ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ILO ကန္႔သတ္ခ်က္အားလံုး ႐ုပ္သိမ္း

ILO ကမၻာ့အလုပ္သမားအဖဲြ႔ခ်ဳပ္အေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ခ်မွတ္ထားတဲ့ အေရးယူေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြ အားလံုးကို ျပန္လည္ ႐ုပ္သိမ္းလိုက္ၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအတြက္ ျမန္မာနဲ႔ ILO အၾကား ဆက္ဆံေရးဟာ အျခားႏိုင္ငံတကာလိုပဲ ပံုမွန္ဆက္ဆံေရးအဆင့္ကို ျပန္လည္ ေရာက္ရိွသြားၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။

တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ျမန္မာနိုင္ငံတြင္း အတင္းအဓမၼ လုပ္အားေပးခိုင္းေစမႈေတြ ပေပ်ာက္ေရးအတြက္ ႏိုင္ငံတကာအေနနဲ႔ ဘ႑ာေငြေၾကးအရ အကူအညီေတြ ေပးၾကဖို႔ကိုလည္း ILO က ႏိုင္ငံတကာကို တိုက္တြန္းပါတယ္။ အျပည့္အစံုကိုေတာ့ ကိုသားညြန္႔ဦး က တင္ျပထားပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း အဓမၼလုပ္အားေပး ခိုင္းေစမႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အထူး သီးသန္႔စည္းေ၀းပဲြ ပံုမွန္ျပဳလုပ္ဖို႔ အပါအ၀င္ ILO ကေန ျမန္မာအေပၚ အေရးယူေဆာင္ရြက္ခ်က္ က်န္ေနတဲ့အားလံုးကို ပယ္ဖ်က္ဖို႔ ဇြန္ ၁၈ ရက္ေန႔ ILO ရဲ႕ ကမၻာ့အလုပ္သမား ညီလာခံကေန အတည္ျပဳ ဆံုးျဖတ္လိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာႏို္င္ငံတြင္း အဓမၼလုပ္အားေပး ခိုင္းေစမႈေတြေၾကာင့္ ILO ဖဲြ႔စည္းပံု ပုဒ္မ ၃၃ အရ ျမန္မာႏို္င္ငံကို အခုလို အေရးယူခဲ့တာပါ။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း တိုးတက္လာတဲ့ အေျခအေနနဲ႔ အဓမၼလုပ္အားေပး ခိုင္းေစမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြေၾကာင့္ ဒီ အေရးယူမႈေတြကို ျပန္လည္ ႐ုပ္သိမ္းလိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏို္င္ငံတြင္းက အခုလို တိုးတက္မႈေတြကို အသိအမွတ္ျပဳၿပီး၊ လုပ္ေဆာင္စရာ က်န္ေနတာေတြ ဆက္လုပ္သြားဖို႔ ညီလာခံအတြင္း အစီရင္ခံစာ တင္သြင္းတဲ့ ေဂ်ာ္ဒန္ႏိုင္ငံ သံအမတ္ႀကီး ေဒါက္တာ ခြ်န္ကယ္ေလး ႐ႈကရီ (Shukri) က ဆံုးျဖတ္ခ်က္ မူၾကမ္းကို အတည္မျပဳခင္မွာ တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။

“ျမန္မာအစိုးရဘက္က ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြ ရိွလာပါၿပီ။ ILO ရဲ႕ စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ရဲ႕ အႀကံျပဳခ်က္ေတြအတိုင္း ျဖစ္လာဖို႔ဆိုၿပီး ခ်မွတ္ခဲ့တဲ့ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္မႈေတြ ဆက္ထားဖို႔ မလိုေတာ့ပါဘူး။ အတင္းအဓမၼ လုပ္အားေပးမႈ ပေပ်ာက္ေရးဆိုင္ရာ ၁၉၃၀ ခုႏွစ္ ILO သေဘာတူညီခ်က္အတိုင္း ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြ တိုးတက္လာတာကို အားေပးဖို႔ ဒီဆံုးျဖတ္ခ်က္ မူၾကမ္းထဲမွာ ပါရိွပါတယ္။ ဆက္ၿပီး ေဆာင္ရြက္စရာေတြ က်န္ေသးတယ္ဆိုတာကိုလည္း ေထာက္ျပထားပါတယ္။”

တခ်ိန္တည္းမွာေတာ့ အခုလို ျမန္မာအေပၚ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ခဲ့တာေတြဟာ ထိေရာက္မႈ ရိွတယ္ဆိုတာကို ျပသခ်က္ ျဖစ္တယ္လို႔ ၾသစေၾတးလ်သံအမတ္ႀကီး ပီတာ ၀ူးေကာ့ (Peter Woolcott) က ညီလာခံအတြင္းမွာ ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။

“ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ ခ်ည္းကပ္ကိုင္တြယ္မႈေတြမွာ ILO က အဓိကေနရာမွာ ရိွေနပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ အတင္းအဓမၼ လုပ္အားေပး ခိုင္းေစမႈဆိုင္ရာ ILO သေဘာတူညီခ်က္ကို လိုက္နာေစဖို႔ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္တုန္းက ႏိုင္ငံတကာ အလုပ္သမား ညီလာခံကေန ခ်မွတ္ခဲ့တဲ့ အေရးယူမႈေတြကို ဒီေန႔ေတာ့ ရပ္တန္ဖို႔ ဆံုးျဖတ္ခ်ိန္ေရာက္ပါၿပီ။ ဒါကိုၾကည့္ရင္ ကမၻာတလႊား အလုပ္သမားေတြ အေျခအေန တိုးတက္ေကာင္းမြန္ လာဖို႔အတြက္ ILO ရဲ႕ ႀကီးၾကပ္ေဆာင္ရြက္မႈေတြဟာ အေရးပါၿပီး ထိေရာက္တယ္ဆိုတာကို ျမင္ရပါမယ္။ ၾသစေၾတးလ် အစိုးရအေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရး၊ ႏိုင္ငံေရး၊ လူမႈေရး၊ ဖ႔ံြၿဖိဳးတိုးတက္မႈေတြအတြက္ ကူညီေဆာင္ရြက္သြားဖို႔ ပိုင္းျဖတ္ထားပါတယ္။”

ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ တက္ေရာက္လာတဲ့ ျမန္မာအစိုးရ အလုပ္သမားဒု၀န္ႀကီး ဦးျမင့္သိန္း ကလည္း အခုလို ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ႀကိဳဆိုပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာ ေရွ႕ဆက္ ေဆာင္ရြက္စရာေတြအတြက္ အကူအညီေတြ လိုအပ္ဦးမယ္ဆိုတာကိုလည္း ေျပာသြားပါတယ္။

“က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြဟာ သိသာထင္ရွားတဲ့ ေအာင္ျမင္ တုိးတက္မႈေတြ ရေနပါတယ္။ အတင္းအဓမၼ လုပ္အားေပးခိုင္းေစမႈ ပေပ်ာက္ေရး အေျခအေနဟာ က်ေနာ္တို႔ လက္တကမ္းကို ေရာက္ေနပါၿပီ။ လုပ္စရာေတြ က်န္ေနေသးတယ္ ဆိုတာကိုလည္း က်ေနာ္တို႔ လက္ခံ အသိအမွတ္ျပဳပါတယ္။ လာမယ့္ ၂၀၁၅ ဒါမွမဟုတ္ ဒီမတိုင္ခင္မွာ အတင္းအဓမၼ လုပ္အားေပး ခိုင္းေစမႈ ပေပ်ာက္ဖို႔ ရည္မွန္းခ်က္ဟာ ILO ႐ံုးရဲ႕ အေထာက္အကူ မပါဘဲနဲ႔ေတာ့ ျဖစ္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။”

ILO အေနနဲ႔ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္တုန္းက ျမန္မာအေပၚ အေရးယူမႈဟာ အဓိကကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အဓမၼလုပ္အားေပး ခိုင္းေစမႈကို သီးျခားေဆြးေႏြးဖို႔နဲ႔ အဖဲြ႔၀င္ႏိုင္ငံေတြ အေနနဲ႔လည္း ဒီကိစၥအေပၚ သံုးသပ္ၿပီး အေရးယူ ကိုင္တြယ္ဖို႔ တိုက္တြန္းခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။

အခု ဒါေတြ ႐ုပ္သိမ္းလိုက္ၿပီဆိုေတာ့ ILO နဲ႔ ျမန္မာဆက္ဆံေရးဟာ ပံုမွန္ အေျခအေန ေရာက္သြားၿပီလို႔ ဆိုႏိုင္ေၾကာင္း ILO ညြန္ၾကားေရးမႉး ကယ္ရီ တက္ပီယိုလာ က ဗီြအိုေအ ျမန္မာပိုင္းကို ေျပာပါတယ္။

“အေရးယူ ကန္႔သတ္မႈေတြဆိုတာ အထူး ေဆာင္ရြက္ဖို႔ ကိစၥရပ္ေတြပါ။ ဆိုလိုတာက ျမန္မာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အထူး သီးသန္႔ေဆြးေႏြး ၾကားနာမႈေတြနဲ႔ အဖဲြ႔၀င္ ႏိုင္ငံေတြအေနနဲ႔လည္း သီးျခား အေရးယူ ကိုင္တြယ္မႈေတြ လုပ္ၾကတာပါ။ အခုေတာ့ အဲ့ဒါေတြ အားလံုးကို ျပန္႐ုပ္လိုက္ပါၿပီ။ အခုဆို ပံုမွန္ဆက္ဆံေရး ျပန္ျဖစ္သြားပါၿပီ။ အခုဆိုရင္ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း အတင္းအဓမၼ လုပ္အားေပး ခိုင္းေစမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖဲြ႔ကို ပံုမွန္အစီရင္ခံစာပဲ တင္ရမယ့္ သေဘာပါ။”

က်န္တဲ့ အေရးယူမႈေတြ ႐ုပ္သိမ္းေၾကာင္း ဆံုးျဖတ္ခ်က္ထဲမွာပဲ ILO နဲ႔ ျမန္မာအစိုးရအၾကား ခ်ဳပ္ဆိုထားတဲ့ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ ျဖည့္စြက္သေဘာတူညီခ်က္၊ ၂၀၁၂ နားလည္မႈ စာခြ်န္လႊာေတြ အပါအ၀င္ ၂၀၁၅ မွာ အဓမၼလုပ္အားေပး ခိုင္းေစမႈ ပေပ်ာက္ရမယ္ဆိုရင္ စီမံခ်က္ေတြကို ILO နဲ႔ ျမန္မာအၾကား ဆက္ၿပီး ေဆာင္ရြက္သြားဖို႔ကိုလည္း ႏိုင္ငံတကာ အလုပ္သမား ညီလာခံက တိုက္တြန္းထားပါတယ္။

လက္ရိွ အေျခအေနမွာေတာ့ အလုပ္သမားသမဂၢေတြ ပီပီျပင္ျပင္ လည္ပတ္လႈပ္ရွားႏိုင္ဖို႔ အေရးႀကီးလာတယ္လို႔ မစၥတာ ကယ္ရီ တက္ပီယိုလာ က ေျပာပါတယ္။

တိုင္းျပည္တြင္းမွာ လက္ရိွအားျဖင့္ ILO ရဲ႕ အလုပ္သမားေရး ကြ်မ္းက်င္သူေရာ၊ အလုပ္သမားေရး႐ံုးပါ ဖြင့္လွစ္ထားၿပီဖို႔ အလုပ္သမားေတြအေနနဲ႔ ျပႆနာ တစံုတရာ ရိွလာရင္ ဆက္သြယ္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ၾကတယ္လို႔ မစၥတာ ကယ္ရီ တက္ပီယိုလာ က ေျပာပါတယ္။

“ညီလာခံကို တင္သြင္းတဲ့ အစီရင္ခံစာမွာေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအေျခအေနက တိုးတက္ေကာင္းမြန္ လာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဥပေဒျပဳမႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေတာ့ ေမးခြန္းေတြ ရိွေကာင္းရိွႏိုင္ပါတယ္။ အလုပ္သမားသမဂၢေတြ လုပ္ရွားေဆာင္ရြက္ဖို႔ကိစၥမွာ အေရးႀကီးတာကေတာ့ သမဂၢေတြ စည္း႐ံုးလႈပ္ရွားခြင့္၊ သမဂၢေတြနဲ႔ အလုပ္ရွင္ေတြၾကား ညိႇႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ အျပန္အလွန္ သေဘာတူညီခ်က္ေတြ၊ ထိုက္သင့္တဲ့ ကိုယ္စားျပဳ ေဆာင္ရြက္မႈေတြ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဖို႔ပါ။”

ႏိုင္ငံတကာ အလုပ္သမား ညီလာခံရဲ႕ မေန႔က ဆံုးျဖတ္ခ်က္ထဲမွာေတာ့ ျမန္မာႏို္င္ငံတြင္း အဓမၼလုပ္အားေပး ခိုင္းေစမႈ ပေပ်ာက္ေရး လ်ာထားခ်က္ ေအာင္ျမင္ေစဖို႔ ႏိုင္ငံတကာ အေနနဲ႔လည္း ျမန္မာကို ဘ႑ာေငြေၾကးအရ ကူညီပံ့ပိုးၾကဖို႔ တိုက္တြန္းထားပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ တိုင္းျပည္တြင္း လြတ္လပ္စြာ ဖဲြ႔စည္းလႈပ္ရွားခြင့္၊ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြရဲ႕ ဂယက္၊ လုပ္ငန္းခြင္အေျခအေန စသျဖင့္ ILO ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြနဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီးေတာ့လည္း သံုးသပ္စိစစ္သြားဖို႔ ILO အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖဲြ႔ကို အႀကံျပဳထားပါတယ္။

ကိုသားညြန္႔ဦး (ဗီြအုိေအ)