ရတ္ကရစ္ ပင္နီခ်ပါတီကမ္က ၂၀၁၂ လန္ဒန္အိုလံပစ္မွာ ထိုင္းလက္ေ႐ြးစင္ ေသနတ္ပစ္ ကစားသမားတေယာက္ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ရတ္ကရစ္ရဲ့ပုဂၢိုလ္ေရး ပံုရိပ္ကေတာ့ မေကာင္းလွပါဘူး။
အသက္ ၇၂ နွစ္ ႐ွိျပီျဖစ္္တဲ့ ဆူရန္ဒူအန္ခ်င္းဒါးက လြန္ခဲ့တဲ့ လက ေသနတ္သမားတေယာက္ ငွားျပီး အသတ္ခိုင္းခဲ့တယ္လို့ ၀န္ခံခဲ့ပါတယ္။
“က်မ အဲဒီလိုလုပ္ခဲ့ရတာက က်မသမက္က က်မ သမီးကို အျမဲလိုလို ရိုက္ေနလို့ပါ႐ွင္။ က်မ သူကို အၾကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာ ခြင့္လြွႊတ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တိုးတက္မလာခဲ့ပါဘူး။ က်မက က်မကေလးကို အရင္ ေသမသြားေစခ်င္ဘူးေလ။ ဒီေတာ့ ေသနတ္သမားတေယာက္ ငွားျပီး သတ္ခိုင္းခဲ့ရတာပါပဲ႐ွင္။”
ဂ်ိတ္ဒက္ ေခ်ာင္ေ၀လီက အမ်ိုးသမီးနဲ့ အမ်ိုးသား တိုးတက္ေရးလႈပ္႐ွားမႈေဖာင္ေဒး႐ွင္း ဆိုတဲ့ အိမ္တြင္းအၾကမ္းဖက္မႈ ခံရသူမ်ားအတြက္ ေဖာင္ေဒး႐ွင္းရဲ့ဒါရိုက္တာ တေယာက္ ျဖစ္ပါတယ္။
သူက မိခင္ျဖစ္သူဟာ စိတ္လႈပ္႐ွားမႈရဲ့ ထိန္းမရနိုင္တဲ့ အေနအထားကို ေရာက္သြားခဲ့တယ္လို့ ဆိုပါတယ္။
“သူတို့က ရတ္ကရစ္ကို မသတ္ခ်င္ခဲ့ၾကပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီလို လုပ္ဖို့ ဖိစီးေနတာကၾကာျပီေလ။ (နီတီ ၀ဒီ ရဲ့အေမက ၆ နွစ္ ၇ နွစ္ စဥ္းစားျပီးမွ အဲဒါကို ဆံုးျဖတ္ဖို့ အခ်ိန္ေရာက္ခဲ့တာပါ။ ဒါေပမယ့္ တကယ့္အေျခအေနမွာ သူတို့ ကရတ္ကရစ္ကို မပစ္ခ်င္ၾကပါ ဘူး။ တရားဥပေဒအရ ေထာင္ထဲမထည့္ဘဲ သူတို့အတြက္ တရားမွ်တမႈကို ဘယ္လိုေပး နိုင္မွာလဲဗ်ာ။”
ထိုင္းအစိုးရရဲ့ ခန့္မွန္းခ်က္အရ ၁ နွစ္မွာ အိမ္တြင္းအၾကမ္းဖက္မႈခံၾကရသူ အမ်ိုးသမီးနဲ့ ကေလးေပါင္း ပ်မ္းမွ် ၂ ေသာင္း ၃ ေထာင္ေလာက္ ႐ွိပါတယ္။ အေရအတြက္က တိုးမ်ားလာေနပါတယ္။
လြန္ခဲ့တဲ့နွစ္က မဟီဒိုးလ္တကၠသိုလ္က အမ်ိုးသား၊ ကေလးသူငယ္နဲ့ မိသားစု ဖြံျဖိုး တိုးတက္မႈ အင္စတီက်ဴက ျပုလုပ္ခဲ့တဲ့ စစ္တမ္းအရ ထိုင္းမိသားစုရဲ့ ၃၀ ရာခိုင္နႈန္းက အိမ္တြင္းအၾကမ္းဖက္ခံရမႈ ႐ွိတယ္လို့ သတင္းေပးပို့ၾကတယ္လို့ ဆိုပါတယ္။
အသက္ ၃၃ နွစ္ ႐ွိျပီျဖစ္တဲ့ လက္ေထာက္အမႈေဆာင္ မိစ္ဆူဖာခြန္က သူရဲ့ ရည္းစားေဟာင္းက ေနာက္အမ်ိုးသမီးတေယာက္နဲ့ လက္ထပ္သြားျပီးတဲ့ ကာလကို ျပန္ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။
မိစ္ဆူဖာခြန္က သူ့ကို အၾကမ္းဖက္ခဲ့တဲ့ေၾကာင္းကို အခုလို ေျပာပါတယ္။
“သူက က်မ ရံုးခန္းကို ေသနတ္ ၁ လက္ ၀ယ္လာခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ သူက က်မကို သူနဲ့ ပံုမွန္အတိုင္း မဆက္ဆံဘူးဆိုရင္ က်မကို သတ္ပစ္မယ္လို့ ျခိမ္းေျခာက္ခဲ့ပါတယ္။ က်မက ေၾကာက္သြားတာေပါ့႐ွင္။ ေမလအကုန္ပိုင္းမွာေတာ့ သူက က်မကို ႐ုပ္ပိုင္းအရ အၾကမ္းဖက္ လာခဲ့ပါတယ္။ သူက က်မကို ရိုက္ပါတယ္။ နံရံနဲ့ ကုတင္နဲ့ က်မေခါင္းကို ေဆာင့္ခဲ့ပါတယ္႐ွင္။ သူက က်မကို ဓားနဲ့လည္း ထိုးဖို့ ၾကိုးစားခဲ့လို့ က်မက က်မကို အသက္ခ်မ္းသာေပးဖို့ ေတာင္းပန္ခဲ့ရပါတယ္။”
အဲဒီလို တိုက္ခိုက္အျပီးမွာ သူ့ကိုကယ္ဖို့ သူငယ္ခ်င္းျဖစ္သူကို ဖုန္းဆက္ေခၚခဲ့ပါတယ္။ ပထမ ေဆးရံုကို သြားခဲ့ျပီးေနာက္ ရဲစခန္းကို သြားခဲ့ပါတယ္။
ေလ့လာမႈေတြက လူမႈစီးပြားေရး အုပ္စုအားလံုးမွာ အိမ္္တြင္းအၾကမ္းဖက္မႈေတြ ႐ွိတယ္လို့ ျပေနျပီး မၾကာခဏဆိုသလို မူးယစ္ေဆး၀ါး၊ အရက္တို့နဲ့ ဆက္စပ္မႈ ႐ွိေနတယ္လို့ ဆိုပါတယ္။
ဂ်ိမ္းစ္လင္းက ခံစားခဲ့ရတဲ့သူေတြအတြက္ အခြင့္အေရးအုပ္စု ျဖစ္တဲ့ ကာကြယ္ေရး လက္တြဲေဆာင္႐ြက္သူမ်ားရဲ့ ဒါရိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ သူက အဲဒါရဲ့ ေနာက္ကြယ္မွာက မဟာဖို၀ါဒနဲ့ လိင္ တန္းတူညီမွ်မႈ မ႐ွိမႈေတြ ႐ွိေနပါတယ္လို့ ေျပာပါတယ္။
“ေယာက်္ားေတြကို ဆက္ျပီး အၾကမ္းဖက္နိုင္ေအာင္ လုပ္ေပးထားတာက က်ေနာ္တို့က ေယာက်္ားေတြကို သင္ေပးေနတဲ့ ဒီနည္းလမ္းေတြပါပဲ။ အဲဒါေတြက အမိ်ဳးသမီးေတြကို ဩဇာလြွႊမ္းမိုးမႈနဲ့ ဆက္စပ္ေနပါတယ္။ ေယာက်္ားေတြက မိန္းမေတြနဲ့ သူတို့ရဲ့ ခနၶာကိုယ္ကို ထိန္းခ်ဳပ္နုိင္ခြင့္ ႐ွိတယ္ဆိုတဲ့ အယူအဆနဲ့ ေယာက်္ားေတြက အမ်ိုးသမီးေတြကို လိင္ေဖ်ာ္ေျဖမႈ လုပ္ဖို့အတြက္ပဲလို့ ျမင္ေနတဲ့ အျမင္ေၾကာင့္ပါပဲဗ်ာ။”
ေလ့လာစူးစမ္းမႈေတြအရ လူလတ္တန္းစား အမ်ိုးသမီးေတြဟာ ကာလ႐ွည္ၾကာ နွိပ္စက္မႈေတြကို ခံစားခဲ့ရတယ္ဆိုတာကို ျပေနပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ကလြန္ေတြးလုိ ျမို့ျပဆင္းရဲသားရပ္ကြက္က အမ်ိုးသမီးေတြကေတာ့ သူတို့ကို
ကိုယ္ခနၶာပိုင္းအရ မေတာ္မတရားျပုခံရတဲ့ အခ်ိန္မွာ သူတို့က အတူမေနၾကေတာ့ပါဘူး။
ဖာသာမိုင္ရာက အဲဒီေဒသက ကေလးေတြ ေက်ာင္းေနနိုင္ေအာင္ လုပ္ေပးေနတဲ့ အဖြဲ့အစည္းတခုကို တည္ေထာင္ခဲ့သူပါ။
သူက အိမ္တြင္းအၾကမ္းဖက္မႈေတြအတြက္ ေနာက္ထပ္ အေရးၾကီးတဲ့ကိစၥ တခု ႐ွိပါေသးတယ္လို့ ဆိုပါတယ္။
“႐ုပ္ပို္င္းဆိုင္ရာကိစၥေတြ ျဖစ္ေနေပမယ့္ အဲဒါက ျပဿနာ မ႐ွိပါဘူး။ စြန့္ပစ္ခံခဲ့ရတဲ့ ကေလးေတြနဲ့ သူတို့ရဲ့ ကေလးေတြကို မေစာင့္ေ႐ွာက္နိုင္တဲ့ အမ်ိုးသမီးေတြရဲ့ လင္ေယာက်္ား ေတြရဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈက ျပဿနာပါ။ သူတို့ဟာ သူတို့ရဲ့ ကေလးေတြကို စြန့္ပစ္ခဲ့ရျပီး မိခင္တေယာက္အျဖစ္ေတာင္ တည္တည္ျငိမ္ျငိမ္ မေနနိုင္ၾကပါဘူး။ သူက သူတို့ကို ပိုက္ဆံမေပးဘူး။ ေယာက်္ားေတြက သူတို့ပိုက္ဆံေတြကို ေလာင္းကစား လုပ္ပစ္တယ္။ အမ်ိုးသမီးေတြက သူတို့ရဲ့ ကေလးေတြကို ၾကည့္႐ႈေစာင့္ေ႐ွာက္ဖို့ သံုးတယ္ဗ်ာ။”
ထိုင္းနိုင္ငံမွာ အိမ္တြင္းအၾကမ္းဖက္မႈခံစားခဲ့ရသူေတြကို အကာအကြယ္ေပးဖို့ ၂၀၀၇ ခုနွစ္ မွာကတည္းက ဥပေဒ ႐ွိပါတယ္။ ဥပေဒက ပထမဆံုးက်ဴးလြန္သူေတြကို အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂၀၀ ဒဏ္ေငြနဲ့ ေထာင္ဒဏ္ ၆ လ အထိ ခ်မွတ္ခံရနိုင္ပါတယ္။ အစိုးရ စီစဥ္ေဆာင္႐ြက္တဲ့ အေရးေပၚ အြန္လိုင္းတခုလည္း ႐ွိပါတယ္။
အမ်ိုးသမီးအေတာ္မ်ားမ်ားဟာ တည္ဆဲဥပေဒနဲ့ အကာအကြယ္ေပးမႈ ေတြကို မသိၾကေသးပါဘူးလို့ ဂ်ိတ္ဒက္က ဆိုပါတယ္။
သူက တကယ့္စိန္ေခၚမႈကေတာ့ ေယာက်္ားေတြရဲ့ ေတြးေခၚစဥ္းစားမႈအေပၚမွာ တည္႐ွိေနတယ္လို့ ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္က ဒီဥပေဒကို ရလာဖို့ ႐ွိေနတဲ့ ယနၱရားကို ျပင္ခ်င္တာပါ။ ေယာက်္ားေတြ ရဲ့ေတြးျမင္ ျပုမူမႈကို ေျပာင္းလဲေပးဖို့ သူတို့ကို ေျဖ႐ွင္းေပးဖို့၊ သူတို့ကို ေျပာင္းလဲေပးဖို့ကို၊ သူတို့မွာ အမ်ိုးသမီးေတြကို အကာအကြယ္ေပးဖို့စနစ္ ႐ွိရမယ္ေလ။ ဒီစနစ္က သိပ္အေရးၾကီးပါတယ္။ အိမ္တြင္း အၾကမ္းဖက္မႈနဲ့ ပတ္သက္ျပီး သူတို့ကိုယ္သူတို့ ကာကြယ္ဖို့ ဥပေဒက အကာအကြယ္ ေပးထားတယ္ဆိုတာကို အမ်ိုးသမီးေတြ သိသြားျပီဆိုရင္ သူတို့ အိမ္တြင္းအၾကမ္းဖက္ခံရမႈေတြ ေတြ့ၾကံု ခံစားရမႈေတြကို တျခားအမ်ိုးသမီးေတြနဲ့ ေျပာဆိုဖို့ အားေပးလိုက္သလိုပါပဲ။ သူတို့ အတူတူ မွ်ေ၀ နားလည္မႈ ရ႐ွိၾကမွာပါ။”
ထိုင္းနုိင္ငံက မစၥစ္ဆူ႐ြန္းရဲ့ လူသတ္မႈ တရားစီရင္မႈကို အိမ္တြင္းအၾကမ္းဖက္မႈေတြကို စမ္းသပ္ စစ္ေဆးတဲ့အမႈတခုလို့ သေဘာထားျပီး အနီးကပ္ ေစာင့္ၾကည့္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဂ်ိတ္ဒက္က အမႈက ႐ႈပ္ေထြးတယ္လို့ ဆိုပါတယ္။
႐ြန္ေကာ္ဘင္က အာ႐ွေဒသ သတင္းေဆာင္းပါးက႑အတြက္ ထိုင္းနိုင္ငံ ဘန္ေကာက္ ကေန သတင္းေပးပို့ ထားပါတယ္။
By ဒီဗြီဘီ