သန္စြမ္းက်န္းမာ လူ႔ဝန္းက်င္ကမၻာတည္ေဆာက္ၾကပါစို႔

လူသားအားလုံးက်န္းမာဖို႔လိုသလို ကမၻာႀကီးလည္း က်န္းမာဖုိ႔ လိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ကမၻာေျမကို ခ်စ္သူေတြက လူမႈပတ္ဝန္းက်င္နဲ႔ သဘာဝဝန္းက်င္ေတြ ထိန္း သိမ္းကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ ၿပီး စိမ္းလန္းသာယာလွပေစဖို႔ကမၻာ တစ္ဝန္းမွာ တက္ၾကြစြာ လႈပ္ရွားေနၾကပါၿပီ။ ႏိုင္ငံသား တစ္ဦးခ်င္းဆီမွာတစ္ကိုယ္ေရ က်န္း မာေ ရးေစာင့္ေရွာက္မႈ အသိစိတ္ဓာတ္ကေန မိမိေနထိုင္ရာေဒသႏၲရနဲ႔ လူ႔အဖြဲ႕ အစည္းတစ္ခုလုံး ” သန္႔ရွင္းက်န္းမာလူ႔ဝန္းက်င္ကမၻာ” ျဖစ္လာေအာင္ ပါဝင္ရြက္ေ ဆာင္ၾက ရမွာက ေမြးရာပါလူသားအခြင့္ အေရးတာဝန္ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ေရထု၊ေလထု၊ ေျမထုအျပင္ စၾကဝဠာတစ္ခုလုံးပတ္ဝန္းက်င္ညစ္ညမ္းမႈမ်ား ကင္းစင္ေန ပါမွ ျပင္း ထန္ဆိုးရြား လွတဲ့ သဘာဝေဘးကပ္ဆိုးႀကီးမ်ားကို ေရွာင္ကြင္းႏိုင္မွာျဖစ္ပါ တယ္။ ယေန႔ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ ၂၁ရာစုႏွစ္ကမၻာႀကီးတြင္ နည္းပညာရပ္မ်ား ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုး တက္ လာတာနဲ႔ အမွ် သိပၸံနည္းပညာဆိုင္ ရာ ဓာတုပစၥည္းစြန္႔ပစ္မႈမ်ားနဲ႔ လူမႈဝန္းက်င္စြန္႔ပစ္အမႈိက္သ႐ိုက္မ်ား သိပ္သည္းထူေျပာ လာျခင္းေၾကာင့္ သဘာဝေဘး ဒုကၡျဖစ္ စဥ္မ်ား အမ်ဳိးမ်ဳိးေတြ႕ ႀကံဳခံစားေနၾကရသလို ကပ္ေရာ ဂါ အမ်ဳိးမ်ဳိးလည္း ကူးစက္ျဖစ္ပြား ခံစားၾကရတာ ေတြ႕ရပါတယ္။

အဲဒီလို သဘာဝေဘး ကပ္ဆုိး ႀကီးေတြလူ႔အဖြဲ႕အစည္း အတြင္း မက်ေရာက္ေအာင္ ႏိုင္ငံတိုင္းမွာ ႏိုင္ငံသားတိုင္းရဲ႕ တစ္ကိုယ္ေရက်န္းမာေရးေစာင့္ ေရွာက္ တတ္မႈ အသိမ်ားရွိၾကဖို႔ လိုပါတယ္။လူသားအားလုံးဟာ က်န္းမာေရးက လူမႈဘဝရဲ႕ အေရးႀကီးဆုံးအရာလို႔ သိထား ဖို႔လည္း လိုအပ္ပါတယ္။ ဒါ့ အျပင္ မိမိၿမိဳ႕ရြာရပ္ေက်းဝန္း က်င္နဲ႔ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းတို႔ရဲ႕ ” သန္စြမ္းက်န္းမာလူ႔ဝန္းက်င္ ကမၻာ” တည္ေထာင္မႈ စိတ္ဓာတ္စြမ္းပကားမွ အစျပဳကာ ကမၻာႀကီးနဲ႔ လူသားဘဝမ်ားစြာ သန္စြမ္းက်န္းမာ ဖို႔အထိ အက်ဳိးျပဳ ရြက္ေဆာင္ၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကလည္း လူသားတိုင္းရဲ႕ ေမြးရာပါ လူမႈတာဝန္ပဲျဖစ္ပါတယ္။

တစ္ခ်ိန္က ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႕ အစည္းအတြင္းမွာ ရပ္ေက်းက အစ ၿမိဳ႕ရြာအထိ ဝန္းက်င္သန္႔ ရွင္းေရးနဲ႔ က်န္းမာေရး ေစာင့္ ေရွာက္မႈေတြကို စဥ္ဆက္မျပတ္ ေန႔စဥ္ မနက္ခင္းတိုင္းမွာ သာ ေရးနာေရးလူမႈအသင္းနဲ႔ ရပ္မိ ရပ္ဖလူမႈအက်ဳိးျပဳရြက္သူတို႔ က ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားပါဝင္ကာ အသိပညာေပးလုပ္ငန္းမ်ား ရြက္ေဆာင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ႏိုင္ငံ ေတာ္ကို အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ အစိုးရ အဖြဲ႕အစည္းေတြကပါ ေက်း လက္ က်န္းမာေရးဖြံ႕ၿဖိဳးမႈေတြ စီမံကိန္းခ်မွတ္ကာ ေဖာ္ေဆာင္ လုပ္ကိုင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ယေန႔ ကာလမွာေတာ့ ျမန္မာ့လူအဖြဲ႕ အစည္းအတြင္းဝယ္ေရွးက အစဥ္ အလာေကာင္းခဲ့တဲ့ လူမႈ အက်ဳိးျပဳ လုပ္ေဆာင္မႈေတြ ကြယ္ေပ်ာက္ ဆိတ္သုဥ္းေနၿပီလို႔ ဆိုရမွာပါ။ ရပ္ဓေလ့လူမႈ တာဝန္ ရြက္ ေဆာင္မႈစိတ္ဓာတ္နဲ႔ ၿမိဳ႕ ခ်စ္ရြာခ်စ္စိတ္ဓာတ္ေတြ ေပ်ာက္ ဆုံးေနၾကတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္က သဘာဝေဘး ကပ္ဆုိးႀကီးျဖစ္တဲ့ နာဂစ္မုန္ တိုင္းဒဏ္သင့္ခံရၿပီး ေနာက္ ပိုင္းမွာ ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႕အစည္း အတြင္းနယ္ပယ္အသီးသီးက လူမႈအက်ဳိးျပဳအသင္းအဖြဲ႕ အစည္းေတြ မ်ားစြာ ေပၚထြက္ လာခဲ့ၿပီး တစ္ႏိုင္တစ္ပိုင္လူမႈဝန္ ထမ္းစိတ္နဲ႔ တာဝန္ယူလို႔ စိတ္ ႀကီး သူမ်ားတိုးပြားလာၾကတာ လည္း ေတြ႕ရပါတယ္။ ဝမ္းသာ စရာေကာင္းတာက နယ္လွည့္ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ အသင္းအဖြဲေတြနဲ႔ အႏုပညာ ရွင္ေတြဦးေဆာင္တဲ့ က်န္းမာ ေရးေဖာင္ေဒးရွင္းေတြ ေပၚ ေပါက္လာျခင္းပါပဲ။ အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရ စီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္က်န္းမာ ေရးကြန္ရက္နဲ႔ ေရႊပါရမီ က်န္း မာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈတို႔ရဲ႕ ျမန္မာျပည္တစ္ဝန္းနယ္လွည့္ က်န္းမာေရးဝန္ေဆာင္မ်ားက ထိေရာက္မႈရွိၿပီး အားေကာင္း တဲ့ လုပ္ေဆာင္မႈေတြအျဖစ္ ျမင္ေတြ႕ေနရပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ လည္း ျမန္မာျပည္ တစ္ဝန္းရွိ ေဝးလံသီေခါင္လွတဲ့ေဒသေတြ ဘက္အထိ က်န္းမာေရးဝန္ ေဆာင္မႈလက္လွမ္းမမီျဖစ္ ေနၿပီး အားနည္းမႈေတြရွိေနဆဲ ပါ။ တစ္ႏိုင္ငံလုံး က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ လုပ္ေဆာင္တဲ့ အခါ လက္ရွိအုပ္ခ်ဳပ္သူ ႏိုင္ငံ ေတာ္အစိုးရဘက္ကပါဝင္ရြက္ ေဆာင္မႈ အားေကာင္းဖို႔ လိုပါ တယ္။ ၁၉၈၈ခုႏွစ္မွ ကေန႔ ကာလအထိ က်န္းမာေရးေစာင့္ ေရွာက္မႈကို ႏိုင္ငံတစ္ဝန္း အသိပညာေပးလႈံ႕ေဆာ္ေဆာင္ ရြက္မႈမွာ အစိုးရဘက္ကေန ပါ ဝင္မႈအားနည္းေနတာေတြ႕ရပါ တယ္။ အရပ္ဘက္လူမႈအက်ဳိးျပဳ အသင္းအဖြဲ႕ေတြရဲ႕ တာဝန္သိ ပါဝင္ ရြက္ေဆာင္မႈေတြေၾကာင့္ ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအတြင္း မွာ လူသားစြမ္းရယ္ ျပဳန္းတီးမႈ ကို အေတာ္အတန္သင့္ ထိန္း သိမ္းကာကြယ္ႏိုင္တယ္လို႔ ဆိုရ ပါမယ္။

” တိုင္းျပည္အနာဂတ္သည္ ကေလးသူငယ္မ်ားပင္ျဖစ္သည္” လို႔ အဆိုရွိပါတယ္။ ၁၉၅ဝ ခုႏွစ္က အစျပဳလု႔ိ ကုလသမဂၢ ကေလးမ်ား ရန္ပုံေငြအဖြဲ႕က ကေလးသူငယ္မ်ားဆိုင္ရာ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ မ်ာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အကူအညီ ေပးခဲ့ၿပီး ျမန္မာျပည္တစ္ဝန္း မွာလည္း စဥ္ဆက္မျပတ္ အင္ တိုက္အားတိုက္လုပ္ကိုင္ခဲ့ၾက ပါတယ္။ က်န္းမာေရးနဲ႔ အာဟာရ ျဖည့္တင္းမႈ၊ ေရနဲ႔ပတ္ဝန္းက်င္ သန္႔ရွင္းေရးတို႔အျပင္ေအအိုင္ ဒီအက္ေရာဂါနဲ႔ ကူးစက္ခံေရာ ဂါမ်ားဆိုင္ရာ ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္မႈေတြလည္း ကမၻာ႔ ကုလသမဂၢရန္ပုံေငြအဖြဲ႕က ကေလးသူငယ္ကာကြယ္ ေစာင့္ ေရွာက္ေရးနဲ႔အတူ ယွဥ္တြဲ လုပ္ကိုင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ အဲဒီလို ကမၻာလုံးဆိုင္ရာအသင္းအဖြဲ႕ ႀကီးကေန ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းမွာ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ လုပ္ငန္းမ်ား အားေကာင္းစြာ ပါဝင္လုပ္ေဆာင္ေနၾကေပမယ့္ လည္း ျမန္မာလူ႔အဖြဲ႕အစည္း အတြင္းက ႏိုင္ငံသူႏိုင္ငံသား ေတြဘက္ကေန ပူးေပါင္းပါဝင္ ေဆာင္ရြက္မႈနဲ႔ အရပ္ဘက္လူမႈ အသင္းအဖြဲ႕မ်ားက အသိပညာ ေပးမႈနည္းပါးမႈေၾကာင့္ ထိေရာက္ စြာ အက်ဳိးျဖစ္ထြန္းမႈ မရွိေသး ေပ။ ဒါ့အျပင္ ျမန္မာလူ႔အဖြဲ႕ အတြင္းမူ ေဒသႏၲရဆိုင္ရာ ပတ္ဝန္းက်င္ညစ္ညမ္းမႈက တစ္ဆင့္က်န္းမာ ေရးဆိုးက်ဳိး ရရွိခံစားမႈကို စနစ္တက် အသိ ပညာ ေပးေဆာင္ရြက္မႈမရွိျခင္း၊ လူမႈဘ ဝေနထိုင္မႈရဲ႕ တစ္ကိုယ္ ေရက်န္း မာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ အေပၚတာဝန္သိစြာရြက္ေဆာင္ မႈအတြက္ အသိေပးႏႈိးေဆာ္မႈ မရွိျခင္း၊ အစားအေသာက္ကုန္ ပစၥည္းမ်ားရဲ႕ က်န္းမာေရးဆိုင္ ရာ ေဘးထြက္ဆိုးက်ဳိးမ်ား ျဖစ္ ႏိုင္ေခ်အေပၚ စိစစ္အကဲျဖတ္ စမ္းသပ္မႈလုပ္ငန္းမ်ား မရွိျခင္း တို႔ ေၾကာင့္ လူ႔သက္တမ္းမျပည့္ မီ ေသဆုံးမႈႏႈန္းထားမ်ားျမင့္ မားလာၿပီး လူသားစြမ္းအားျဖဳန္း တီးမႈျဖစ္စဥ္ ျဖစ္ေပၚေနပါ တယ္။

ဒါကို ၾကည့္ျခင္းအား ျဖင့္က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ အခန္း က႑ကား ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံမွာ လူသားတန္ဖိုးျမႇင့္ တင္ေပးႏုိင္ ျခင္းအတြက္ အလိုအပ္ဆုံး မ႑ိဳင္တစ္ခုျဖစ္လို႔ေနတယ္ ဆုိတာ သိသာထင္ရွားစြာ ျမင္ ႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ဒီမို ကေရစီႏိုင္ငံေတာ္တည္ ေဆာက္မႈနဲ႔အတူ ဒီမိုကရက္ တစ္လူ႔အဖြဲ႕အစည္းတစ္ရပ္ ေဖာ္ေဆာင္ေနတဲ့ ျမန္မာ့လူ႔ အဖြဲ႕အစည္းအတြင္းမွာ ” က်န္းမာေရးသည္ လူသားတို႔၏ လူမႈ ဘဝရွင္သန္ ျခင္းအတြက္ ရတနာတစ္ပါးျဖစ္သည္” လို႔ သိမွတ္ယူႏိုင္ေအာင္ ႏိုင္ငံေတာ္ အစုိးရေရာ အရပ္ဘက္လူမႈ အသင္းအဖြဲ႕မ်ားကပါ ျမန္မာ ျပည္ တစ္ဝန္းမွာႏွစ္ရွည္စီမံ ကိန္းခ်မွတ္ကာေဖာ္ေဆာင္ လုပ္ ကိုင္ဖို႔ အခ်ိန္တန္ေနပါၿပီ။ ဒီလို လုပ္ေဆာင္တဲ့အခါ ႏိုင္ငံ သူ ႏိုင္ငံသားတို႔ရဲ႕ စိတ္သႏၲာ ထဲမွာ တစ္ကိုယ္ေရက်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈအသိစိတ္ဓာတ္ မွ မီွတင္းေနထိုင္ရာ လူသား ကမၻာႀကီးကို “သန္စြမ္းက်န္းမာ လူ႔ဝန္းက်င္ကမၻာ” အျဖစ္ ေျပာင္းလဲျဖစ္တည္လာေအာင္ စြမ္းေဆာင္ႀကိဳးပမ္း ၾကပါဦးလို႔ က်န္းမာေရးအသိေပးႏႈိးေဆာ္ လိုက္ရပါတယ္။

လင္းထိပ္သွ်င္
Popular Journal