ကခ်င္ျပည္နယ္ ဗန္းေမာ္ခ႐ိုင္ မန္စီၿမိဳ႕နယ္တြင္းမွာ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္ KIA ကေန ဒီလဆန္းပိုင္းက တပ္သားသစ္ ေခၚေဆာင္သြားခဲ့တဲ့ ေဒသခံရြာသားတခ်ိဳ႕ မၾကာေသးခင္က ျပန္လည္လြတ္ေျမာက္လာခဲ့ပါတယ္။ အခုလို KIA က တပ္သားသစ္အျဖစ္ ေခၚေဆာင္သြားသူေတြထဲမွာ အသက္မျပည့္ေသးတဲ့ ကေလးငယ္တခ်ိဳ႕လည္းပါ၀င္ၿပီး တပ္သားသစ္ စုေဆာင္းေရးမွာ က်န္ေနေသးသူေတြ လြတ္ေျမာက္ေရး ႏုိင္ငံတကာကို အကူအညီေတာင္းခံသြားမယ္လို႔ ရွမ္းမ်ိဳးႏြယ္စုေရးရာအဖြဲ႔က ေျပာပါတယ္။ အေသးစိတ္ကုိေတာ့ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတဲ့ မနႏၵာခ်မ္းက စံုစမ္းတင္ျပထားပါတယ္။
KIA ကေန တပ္သားသစ္စုေဆာင္းတဲ့အေနနဲ႔ ေခၚေဆာင္သြားခံရတဲ့ ဗန္းေမာ္ ခ႐ိုင္ မန္စီၿမိဳ႕နယ္တြင္းက ဟန္ထက္ နဲ႔ မန္၀င္းေလး ရြာႏွစ္ရြာက ေဒသခံ ရြာသား ၂၄ ေယာက္ဟာ မၾကာေသးခင္ကပဲ ျပန္လည္လြတ္ေျမာက္လာခဲ့ တာပါ။ ဒီအထဲကမွ အရြယ္မေရာက္ေသးတဲ့ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ေအာက္ ကေလးငယ္တခ်ိဳ႕လည္းပါ၀င္ၿပီး သူတို႔ကို အခုလို KIA က ျပန္လႊတ္ေပးခဲ့ေပမဲ့ ယတိျပတ္ လႊတ္ေပးလိုက္တာမ်ိဳးေတာ့ မဟုတ္ဘူးလို႔ လြတ္ေျမာက္ လာသူေတြကို သြားေရာက္ ေတြ႔ဆုံခဲ့တဲ့ ရွမ္းမ်ိဳးႏြယ္စုေရးရာအဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ ဦးစိုင္းထိန္လင္းက ဗြီအိုေအကို ေျပာပါတယ္။
“ဟန္ထက္က ၁၆ ေယာက္၊ မန္ဝင္းေလးက ၈ ေယာက္၊ အားလံုးရွမ္းခ်ည့္ပဲ။ အဲဒီထဲမွာ မိန္းမတစ္ေယာက္ပါတယ္။ မန္ဝင္းကေလးကေတာ့ ၂၆၊ ၃၃၊ ၃၃၊ ၂၅၊ ၁၈၊ ၂၂၊ ၂၅ အဲဒီအရြယ္ေတြေပါ့ေနာ။ ဟန္ထက္က်ေတာ့ ၁၄၊ ၁၅၊ ၁၆၊ ၂၀ ပတ္ဝန္းက်င္ေပါ့။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔က ဘယ္လိုျဖစ္ေနလဲဆိုေတာ့ လႊတ္တယ္ဆိုတာက ဒီအတိုင္းပဲ အရွင္းလႊတ္လိုက္တာမဟုတ္ဘူး၊ သူတို႔က ဓာတ္ပံုေတြ ဘာေတြ ႐ိုက္ၿပီး နာမည္ေတြ ဘာေတြ မွတ္ပံုတင္ထား တာေပါ့ေနာ္။ အခ်ိန္မေရြးေပါ့။ သူတို႔က ျပန္ေခၚႏုိင္တဲ့သေဘာရွိတယ္။ ပထမပိုင္းက စစ္သားစုေဆာင္းေရးအေနနဲ႔ ေခၚသြားတာပဲေလ။ ေခၚသြားတဲ့အခါက်ေတာ့ သင္တန္းေတာ့ မေပးျဖစ္ဘူး၊ မေပးျဖစ္ဘဲနဲ႔ ျပန္လႊတ္ခဲ့တာေပါ့။ ကေလးေတြ ေမးၾကည့္တဲ့အခါက်ေတာ့ သူတို႔လည္း မေျပာတတ္ဘူး၊ သူတို႔လည္း မေရာက္တဲ့ေနရာႀကီးကို၊ မလႊတ္တဲ့ရြာေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္။”
ဒါ့အျပင္ မန္စီၿမိဳ႕နယ္နဲ႔ ၁ မိုင္ေလာက္သာေ၀းတဲ့ မန္ဖရြာက ရြာသား ၂၁ ေယာက္ဟာဆိုရင္ KIA ရဲ႕ တပ္သားသစ္ စုေဆာင္းတာကုိ ခံခဲ့ရၿပီး အခုထိ မလြတ္ေျမာက္ေသးဘူးလို႔ ဦးစိုင္းထိန္လင္းက ေျပာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီလူေတြ လြတ္ေျမာက္လာေရးနဲ႔ KIA ကေန အရြယ္မေရာက္ေသးတဲ့ ကေလးငယ္ေတြအပါအ၀င္ အရပ္သားျပည္သူေတြအေပၚ အခုလို လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ေနမႈေတြကို ႏိုင္ငံတကာက သိေအာင္ အကူအညီေတာင္း လုပ္ေဆာင္သြားမွာျဖစ္ တယ္လို႔လည္း ရွမ္းမ်ိဳးႏြယ္စုေရးရာအဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ ဦးစိုင္းထိန္လင္းက ဆက္ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔က KIA ႐ံုးမွာ ေတာင္းပန္မယ္ေလ။ အခု အစိုးရက ေတာင္းေပးမွာလည္း မဟုတ္ဘူး။ ဘယ္လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္က က်ေနာ္တို႔ကို ေျပာေပးမလဲ။ ကခ်င္ျပည္နယ္အစိုးရက ဘယ္ လႊတ္ေပးႏိုင္မလဲ။ သူတို႔ ဘာမွ မလုပ္ေပးႏုိင္ဘူး။ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ အခု စာရင္းဇယားေတြလည္း ယူခဲ့ၿပီေလ။ မနက္ျဖန္က် ႐ိုက္ၿပီးရင္ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္တို႔၊ အစုိးရတို႔၊ ဘာတို႔ကို တင္ျပရမွာေပါ့ေနာ္။ ကမၻာ့အဖဲြ႔အစည္းတို႔ ဘာတို႔ကို တင္ျပရမွာေပါ့။ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈကို အျမန္ဆံုး ရပ္တန္႔ေပးဖို႔ ကမၻာ့အဖဲြ႔အစည္း အရပ္ရပ္ကေန ဖိအားေပးဖို႔ေတာ့ တင္ျပရမွာေပါ့။ ကမၻာ့ကုလသမဂၢ မစၥတာ နမ္ဘီယားတို႔၊ အေမရိကန္သံ႐ံုးတို႔၊ မစၥတာကင္တားနားေပါ့ေနာ္၊ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတနဲ႔လႊတ္ေတာ္ ၂ ရပ္စလံုးေပါ့ေနာ္-”
၂၀၁၅ မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ကေလးစစ္သား လံုး၀ ပေပ်ာက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေရးဆိုၿပီးေတာ့လည္း ကုလသမဂၢနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံအၾကား သေဘာတူ စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုထားတာပါ။ ဒါ့အျပင္ ကေလးစစ္သားပေပ်ာက္ေရး ေဆာင္ရြက္တဲ့ေနရာမွာ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ေတြအေနနဲ႔လည္း သူတို႔ရဲ႕တပ္ေတြထဲမွာ ကေလးစစ္သားေတြ ပေပ်ာက္ေရး ေဆာင္ရြက္ဖို႔လည္း လိုအပ္ၿပီးေတာ့ လက္ရွိ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ အဲဒီကိစၥကိုလည္း အေလးေပးေဆြးေႏြးဖို႔ကို ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီ ကေလးသူငယ္မ်ားႏွင့္ လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းအဖြဲ႔ သံအမတ္ႀကီး မစၥစ္ ဆိုင္လီ လူးကတ္စ္ (Sylie Lucus) က ျမန္မာအစိုးရတာ၀န္ရွိသူေတြကို ဒီလဆန္းမွာပဲ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
အခုလို အရြယ္မေရာက္ေသးတဲ့ ကေလးေတြအပါအ၀င္ အရပ္သားေတြအေပၚ တပ္သားသစ္စုေဆာင္းေနတဲ့ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး KIA ကို ဆက္သြယ္ ခဲ့ေပမဲ့ မရခဲ့ပါဘူး။ စေနေန႔မနက္ကလည္း ဗန္းေမာ္ခ႐ိုင္ မန္စီၿမိဳ႕နယ္တြင္းက နမ့္လင္းပါရြာဘက္မွာ KIA နဲ႔ ျမန္မာအစိုးရ တပ္ေတြၾကား တုိက္ပြဲျဖစ္ ပြားခဲ့ပါတယ္။ KIA နဲ႔ ျမန္မာအစိုးရအၾကား တိုက္ပြဲေတြျပန္ျဖစ္ေနတာ ၂ ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာ သြားၿပီျဖစ္ၿပီး ဒီတုိက္ပြဲေတြေၾကာင့္ ဒုကၡသည္ဦးေရ ၁ သိန္းေက်ာ္ သြားၿပီ ျဖစ္ပါတယ္ရွင္။
မနႏၵာခ်မ္း (ဗီြအုိေအ)