ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးအတြက္ ရည္ရြယ္ၿပီး ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ အားလုံးကုိ မနက္ျဖန္ ဒီဇင္ဘာလ ၃၁ ရက္ေန႔ ေနာက္ဆုံးထား ျပန္လႊတ္ေပးဖုိ႔ သမၼတဦးသိန္းစိန္က လက္မွတ္ေရးထုိး ေၾကညာလုိက္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံေရး လႈပ္ရွားမႈေတြနဲ႔ ဆက္ႏြယ္ၿပီး ျပစ္ဒဏ္ခ်ခံထားရသူေတြေရာ အမႈရင္ဆုိင္ေနရဆဲျဖစ္တဲ့ သူေတြကုိပါ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ ေပးမွာ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း သမၼတက ေၾကညာခဲ့တာပါ။ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ ခံစားခြင့္ရမယ့္သူေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ သမၼတ႐ုံးရဲ႕ ညႊန္ၾကားေရးမႉးျဖစ္သူ ဦးေဇာ္ေ႒းကုိ မအင္ၾကင္းႏိုင္က ဆက္သြယ္ေမးျမန္းရာမွာေတာ့ သူက အခုလုိ စရွင္းျပပါတယ္။
ဦးေဇာ္ေဌး။ ။ ၂၀၁၃၊ ဒီဇင္ဘာလ ၃၁ ရက္ေန႔နဲ႔ ၃၁ ရက္မတုိင္မီ ျပစ္မႈျပစ္ရပ္နဲ႔ စပ္လ်ဥ္းၿပီးေတာ့ေပါ့- ျပစ္ဒဏ္ပုဒ္မေတြေပါ့ေနာ္၊ အဲဒီပုဒ္မေတြက ဘာေတြလဲဆိုေတာ့ - မတရားအသင္း အက္ဥပေဒ၊
ေနာက္ ျပစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ (၁၂၂)- ႏိုင္ငံေတာ္ သစၥာေဖာက္ဖ်က္ ပုန္ကန္မႈ၊
ေနာက္ ျပစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ (၁၂၄/က)- ႏိုင္ငံေတာ္ အၾကည္ညိဳပ်က္ေအာင္ ျပဳလုပ္မႈ၊
ေနာက္ အရင္တုန္းက ႏုိင္ငံေတာ္အား ေႏွာင့္ယွက္ဖ်က္ဆီးသူမ်ား၏ ေဘးအႏၱရာယ္မွ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္သည့္ ဥပေဒ၊
ေနာက္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ စီတန္းလွည့္လည္ခြင့္ဆုိင္ရာ ဥပေဒ- ျပစ္မႈဆုိင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ (၅)၊
အမ်ားျပည္သူအက်ဳိး ပ်က္စီးေစမႈ၊
ေနာက္တစ္ခုက ၁၉၅၀ အေရးေပၚစီမံမႈ အက္ဥပေဒ- အဲဒီဥပေဒေတြအရေပါ့ေနာ္ ျပစ္ဒဏ္က်ခံေနရသူေတြအားလံုး၊ ေနာက္ အဲဒီ ဥပေဒေတြအရ တရား႐ံုးေတြမွာ ၾကားနာဆဲအမႈေတြကို ပိတ္သိမ္းၿပီး တရားခံေတြကို ခ်က္ျခင္းလႊတ္။ ေနာက္ အဲဒီဥပေဒအရ စံုစမ္းအေရးယူဆဲျဖစ္တဲ့ အမႈေတြကို အေရးမယူဘဲနဲ႔ ပိတ္လိုက္ၿပီ။ အဲဒီေတာ့ တရား႐ံုးေတြမွာ စီရင္ဆဲ၊ စစ္ေဆးဆဲဟာေတြလည္း လႊတ္လိုက္ၿပီ၊ အဲဒီေတာ့ ေထာင္က်ေနတဲ့လူေတြ အကုန္လံုးလည္း လႊတ္လိုက္ၿပီ။ အဲဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး စံုစမ္းစစ္ေဆးေနတဲ့လူေတြလည္း လႊတ္လုိက္ၿပီေပါ့။
ေမး။ ။ အခုလို သမၼတႀကီးက လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ေပ့ါေနာ္- အားလံုးကိုေပးလိုက္တဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္က အဓိက-က ဘာပါလဲရွင့္။
ဦးေဇာ္ေဌး။ ။ အဓိက-ကေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္တည္ၿငိမ္ေရးနဲ႔ ထာဝရၿငိမ္းခ်မ္းမႈ ေဖာ္ေဆာင္ေရးအတြက္၊ နံပါတ္ (၂) အခ်က္ကေတာ့ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္စည္းလံုးညီညြတ္ေရးအတြက္၊ နံပါတ္ (၃) က ႏိုင္ငံေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြမွာ All Inclusive ျဖစ္ဖို႔ အတြက္၊ နံပါတ္ (၄) အခ်က္က လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈ၊ ေနာက္ နံပါတ္ (၅) အခ်က္က ႏိုင္ငံေတာ္တည္ေဆာက္ေရးမွာ တဘက္တလမ္းမွ အေထာက္အပံ့ျပဳေစမယ့္ ႏုိင္ငံသားမ်ားအျဖစ္သို႔ ေျပာင္းလဲေစဖို႔အတြက္- အဲဒီရည္ရြယ္ခ်က္ေတြအရ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒပုဒ္မ (၂၀၄)၊ ပုဒ္မခဲြ (က) အရ အခုလို လႊတ္ေပးလိုက္တာပါ။
ေမး။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ အခု ဒီ ပုဒ္မ (၁၈) နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေတာင္းဆိုေနတဲ့ ပုဒ္မ (၁၈) ဖ်က္သိမ္းေပးဖို႔ဆိုတဲ့ ကိစၥက်ေတာ့ေရာ အဲဒီေတာင္းဆိုခ်က္အေပၚမွာ သမၼတႀကီးရဲ႕သေဘာထားကေရာ ဘယ္လိုရွိပါသလဲရွင့္။
ဦးေဇာ္ေဌး။ ။ အဲဒါက Executive နဲ႔ မဆိုင္ေတာ့ဘူး။ သူကေတာ့ ပါလီမန္ေပၚ မူတည္သြားၿပီေပါ့ေနာ္။ ပါလီမန္မွာလည္း သူတို႔ ဒါေတြကို အဆိုတင္သြင္း ထားၿပီ။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေဆြးေႏြးမယ္၊ တရားဝင္ တရားဥပေဒတင္သြင္းမယ္ဆို တဲ့အဆိုက လႊတ္ေတာ္မွာ သေဘာတူထားၿပီး ျဖစ္တယ္ေပါ့ေနာ္။ အဲဒီေတာ့ လႊတ္ေတာ္အလွည့္ ေပါ့ေနာ္။ ဒီဥပေဒနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ပုဒ္မ (၁၈) ကို ျပင္ဆင္တယ္ဆိုရင္ အဲဒီျပင္ဆင္တဲ့အတိုင္းပဲ အစိုးရက လုပ္သြားမယ္။ အကယ္၍ လႊတ္ေတာ္က ဒီပုဒ္မကို မျပင္ဘူးဆိုရင္ေတာ့ ဥပေဒအရ ေျပာဆို ေဆာင္ရြက္ရမယ့္သေဘာေပါ့။ သို႔ေသာ္လည္းပဲ ဒီဟာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေတာ့ လႊတ္ေတာ္ကေတာ့ Ongoing Procress ေပါ့ေနာ္။ လာမယ့္ session မွာ သူတို႔ ေဆြးေႏြးပါလိမ့္မယ္။
အင္ၾကင္းႏိုင္ (ဗြီအုိေအ)