ဒီအေရးႀကီးတဲ့ ကမၻာ့စီးပြားေရး ညီလာခံႀကီးမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ခရီးသြားလုပ္ငန္း ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္နဲ႔ အာဆီယံႏုိင္ငံေတြၾကားမွာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ခရီးသြားလာႏုိင္တဲ့ ျပည္၀င္ခြင့္ဗီဇာဆုိင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္ေတြကို ခ်မွတ္ႏုိင္လိုက္ပါတယ္။ ေနျပည္ေတာ္မွာ ကိုယ္တုိင္သတင္းယူေနတဲ့ ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းက ဒီအေၾကာင္းကို အခုလို တင္ျပပါတယ္။
ေမး။ ။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ခရီးသြားလုပ္ငန္း ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ဖုိ႔အတြက္ အာရွဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးဘဏ္၊ ေနာက္ ေနာ္ေ၀နဲ႔ျမန္မာအစိုးရၾကားမွာ သေဘာတူညီခ်က္ ရတယ္လို႔သိရပါတယ္။ အဲ့ဒီသေဘာတူညီခ်က္က ဘာမ်ားပါလိမ့္ ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္း။
ေျဖ။ ။ ေျဖ - အခုဒီမွာ ထြက္လာတဲ့ သတင္းေတြ အရကေတာ့ ျမန္မာအစုိးရရယ္၊ အာရွဖြ႔ံၿဖိဳးေရးဘဏ္ (ADB) ရယ္၊ ေနာ္ေ၀အစုိးရရယ္ ပူးေပါင္းၿပီးေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ Tourism Master Plan ေပါ့ေလ၊ ခရီးသြားလုပ္ငန္း ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ေရးဆုိင္ရာ စီမံကိန္းႀကီးေပါ့ေလ။ အဲဒီစီမံကိန္းႀကီးကေနၿပီး ဖြ႔ံၿဖိဳးတုိးတက္ေရး စီမံကိန္းေပါင္း ၃၈ ခုအတြက္ တန္ဘုိးေငြအားျဖင့္ဆုိရင္ အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္းေပါင္း ၅၀၀ နီးပါး ပါ၀င္တဲ့ စီမံကိန္းတခုကုိ သူတို႔ သေဘာတူလုိက္ၾကတယ္ဆုိၿပီး သတင္းထြက္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႔ ေဟာ္တယ္နဲ႔ ခရီးသြားလုပ္ငန္း ၀န္ႀကီးဌာန ဒုတိယ၀န္ႀကီး ဦးေ႒းေအာင္ ကုိကုိးကားၿပီး သတင္းမွာ ေရးသားထားတာကေတာ့ ဒီစီမံကိန္းဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ကမာၻလွည့္ခရီးသည္ေတြ ပုိၿပီးေတာ့ ၀င္ေရာက္လာဖုိ႔အတြက္ လမ္းဖြင့္ေပးလိမ့္မယ္၊ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႔ အႏႈိင္းမဲ့တဲ့ သူမတူတဲ့ ယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္ကုိလည္း ထိန္းသိမ္းမယ္၊ တခါ ပတ္၀န္းက်င္ကုိလည္း မထိခုိက္ေစပဲနဲ႔ ခရီးသြားလုပ္ငန္း ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္လာေအာင္ အေထာက္အကူ ျဖစ္ေစလိမ့္မယ္ ဆုိၿပီးေတာ့ ေဟာ္တယ္နဲ႔ ခရီးသြားလုပ္ငန္း ၀န္ႀကီးဌာန ဒုတိယ၀န္ႀကီး ဦးေ႒းေအာင္ ကုိကိုးကားၿပီးေတာ့ သတင္းေတြမွာ ေရးၾကပါတယ္။
ေမး။ ။ ဟုတ္ကဲ့၊ ျမန္မာအပါအ၀င္ အာဆီယံ ႏုိင္ငံတခ်ဳိ႔ၾကားမွာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ သြားလာႏုိင္တဲ့ ျပည္၀င္ခြင့္ဗီဇာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္း သေဘာတူညီခ်က္ ရတယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။ အဲဒီအစီအစဥ္ကေရာ ဘယ္လုိရွိလဲ။
ေျဖ။ ။ ဟုတ္ပါတယ္ခင္ဗ်၊ ျမန္မာ၊ အင္ဒုိနီးရွား၊ ဖိလစ္ပုိင္နဲ႔ ကေမာၻဒီးယား ၄ ႏုိင္ငံတုိ႔ဟာ အာဆီယံေဒသတြင္းမွာ လြတ္လပ္စြာ သြားလာခြင့္ ဗီဇာအတြက္ ဒီကေန႔မွာပဲ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ အေရွ႔အာရွ ကမာၻ႔စီးပြားေရးဖုိရမ္မွာ သေဘာတူညီမႈရခဲ့တယ္ ဆုိၿပီးေတာ့ သတင္းထုတ္ျပန္ပါတယ္။ ဒီ ၄ ႏုိင္ငံေပါ့ေလ ျမန္မာ၊ အင္ဒုိနီးရွား၊ ဖိလစ္ပုိင္နဲ႔ ကေမာၻဒီးယားႏုိင္ငံေတြက ကမာၻလွည့္ ခရီးသြားလာေရးဆုိင္ရာ ၀န္ႀကီးေတြဟာ ေဒသတြင္းမွာ လြတ္လပ္စြာသြားလာခြင့္၊ ဒီမွာေရးထားတာကေတာ့ Smart Visa စနစ္အတြက္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ သေဘာတူညီမႈရခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ ေနျပည္ေတာ္မွာ က်င္းပေနတဲ့ အေရွ႔အာရွ ကမာၻ႔စီးပြားေရးဖုိရမ္ က်င္းပခ်ိန္မွာ သေဘာတူညီမႈ စာခၽြန္လႊာကုိ လက္မွတ္ေရးထုိးတယ္ ဆုိၿပီးေတာ့ ၄ ႏုိင္ငံ ပူးေပါင္းၿပီး ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ပါတယ္။ ဒီသတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္ထဲမွာပဲ ခုနက က်ေနာ္ေျပာခဲ့တဲ့ ေဟာ္တယ္နဲ႔ ခရီးသြားလာေရး ၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦးေ႒းေအာင္ ကုိကုိးကားၿပီး ေရးထားတာမွာ သေဘာတူညီမႈ စာခၽြန္လႊာကုိ လက္မွတ္ေရးထုိးျခင္းအားျဖင့္ ခရီးသြားလာမႈဆုိင္ရာ ၀န္ႀကီးေတြ၊ တာ၀န္ရွိသူေတြဟာ ဒီစနစ္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ အခက္အခဲေတြကုိ ေျဖရွင္းဖုိ႔ အတူတူလက္တဲြ ႀကိဳးစားသြားၾကမယ္လုိ႔ သေဘာတူခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္တဲ့။ သက္ဆုိင္ရာ ႏုိင္ငံေတြရဲ႔ အစုိးရတာ၀န္ရွိသူေတြ အေနနဲ႔ အခ်င္းခ်င္းလက္တဲြပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ၾကရင္ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႔ ရည္ရြယ္ခ်က္က ေအာင္ျမင္မွာပါ ဆုိၿပီးေတာ့ ေဟာ္တယ္နဲ႔ ခရီးသြားလာေရး ၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦးေ႒းေအာင္ ကုိကုိးကားၿပီးေတာ့ ထုတ္ျပန္ခ်က္ထဲမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္ခင္ဗ်။
ေမး။ ။ ကုိေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းေရ၊ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ (Amnesty International) အဖဲြ႔က တာ၀န္ရွိသူေတြလည္း Economic Forum အစည္းအေ၀းကုိ တက္တယ္လုိ႔ သတင္းရထားပါတယ္။ ဆုိေတာ့ Amnesty International လုိ လူ႔အခြင့္အေရး ေဆာင္ရြက္တဲ့ အဖဲြ႔က ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံၾကမယ့္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ေတြကုိ ဘယ္လုိသတင္းစကားမ်ဳိး ပါးပါလဲ။
ေျဖ။ ။ AI အဖဲြ႔ရဲ႔ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ တဦးျဖစ္တဲ့ Mr Salil Shetty ကုိ သီးျခားေတြ႔ဆုံေမးျမန္းခြင့္ ရခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီေနရာမွာ သူကႏုိင္ငံတကာ စီးပြားေရး အသုိင္းအ၀ုိင္းေပါ့ေလ။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံဖုိ႔ စိတ္၀င္စားတဲ့ လုပ္ငန္းရွင္ေတြကုိ AI ကေျပာခ်င္တဲ့ သတင္းစကားကုိ သူကေျပာခဲ့ပါတယ္။
“ျမန္မာႏိုုင္ငံနဲ႔ ျမန္မာလူထုုကိုု ပံ့ပိုးကူညီဖို႔ စိတ္၀င္စားၾကတယ္ဆိုတာက သိပ္ေကာင္းတယ္လုိ႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တည္ၿငိမ္တဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း၊ ႂကြယ္၀ခ်မ္းသာတဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း ျဖစ္ခ်င္တယ္ဆိုုရင္ တခုတည္းေသာနည္းလမ္းက ျမန္မာႏုိင္ငံက လူတိုင္းကို တန္းတူအခြင့္အေရးေပးတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးမူေဘာင္ေတြကိုု အသံုုးျပဳတာပါပဲ။ စီးပြားေရးလုုပ္ငန္းေတြကိုု က်ေနာ္တိုု႔ေပးတဲ့အၾကံကေတာ့ သူတိုု႔ရဲ႔ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေၾကာင့္ လူ႔အခြင့္အေရးအေပၚ ဘယ္လိုုသက္ေရာက္တယ္ဆိုုတာကိုု နားလည္ရမယ္ဆိုုတာပါ။ အဲဒါကိုု သူတိုု႔ စိတ္ထဲထည့္ထားသေရြ႔ ဒီႏုိင္ငံက လူတိုုင္းရဲ႔ အခြင့္အေရးေတြကိုု ေလးစားသေရြ႔ အဲဒါဟာ ႏွစ္ဘက္လံုုး အႏုိင္ရတဲ့အေျခအေန ျဖစ္ႏုုိင္တယ္လိုု႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။”
အျပည္ျပည္ဆိုုင္ရာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ (AI) အဖြဲ႔ရဲ႕ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္တစ္ဦးျဖစ္သူ Salil Shetty က ဗီြအိုုေအကိုုေျပာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ေက်ာ္သိန္း, မမုိးျဖဴ (ဗီြအုိေအ)