မၾကာခင္မွာ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ကုန္ဆံုးေတာ့မွာျဖစ္ပါတယ္။ ရက္ပုိင္း အတြင္း ေရာက္လာေတာ့မယ့္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္မွာေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ႏုိင္ငံေရးမွာ အဓိက လႊမ္းမိုးမယ့္ ကိစၥဟာ တုိင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္လိမ့္မယ္လို႔ ၀ါရင့္ႏုိင္ငံေရး သမားတစ္ဦးက သံုးသပ္လုိက္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္အတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး အေျခအေနဟာ သိသိသာသာ တုိးတက္ေျပာင္းလဲလာမယ့္ပံု မရွိဘူးလို႔လည္း ပညာရွင္ေတြက သံုးသပ္ၾကပါတယ္။ အျပည့္အစံုကိုေတာ့ မနႏၵာခ်မ္းက ဆက္ေျပာျပေပးပါမယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ႏုိင္ငံေရးအေျခအေနဟာ အခုအခ်ိန္မွာ လမ္းဆံုလမ္းခြမွာသာ ရွိေနေသးၿပီး - ၂၀၁၃ ခုႏွစ္အတြင္း ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ႏုိင္ငံေရး ျဖစ္ေပၚတိုးတက္မႈေတြနဲ႔ လာမယ့္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္က်ရင္ ျဖစ္လာႏုိင္တဲ့ ႏိုင္ငံေရး ျဖစ္ေပၚ တုိးတက္မႈေတြဟာ သိပ္ၿပီး ကြာျခားမယ့္ အေနအထားမ်ိဳး မရွိဘူးလို႔ ၀ါရင့္ သတင္းစာဆရာႀကီး တစ္ဦးလည္းျဖစ္၊ ႏုိင္ငံေရးေလာကမွာ အထင္ကရ ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးလည္းျဖစ္တဲ့ ဦး၀င္းတင္ က သံုးသပ္လိုက္ပါတယ္။
၂၀၁၃ခုႏွစ္အတြင္း ျဖစ္ေပၚခဲ့တဲ့ ႏုိင္ငံေရးအေျခအေနေတြကို ျပန္ၾကည့္မယ္
ဆိုရင္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားလႊတ္ေပးတာလို၊ ၈ ေလးလံုး ႏွစ္ပတ္လည္ ပြဲမ်ိဳးေတြမွာ အရင္က စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြျဖစ္ခဲ့တဲ့ လက္ရွိ ၀န္ႀကီးေတြ တက္ေရာက္လာတာလို တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေတြနဲ႔ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ေဆြးေႏြးႏုိင္တာလို တစံုတရာ ေျပာင္းလဲမႈေတြ ရွိလာတဲ့အတြက္ အရင္က အထီးက်န္ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ႏုိင္ငံတကာ အလယ္မွာ တေျဖးေျဖး ၀င္ဆံ့လာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္လည္း လာမယ့္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္မွာ ဒီတုိင္းရင္းသားေတြနဲ႔ မၿပီးျပတ္ ေသးတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲေတြက အဓိက လႊမ္းမိုးေနရာယူထားႏုိင္တယ္လို႔ ဦး၀င္းတင္က သံုးသပ္ပါတယ္။
“၂၀၁၄ က်ရင္ ဘာျဖစ္မလဲဆိုတဲ့ဟာ - ၁၄ က်ရင္ ျပႆနာေတြ ေပၚလာမွာ။ တုိင္းရင္းသားျပႆနာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျပႆနာ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးပြဲေတြဟာ ပထမတခါေတာ့ ေဆြးေႏြးၿပီးၿပီ။ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး၊ ဒါေပမဲ့ အခုထိ ေအာင္ျမင္မယ္၊ မေအာင္ျမင္မယ္ဆုိတာ မေသခ်ာေသးဘူး။ ဒီအတုိင္းပဲျဖစ္ေနတယ္။ အဲ့ဒီကေနတဆင့္ တုိင္းရင္းသားေတြက ေတာင္းေနတဲ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးယူရင္ ႏုိင္ငံေရးဆက္ၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးရမယ္ဆိုတဲ့ဟာကို ကတိေပးတယ္။ ၀န္ႀကီးေတြကေန ဆက္လုပ္ပါမယ္ဆုိတဲ့ဟာကို။ သို႔ေသာ္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ထဲမွာ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲႀကီး ေတြ လုပ္ျဖစ္မလားဆိုတာ ဘယ္သူမွ မေျပာႏုိင္ဘူး။
လာမယ့္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္မွာ သူတုိ႔ဆက္လုပ္ရမွာကေတာ့ တုိင္းရင္းသားေတြနဲ႔ လုပ္ေနတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိစၥပါမယ္။ ဖက္ဒရယ္ဦးတည္ခ်က္ဆုိတာ ပါမယ္။ ေနာက္တခါ အေျခခံဥပေဒမွာ သူတို႔ ျပည္သူျပည္သားေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးေတြ၊ ဒီမိုကေရစီ အဂၤါရပ္ေတြနဲ႔ ျပည့္စံုတဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းပံုစံ ေပၚေပါက္ေရးဆုိတဲ့ ဟာမ်ိဳးေတြ အဲ့ဒါေတြမွာလည္း က်ေနာ္ထင္တယ္။ သိပ္ၿပီးေတာ့ျဖစ္လာမယ္ မထင္ဘူး။ တခုပဲရွိတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ အာဆီယံဥကၠ႒ဆုိတဲ့ဟာကို အေၾကာင္းျပဳၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံေရး ကို ေဖးမႏုိင္မယ္ဆုိရင္ ေတာ့ တမ်ိဳးေပါ့ဗ်ာ။ က်ေနာ္ အဆိုးျမင္တာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ ႏုိင္ငံေရးအေျခအေန၊ စီးပြားေရးအေျခအေနေတြကေတာ့ သိပ္ၿပီးေတာ့ ေျပာင္းလဲတုိးတက္မယ့္ပံု မေပၚဘူးလို႔ ထင္တယ္။”
ဒါကေတာ့ မၾကာခင္ေရာက္လာေတာ့မယ္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ရဲ႕ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးအေျခအေနကို ဦး၀င္းတင္ သံုးသပ္ခဲ့တာပါ။
အလားတူ - ႏုိင္ငံေရးလိုပဲ ျမန္မာ့စီးပြားေရးအေျခအေနဟာလည္း ၂၀၁၄ ခုႏွစ္မွာ ပံုမွန္အတုိင္း ဆက္ရွိေနမွာျဖစ္ၿပီး၊ ဟိုတယ္နဲ႔ ခရီးသြားလုပ္ငန္းေတြ အတြက္ အေျခအေနေကာင္းေပမဲ့၊ လူတစ္ဦးခ်င္းရဲ႕၀င္ေငြ ျမင့္တက္မလာတာနဲ႔ တခ်ိဳ႕ ျပည္တြင္းစီးပြားေရး လုပ္ငန္းငယ္ေလးေတြအတြက္ေတာ့ - အလားအလာ မေကာင္းႏုိင္ဘူးလို႔ စီးပြားေရးပညာရွင္ တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ - ျမန္မာႏုိင္ငံ ဆန္လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအသင္း တြဲဘက္အတြင္းေရးမွဴး ေဒါက္တာစိုးထြန္း က သံုးသပ္ခဲ့ပါတယ္။
“ျမန္မာႏုိင္ငံမွာေတာ့ လက္ရွိ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္အတြက္ စဥ္းစား သံုးသပ္ၾကည့္မယ္ ဆုိရင္ေတာ့ တခ်ိဳ႕လုပ္ငန္းေတြ အတြက္ ေတာ့ ေကာင္းႏုိင္ တာေပါ့၊ ဥပမာဆိုပါေတာ့ ဟိုတယ္နဲ႔ခရီးသြား လုပ္ငန္းေတြေပါ့ေနာ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ အာဆီယံဥကၠဌ ျဖစ္လာမယ္ ေနာက္ အာဆီယံအစည္းအေ၀း ၃၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ က်င္းပမယ္ေပါ့။ အဲ့ဒီအျပင္ ခရီးလုပ္ငန္းအေနအထား တိုးတက္လာတဲ့ အေနအထားမွာရွိေတာ့ ခရီးသြားလုပ္ငန္းနဲ႔ ဆက္စပ္တဲ့အပိုင္းကေတာ့ ၂၀၁၄ မွာ ေကာင္းမယ့္ အေနအထားရွိပါတယ္။
သို႔ေသာ္လည္းပဲ က်န္တဲ့အပိုင္းေတြကို အေသးစားလုပ္ငန္းေတြအတြက္ကေတာ့ အလားအလာ မေကာင္းႏုိင္ဘူးေပါ့ေနာ္။ ဘာလို႔လဲဆုိေတာ့ ႏုိင္ငံျခား ရင္းနွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ကုမၸဏီႀကီးေတြ ၀င္လာမွာရွိမယ္။ ႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရကလည္း ပံ့ပိုးမႈအပိုင္း အားနည္းတာရွိတယ္။ အေသးစားလုပ္ငန္းေတြအတြက္ အခက္အခဲရွိႏုိင္ပါတယ္။ စိုက္ပ်ိဳးေရးထြက္ကုန္ပိုင္းကိုၾကည့္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ လက္ရွိအေနအထားကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔အေနနဲ႔ ထုတ္လုပ္မႈ ကုန္က်စရိတ္ ျမင့္တက္ေနတဲ့အပိုင္းမွာရွိေနတယ္။ တဦးခ်င္း၀င္ေငြနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ေတာ့ တက္လာတာမရွိတဲ့အတြက္ ေၾကာင့္ ၀ယ္ယူစားသံုးမႈကလည္း အမ်ားႀကီး တက္မလာဘူး။
အဲ့ဒါေၾကာင့္ တျခားလုပ္ငန္းအမ်ားစုျဖစ္တဲ့ စားေသာက္ဆိုင္လုပ္ငန္း၊ ကုန္ပစၥည္းလုပ္ငန္းေတြကေတာ့ အမ်ားႀကီးး တိုးတက္လာဖို႔ မျမင္ပါဘူး။ လက္ရွိ အေနအထားအတုိင္း ဆက္သြားရင္ေတာ့လည္း အမ်ားႀကီး ေျပာင္းလဲလာမယ္လို႔ မျမင္ပါဘူး။ ၂၀၁၃ နဲ႔ ၂၀၁၄ အမ်ားႀကီးကြာမယ္လို႔ မျမင္ပါဘူး။”
ဒါကေတာ့ လာမယ့္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္အတြက္ ျမန္မာ့စီးပြားေရးအေျခအေနကို စီးပြားေရးပညာရွင္ တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ - ျမန္မာႏုိင္ငံ ဆန္လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအသင္း တြဲဘက္အတြင္းေရးမွဴး ေဒါက္တာစိုးထြန္း သံုးသပ္ခဲ့တာပါ။
ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ နကၡတ္ေဗဒပညာ ေလာကမွာ ဆရာတဆူျဖစ္တဲ့ ဆရာစံဇာဏီဘုိကေတာ့ - ၂၀၁၄ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ကံၾကမၼာကို အခုလို ေဟာၾကားခဲ့ပါတယ္။
“၂၀၁၄ ထဲမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ကံၾကမၼာဟာ ေကာင္းေသာအေျပာင္းအလဲနဲ႔ ထူးျခားတဲ့ တုိးတက္မႈေတြ ျဖစ္ေပၚဖို႔ရွိတယ္။ အညံ့ ၃ ေနရာရွိတယ္။ ၂၀၁၄ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၉ နဲ႔ မတ္ ၂၀ ၾကားမွာတႀကိမ္၊ အေၾကာင္းအရာက ႏုိင္ငံေရး အတြင္း ပဋိပကၡ လႊတ္ေတာ္တြင္း ေဆာင္ရြက္မယ့္ ကိစၥေတြအေပၚမွာ အစိုးရက ျငင္းပယ္မႈျပဳတဲ့ အတြက္ လူထုအတြက္ ဆံုး႐ံႈးမႈတခုေပါ့။ ေနာက္ ဒီအစိုးရကိုယ္တုိင္လည္း ေငြေၾကးနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ဘ႑ာေရးနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ သံုးစြဲမႈအေပၚ သူတုိ႔ ေျဖရွင္းရလိမ့္ မယ္။ ဇြန္ ၂၀ နဲ႔ ဇူလိုင္ ၂၀ ၾကားမွာ တည္ရွိမယ့္အေၾကာင္းအရာက လူတို႔ရဲ႕ တဖက္စြန္းေရာက္ ပဋိပကၡကုိ ေျဖရွင္းရမယ္။
တတိယကာလ ႏုိ၀င္ဘာ ၀န္းက်င္ကေတာ့ ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ လမ္းေၾကာင္းအသစ္ေပၚမွာ ဆက္သြားဖို႔ အတြက္ ျပည္တြင္းမွာ ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ေျဖရွင္းမႈ အဲ့ဒါကေတာ့ အစိုးရအေနနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ယႏၱရားနဲ႔ ျပည္သူလူထုရဲ႕ အေနအထားေတြ ယွဥ္ၿပိဳင္မႈရွိၿပီးေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ လုပ္ပိုင္ခြင့္အခ်ိဳ႕ကို ေလွ်ာ့ေပးရမယ့္ အေနအထားရွိတယ္။ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ကံၾကမၼာအေနအထားဟာ ေနာက္ကိုျပန္ဆုတ္တာမရွိဘူး။
တုိင္းျပည္ရဲ႕ လုပ္ငန္းပိုင္း စီးပြားေရးရာပိုင္းမွာေတာ့ ဖြံ႔ၿဖိဳးစရာအေၾကာင္း သိပ္အႀကီးစားမျမင္ဘူး။ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ဇာတာအရ အလုပ္သမား လူတန္းစားရဲ႕ အေနအထားကေတာ့ သံုးစြဲႏုိင္စြမ္းနဲ႔ သူတို႔ လုပ္ပိုင္ခြင့္၊ ရပိုင္ခြင့္ေတြ၊ မ်ားလာမယ္။ လုပ္ငန္းရွင္ေတြ အတြက္ကေတာ့ Human Resources HR Problems ေတြ သူတို႔ ထိပ္တိုက္ရင္ဆုိင္ရမယ္။ ေနာက္ လုပ္ငန္းရွင္ အႀကီးစားေတြ၊ ႏုိင္ငံတကာအဆင့္နဲ႔ လုပ္တဲ့လူေတြကေတာ့ ပံုမွန္အေနအထားပဲျဖစ္တယ္။ သူတုိ႔ထင္သေလာက္ မျဖစ္ႏုိင္ဘူး။”
နကၡတ္ေဗဒပညာ ေလာကမွာ ဆရာတဆူျဖစ္တဲ့ စံဇာဏီဘုိျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ကို ၿခံဳၾကည့္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ - ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အေနအထားဟာ အရင္လို ေနာက္ျပန္ဆုတ္မယ့္ - အာဏာသိမ္းမယ့္ အေျခအေန မရွိဘူးလို႔ ၀ါရင့္ႏုိင္ငံေရးသမား ဦး၀င္းတင္နဲ႔ နကၡတ္ေဗဒပညာရွင္ ဆရာစံဇာဏီဘိုတို႔က သံုးသပ္ေျပာဆုိခဲ့ၾကပါတယ္။
နႏၵာခ်မ္း (ဗီြအုိေအ)