၂၀၁၄ ဂ်ႏၷဝါရီ ၂၀ မွ ၂၂ ရက္အထိ ကရင္အမ်ိဳးသား အစည္းအ႐ုံးဌာနခ်ဳပ္ ေလာ္ခီးလာ၌ သုံးရက္ၾကာ က်င္းပသည့္ တနိုင္ငံလုံး အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရး ဆိုင္ရာညႇိႏွိုင္းေရးအဖြဲ႕ NCCT အစည္းအေဝးသို႔ ဝ ျပည္ ေသြးစည္းညီညႊတ္ေရး ေကာ္မတီ ႏွင့္ ၎၏ မဟာမိတ္ ျဖစ္သည့္ မိုင္းလားတပ္ဖြဲ႕တို႔ တက္ေရာက္ ျခင္းမရွိခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ အစည္းအေဝး မတက္ေရာက္ပါသနည္း၊ အက်ိဳးအေၾကာင္း အခက္အခဲ သိရေအာင္ ၀ျပည္ ေသြးစည္းညီညြတ္ေရး တပ္မေတာ္ UWSA ေျပာခြင့္ရ ဦးေအာင္ျမင့္ ကို သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္က ဆက္သြယ္ ေမးျမန္း ထားပါသည္။
မဂၤလာခင္ဗ်ား။ ဒီကေန႔ ေကအဲန္ယူ ဌာနခ်ဳပ္မွာ တတိုင္းျပည္လုံးအပစ္ရပ္ေရးအတြက္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕ေတြ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးေနပါတယ္။ အဲဒါ UWSA ကိုလဲ ဖိတ္ထားတယ္လို႔ ၾကားတယ္။ ဆရာတို႔ဘက္က ကိုယ္စားလွယ္လႊတ္ပါသလား။
တျပည္လုံးအပစ္ရပ္ေရး ဒုတိယ မူၾကမ္းအတည္ျပဳေရးအတြက္ ေဆြးေႏြးပြဲ တက္ဖို႔ အတြင္းေရးမွူး ပဒိုကြယ္ထူးဝင္းက က်ေနာ္တို႔ဆီကိုလာၿပီးဖိတ္တယ္။ က်ေနာ္တို႔ဆီကို သူလဲမေရာက္ဖူးလို႔ေလ။ လာဖိတ္ေရးေပါ့။ ဒီကေန႔အတြက္ေတာ့ ကိုယ္စားလွယ္လႊတ္တာမရွိပါဘူး။ အစည္းအေဝးထိုင္ၿပီး ကိုယ္စားလွယ္မလႊတ္ေတာ့ဘူးလို႔ သူတို႔ဆီကို ကေန႔က ျပန္ၾကားလိုက္ပါတယ္။
အခုေဆြးေႏြးပြဲကို ဆရာတို႔ ဘာေၾကာင့္ကိုယ္စားလွယ္မလႊတ္တာလဲခင္ဗ်။
ဒီကိစၥကဒီလိုရွိပါတယ္။ လိုင္ဇာအစည္းအေဝးလဲ ဒီတိုင္းဘဲ။ က်ေနာ္တို႔ကိုအစည္းအေဝးဖိတ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔က စာတမ္းကို က်ေနာ္တို႔ကို မျပဘူး။ အစည္းအေဝးမွ ၿပ မယ္ ၊အစည္းအေဝးမွ ေဆြး ေႏြးမယ္ဆိုေတာ့ေလ။ ဒီလိုကိစၥမ်ိဳး က်ေနာ္တို႔လည္း နားလည္ပါတယ္။ တိုင္းရင္းသားေတြ စုံစုံညီညီနဲ႔ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ဆန႔္က်င္မယ့္သေဘာေတြ ဘာေတြ မေဆြးေႏြးခ်င္ဘူး။ အခုဒီတခါ ကရင္ ျပည္နယ္ မွာလဲ ဒီလိုဘဲ က်ေနာ္တို႔ကို ႀကိဳညႇိတာမရွိဘူးဗ်။ က်ေနာ္တို႔ရဲ့သေဘာထားက အခုလိုမ်ိဳးအေရးႀကီးကိစၥေတြကို ႀကိဳၿပီးေတာ့၊ တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႕ အစည္းအပါအဝင္ က်ေနာ္တို႔ အပါအဝင္ ေအာက္ေျခမွာ သေဘာထားေတြ သေဘာတူနိုင္တဲ့အထိ ေသခ်ာေဆြးေႏြးသြားၿပီးေတာ့မွ ႀကိဳညႇိၿပီးေတာ့ အစိုးရနဲ႔ သြားညႇိတာပိုေကာင္းတယ္။ ဒါက်ေနာ္တို႔ အဖြဲ႕ရဲယူဆခ်က္၊ ဗဟိုရဲ့ယူဆခ်က္ ေပါ့ေနာ္။ ဆိုေတာ့ ဒီတခါလည္း က်ေနာ္တို႔ကို စာတမ္းမျပဘူး။ ပထမတေခါက္ကလဲ ပြဲၿပီးမွ က်ေနာ္ တို႔ကို ပထမမူၾကမ္းျပတာ။ ခ်င္းမိုင္မွာ လုပ္ခဲ့တဲ့ မူၾကမ္းကလဲ က်ေနာ္တို႔ မျပဘူး။ အတြင္းေရးမွူးကို လာဖိတ္ေတာ့ သူျပန္ခါနီးမွ က်ေနာ္တို႔ေတာင္းၾကည့္မွ ထုတ္ျပတာ။ ထုတ္ျပေတာ့ ရက္က နီးေနၿပီ ေလ။ က်ေနာ္တို႔ ၀ တိုင္းရင္းသားေတြက ၀ ေခါင္းေဆာင္ေတြထဲက ဗမာစာ ဗမာစကား တတ္တဲ့လူက တအားနည္းတယ္။ ဒါလည္း သမိုင္းရဲ့ အေႂကြးဘဲေပါ့ဗ်ာ။ ဗမာလိုတတ္တာနည္းေတာ့ အခ်ိန္ယူၿပီး ဘာသာ ျပန္ရမယ္။ လူႀကီးေတြကိုေဆြးေႏြးရမယ္ဆိုေတာ့ အခ်ိန္မရွိတာေလ။ ဒါေၾကာင့္ ဒီတခါေဆြး ေႏြးပြဲကိုမတက္ျဖစ္တာပါ။ ဒါမယ့္ ဒီေဆြးေႏြးပြဲကို က်ေနာ္တို႔အဖြဲ႕အစည္းအေနနဲ႔ေထာက္ခံ အားေပး ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ခံယူထားတဲ့မူက တနိုင္ငံလုံး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရွိမွ သူ႔ေဒသအပါအဝင္ နိုင္ငံေတာ္ တခု လုံးဖြံ့ၿဖိဳးမွာေလ။ လူထုစားဝတ္ေနေရး ေျပလည္လာမွာ။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔ ၁၉၈၉ ၿငိမ္းခ်မ္း ေရး စယူၿပီးကတည္းက ခုထိ ၂၅ ႏွစ္ေက်ာ္ၿပီေလ။ ဒါေၾကာင့္ နိုင္ငံေတာ္နဲ႔ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိစၥကို မျဖစ္ ျဖစ္ေအာင္မေကာင္းေကာင္းေအာင္ ဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္မယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ၂၅ ႏွစ္မွာလဲ ျပည္သူ လူထုရဲ့စားဝတ္ေနေရး အထူးသျဖင့္ နိုင္ငံတကာ၊ အေမရိကန္က စြပ္စြဲေနတဲ့ ၀ ေဒသရဲ့ မူးယစ္ေဆး ဝါး ဘိန္းစိုက္ခင္းကိစၥ၊ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္မွာ အၿပီးရပ္တန႔္နိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ေရာ္ဘာ လက္ဖက္နဲ႔ အစားထိုး သီးႏွံေတြနဲ႔ အစားထိုးပစ္လိုက္တယ္။ အခု ၉ ႏွစ္ေလာက္ရွိၿပီ က်ေနာ္တို႔ေဒသမွာ ဘိန္းလုံး၀ ကင္းစင္ တာ။ နိုင္ငံတကာကလဲ လူလႊတ္စုံစမ္းတာ ရွိပါတယ္။ အေျဖကေတာ့ ဘိန္းလုံး၀ စိုက္ပ်ိဳးမွုမရွိေတာ့ တာ။ ဒါေၾကာင့္ လူထုေနထိုင္စားေသာက္မွု လမ္းပန္းဆက္သြယ္မွု ေရအားလၽွပ္စစ္ အကုန္လုပ္ပါ တယ္။ အခုအခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို အလိုအပ္ဆုံးျဖစ္ပါတယ္။ အခု ကရင္ျပည္နယ္မွာ လုပ္မယ့္ဟာေရာဘဲ။ က်ေနာ္တို႔ခုန ေျပာတဲ့အေျခအေနေၾကာင့္ မတက္ျဖစ္တာပါ။
ဆရာေျပာသလို ဆရာတို႔ အပစ္ရပ္တာ ၂၅ ႏွစ္ရွိပါၿပီ။ အခု အစိုးရက တျပည္လုံးအပစ္ရပ္ေရး လက္မွတ္ထိုးမယ္ဆိုတာ ထပ္လုပ္ေနျပန္ပါၿပီ။ အဲတာ လုပ္ျဖစ္ရင္ဆရာတို႔ေနာက္တေခါက္ လက္မွတ္သြားထိုးဦးမွာလားခင္ဗ်။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလက္မွတ္က က်ေနာ္တို႔ ၂ ခါေတာင္မွထိုးထားတယ္။ ပထမတခါ ၈၉ တုန္းကတခါ။ ေနာက္တခါက ၂၀၁၁ ေနာက္ပိုင္းေပါ့။ က်ေနာ္တို႔လက္မွတ္ထိုးတာ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕ထဲမွာ အေစာဆုံး။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးက က်ေနာ္တို႔ယူထားၿပီးၿပီ။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မယူရေသးတဲ့အဖြဲ႕ အစည္းေတြကိုဘဲ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအရင္ယူဖို႔ ၿပီးမွ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးဖို႔ တိုက္တြန္းတယ္။
ဘာေၾကာင့္အႀကိမ္ႀကိမ္ လက္မွတ္ထိုးခိုင္းတာလဲဗ်။
အစိုးရဘက္က သူတို႔မူၾကမ္းထဲမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစာခ်ဳပ္ကိုထပ္မံအတည္ျပဳျခင္းေပါ့။ အစိုးရ စာေစာင္ထဲမွာ တရားဝင္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစာေစာင္မူၾကမ္းမွာေရးထားတာက လက္ရွိက်င့္သုံးေနတဲ့ အေျခခံဥပေဒအရ အတည္ျပဳရမယ္ဆိုတာ ပါတယ္ေလ။ ဆိုလိုတာက အရင္ေခတ္တုန္းကဆိုရင္ အေျခခံဥပေဒမွာ မညီဘူးဆိုတာ ျဖစ္ရင္ျဖစ္မွာေပါ့ဗ်ာ။ အေျခခံဥပေဒအရ ေဆာင္ရြက္တာလို႔ က်ေနာ္တို႔ယူဆပါတယ္။
ဆရာတို႔အေနနဲ႔ေရာ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပုံက အသစ္ျပန္ေရးဖို႔ ျပင္ဖို႔ လိုတယ္လို႔ျမင္ပါသလား။
က်ေနာ္တို႔ အေနနဲ႔ ဖြဲ႕စည္းပုံကို လုံး၀ဖ်က္သိမ္းၿပီးအသစ္ျပန္ေရးတာ မေထာက္ခံပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ ပါတီသေဘာထားက ၂၀၀၈ ဥပေဒကိုအေျချပဳၿပီးေတာ့ လိုအပ္တဲ့အေျခအေနနဲ႔ကိုက္ညီမွု သိပ္မရွိ တဲ့ ဆန႔္က်င္ဘက္ျဖစ္ေနတဲ့ လိုအပ္တဲ့အခ်က္ေတြကိုျပင္ဖို႔ဘဲ သေဘာထားရွိပါတယ္။ ျပင္တဲ့အခ်ိန္မွာ တခါတည္းျပင္မယ္ဆိုတာ သိပ္မျဖစ္နိုင္ဘူး။ အေရးႀကီးတဲ့အခ်က္ေတြဘဲအရင္ျပင္ၿပီးေတာ့မွ က်န္တာ တျဖည္းျဖည္းျပင္သြားမွာပါ့။ က်ေနာ္တို႔ဘက္ကလည္း ျပင္သင့္တာ ေဆြးေႏြးထားပါတယ္။
ဟုတ္ကဲ့ ။ ေနာက္ဆုံးအေနနဲ႔ ဆရာဘာမ်ား ထပ္ေျပာၾကားခ်င္ပါသလဲခင္ဗ်။
က်ေနာ္တို႔ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး တိုင္းရင္းသားၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို က်ေနာ္တို႔ေဆာင္ရြက္ပါတယ္။ တနိုင္ငံလုံး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရရွိဖို႔ေမၽွာ္လင့္ပါတယ္။
သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္