန့္က တိုင္းရင္းသား ေတြနဲ့ ဗမာျပည္ ကြန္ျမူနစ္ ပါတီ ျပန္ျပီး မေပါင္းစည္းနိုင္ဖို့ ေစ့စပ္တဲ့ အဖဲြ့ တဖဲြ့ ေစလွြတ္ လိုက္ပါတယ္။ အဲဒီအဖဲြ့က ေအာလစ္ဗ္ ယန္း၊ ေလာ္စစ္ဟန္နဲ့ ဗိုလ္မႉးခု်ပ္ေဟာင္း ေအာင္ျကီးတို့ ေခါင္းေဆာင္တဲ့ အဖဲြ့ပါပဲ။ ေက်ာင္းသားေတြကို လက္နက္ မေထာက္ပံ့ဖို့နဲ့ အစိုးရနဲ့ စစ္ရပ္စဲရင္ ရမယ့္ စီးပြားေရး လုပ္ပိုင္ခြင့္ ေတြနဲ့ တိုင္းရင္းသား အဖဲြ့ေတြကို ျမန္မာ စစ္အစိုးရက စည္းရံုး ခဲ့ပါတယ္။

အဲဒီေနာက္ သူ့ျသဇာ အာဏာ အျကီးဆံုး ကာလကို ေရာက္သြား ပါတယ္။ သူဟာ ၁၉၉၂ ခုနွစ္မွာ ေအးရွားဝါးလ္ ကုမၸဏီ ထူေထာင္ခြင့္ ရခဲ့တယ္။ အေရးျကီးတဲ့ ျပည္တြင္းက ေဆာက္လုပ္ေရးနဲ့ ကုန္သြယ္ေရးေတြ တရုတ္ ပိုက္လိုင္း စီမံကိန္းေတြ ေရနက္ ဆိပ္ကမ္းေတြ အေျမာက္အမ်ား လုပ္ကိုင္ခြင့္ ရခဲ့ျပီး ဗမာျပည္မွာ သူ့ရဲ့ စီးပြားေရး အင္ပိုင္ယာျကီးကို ထူေထာင္ခြင့္ ရခဲ့သူ ျဖစ္ပါတယ္။

Observer သတင္းစာ ေရးသားခ်က္ အရ ၂ဝဝ၆ ခုနွစ္က ဗိုလ္ခု်ပ္မႉးျကီး သန္းေရွြရဲ့ သမီး မဂၤလာပဲြကို ျကီးမႉး က်င္းပ ရာမွာ ေလာ္စစ္ဟန္ မိသားစု ပါဝင္တယ္လို့ သိရပါတယ္။

ေလာစစ္ဟန္ကို ဘိန္းျဖူ လုပ္ငန္းရဲ့ ေဂါ့ဖားသား ဆိုျပီး အေမရိကန္ အစိုးရက ၂ဝဝ၈ ခုနွစ္က သူတို့ မိသားစု လုပ္ငန္း ေတြကို ဒဏ္ခတ္ ပိတ္ဆို့မႈ ေတြ ခ်မွတ္ ခဲ့ပါတယ္။

ဘီဘီစီ (ျမန္မာပုိင္း)