၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံ ျပင္ဆင္ေရး အေမရိကန္ ေထာက္ခံ

၂၀၁၅ေရြးေကာက္ပြဲ မက်င္းပမွီ ၂၀၀၈ခုႏွစ္က ျပ႒ာန္းအတည္ျပဳခဲ့တဲ့ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ေပးဖို႔ ျမန္မာ ျပည္တြင္းမွာ ေျပာဆိုခ်က္ေတြ တေန႔တျခား တိုးလာေနတာနဲ႔အမွ် ရန္ကုန္မွာ ရွိတဲ့ အေမရိကန္သံအမတ္ႀကီး Derek Mitchell ကလည္း သူ႔ရဲ့ဆႏၵကို ထုတ္ေဖာ္ေထာက္ခံလုိက္ပါတယ္။ အလားတူပဲ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရးဌာနကလည္း ေခတ္မွီ ဒီမိုကေရစီ ႏုိင္ငံႀကီး အျပည့္အဝျဖစ္လာေစဖို႔ လက္ရွိဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒကို ျပင္ဆင္ဖို႔ ျမန္မာ အစိုးရကို တုိက္တြန္းလုိက္ပါတယ္။ အေၾကာင္းစံု ကို ေဒၚလွလွသန္း က တင္ျပေပးထားပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံဆုိင္ရာ အေမရိကန္သံအမတ္ႀကီး Derek Mitchell က အရင္ ျမန္မာ စစ္အစိုးရ လက္ထက္ ၂၀၀၈ခုႏွစ္က အတည္ျပဳခဲ့တဲ့ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒမွာ သမၼတ အရည္အခ်င္းကို ကန္႔သတ္ထားတဲ့ ပုဒ္မ ၅၉ (စ) ဟာ အတိတ္က လက္က်န္ အေမြေဟာင္း တရပ္ျဖစ္တယ္လို႔ တင္စားေခၚေဝၚ လိုက္ၿပီး ေျပာင္းလဲဖို႔ ေထာက္ခံလုိက္တာျဖစ္ပါတယ္။

အဲ့ဒီ့ပုဒ္မမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ သမၼတရဲ့ အရည္အေသြးေတြကို သတ္မွတ္ခ်က္ေတြ အနက္ တခုကေတာ့ သမၼတျဖစ္သူရဲ့ ဇနီး၊ ဒါမွမဟုတ္ ခင္ပြန္း၊ ဒါမွမဟုတ္ သားသမီးေတြဟာ ႏိုင္ငံျခားသားေတြ မျဖစ္ရဘူးလို႔ ကန္႔သတ္ ထားတာျဖစ္ပါတယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ့ ခင္ပြန္း ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံသား Michael Aris ဟာ ကင္ဆာေရာဂါနဲ႔ ကြယ္လြန္ေနၿပီျဖစ္ေပမဲ့လို႔လည္း သူ႔ရဲ့ အရြယ္ေရာက္ သားႏွစ္ဦးျဖစ္တဲ့ Kim နဲ႔ Alexander တို႔ကေတာ့ ႏုိင္ငံျခားသားေတြ ျဖစ္ၾက ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ၂၀၁၅မွာ အမ်ိဳးသား ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ပါတီ အႏိုင္ရရင္ေတာင္မွ လက္ရွိ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို မျပင္ဆင္ႏုိင္ရင္ ဥကၠ႒ျဖစ္သူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနနဲ႔ သမၼတျဖစ္လာႏုိင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။

ဒီလိုမ်ိဳး ကန္႔သတ္ခ်က္ဟာ ၁၉၄၇ ခုက ျဖစ္ခဲ့ရင္ ဒါမွမဟုတ္ ၁၉၇၄ခုႏွစ္ အထိေတာင္မွ အတည္ျဖစ္ခဲ့ရင္ သူ႔အေနနဲ႔ နားလည္ႏုိင္ေပမဲ့လို႔လည္း ၂၁ရာစုမွာ ဒီမိုကေရစီနည္းအရ ခ်ီတက္ေနတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္း လဲေရးေဖာ္ေဆာင္ေနတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ကမာၻႀကီးနဲ႔ ရင္ေဘာင္တန္းႏုိင္ဖို႔ ႀကိဳးစားရာမွာ ဒီလိုႏုိင္ငံျခားနဲ႔ဆက္သြယ္မႈကို စိုးရိမ္မႈဟာ အတိတ္က အေမြေဟာင္းတရပ္ျဖစ္တယ္လို႔ ယူဆေၾကာင္း သံအမတ္ႀကီး Mitchellက ေဝဖန္ လုိက္ပါတယ္။ အလားတူပဲ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာန ကလည္း အခုလို သေဘာထားကို တုန္႔ျပန္ခဲ့ပါတယ္။

အေရွ႕အာရွနဲ႔ ပစိဖိတ္ေရးရာဌာန ျပန္ၾကားေရးဌာနအရာရွိက အခုလို ျမန္မာအစိုးရ ကို တိုက္တြန္းတဲ့အေၾကာင္း ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။

"ျမန္မာႏုိင္ငံအေနနဲ႔ ရည္မွန္းခ်က္ ပန္းတိုင္ကို အျပည့္အဝေရာက္ႏိုင္ဖို႔က ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒနဲ႔ တရားဥပေဒ စနစ္ရဲ့ အေျခခံ ယႏၱရားေတြဟာ ေခတ္မွီ ဒီမိုကေရစီႏုိင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံရဲ့ စံထားခ်က္ေတြကို ထင္ဟပ္ေပၚလြင္ မယ္လို႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ယံုၾကည္ပါတယ္။ တုိင္းရင္းသား လူနည္းစုေတြရဲ့ အခြင့္အေရးကို ေလးစားဖို႔။ စစ္တပ္ကို အရပ္ဖက္က ထိန္းခ်ဳပ္ထားႏုိင္ဖုိ႔ အျပင္၊ ႏုိင္ငံသားေတြ အေနနဲ႔ သူတို႔ႏွစ္သက္တဲ့ေခါင္းေဆာင္ကို လြတ္လပ္စြာ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမႇာက္ႏုိင္ခြင့္ စသျဖင့္တို႔ ပါဝင္ပါတယ္။"

ဒါ့အျပင္ႏိုင္ငံရဲ့ အဓိက ႏုိင္ငံေရး ပါတီေခါင္းေဆာင္လည္းျဖစ္၊ လႊတ္ေတာ္မွာ အဓိက ေကာ္မတီေတြရဲ့ ဥကၠ႒အျဖစ္လည္း ေဆာင္ရြက္တဲ့အျပင္ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းစြာ သတၱိရွိရွိနဲ႔ ႏုိင္ငံအတြက္ စြန္႔လႊတ္ အနစ္နာခံခဲ့သူ လည္းျဖစ္တဲ့ အျပင္ ျပည္တြင္းမွာ လူႀကိဳက္မ်ားလွတဲ့သူတစ္ဦးကို အခုလို သမၼတျဖစ္လာႏုိင္တဲ့ အခြင့္အေရးကို ပိတ္ပင္ရာ ေရာက္တာဟာလည္း သံအမတ္ႀကီး Mitchell အတြက္ ထူးဆန္းေနတာျဖစ္တယ္လို႔ သူကေထာက္ျပခဲ့ပါတယ္။

တခ်ိန္တည္းမွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒျပင္ဆင္တာကို ျမင္လိုေပမဲ့လို႔လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ့ သမၼတျဖစ္လာဖို႔ အတြက္ ဘယ္ပုဂၢိဳလ္ကိုမွ မ်က္ႏွာသာေပးေထာက္ခံခဲ့တဲ့ စိတ္နဲ႔ တုိက္တြန္းခဲ့တာ မဟုတ္တဲ့ အေၾကာင္းနဲ႔ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တတဲ့ အျပင္ ျပည္သူတို႔ရဲ့ ဆႏၵကို ထင္ဟပ္ေပၚလြင္ေစတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲကိုသာ ျမင္လိုတဲ့အတြက္ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း သံအမတ္က ရွင္းလင္းခဲ့ပါတယ္။

ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးမွာ ေနာက္ထပ္ အေျခအတင္ အျငင္းပြားဖြယ္ရာ အခ်က္ ကေတာ့ လႊတ္ေတာ္မွာ ကိုယ္စားလွယ္ ၂၅% ကို စစ္တပ္အတြက္ သတ္မွတ္ထားတဲ့ အခ်က္နဲ႔ တုိင္းရင္းေဒသေတြ မွာ ျပည္မ အစိုးရက ဆက္လက္ လႊမ္းမိုးမႈပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း အေမရိကန္ႏုိင္ငံျခားေရးဌာနက အရင္စစ္အစိုးရ ေရးဆြဲခဲ့တဲ့ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ရာမွာ ႏုိင္ငံေရးမွာ စစ္တပ္ရဲ့ အခန္းက႑ ကို ေလ်ာ့ခ်ေပးဖို႔လည္း အခုလို တုိက္တြန္းလုိက္ပါတယ္။

"ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ကို ျပင္ဆင္မႈေတြမွာလည္း လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တမယ့္ ၂၀၁၅ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲေတြမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံသားေတြအေနနဲ႔ သူတို႔ေထာက္ခံတဲ့ သမၼတကို လြတ္လပ္စြာ ေရြးခ်ယ္ႏုိင္ဖို႔၊ တိုင္းရင္းသား လူနည္းစုေတြရဲ့ ရပိုင္ခြင့္ ကိစၥေတြအျပင္ ႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရနဲ႔ အဓိက တုိင္းရင္းသား လူနည္းစု ျပည္နယ္ေတြအၾကား ဆက္ဆံေရးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းေပးဖို႔အျပင္၊ ႏိုင္ငံေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြမွာ စစ္တပ္ရဲ့ ပါဝင္ လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္တဲ့ အခန္းက႑ကို ေလ်ာ့ခ်ေပးဖို႔  လမ္းခင္းေပးဖို႔ ရာေရာက္ဖို႔လိုတယ္ဆိုတာကို အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ယံုၾကည္ပါတယ္။"

ေလာေလာဆယ္မွာ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးအတြက္ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ၁၀၉ဦးနဲ ႔ဖြဲ႔စည္းထားတဲ့ ၂၀၀၈ခု ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ေလ့လာသံုးသပ္ေရးေကာ္မတီကို ႏုိင္ငံေရးပါတီေတြ၊ လူပုဂၢိဳလ္ အဖြဲ႔အစည္းေတြ ေပးပို႔ထားတဲ့ အၾကံျပဳခ်က္ သံုးသိန္းေက်ာ္ကို ငါးဖြဲ႔ခြဲၿပီး ေလ့လာဖို႔ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ကေန ဆံုးျဖတ္ခဲ့ပါတယ္။

အဲ့ဒီ့အဖြဲ႔ဟာ ဇန္နဝါရီလ ေနာက္ဆံုးထားၿပီး ေတြ႔ရွိခ်က္ေတြကို လႊတ္ေတာ္ကို တင္ဖို႔လည္း ရွိပါတယ္။ မၾကာမွီက ခ်င္းျပည္နယ္နဲ႔ စစ္ကိုင္းတိုင္းတို႔ကို သြားေရာက္ခဲ့တဲ့ NLD ရဲ့ ပါတီဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံ လူထုစုေဝးပြဲႀကီး ခရီးစဥ္ အတြင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း ေရြးေကာက္ပြဲမက်င္းပမွီ၂၀၁၄ခုႏွစ္
အတြင္း ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံျပင္ဆင္ႏုိင္ေရးက အေရးႀကီးတယ္လို႔ လူထုစည္းေဝးပြဲမွာ ေျပာၾကားခဲ့တာလည္း ေတြ႔ရပါတယ္။

ေဒၚလွလွသန္း (ဗီြအုိေအ)