အာရွဆိုင္ရာ ကမာၻ႔ စီးပြားေရး ေဆြးေႏြးပြဲ World Economic Forum on East Asia ကို ဒီကေန႔ ေနျပည္ေတာ္မွာ စတင္ က်င္းပေနပါတယ္။ စီးပြားေရးလုပ္ဖုိ႔ အလားအလာ ေကာင္းေတြ ရွိေနတယ္ဆိုၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ႏိုင္ငံတကာ ကုမၸဏီေတြက မ်က္စိက်ေနခ်ိန္မွာ အခုလို စီးပြားေရး ဆိုင္ရာ
ႏိုင္ငံတကာ ေဆြးေႏြး ပြဲႀကီးကို က်င္းပေန တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ရႏိုင္မယ့္အက်ဳိးအျမတ္ေတြ၊ ထည့္သြင္းစဥ္းစားသင့္တဲ့ စိန္ေခၚမႈေတြကို ႏိုင္ငံတကာ လုပ္ငန္းႀကီးေတြဘက္က ေလ့လာဖုိ႔ အခြင့္အလမ္းတစ္ခုျဖစ္တဲ့ အေရွ႕အာရွဆိုင္ရာ စီးပြားေရး ေဆြးေႏြးပြဲအေၾကာင္းကို မစုျမတ္မြန္ က တင္ျပထားပါတယ္။
ႏိုင္ငံတကာေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ ထိပ္တန္း စီးပြားေရးသမားေတြ၊ ပညာရွင္ေတြ တက္ေရာက္ေနၾကတဲ့ ၃ ရက္ၾကာ WEF on EA အေရွ႕အာရွဆိုင္ရာ ကမာၻ႔စီးပြားေရး ေဆြးေႏြးပြဲေတြကို ဒီကေန႔ ေနျပည္ေတာ္မွာ စတင္ပါတယ္။
ဒီကေန႔ ေဆြးေႏြးပြဲ အမ်ားစုကေတာ့ တံခါးပိတ္ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ိန္က ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္းရဲ႕ ေဘးဖယ္တာကို ခံထားခဲ့ရတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ႏိုင္ငံတကာမွာ ျပန္ၿပီး ဝင္ဆန္႔ႏိုင္မယ့္ လမ္းေပၚ ေရာက္ေနတယ္ဆိုတာကို ဒီႏိုင္ငံတကာ ေဆြးေႏြးပြဲကေန ျပသေနပါတယ္။
ျမန္မာအစိုးရဘက္ကေတာ့ ေျပာင္းလဲ တိုးတက္ေနပါတယ္ဆိုတဲ့ သူတို႔ရဲ႕ ပံုရိပ္ကို ျပသႏိုင္ၿပီး ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူေတြကို စဲြေဆာင္နိုင္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ေနတယ္လုိ႔ WEF ရဲ႕ အာရွဆိုင္ရာအႀကီးတန္း ဒါ႐ိုက္တာ ဆူရွန္႔ ေရာင္း (Sushant Rao) က ေျပာပါတယ္။
“ဒီေဆြးေႏြးပြဲရဲ႕ အဓိက ရည္ရြယ္ခ်က္က ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ႏိုင္ငံတကာ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြအတြက္ တံခါးေတြ ဖြင့္ထားပါတယ္ဆိုတာကို ျပသဖုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တဘက္မွာက စိန္ေခၚမႈေတြလည္း ရွိေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဆင္းရဲမြဲေတေနတဲ့ လူဦးေရက စုစုေပါင္းလူဦးေရရဲ႕ ၂၆ ရာခုိင္ႏႈန္း ရွိပါတယ္။ အလုပ္လက္မဲ့ႏႈန္းကလည္း ၃၇ ရာခုိင္ႏႈန္း ရွိပါတယ္။ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ အေျပာင္းအလဲေတြ ျဖစ္လာဖုိ႔ ႏိုင္ငံထဲက ျပည္သူအမ်ားစုအတြက္ သက္ေရာက္မႈေတြ ရွိလာဖုိ႔ ဝင္လာမဲ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြကို အခုအခ်ိန္မွာ အသံုးခ်ဖုိ႔ အေရးႀကီးပါတယ္။”
အာဏာရွင္အစိုးရေတြရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္မွာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ျဖတ္သန္းခဲ့ရတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဆင္းရဲမြဲေတမႈနဲ႔ တိုးတက္မႈႏႈန္း ေႏွးေနတဲ့ စီးပြားေရးက ရွိေနတဲ့ စိန္ေခၚမႈေတြထဲက တခ်ဳိ႕ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူမႈေတြ၊ တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈ အားနည္းေနတာေတြ၊ အရင္ အစိုးရစနစ္ကို ဖက္တြယ္ထားခ်င္ေနတဲ့သူေတြ ရွိေနေသးတာေတြဟာ ေရွ႕အေျပာင္းအလဲေတြအတြက္ အဟန္႔အတားေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
အခု ေနျပည္ေတာ္မွာ က်င္းပေနတဲ့ ႏိုင္ငံတကာ စီးပြားေရး ေဆြးေႏြးပြဲေတြကေန ျမန္မာနုိင္ငံမွာ အျမန္ဆံုး ျပင္ဆင္သင့္တာေတြကို ေထာက္ျပႏိုင္ပါလိမ့္မယ္လို႔ WEF အာရွေဒသဆိုင္ရာ အႀကီးအကဲ Mr. Rao က ျမင္ပါတယ္။
“ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အထီးက်န္ျဖစ္ထားတဲ့ သက္ေရာက္မႈေတြကို ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူ အသိုင္းအဝိုင္းက ျမင္ထားမွာ ေသခ်ာပါတယ္။ ႏိုင္ငံထဲက အေျခခံ အေဆာက္အအံု႔ေတြမွာ အေျခအေနေတြက ထင္ဟပ္ေနတယ္ေလ။ အစိုးရအေနနဲ႔ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူေတြဘက္က အားတက္ေအာင္လို႔ ပညာေရးစနစ္ကို တိုးတက္ေကာင္းမြန္ေအာင္ လုပ္ဖုိ႔ လိုတယ္။ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ ျပည္သူတိုင္း ရႏိုင္ဖုိ႔ လိုတယ္။ စြမ္းရည္ျမႇင့္တင္မႈေတြ လုပ္ဖုိ႔ လိုအပ္တယ္။ ဒီလိုမ်ိဳး ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံတဲ့ အေျခအေန တိုးတက္ေအာင္ ဘယ္လို အေျပာင္းအလဲေတြ လုပ္ဖုိ႔ လိုအပ္ေနေသးတယ္ဆိုတာကို ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူေတြဘက္က ေထာက္ျပႏိုင္ဖုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကပါတယ္။”
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စီးပြားေရး၊ ဘ႑ာေရးဆိုင္ရာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ေနသလို ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏံွမႈဆိုင္ရာ ဥပေဒသစ္ကို ထုတ္ျပန္ထားေပမဲ့ အစိုးရက ေမွ်ာ္လင့္ေနသလို ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြက လွိမ့္ၿပီး ဝင္မလာေသးပါဘူး။ ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ ကိန္းဂဏန္းေတြအရ ၂၀၁၀ မွာ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ေဒၚလာ ဘီလ်ံ ၂၀၊ ၂၀၁၁ ဘ႑ာႏွစ္မွာ ေဒၚလာ ၄ ဒႆမ ၆ ဘီလ်ံ ရွိခဲ့တာကေန ၂၀၁၃ မတ္လမတုိင္ခင္ ၁၂ လအတြင္းမွာ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈက ေဒၚလာ ၁ ဒႆမ ၄ ဘီလ်ံအထိ က်သြားတယ္လို႔ AP သတင္းက ေဖာ္ျပပါတယ္။
အခုလို က်ဆင္းသြားတဲ့ အဓိကအေၾကာင္းက တ႐ုတ္ႏိုင္ငံဘက္က ရင္းႏွီးမႈေတြ သိသိသာသာ က်ဆင္းသြားလုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မတူးေဖာ္ရေသးတဲ့ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔နဲ႔ တြင္းထြက္ရတနာေတြ ရွိေနဆဲျဖစ္တာမို႔ ႏိုင္ငံေရး အေျခအေနကို ဆက္ၿပီး တည္ၿငိမ္ေအာင္ လုပ္သြားမယ္။ လုပ္သင့္တဲ့ အစီအစဥ္ေတြ ခ်မွတ္ၿပီး မွန္မွန္ကန္ကန္ စီမံခန္႔ခြဲ သြားမယ္ဆုိရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးဟာ ၂၀၃၀ မွာ ေဒၚလာ ဘီလ်ံ ၂၀၀ အထိ တက္သြားႏုိင္တယ္လို႔ ႏိုင္ငံတကာက ေျပာင္းလဲေနတဲ့ စီးပြားေရးကို ေလ့လာေနတဲ့ McKinsey Global Institute က ခန္႔မွန္းထားပါတယ္။
တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ေတာ့ တခ်ဳိ႕ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းႀကီးေတြက အခက္အခဲေတြကုိ ေက်ာ္လႊားနိုင္ပံုရပါတယ္။ Coca-Cola အခ်ဳိရည္လုပ္ငန္းက ၅ ႏွစ္အတြင္း ေဒၚလာ သန္း ၂၀၀ တန္ဖုိး ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံတဲ့ သူတုိ႔ရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း လုပ္ငန္းေတြကို အဂၤါေန႔က စတင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီကေန႔ ဗုဒၶဟူးေန႔ကေန
ေသာၾကာေန႔အထိ ေနျပည္ေတာ္မွာ က်င္းပေနတဲ့ အေရွ႕အာရွဆိုင္ရာ ကမာၻ႔စီးပြားေရး ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ႏိုင္ငံေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္က စီးပြားေရးသမားေတြ၊ စီးပြားေရးကၽြမ္းက်င္သူေတြ၊ ပညာရွင္ေတြ၊ အစိုးရနဲ႔
လူမႈအဖဲြ႔အစည္းေတြက ကုိယ္စားလွယ္ေပါင္း ၁ ေထာင္ေက်ာ္ တက္ေရာက္မယ္လို႔ ခန္႔မွန္းထားပါတယ္။
ဖိလစ္ပိုင္သမၼတ ဘနစ္ႏို အကြီႏို (Benigno Aquino) အပါအဝင္ တျခား ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္ေတြလည္း တက္ေရာက္ၾကပါတယ္။ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ကေတာ့ မနက္ျဖန္မွာ မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ စီးပြားေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ကိစၥေတြကို ၃ ရက္ၾကာ ေခါင္းစဥ္မ်ဳိးစံုနဲ႔ ေဆြးေႏြးၾကမယ့္ WEF on EA စီးပြားေရးေဆြးေႏြးပြဲမွာ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ ဥကၠဌ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း ေဆြးေႏြးပြဲတခ်ဳိ႕မွာ ဦးေဆာင္ေဆြးေႏြးသူအျဖစ္ ပါဝင္ေဆြးေႏြးမွာ ျဖစ္ပါတယ္ရွင္။
စုျမတ္မြန္ (ဗီြအုိေအ)