လက္တစ္ကမ္းမွ အဆိပ္သင့္အစိမ္းေရာင္ကမၻာ

သင္ဟာ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ကို ခံုမင္စြာ စားသံုးသူတစ္ဦး ျဖစ္ေနပါသလား။ ယုတ္စြအဆံုး ထမင္းစားစဥ္ ဟင္းသီးဟင္းရြက္တုိ႔ကို အတုိ႔အျမႇဳပ္အျဖစ္ထည့္သြင္း စားသံုးသူ တစ္ဦး ဟုတ္ေနပါသလား။ ဟုတ္မွန္တယ္ဆိုရင္ သင္ဟာ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ကိုသန္႔စင္စြာ စိတ္ခ်လက္ ခ်ေဆးေၾကာကာ စားသံုးရပါမည္။ ထိုသို႔ မဟုတ္ပါက ကင္ ဆာေရာဂါအပါအဝင္ လတ္တေလာ ေဘးဒုကၡျဖင့္ ရင္ဆုိင္ႀကံဳ ေတြ႕ရႏုိင္သည္ဟု ဇီဝနည္းပညာဘာသာ ရပ္ျဖင့္ အီတလီမွ ပါရဂူဘဲြ႕ ရရိွထားေသာ ေဒါက္တာ သန္း သန္းစိန္က သတိေပး စကားေျပာၾကားထားသည္။

၎က ျမန္မာႏုိင္ငံ သစ္သီးဝလံ ပန္းမံႏွင့္ဟင္းသီးဟင္းရြက္စိုက္ပ်ဳိးထုတ္ လုပ္တင္ပို႔ေရာင္းခ်သူမ်ား အသင္း၏ အႀကံေပးတစ္ဦးျဖစ္သည့္အျပင္ မႏၲေလး နည္းပညာ တကၠသိုလ္ ဇီဝနည္းပညာဌာန၌ ဧည့္ပါေမာကၡတစ္ဦးအျဖစ္ တာ ဝန္ထမ္းေဆာင္ေနၿပီး လက္ရိွျမန္မာတြင္ ႀကီးမားစြာ ရင္ဆုိင္ေနရေသာ ကင္ဆာ ေရာဂါ အပါအဝင္ အစာ အဆိပ္သင့္မႈ ျဖစ္ရပ္တုိ႔နည္းပါးသြားရန္ လမ္းၫႊန္လိုက္ ျခင္းနည္းလမ္းတစ္ခုသာျဖစ္သည္။ ”အခု ေတာင္သူေတြလဲြမွားစြာနဲ႔ အဆမတန္အသံုး ျပဳေနၾကတဲ့ ပိုးသတ္ေဆးေ တြရဲ႕အႏၲရာယ္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈက စလာၿပီ” ဟု ေဒါက္တာ သန္းသန္းစိန္က ဆုိလိုက္သည္။

ပိုးသတ္ေဆးသံုးစဲြမႈ အခ်ိန္အဆ မကြၽမ္းက်င္မႈ၊ ခူးဆြတ္ခ်ိန္ကာလ ေစာ ျခင္းစေသာ စိုက္ပ်ဳိးေရးပညာေပး ဗဟုသုတမရိွျခင္းတုိ႔ေၾကာင့္ ဆုိးက်ဳိးမ်ားျဖစ္ကာ ကင္ဆာျဖစ္ မႈႏႈန္းကုိ အားေပးေန သည္ဟု ၎ကဆုိသည္။ သူ႔သတိေပးမႈကလည္း မွားမည္မ ထင္။ ကမၻာက ယေန႔ျမန္မာကုိ အဆင့္ သတ္မွတ္ေပးလာမႈကလည္း ရိွလာေနၿပီ။ ဤအရာကား သည္ကမၻာေပၚတြင္ ျမန္ မာကအဆင့္-၂။ တုိးတက္မႈႏႈန္းေတာ့ မဟုတ္ ကင္ဆာျဖစ္မႈႏႈန္း။ ဒါက ႏုိင္ငံတကာ၏ အသိအမွတ္ျပဳမႈပင္။ ထိုမွ် မက ေသး ျမန္မာ ဘက္က ကိန္းဂဏန္းကလည္း ေၾကာက္ခမန္းလိလိပင္ လြန္ခဲ့သည့္ ၈ႏွစ္ ကထက္ ႏွစ္ဆမ်ားလာေၾကာင္း ရန္ကုန္ ေဆး႐ုံႀကီး၏ ကင္ဆာဌာ နမွတ္တမ္းတြင္ မွတ္တမ္းျပဳ စုထားၿပီးျဖစ္သည္ဟုသိရသည္။

ထိုအေျခအေနအတုိင္းဆုိပါက ျပည္ သူတုိ႔ သတိထားၾကဖို႔လိုေနၿပီး က်န္းမာ ေရးအတြက္ ေဘးကင္းေသာ အစားအ ေသာက္ေန႔စဥ္ျဖစ္ဖို႔က အေရးႀကီးလာၿပီ ဟု ေဒါက္ တာ သန္းသန္းစိန္ကဆက္ေျပာသည္။ ယေန႔ အစားအေသာက္တုိ႔က စိတ္မခ်ရ။ ထိုထက္ဆုိးလာသည္က ဟင္းသီးဟင္းရြက္ဘက္ကိုပင္ စိတ္မခ်ရမႈက သိသိ သာသာ တုိးလာေနၿပီဟု သူကပင္ စိုးရိမ္စြာ ေျပာလာျပန္သည္။

အစာလည္းအဆိပ္ အဆိပ္လည္းအစာ

ကင္ဆာကိုေနာက္ထား ယခုလတ္တေလာ ျမင္ေနရေသာ အစာအဆိပ္သင့္မႈေၾကာင့္ လူတို႔ေဘးေတြ႕လာၾကေၾကာင္း ေဒါက္တာသန္းသန္းစိန္က အေထာက္အ ထားျ ဖင့္ ေျပာလာျပန္သည္။ ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္ အတြင္း ရန္ကုန္တုိင္းေဒသႀကီး ေက်ာက္ တန္းၿမိဳ႕နယ္ ေသာင္ႀကီးေက်းရြာတြင္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံထုတ္ အပင္အားတုိးေဆးဖ်န္း ထား သည့္ ကန္စြန္းရြက္ကို စားသံုးခဲ့သ ျဖင့္ အစာအဆိပ္သင့္မႈ ျဖစ္ပြားခဲ့ရာ အသက္ ခုနစ္ႏွစ္အရြယ္ကေလးငယ္မွ အသက္ ၆ဝ အရြယ္ ၁၆ ဦးတုိ႔ မူးေဝ ျခင္း၊ ေအာ့ အန္ျခင္း မ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ဖူးၾက သည္။ ထို႔အျပင္ စစ္ကိုင္းတုိင္းေဒသႀကီး ဟုမၼလင္း ယက္ဖေက်းရြာတြင္ သစ္ပါး လႊာစက္႐ံုမွ ဝန္ထမ္းမ်ား မနက္စာ စား ရင္း ေဂၚဖီထုပ္ေၾကာင့္ အစာအဆိပ္သင့္ သျဖင့္ လူ ၃၂ ဦး (က်ား ၁၇၊ မ ၁၅) ေဆး႐ုံတင္ရရာ မ ႏွစ္ဦးေသဆံုး သြား သည္။ ျဖစ္ရပ္ႏွစ္ခုတြင္ သူတုိ႔စားၾကသည္ က ေဂၚဖီထုပ္ႏွင့္ ကန္စြန္းရြက္ ကိုသာ။ ရဲက ကြၽမ္းက်င္သူတုိ႔ႏွင့္ စစ္ေဆးကာ ျဖစ္ရပ္ႏွစ္ခုစလံုးကို ပိုးသတ္ေဆးမ်ား အလြန္အကြၽံ ပါဝင္ေနေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ သည္ဟု မွတ္ခ်က္ျပဳခဲ့ၾကသည္။ အဓိက လက္သည္မွာ ပိုးသတ္ေဆးဓာတ္ၾကြင္း ေၾကာင့္ အႏၲရာယ္ျဖစ္ၿပီး လူအမ်ား စား သံုးမိကာ က်န္းမာေရးဆုိင္ရာ ထိခုိက္ ျခင္းျဖစ္သည္။ လူတုိင္းက အသက္ရွည္ လိုၾက သည္။ သို႔ေသာ္ ”အစားမေတာ္ တစ္လုတ္” ဆုိေသာ  စကားက သတိေပး လာေနၿပီ။ စားေသာက္ရသမွ်က ”ေဆး လည္းအစာ အစာ လည္းေဆး” မျဖစ္ဘဲ ”အဆိပ္လည္း အစာ အစာလည္းအဆိပ္” ဟု ေျပာင္းလဲရမည့္ အေျခအေန ေရာက္ သြားေနသည္။ ထိုျဖစ္ရပ္တုိ႔က ပိုးသတ္ ေဆးဖ်န္းထားၿပီး ရက္ မေစ့ဘဲ ခ်က္ခ်င္း ခူး၊ ခ်က္ ခ်င္း ေစ်း ကြက္ထဲေရာက္၊ ယင္း ကိုပင္ ေရႏွင့္စင္ေအာင္ မေဆးၾကသျဖင့္ ယခုလို အႏၲရာယ္ႀကံဳရျခင္းျဖစ္သည္ဟု စိုက္ပ်ဳိးေရး ပညာရွင္ တုိ႔ က ေျပာၾကသည္။

ေဆးသုေတသနဦးစီးဌာန၏ ေျပာၾကား ခ်က္အရမူ ေဆးဖ်န္းၿပီး ၇ ရက္ၾကာသည္ အထိ လူကိုအႏၲရာယ္ေပးႏိုင္သည့္ အာနိ သင္ရိွေနသည္ဟုဆုိ၏။ ထိုသုိ႔ေသာအစား အေသာက္က အေျခခံလူတန္းစားတုိ႔၏ အမ်ားဆံုးစားေသာ အစားအေသာက္မ်ား တြင္ ပါဝင္သည္က ျပႆနာပင္။ေဒါက္တာ သန္းသန္းစိန္က ထိုျဖစ္ရပ္က ေတာင္သူတုိ႔ မသိနားမလည္ရာက တမင္လုပ္သလို ျဖစ္ေနေၾကာင္း သူ႕အျမင္ကို ေျပာလာသည္။

”ဒါကို ကြၽန္မတို႔ေတြ လုိက္နာဖို႔အတြက္ကို ပညာေပးဖို႔၊ အသိေပးဖို႔ မ်ားမ်ားလုိလာပါၿပီ” ဟု ၎က ေျပာသည္။ သူ၏ ေျပာပံုအရပညာေပးမႈက ရိွေနေသာ္လည္း လုိက္နာ မႈက မရိွဆုိသည္ကို ၫႊန္း ခ်င္ပံုရေနသည္။ စံုစမ္းရသေလာက္ လတ္ဆတ္ေသာသစ္သီးဝလံမ်ားႏွင့္ဟင္း သီးဟင္းရြက္မ်ားကို ပိုးသတ္ေဆးႏွင့္ ပတ္သက္၍ စနစ္တ က်သံုးၾကရန္ ေဟာေျပာ၊ ေဆြးေႏြး၊ ေရးသားမႈမ်ားကုိ ဌာန ဆုိင္ရာမ်ား၊ ပုဂၢလိကအဖဲြ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ပိုးသတ္ေဆးေရာင္းခ်သူမ်ား မၾကာခဏ လည္းျပဳ လုပ္ေ နၾကေၾကာင္းကို ၾကားသိေန ရသည္။ ထို႔အျပင္ ပိုးသတ္ေဆး ေပၚစ အခ်ိန္ကာလက ဆရာစံထြန္းေအာင္က ပုိးသတ္ေဆးမွာ ေတာမီးႏွင့္တူေၾကာင္း တင္စားထားေသာ ”ပိုးသတ္ေဆး ေတာမီး” စာအုပ္ကို စာေပဗိမာန္မွေရးသား ထုတ္ေဝခဲ့ဖူးပါသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ေဘးျဖစ္မႈက ရပ္မသြားခဲ့။ ထုံးစံအတုိင္းလိုက္နာမႈက အားနည္းေနသည္။

ပိုးသတ္ေဆးသည္ ပိုးတုိ႔ကိုသာ သတ္ႏုိင္သည္မဟုတ္

ပုိးသတ္ေဆးဆုိသည္က စိုက္ပ်ဳိး ေရးလုပ္ငန္းခြင္တြင္ အသံုးျပဳေသာဓာတု ေဆးဝါးျဖစ္သည္။ မိမိစုိက္ပ်ဳိးထားေသာ သီးႏွံတုိ႔ ေအာင္ျမင္စြာ ျဖစ္ထြန္းရန္ႏွင့္ ရွင္သန္ႀကီး ထြားရန္ ပိုးမက်ေစရန္ အသံုးျပဳသည့္ ေဆးဝါးျဖစ္သည္။ စိုက္ပ်ဳိးေရး ပညာရွင္တုိ႔ကမူ ပိုးသတ္ေဆးကို အႏၲရာယ္ ရိွေသာ ဓာတုပစၥည္းဟု ဖြင့္ဆုိၾကသည္။  အဘ ယ္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ ပိုးသတ္ေဆး ဆုိသည္မ်ဳိးက အပင္တုိ႔ကို သတ္ေသာ အေကာင္ဗေလာင္တုိ႔အား သတ္ေသာ ေဆးျဖစ္သည့္အတြက္ေၾကာင့္ အဆိပ္ ေတြဟု ဖြင့္ ဆုိၾကျ ခင္း ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ေတာင္သူတုိ႔က ယင္းအဆိပ္ကုိ အဘယ္ေၾကာင့္ သံုးေနၾကရပါသနည္းဟု အေမး ရိွလာလွ်င္ ေတာင္သူတုိ႔အဆုိက သီးႏွံ မ်ား မျဖစ္ ထြန္းသည့္ အတြက္ေၾကာင့္ႏွင့္ ပိုတိုးကာ လုိခ်င္သည့္အတြက္ေၾကာင့္ဟု အေျဖေပးၾကေျပာၾကသည္။ ဥကၠံၿမိဳ႕နယ္ မွ ေတာင္သူဦးခင္လွေအာင္က ”ေၾကာ္ ျငာ အားေ ကာင္းတာရယ္။ အျဖစ္ ျမန္ခ်င္ တာေၾကာင့္ပါပဲ” လက္ရိွအေျခအေနကို ရွင္းျပသည္။ လက္ရိွ ေတာင္သူတုိ႔ အသံုး ျပဳေနမႈက နည္းစနစ္ မမွန္တာေတြ ရိွေန ေၾကာင္း ကိုေတာ့ သူကမု သားမပါ၊ အမွန္ အတုိင္းေျပာသည္။

အဓိကကေတာ့ အခ်ိန္အဆမမွန္ဘဲ တအားသံုးတာဟု ၎ကေျပာသည္။ ဆုိးက်ဳိးကျဖင့္ ေဆးယဥ္သြားကာ ေဆးမတုိးသည့္ ျပႆနာက ကပ္ပါလာသည္ဟု  ၎ က ေျပာသည္။ ဒါက အပင္အႏၲရာယ္၊ လူအႏၲရာယ္က လည္း ေနရာအခ်ဳိ႕တြင္ ခပ္စိပ္စိပ္ရိွလာ ေနသည္။ ပိုးသတ္ေဆးအၾကြင္းက ပမာဏနည္းလွ်င္ ခ်က္ခ်င္းသိ သာစြာ အာနိသင္မျပဘဲ စားတာမ်ားလာသည္ႏွင့္ အမွ်ကင္ဆာ စသည့္ ကုမရႏိုင္ေသာ ေရာဂါမ်ားျဖစ္တတ္ေၾကာင္း သိပၸံပညာ ရွင္တုိ႔က သတိေပး ထားေၾကာင္း ေဒါက္ တာ သန္းသန္းစိန္ထံမွ သိရသည္။

”စားသံုးသူေတြ ဆုိတာက ဒုတိယ အဆင့္မွပါ၊ ပထမဆံုးအႏၲရာယ္မ်ားတာက ေတာ့ လယ္သမားကိုယ္တုိင္ပါပဲ” ဟု ၎က လက္ရိွ အေျခအေန ကို ေျပာျပ သည္။ ျမန္ မာႏုိင္ငံသစ္သီးဝလံပန္းမန္ႏွင့္ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ စိုက္ပ်ဳိးထုတ္လုပ္တင္ ပို႔ေရာင္းခ်သူမ်ားအသင္းမွ ေျပာၾကားခ်က္အရ ယခုႏွစ္တြင္ မေကြး၌ ေဆးဖ်န္းေနရင္း မိသားစု သံုးဦးစလံုး မူးေမ့လဲက်သြားခဲ့ေသာျဖစ္စဥ္ အပါအဝင္အလားတူ ျဖစ္စဥ္တုိ႔က ရိွေနသည္ဟုသိရကာ စားသံုးသူသာမက သံုးစဲြသူကိုပါ ေဘးသင့္ လာေနၿပီျဖစ္ သည္ဟု သိ ရသည္။စိုက္ပ်ဳိး ေရးေဆး ေရာင္းခ်သူတုိ႔ကမူ ျမန္မာတြင္ မွတ္ပံုတင္ထားၿပီးျဖစ္ေသာ ေဆးကို အၫႊန္းအတုိင္း စနစ္တက်သံုးစဲြ ပါက ေဘး မရိွေၾကာင္း ေထာက္ျပၾက သည္။လိုအပ္သည့္အတြက္ ထုိေဆးက ရိွေနသည္ဟုပါ ထည့္သြင္းေျပာၾကသည္။

တရားမဝင္အဆိပ္ကုိ တရားဝင္သံုးျခင္းသည္လည္းေကာင္း

ျမန္မာ့ ၾသဘာလုပ္ငန္းစုမွ ဦးျမင့္စိုး က ”ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ ေတာင္သူေတြက ေငြ မႏိုင္လို႔ သိပ္မသံုးႏုိင္ပါဘူး။ ခုျဖစ္ေန တာေတြက ထုိင္းတုိ႔၊ တ႐ုတ္တို႔ကေန ဝင္ လာတဲ့ တ ရား မဝင္တာေတြေၾကာင့္ပါ” ဟု ေျပာသည္။ ယင္းေဆးတုိ႔  အသံုးျပဳ ပံုကို ျမန္မာစာလံုးျဖင့္ မေရးထားသည့္ အတြက္ေၾကာင့္ အသံုးမျပဳတတ္ရာမွတစ္ ဆင့္ျဖစ္ေၾကာင္း ၎က အေၾကာင္းရင္း ကို ေျပာသည္။   သို႔ေသာ္ေစ်းကြက္တြင္ ထိုေဆးတုိ႔ ေနရာယူမႈက ႀကီးေနၿပီျဖစ္ သည္။ ယခုႏွစ္ပိုင္းက ႏုိင္ငံအမ်ားစုတြင္ ပိတ္ပင္ထားေသာ စုိက္ ပ်ဳိးေရးသံုး ပိုး သတ္ေဆးမ်ားမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ပ်ံ႕ႏွံ႔ ေနေၾကာင္း ဆန္စပါးလုပ္ငန္းအသင္းခ်ဳပ္ မွ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး ဦးရဲမင္း ေအာင္က တပ္လွန္႔ သတိေပးခဲ့ ဖူး သည္။ အထူးသျဖင့္ ဧရာဝတီႏွင့္ ပဲခူးတုိင္းေဒသ ႀကီးတုိ႔တြင္ ဥေရာပ၊ အေမရိကႏွင့္ တ႐ုတ္ ႏုိင္ငံတုိ႔ကပင္  ပိတ္ပင္တားဆီးထားသည့္ ပုိး သတ္ေဆး တစ္ မ်ဳိး ေရာင္း ခ်ေနသည္ကို ေတြ႕ရိွေနရေၾကာင္း ၎က ထုတ္ေဖာ္ ေျပာျခင္းျဖစ္သည္။  ထိုတရားမဝင္ ပိုးသတ္ေဆးမ်ား သည္ မူဆယ္၊ ျမဝတီနယ္စပ္လမ္းေၾကာင္း မ်ား မွ ဝင္လာခဲ့ သည္ဟု စစ္ေဆးေဖာ္ ထုတ္ခ်က္မ်ားအရ ေနာက္ပိုင္းတြင္ သိရိွ ခဲ့ရသည္။

ျမန္မာက ပိုးသတ္ေဆးဥပေဒကုိ ၁၉၉ဝ ခုႏွစ္ မတ္လ ၅ ရက္တြင္ ထုတ္ ျပန္ခဲ့ၿပီး ပုိးသတ္ေဆးဥပေဒပါ စည္း မ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ားႏွင့္အညီ ပိုးသတ္ေဆး အုပ္စုေျခာက္ အုပ္စုကို ခြင့္ျပဳထားခဲ့သည္။ ပိုးသတ္ေဆးမွတ္ပံုတင္အဖဲြ႕က ယေန႔ အထိ ပိုးသတ္ေဆး အမ်ဳိးအစားေပါင္း ၁၇၁၆ ခုကို ခြင့္ျပဳေပးထားေၾကာင္းလယ္ ယာစိုက္ပ်ဳိးေရးႏွင့္ ဆည္ေျမာင္းဝန္ႀကီး ဌာနမွသိရသည္။ အစိုးရသစ္ကာလ ျပည္ နယ္ႏွင့္တုိင္းေဒသႀကီး အစိုးရအဖဲြ႕အသီး သီးမွ စစ္ေဆးေရးအဖဲြ႕တို႔ျဖင့္ တရားမဝင္ ပိုးသတ္ေဆးမ်ား အေပၚ အေရးယူေဆာင္ ရြက္လ်က္ရိွသည္ဟု ၾသဂုတ္ ၂၈ ရက္ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ အစည္းအေဝးတြင္ လယ္ယာစုိက္ပ်ဳိးေရးႏွင့္ ဆည္ေျမာင္းဝန္ ႀကီးဌာန ဒုတိယ ဝန္ႀကီး က ေျပာၾကားခဲ့ ေသာ္လည္း လက္ေတြ႕တြင္ ရိွေနေသး ေၾကာင္း ျမန္မာ့ၾသဘာလုပ္ငန္းစုမွ ဦးျမင့္ စုိးက ေျပာျပသည္။ ”ဒါေတြေၾကာင့္ေပါ့ ဗ်ာ သံုးသူေရာ စားသူပါ ဒုကၡေ တြ႕ေန တာ ေပါ့” ဟု ၎က ဆက္ေျပာသည္။ ေဒါက္တာသန္းသန္းစိန္က ပိုးသတ္ေဆး မွာ ဖ်န္းၿပီးပါက ခ်က္ခ်င္း ဓာတ္ျပယ္မသြားတ တ္ေၾကာင္း၊ ေနာက္ ဆက္တဲြ အေန ျဖင့္ ဓာတ္ၾကြင္းအႏၲရာယ္ကပ္ပါလာေၾကာင္း အဓိကက ဓာတ္ၾကြင္းေၾကာင့္ အႏၲရာယ္ရိွေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္လည္း သတ္မွတ္ရက္ ၁၄ ရက္ သို႔မဟုတ္ ရက္ ၂ဝ ၾကာ လွ်င္ ျဖစ္ေစ၊ မုိးရြာလွ်င္ျဖစ္ေစ၊ ေနပူလွ်င္ျဖစ္ ေစ ဓာတ္ၾကြင္းအာနိသင္ကုန္သြားပါ သည္ဟု ရွင္းျပသည္။

”ဒါေတြနဲ႔ မကိုက္ညီဘူးဆိုရင္ အႏၲ ရာယ္ရိွပါတယ္” ဟု ၎က ဆက္ေျပာသည္။ သို႔ေသာ္လည္းပဲ ျမန္မာႏုိင္ငံတစ္ ႏုိင္ငံလုံး၌ ပိုးသတ္ေဆးသံုးစဲြမႈႏႈန္းက ၂ဝ၁၁-၂ဝ၁၂ ဘ႑ာႏွစ္တြင္ ၁၁၁ဝ၁ ဒသမ ၄၁မက္ထရစ္တန္။ ၂ဝဝ၂-၂ဝဝ၃ ဘ႑ာႏွစ္တြင္ ၂၈၇၄ ဒသမ ၆ဝ မက္ ထရစ္တန္ရိွေနသည္။ ယခင္ ဆယ္စုႏွစ္ ႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္ပါက အဆ မတန္ ျမင့္တက္ သြားသည္။ ထိုပမာဏကို ၾကည့္လွ်င္ အစိုးရိမ္ႀကီး မျဖစ္လွ်င္ေတာင္ သတိထား ဖို႔ ကိန္းဂဏန္းကျပေနၿပီျဖစ္သည္။ ၤဗဥ ၏ ထုတ္ျပန္မႈ တြင္ ေဆး မ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ ေသာ ေရာဂါမ်ားေၾကာင့္ ပုိးသတ္ေဆးသံုး စဲြသူမ်ားလည္း ေသဆံုးၾကမႈ ပိုမ်ားလာ ေၾကာင္း အသိေပးခဲ့ဖူးသည္။ အစားအ ေသာက္ လမ္းၫႊန္ ခ်က္မ်ား တြင္ လတ္ ဆတ္ေသာ သစ္သီးဝလံမ်ားႏွင့္ ဟင္းသီး ဟင္းရြက္မ်ားကုိ တစ္ေန႔လွ်င္ ၄ ႀကိမ္မွ ၁ဝ ႀကိမ္ အထိ အသက္အရြယ္ကို လိုက္ ၍ စားသံုးသင့္သည္ဟု အႀကံျပဳ ထား သည္ကို ေတြ႕ရသည္။ သစ္သီးဝလံမ်ားႏွင့္ ဟင္းသီးဟင္းရြက္မ်ားကုိ အမယ္စံုေအာင္ စားသံုးပါက အခ်ဳိ႕ေသာ ကင္ဆာေရာဂါ မ်ားအပါအဝင္ နာတာ ရွည္ေရာ ဂါမ်ား ျဖစ္ႏုိင္ေျခနည္းပါးသည္ဟုလည္း ေျပာဆုိ ထားၾကသည္။ သို႔ေသာ္ အထူးအႀကံျပဳ ထားသည္က သစ္သီးဝလံႏွင့္ ဟင္းသီး ဟင္းရြက္မ်ားကို ခ်က္ျပဳတ္ၿပီး မွသာ စား သံုးသင့္ေၾကာင္းႏွင့္ အကယ္၍ သစ္သီးဝလံ မ်ားႏွင့္ ဟင္းသီးဟင္းရြက္မ်ားကို မခ်က္ ျပဳတ္ဘဲ အစိမ္းစားမည္ဆုိပါက အထက္ ပါ ေဆးေၾကာသန္႔စင္သည့္ လုပ္ငန္းစဥ္ အဆင့္ဆင့္ကို မလဲႊမေရွာင္ဘဲ အတိအက် လိုက္နာ၍ အထူးအေလးထားေဆာင္ ရြက္ပါရန္ ထည့္သြင္းတုိက္တြန္းထားခ်က္ ပါဝင္ေနသည္။ ပါေမာကၡ ဆရာ ဝန္ႀကီး မ်ားက ကင္ဆာေရာဂါျဖစ္ရျခင္းကို အေၾကာင္းအရင္းမ်ားစြာ ရိွသည့္အနက္ က အစားအစာမ်ားေၾကာင့္ ကင္ဆာ ေရာဂါျဖစ္ပြားႏႈန္းမွာ ပိုမုိမ်ားျပားေၾကာင္း မွတ္ ခ်က္ျပဳ ထားခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။

ဖခင္ျဖစ္သူက ေဆးလိပ္ႏွင့္ အရက္ မေသာက္၊ သက္သတ္လြတ္သာစားေသာ္ လည္း လည္ေခ်ာင္းကင္ဆာျဖင့္ ေသဆံုး သြားခဲ့ဖူးသည္ကုိ သမီးျဖစ္သူက အံ့ၾသစြာ ဆုိခဲ့ဖူးေသာျဖစ္ရပ္။ ေဆးလိပ္ မေသာက္ အရက္မေသာက္ သို႔ေသာ္ အဆုတ္ကင္ ဆာျဖင့္ ေသဆံုးသြားသည္ဆုိေသာ သတင္း စကား။ ထိုစကားမ်ားက ရပ္ရြာထဲတြင္ ပ်ံ႕ႏွံ႔စီညံေနၿပီ။ ေသဆံုးလိုက္တုိင္း ကင္ ဆာဆုိေသာ သတင္းစကားကို မ႐ိုးႏိုင္စြာ ေျပာဆိုေနၾကရသည္။

ဒါမွမဟုတ္ရင္ ဘာလဲ။လမ္းၫႊန္ဆိုင္းဘုတ္ရိွၿပီလား

လမ္းမေတာ္ၿမိဳ႕နယ္မွ အိမ္ရွင္မ တစ္ဦးက ”ဒါဆုိဘာစားရမလဲ” ဟု ေမး ခြန္းထုတ္သည္။ ထိုသို႔ဆုိလွ်င္ အႏၲရာယ္ ကင္းသည့္ အစားအေသာက္က ေအာ္ဂဲ နစ္စားစရာ သာ ျဖစ္ေနေတာ့သည္။ စိုက္ ပ်ဳိးတဲ့အခ်ိန္မွ ေစ်းဆုိင္ေပၚေရာက္သည္ အထိ ပိုးသတ္ေဆးႏွင့္ ဓာတုေျမၾသဇာ မ်ား အသံုးျပဳထားျခင္းမရိွသည့္ စားစရာ မ်ား ကုိ ေအာ္ ဂဲနစ္စားစရာဟု ေခၚၿပီး ႏုိင္ငံတကာတြင္ ေနရာယူလာေနၿပီျဖစ္ သည္။ ပုိးသတ္ေဆးမ်ား အႏၲရာယ္ရိွေသာ ဓာတု ပစၥည္းမ်ားႏွင့္ ထိေတြ႕မႈမရိွေတာ့ သည့္ အ တြက္ ေအာ္ဂဲနစ္စားစရာမ်ားမွာ ေကာင္းက်ဳိးမ်ားစြာသာရိွေနသည္။ ၾကြင္းက်န္ခဲ့ေသာ ပိုးသတ္ေဆးကို ေရွာင္ရွား ႏုိင္႐ုံသာမက အာဟာရဓာတ္မ်ား ပိုမို ၾကြယ္ဝစြာ ပါဝင္ မႈေၾကာင့္ ေရြးခ်ယ္လာ ၾကၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း ေစ်းႀကီးျခင္း၊ ဝယ္ယူရရိွရန္ ခက္ခဲျခင္း စတာေတြေၾကာင့္ အကန္႔အသတ္ ရိွေနသည္။

သို႔ေသာ္ျမန္မာအတြက္က ထိုကဲ့သုိ႔ အတားအဆီးမရိွ ၾသဂဲနစ္စိုက္ခင္းမ်ားကို သစ္သီးဝလံပန္းမန္ႏွင့္ ဟင္းသီး ဟင္းရြက္စိုက္ပ်ဳိးထုတ္လုပ္ တင္ပို႔ေရာင္း ခ်သူမ်ားအ သင္းႏွင့္ ေအာ္ဂဲနစ္စိုက္ပ်ဳိး ထုတ္လုပ္ တင္ပို႔ေရာင္းခ်သူမ်ားအသင္းတုိ႔က ပူးေပါင္းကာေဆာင္ရြက္သြားေတာ့ မည္ဟု သိရသည္။ ေဒါက္တာသန္းသန္း စိန္က ”တစ္ပိုင္ တစ္ႏုိင္ စိုက္ခင္းေတြ ေပၚလာတာ မ်ားရင္ ေစ်းမႀကီးပါဘူး။ စၾကဖို႔ပဲလိုပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။ ထို႔ အျပင္ တစ္ဖက္ကလည္း ပိုးသတ္ေဆး ေလွ်ာ့သံုးရန္ အစိုးရအပါအဝင္ လူမႈ အဖဲြ႕အစည္းတုိ႔က က်ယ္ျပန္႔စြာပညာေပး ရန္ႏွင့္ တရားမဝင္လာေသာ ပုိးသတ္ေဆး ကုိ ထိေရာက္ေသာ အေရးယူမႈျဖင့္ တား ဆီးဖို႔လိုေၾကာင္း ၎က ေမတၱာရပ္ခံ သည္။ ကမၻာ႔က်န္းမာေရးအဖဲြ႕ႀကီး၏ ထုတ္ျပန္မႈအရ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏုိင္ငံ မ်ားတြင္ က်န္းမာေရးဂ်ီဒီပီအဆင့္က ျမန္ မာႏုိင္ငံမွာ ၂ ရာခုိင္ႏႈန္း၊ လာအိုက ၄ ဒသမ ၅ ရာခုိင္ႏႈန္း၊ ကေမၻာဒီးယားက ၅ ဒသမ ၆ ရာခုိင္ႏႈန္း ရိွေနရာ က်န္းမာ ေရးအဆင့္နိမ့္က်ေသာ ႏုိင္ငံေပါင္း ၁၉၁ ႏုိင္ငံတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာအနိမ့္ဆံုးအဆင့္ တြင္ ေနရာယူေန သည္ဟု သိရသည့္အ ျပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ကင္ဆာေရာဂါသည္ မ်ားအတြက္ ေရာဂါကုသမႈ စက္ကိရိယာ ျဖစ္ေသာ ဓာတ္ေရာင္ျခည္စက္မွာလည္း တစ္ျပည္လံုးမွာ သံုးလံုးသာရိွသည့္အတြက္ ေဝဒနာဆုိး ခံစားမသြားရေအာင္ အား လံုးပါဝင္မွသာျဖစ္မည္ဟု စိုက္ပ်ဳိးေရး ပညာရွင္တို႔က ေတာင္းဆိုသည္။ ဒါ ႐ိုက္တာမင္းထင္ကိုကိုႀကီးက ”အင္းသီး” ဆုိေသာ မွတ္တမ္း႐ုပ္ရွင္အျဖစ္ ပိုးသတ္ ေဆးကုိကားတုိေလး ႐ိုက္ကာ ပညာေပး ခဲ့မႈက စိုးရိမ္စရာ သို႔မဟုတ္ မျဖစ္မေန ကာကြယ္ရေတာ့မည့္ အေရးေပၚျ ပႆနာ တစ္ခုအား သတိေပးေခါင္းေလာင္းသံထိုး လိုက္ျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ သင္သည္ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ကို ႏွစ္ၿခိဳက္ခံုမင္စြာ အၿမဲစားသံုးေနသူ ျဖစ္ ပါသလား..။ ထိုသို႔ ဆုိလွ်င္…။

မင္းသုေအာင္

Popular Myanmar News Journal