ရခိုင္ျပည္နယ္ ေမာင္ေတာျမိဳ႕နယ္ ေျမာက္ပိုင္း ေတာင္ျပိဳျမိဳ႕နယ္ခြဲအတြင္း အေျခခ်ေနထိုင္ေနၾကေသာ ရခိုင္မ်ိဳးႏြယ္စု၀င္မ်ားသည္ ေဒသအတြင္းမွ ေက်းရြာ အဆင့္ အာဏာပိုင္ အခ်ိဳ႕၏ အႏိုင္က်င့္မူကို ခံေနၾကရသည္ဟု ၎လူမူ အဖြဲ႕အစည္းမွ တာ၀န္ရွိသူမ်ားက ေျပာသည္။
“ ကၽြန္ေတာ္တို႕ တစ္ဘက္ႏိုင္ငံမွာ ဘာသာျခားေတြကို ေၾကာက္လို႕ ဗုဒၶဘာသာ ႏိုင္ငံကို ထြက္ေျပး ခိုလံုလာရာမွာ အခုအခါ တစ္ခါ ကၽြန္ေတာ္တို႕ အႏိုင္က်င့္မူေတြကို ခံေနၾကရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အထက္အာဏာပိုင္ လူၾကီးေတြကို က်ေနာ္တို႕ အခက္အခဲေတြကို သိရွိေစလိုတဲ့ အတြက္ ခုလို ဖံုးဆက္ အေၾကာင္းၾကားရတာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ယင္းလူမူ အဖြဲ႕အစည္း၏ တာ၀န္ရွိသူ တစ္ဦးက ဆိုသည္။
ေတာင္ျပိဳျမိဳ႕နယ္ခြဲတြင္ အသစ္ခ်ထားေသာ အိမ္ေျခ ၈၀ ရြာ တစ္ရြာႏွင့္ ၄၀ ရြာ တစ္ရြာရွိေၾကာင္း၊ ၎ ရြာ (၂) ရြာတြင္ ဘဂၤလာေဒခ်္႕မွ ေျပာင္းေရႊ႕၀င္ေရာက္လာျပီး ေနထိုင္သူ အိမ္ေထာင္စု (၃၃) စုရွွိျပီး လူဦးေရအားျဖင့္ ၁၇၅ ေယာက္ ရွွိေၾကာင္း သူက ဆိုသည္။
“ ကၽြန္ေတာ္တို႕လာတာက ဘဂၤလာေဒခ်္႕ႏိုင္ငံ ရြာေတာ္တို႕ ၊ ခါကာဆိုရီ၊ ရႏၠာမတီတို႕၊ မရွက္ေခ်ာင္းတို႕က လာၾကတာပါ။ မနွစ္က တန္ေဆာင္မုန္းလကတည္းက ဒီကိုေရာက္ျပီးေနထိုင္ေနၾကတဲ့သူေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ အခု ကၽြန္ေတာ္တို႕ကို အနီးအနားက မီးတိုက္ေက်းရြာကို သြားရင္လည္း ေထာက္ခံစာမပါရင္ မသြားရဘူး။ သြားရင္ ပိုက္ဆံေတာင္းတယ္။ အႏိုင္က်င့္တယ္။ ရိုက္တာ ပုတ္တာေတြလည္း ရွိပါတယ္” ဟု သူက ဆိုသည္။
ယခုသူတို႕အား အႏိုင္က်င့္ေနသူမ်ားမွာ ရဲ၊ စစ္တပ္စသည့္ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ မဟုတ္ဘဲ သူတို႕ထက္ ေစာစီးစြာ ၎ေတာင္ျပိဳ ေဒသသို႕ ေရာက္ရွိေနၾကေသာ ေက်းရြာ၊ ရပ္ကြက္ အဆင့္တြင္ အာဏာရွိသူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္ဟု ဆိုသည္။
“ ဟုိအပတ္ကလည္း အရက္မေသာက္မစား လူငယ္တစ္ဦးကို ညဥ့္ ၁၂ နာရီမွာ ေတာင္ျပိဳလက္၀ဲ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး အိမ္မွာ ဘာမွ ျပႆနာ မရွိဘဲ ၾကိဳးနဲ႕ ခ်ည္ျပီးရိုက္ပါတယ္။ ဒီကိစၥကို ေတာင္ျပိဳ ျမိဳ႕နယ္ခြဲ ဦးစီးမွဴးကို သြားတိုင္ေတာ့လည္း ေျဖရွင္းေပးမယ္လို႕ ေျပာျပီး မေျဖရွင္းေပဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ေတာင္ျပိဳ လက္၀ဲ ေက်းရြာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦမုတ္ဆိတ္က အႏိုင္က်င့္ခ်င္တိုင္း က်င့္ေနပါတယ္” ဟု ဆိုသည္။
ေတာင္ျပိဳလက္၀ဲျမိဳ႕နယ္ခြဲတြင္ ဗမာျပည္က ေျပာင္းေရႊ႕ အေျခခ်ေနထိုင္သူမ်ားလည္း ရွိေၾကာင္း၊ သူတို႕ႏွင့္ ဘဂၤလာေဒခ်္႕မွ အသစ္ေရာက္လာၾကသူမ်ားအၾကားတြင္ အနည္းငယ္ျပႆနာမ်ားရွိေၾကာင္း၊ သုိ႕အတြက္ မၾကာခဏ မေက်လည္မူမ်ား ျဖစ္ေပၚေနေၾကာင္း ေတာင္ျပိဳေဒသခံ ကိုထြန္းထြန္းက ေျပာသည္။
“ ေတာင္ျပိဳျမိဳ႕နယ္ခြဲက အိမ္ေျခ ၈၀ ရြာ တစ္ရြာနဲ႕ ၄၀ ရြာတစ္ရြာမွာ ဗမာ မိသားစု ၄၀ ခန္႕ ရွိပါတယ္။ ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးမုတ္ဆိတ္က ဗမာျပည္က ေျပာင္းလာတဲ့သူ ျဖစ္ျပီး သူ႕ကို ဘဂၤလာက လာတဲ့သူေတြအေပၚ အႏိုင္က်င့္တယ္လို႕ ျမင္ေနတာေတာ့ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီကိစၥကို သက္ဆိုင္ရာ ျမိဳ႕နယ္ ဦးစီးမွဴးတို႕က ေျဖရွင္းေပးရင္ ေျပလည္သြားႏိုင္ပါတယ္” ဟု ကိုထြန္းထြန္းက ဆိုသည္။
ဘဂၤလာေဒခ်္႕ႏိုင္ငံတြင္ ျဖစ္ေပၚေနေသာ ႏိုင္ငံေရး မတည္ျငိမ္မူမ်ားႏွင့္ အတူ စီးပြားေရး အက်ပ္အတည္း မ်ားေၾကာင့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ရခိုင္ မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႕ ထပ္မံ အေျခခ် ၀င္ေရာက္ၾကရန္ စီစဥ္ေနၾကသည္ဟုလည္း သတင္းမ်ား ရရွိသည္။
ဘဂၤလာေဒခ်္႕ ႏိုင္ငံ နတ္ေက်ာက္ဆရီျမိဳ႕မွ ေဒသခံ လူၾကီး တစ္ဦးက ေျပာသည္မွာ ဘဂၤလာေဒခ်္႕ရွိ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားထဲမွ လယ္ယာေျမပိုင္ဆိုင္ထားသူမ်ားမွ အပ လက္လုပ္လက္စားမ်ားႏွင့္ ေျမယာပိုင္ဆိုင္မူ မရွိသည့္ မိသားစုမ်ားသည္ တစတစျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းသို႕ ေျပာင္းေရႊ႕ ၀င္ေရာက္သြားႏိုင္ရန္ အေျခအေနရွိေနေၾကာင္း ေျပာၾကားသည္။
(နိရဥၥရာ- ၂၃ ဒီဇင္ဘာ ၂၀၁၃)