အီးယူက ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ အေရးယူပိတ္ဆုိ႔ထားမႈမ်ား ပယ္ဖ်က္ၿပီးေနာက္ ပထမဆုံးအႀကိမ္အျဖစ္ က်င္းပသည့္ အီးယူ-ျမန္မာလုပ္ငန္းအဖြဲ႕ဖုိရမ္ကုိ ေနျပည္ေတာ္ႏွင့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တုိ႔တြင္ ၿပီးခဲ့သည့္ရက္ပုိင္းအတြင္း က်င္းပခဲ့သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ အီးယူ၏ ထုိေျခလွမ္းသည္ ႏုိင္ငံတြင္းျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား အေျခခံျပည္သူမ်ားဆီသုိ႔ ထိစပ္ေပးႏုိင္မည့္ အလားအလာေကာင္းေသာ ေျခလွမ္းတစ္ရပ္ျဖစ္သည္ဟု သုံးသပ္သူတုိ႔ကဆုိသည္။
ႏုိ၀င္ဘာ ၁၄ ရက္က ရန္ကုန္ၿမဳိ႕ ကုန္သည္စက္မႈအသင္းခ်ဳပ္ မဂၤလာခန္းမ၏ေဆြးေႏြးပြဲသည္ အျခားေဆြးေႏြးပြဲမ်ားႏွင့္မတူ။ ေဆြးေႏြးပြဲခန္းမအတြင္း ေနရာယူထားသူမ်ား၏ ထက္၀က္ခန္႔မွာ အေနာက္တုိင္း၀တ္စုံ၀တ္ဆင္ထားသည့္ အေနာက္ႏုိင္ငံသားမ်ားျဖစ္သည္။ ထုိပုဂၢဳိလ္မ်ားမွာ ဥေရာပသမဂၢမွ ထိပ္ပုိင္းေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ထိပ္သီးစီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ားျဖစ္ၾကၿပီး စုစုေပါင္းတစ္ရာေက်ာ္ခန္႔ရွိသည္။
အဆုိပါေဆြးေႏြးပြဲသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံအစုိးရအဖြဲ႕တာ၀န္ရွိသူမ်ား၊ အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ တာ၀န္ရွိသူမ်ားႏွင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ား ပထမဆုံးအႀကိမ္ျပဳလုပ္သည့္ အီးယူ-ျမန္မာ
လုပ္ငန္းအဖြဲ႕ဖုိရမ္ျဖစ္သည္။ အဆုိပါဖုိရမ္ကို ရန္ကုန္ၿမဳိ႕ႏွင့္ ေနျပည္ေတာ္တုိ႔တြင္ ႏုိ၀င္ဘာ ၁၄ ရက္ႏွင့္ ၁၅ ရက္တုိ႔တြင္ က်င္းပခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ အီးယူ၏ထုိေျခလွမ္းသည္ ႏုိင္ငံတြင္းျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား အေျခခံျပည္သူမ်ားဆီသုိ႔ ထိစပ္ေပးႏုိင္မည့္ အလားအလာေကာင္းေသာ ေျခလွမ္းတစ္ရပ္ျဖစ္သည္ဟု သုံးသပ္သူတုိ႔ကဆုိသည္။
ေနျပည္ေတာ္တြင္ျပဳလုပ္ေသာပြဲသုိ႔ သမၼတဦးသိန္းစိန္၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ သူရဦးေရႊမန္းႏွင့္ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တုိ႔ တက္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။
အဓိကအားျဖင့္ ႏုိင္ငံေရးႏွင့္ စီးပြားေရးက႑မ်ား ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကၿပီး ႏုိင္ငံေရးက႑တြင ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ ၂၀၁၄ အာဆီယံဥကၠ႒တာ၀န္ယူခ်ိန္ႏွင့္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲတုိ႔တြင္ ကူညီရန္ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္။
စီးပြားေရးက႑တြင္ အေသးစား၊ အလတ္စားကုမၸဏီမ်ား၊ ခရီးသြားလုပ္ငန္းႏွင့္ သတၱဳတူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္းတုိ႔တြင္ ကူညီရန္ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္။ ထုိ႔အျပင္ ႏုိင္ငံ၀န္ထမ္းမ်ား စြမ္းေဆာင္ေရးျမႇင္တင္ေရးႏွင့္ ေက်းလက္ေဒသဖြံ႕ၿဖဳိးေရးတုိ႔တြင္ ကူညီေပးေရးတုိ႔လည္း ပါ၀င္သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားအတြက္ လုိအပ္ေနေသာအကူအညီမ်ားကုိ တရား၀င္ကူညီေပးႏုိင္ရန္အတြက္ လာေရာက္ေတြ႕ဆုံေမးျမန္းျခင္းျဖစ္သည္ဟု အဆုိပါဖုိရမ္ ျပဳလုပ္ရျခင္းရည္ရြယ္ခ်က္ကို ျမန္မာ့စီးပြားေရးအရင္းအျမစ္ဖြံ႕ၿဖဳိးေရးဌာန (MDRI)မွ အႀကီးတန္းသုေတသနပညာရွင္ ဦးေအာင္သူၿငိမ္းကရွင္းျပသည္။
“ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဆီက လုပ္ငန္းရွင္ေတြ ဥေရာပကို ကုန္ပစၥည္းတင္ပုိ႔ဖုိ႔ အီးယူအစုိးရဆီက အကူအညီရယူႏုိင္မွာျဖစ္တယ္။ ဒီဟာက အင္မတန္ေကာင္းတဲ့ အလားအလာေကာင္းျဖစ္တယ္”ဟု ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတ၏ စီးပြားေရးအႀကံေပးအဖြဲ႕၀င္ ေဒါက္တာေဇာ္ဦးကသုံးသပ္သည္။
ေဆြးေႏြးပြဲဦးေဆာင္သူ ဥေရာပသမဂၢ ႏုိင္ငံျခားေရးႏွင့္လုံၿခဳံေရးမူ၀ါဒအႀကီးအကဲႏွင့္ ဥေရာပေကာ္မရွင္ဒုတိယဥကၠ႒ မစၥကတ္သရင္းအက္ရွ္တန္ကလည္း ဥေရာပေခါင္းေဆာင္ေတြအေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံသားေတြနဲ႔ပူးေပါင္းၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံၾကမယ့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြကို ေခၚထားတာျဖစ္တယ္”ဟု အဖြင့္မိန္႔ခြန္းတြင္ ထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။
ဥေရာပသမဂၢအေနျဖင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္မွစတင္ၿပီး စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈမ်ားျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး သမၼတဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္ေသာအဖြဲ႕တက္လာၿပီး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအခ်ဳိ႕ လုပ္ခဲ့သျဖင့္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွစ၍ လက္နက္တင္ပုိ႔မႈမွလြဲ၍ က်န္အေရးယူပိတ္ဆုိ႔မႈမ်ားကို ပယ္ဖ်က္ေပးခဲ့သည္။
ထုိ႔ေနာက္ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတဦးသိန္းစိန္သည္ ယခုႏွစ္မတ္လအတြင္း ဥေရာပသမဂၢတည္ရွိရာ ဘရပ္ဆဲလ္ၿမဳိ႕သုိ႔သြားေရာက္ခဲ့စဥ္က သေဘာတူထားခဲ့သည့္အတုိင္း ျမန္မာ-အီးယူ အလုပ္အဖြဲ႕အစည္းအေ၀းကို ႏို၀င္ဘာ ၁၄ ရက္ႏွင့္ ၁၅ ရက္တုိ႔တြင္ က်င္းပႏုိင္ျခင္းျဖစ္သည္။
ႏွစ္ရက္ၾကာျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ အေသးစားႏွင့္ အလတ္စား စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊ ခရီးသြားလုပ္ငန္းႏွင့္ သတၱဳတူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္းႏွင့္ ဥေရာပရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဘဏ္ႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္ဗဟုိဘဏ္တို႔ၾကား နက္နက္႐ႈိင္း႐ႈိင္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ သေဘာတူလက္မွတ္ေရးထုိးခဲ့ၾကသည္။
အီးယူရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဘဏ္သည္ အေသးစားႏွင့္အလတ္စားလုပ္ငန္းရွင္မ်ားသုိ႔ ျပည္တြင္းဘဏ္မ်ားမွ ေငြထုတ္ေခ်းသြားရန္ရွိၿပီး လႊတ္ေတာ္မွ ေနာက္ဆုံးအတည္ျပဳၿပီးပါက ႏွစ္စဥ္ယူ႐ုိသန္း ၃၀ မွ ၁၀၀ ၾကားထိ ရရွိႏုိင္မည္ျဖစ္သည္။
ထုိ႔အျပင္ ေက်းလက္ေဒသဖြံ႕ၿဖဳိးေရးႏွင့္ ၀န္ထမ္းမ်ားစြမ္းေဆာင္ေရးျမႇင့္တင္ေရးလုပ္ငန္းတို႔တြင္ ဖြံ႕ၿဖဳိးတုိးတက္ေရးေဆာင္ရြက္ရန္ သေဘာတူသည္ဟု ျမန္မာ-အီးယူလုပ္ငန္းအဖြဲ႕ ပူးတြဲေၾကညာခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
ဥေရာပသမဂၢအေနျဖင့္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္မွ ၂၀၂၀ ျပည့္ႏွစ္ကာလအတြင္း ဥေရာပသမဂၢဘတ္ဂ်က္မွ ႏွစ္စဥ္ယူ႐ုိေငြ သန္း ၇၀ မွ ၉၀ အတြင္း ေထာက္ပံ့သြားရန္ရွိသည္ဟု ျမန္မာ-အီးယူလုပ္ငန္းအဖြဲ႕၏ ပူးတြဲေၾကညာခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
စီးပြားေရးပုိင္းတြင္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ သေဘာတူညီမႈမ်ားရွိသကဲ့သုိ႔ ႏုိင္ငံေရးက႑တြင္လည္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ သေဘာတူခဲ့ၾကသည္။
တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အင္အားစုမ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြးေနေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္မ်ား၊ ဥေရာပသမဂၢပါလီမန္ႏွင့္ ျမန္မာ့လႊတ္ေတာ္တုိ႔ၾကား ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ႏွင့္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိရန္ႏွင့္ ၂၀၁၄ အာဆီယံဥကၠ႒ တာ၀န္ယူျခင္းမ်ားကိုလည္း ပံ့ပုိးကူညီသြားမည္ဟု သေဘာတူခဲ့ၾကသည္။
“ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးကုိ ႏႈတ္အားျဖင့္သာမက ေငြေရးေၾကးေရးနဲ႔ပါ အင္တုိက္အားတုိက္လုပ္ခ်င္တာကုိ ဒီအစည္းအေ၀းနဲ႔ စလုိက္တာျဖစ္ပါတယ္”ဟု ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတ၏ စီးပြားေရးအႀကံေပး ေဒါက္တာေဇာ္ဦးကဆိုသည္။
သို႔ေသာ္ ထုိအစီအစဥ္ျဖစ္ေျမာက္လာရန္အတြက္မွာမူ ႏွစ္ဖက္အျပန္အလွန္ ညိႇႏႈိင္းရမွာျဖစ္ၿပီး ေဖေဖာ္၀ါရီလအတြင္း နားလည္မႈစာခၽြန္လႊာ ေရးထုိးႏုိင္ရန္စီစဥ္ထားသည္။
“အစုိးရနဲ႔ ပုဂၢလိကကုိ ဘယ္လုိပံုစံနဲ႔ေငြေခ်းလဲ။ အခုကစၿပီးေဆြးေႏြးတာ Frame Work သေဘာတူညီရၿပီးမွ MOU (နားလည္မႈစာခၽြန္လႊာ)ထုိးမယ္၊ ထုိးၿပီးရင္ အစိုးရ Project ေတြကုိ ေငြေခ်းမယ္၊ ပုဂၢလိက SME (အေသးစားလုပ္ငန္း)ေတြကုိ ေငြေခ်းႏုိင္မယ္”ဟု ဗဟုိဘဏ္ဒုတိယဥကၠ႒ ေဒါက္တာဆက္ေအာင္ကေျပာသည္။
ေဆြးေႏြးပဲြတြင္ထုိးခဲ့ေသာ သေဘာတူညီမႈမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ဥေရာပရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဘဏ္မွ ၫႊန္ၾကားေရးမွဴး Dr.Tamsyn Barton က “ဒီကေန႔ လက္မွတ္ထုိးလုိက္တဲ့ နားလည္မႈစာခၽြန္လႊာဟာ အေျခခံမူေဘာင္ေတြအေပၚ သေဘာတူထားတဲ့ စာခၽြန္လႊာပဲျဖစ္ပါတယ္။ သေဘာတူညီခ်က္အျပည့္အစံုကေတာ့ ေရွ႕ႏွစ္ဆန္းပုိင္းမွာ ၿပီးႏုိင္မယ္လို႔ ကၽြန္မတုိ႔ထင္ပါတယ္”ဟု ရွင္းျပသည္။
အကူအညီေပးမႈမ်ားႏွင့္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ား ၀င္ေရာက္ရန္ ဟန္ျပင္ေနခ်ိန္တြင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမ်ား လုပ္ေဆာင္ေနသည္ဟု ေျပာဆုိေနေသာ သမၼတဦးသိန္းစိန္၏ သံုးႏွစ္နီးပါးကာလအတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ျပည္ပစီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ား လာေရာက္ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံရန္အတြက္ အဟန္႔အတားမ်ားစြာရိွေနသည္ဟု အစည္းအေ၀းပဲြမ်ားတြင္ ေထာက္ျပေ၀ဖန္မႈမ်ားရိွသည္။
အထူးသျဖင့္ အဂတိလိုက္စားမႈမ်ား၊ အခြန္အေကာက္ဆိုင္ရာျပႆနာမ်ား၊ အိမ္ၿခံေျမေစ်းႏႈန္းမ်ားျမင့္မားမႈႏွင့္ လွ်ပ္စစ္မီးပံုမွန္မရသည့္ ျပႆနာမ်ားကုိ ေထာက္ျပေျပာဆိုျခင္းမ်ားရိွသည္။
ထုိကဲ့သို႔ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈအပုိင္းတြင္ အေျခခံအေဆာက္အအံုမ်ား မျပည့္စံုသည္မ်ားကို ေထာက္ျပမႈမ်ားရိွသလုိ လက္ရိွျမန္မာႏိုင္ငံေရးအေျခအေနႏွင့္ ပတ္သက္၍ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႕ခ်ဳပ္ဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေထာက္ျပမႈမ်ားလည္းရိွသည္။
လာမည့္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ အေရးႀကီးသည့္ ေရြးေကာက္ပဲြတစ္ရပ္က်င္းပရန္ရိွရာ ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ားအေနျဖင့္ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးစိန္ေခၚမႈမ်ားကုိ လ်စ္လ်ဴမ႐ႈသင့္ေၾကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဖုိရမ္သို႔တက္ေရာက္လာသူမ်ားအား ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ဥေရာပႏုိင္ငံမ်ား၏ အကူအညီမ်ားရရန္အတြက္မူ အစုိးရပုိင္းမွ လုပ္ေဆာင္ေပးရမည့္အခ်က္မ်ားစြာရိွသလုိ ပုဂၢလိကပုိင္းမွလည္း လုပ္ေဆာင္ေပးစရာ မ်ားစြာရိွေနေသးသည္ဟု ျမန္မာႏုိင္ငံငါးလုပ္ငန္းအဖဲြ႕ခ်ဳပ္မွ ဒုတိယဥကၠ႒ ဦးႏွင္းဦးကဆုိသည္။
“ကၽြန္မတုိ႔ဥေရာပသမဂၢမွာ တင္းတင္းက်ပ္က်ပ္လုိက္နာရမယ့္ စည္းကမ္းသတ္မွတ္ခ်က္ေတြရိွပါတယ္။ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္၊ လူမႈေရး၊ လုပ္ငန္းလုပ္ပိုင္ခြင့္ရယူမႈ စတဲ့က႑အသီးသီးမွာ လုိက္နာရမယ့္ သတ္မွတ္ခ်က္ေတြရိွပါတယ္”ဟု ဥေရာပရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဘဏ္မွ ၫႊန္ၾကားေရးမွဴးေဒါက္တာ Tamsyn Barton ကေျပာသည္။ လက္ရိွအေနအထားသည္ အၾကမ္းဖ်င္းသေဘာတူမႈမ်ားျဖစ္ၿပီး အခ်ိန္မေရြးပ်က္ျပယ္သြားႏုိင္ၿပီး ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္သဘာတူစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ၿပီးမွသာ ျမန္မာႏုိင္ငံသူ ႏုိင္ငံသားမ်ားအေနျဖင့္ အီးယူမွေပးမည့္အကူအညီမ်ား ခံစားရမည္ျဖစ္သည္။
“ျဖစ္ဖုိ႔ေတာ့မ်ားပါတယ္။ သူတို႔ဘက္က ေစတနာရိွတယ္။ လုပ္ေပးခ်င္တဲ့ဆႏၵရိွတယ္”ဟု ဦးႏွင္းဦးက ေရွ႕အလားအလာႏွင့္ပတ္သက္၍ မွတ္ခ်က္ျပဳေျပာၾကားခဲ့သည္။
“ဒီလုပ္ငန္းအဖဲြ႕ဖိုရမ္ လုပ္ရျခင္းရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ဟာ တစ္ရက္၊ ႏွစ္ရက္တည္းအတြက္ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီဖိုရမ္ဟာ မတူညီတဲ့့ လူမႈအသုိင္းအ၀ုိင္းေတြအားလံုး စုစည္းၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ လုပ္ငန္းေတြၿပီးေျမာက္ေအာင္ျမင္ေအာင္ ကၽြန္မတုိ႔ဘက္က သႏၷိ႒ာန္ခ်လုပ္ေဆာင္ေပးသြားမယ္ဆိုတာကုိ ျပသဖုိ႔ျဖစ္ပါတယ္”ဟု ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ျပဳလုပ္ေသာ ဖြင့္ပဲြတြင္ အဆိုပါအဖဲြ႕ကုိဦးေဆာင္သူ ဥေရာပေကာ္မရွင္ဒုတိယဥကၠ႒ မစၥကက္သရင္းအက္ရွ္တန္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ထို႔ေၾကာင့္ အီးယူ-ျမန္မာ အလုပ္သမားအဖြဲ႕အစည္းတြင္ ေဆြးေႏြးခဲ့သည္မ်ား၊ သေဘာတူညီမႈမ်ားသည္ ေနခ်င္း၊ ညခ်င္း မျဖစ္မလာႏုိင္ေသာ္လည္း ဥေရာပသမဂၢမွ သတ္မွတ္ထားသည့္ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ားကုိ လုိက္နာေဆာင္ရြက္ပါက အစိုးရအပါအ၀င္ ျမန္မာႏုိင္ငံသူႏုိင္ငံသားမ်ားထံသုိ႔ ထိေရာက္ေသာအကူအညီမ်ား ရရိွလာမည္ျဖစ္သည္ဟုဆိုသည္။
ေရးသားသူ- ေအာင္သူရ
7Day News Journal