ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ဥကၠ႒ ပါတီႏိုင္ငံေရးကင္းဖို႔ – ေမာင္ေရစက္

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လြတ္လပ္၍ တရားမွ်တေသာ ပါတီစံု ဒီမိုကေရစီ ေရြးေကာက္ပြဲႀကီး ၁၉၉၀ ခုႏွစ္တြင္ က်င္းပခဲ့သည္။ တပ္မေတာ္အစိုးရ (န၀တ) ႏိုင္ငံေတာ္ ၿငိမ္၀ပ္ပိျပားမႈ တည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႕ လက္ထက္က ျဖစ္ပါသည္။ ပါတီစံု၊ ၉၃ ပါတီ၊ ၀ါဒစံု၊ လူမ်ိဳးစံု၊ ဘာသာစံုၾကပါေပသည္။ ဒိုင္လူႀကီးအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ေသာ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ဥကၠ႒ ဦးဘေဌး (အၿငိမ္းစား ဘ႑ာေတာ္မင္းႀကီး) ဦးေဆာင္သည့္ ေကာ္မရွင္အဖြဲ႕ လူႀကီးမ်ား သည္ ယခင္ ဦးေန၀င္းအစိုးရ တစ္ျဖစ္လဲ သမၼတေဒါက္တာေမာင္ေမာင္ လက္ထက္ မွ ဖြဲ႕စည္း ေပးခဲ့ၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး ေစာေမာင္ႏွင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သန္းေရႊတို႔ န၀တ စစ္အစိုးရမွ ဆက္လက္တာ၀န္ ေပးသူမ်ား ျဖစ္ၾကျခင္းေၾကာင့္ အဆိုပါ လူႀကီးမင္းတို႔၏ ပါတီေရြးေကာက္ပြဲကိုလည္း ေ၀ဖန္မႈမ်ားစြာျဖင့္ ေစာင့္ၾကည့္ ခဲ့ၾကသည္။ ေရြးေကာက္ပြဲ မက်င္းပမီႏွင့္ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပအၿပီး ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ႀကီးသည္ အာဏာရ အစိုးရ အႀကီးအကဲႏွင့္ အဖြဲ႕ကို ၀တၱရားအရ တာ၀န္ေက် သေဘာမွ် ဆက္ဆံၿပီး ေအာက္က်ိဳ႕ျခင္း၊ ေနာက္ လိုက္လုပ္၍ သြားလာျခင္း မရွိိခဲ့႐ံုမွ်မက အစိုးရ၏ ဆရာမ်ားပါေသာ တစ္ခ်ိန္က အာဏာရပါတီ အေမြခံ တစညပါတီ၊ အတိုက္အခံအင္အားႀကီး NLD ပါတီတို႔ ႏွင့္လည္း သြားလာ ဆက္ဆံမႈ မရွိခဲ့ေပ။ ဤသို႔ပါတီ ႏိုင္ငံေရး လံုး၀ ကင္းရွင္းေသာ ပါတီစံု ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ႀကီးႏွင့္ အဖြဲ႕က က်င္းပေပးခဲ့ေသာ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲႀကီးသည္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး သမိုင္း၌ အလြတ္လပ္ဆံုး၊ အသန္႔ရွင္းဆံုး၊ အမွ်တဆံုး စာရင္း၀င္ခဲ့ရေပသည္။ …

၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပသည့္ အခါ အုပ္ခ်ဳပ္ေနေသာ (နယက) စစ္အစိုးရကပင္ ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ ပြဲေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ ခန္႔ထားခြင့္ ရခဲ့ျပန္ရာ၌ စစ္ဥပေဒခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သိန္းစိုးကို ေကာ္မရွင္ဥကၠ႒ ခန္႔အပ္ခဲ့သည္။ တစ္ခ်ိန္က တပ္မေတာ္သားတိုင္း ၀င္ရသည့္ ႀကံ႕ခိုင္ေရးအသင္း၀င္ အမာခံ ျဖစ္ခဲ့ေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သိန္းစိုး ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒၏ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲႀကီးသည္ NLD ပါတီမွ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ပါ၀င္ယွဥ္ၿပိဳင္ခြင့္ မရဘဲ ႀကံ႕ခိုင္ေရးပါတီ ကသာ အျပတ္အသတ္ အႏိုင္ရခဲ့ျခင္း၊ ႀကိဳ တင္မဲမ်ား ေပးရာ၌ မမွ်တမႈမ်ား ျဖစ္ပြား၍ အခ်ိဳ႕ မဲဆႏၵနယ္တြင္ ႀကံ႕ခိုင္ေရး အမတ္သည္ ႀကိဳတင္မဲေၾကာင့္ အႏိုင္ရခဲ့ျခင္းမ်ား၊ ႀကိဳတင္မဲမ်ားသည္ ႀကံ႕ခိုင္ေရးပါတီကို ေပးေသာ မဲမ်ားသာ အမ်ားစုျဖစ္ခဲ့ ျခင္းမ်ားျဖင့္ အျငင္းပြားဖြယ္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ အဆံုး၌ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ဥကၠ႒ ဦးသိန္းစိုးသည္ အေျခခံဥပေဒ ခံု႐ံုးဥကၠ႒အျဖစ္ ေရြ႕ေလ်ာခဲ့ကာ ႀကံ႕ခိုင္ေရးအစိုးရႏွင့္ လႊတ္ေတာ္ၾကား ႏိုင္ငံေရး ဇာတ္သိမ္းခဲ့ရေပသည္။

ဤတြင္ ႀကံ႕ခိုင္ေရး ပါတီဥကၠ႒ သမၼတဦးသိန္းစိန္ အစိုးရသည္ ပါတီစံု ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ဥကၠ႒အျဖစ္ ႀကံ႕ခိုင္ေရးပါတီ ဗဟိုမွ ဦးတင္ေအး(ယခင္ ဦးပိုင္လီမိတက္ဥကၠ႒၊ ဒုဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး-ၿငိမ္း)ကို ခန္႔အပ္ခဲ့ကာ ၂၀၁၂ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲ ကာလ၌ က်င္းပ ေပးခဲ့သည္။ ႏိုင္ငံေရးကို ျပည္သူမ်ား အေနျဖင့္ ေစ့ေစ့ငင မသိႏိုင္ေသာ္လည္း သိသာျမင္ သာလွေသာ လုပ္ရပ္တစ္ခုသည္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ နီးကပ္လာသည္ႏွင့္ အမွ် ေပၚလြင္လာေပသည္။ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ႀကံ့ခိုင္ေရးပါတီ၏ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ တစ္ဦးျဖစ္ ခဲ့ေသာ ျပည္ေထာင္ စု ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ဥကၠ႒ ဦးတင္ေအးသည္ အာဏာရ ႀကံ႕ခိုင္ေရး ပါတီ၏ အခမ္းအနားသို႔ တက္လာခဲ့႐ံုမွ်မက ႀကံ့ခိုင္ေရးပါတီ အစိုးရသမၼတ ဦးသိန္းစိန္၏ တိုင္းခန္း လွည့္လည္မႈမ်ား ေနာက္သို႔ လိုက္ပါ၍ သြားလာေနသည္မွာ ယခင္ ၁၉၉၀ ေရြး ေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ႀကီး ဦးဘေဌး၏ အာဏာရ အစိုးရႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး ပါတီတို႔ အေပၚ မွန္တမ္းမွ်သာ ဆက္ဆံခဲ့ပံုႏွင့္ မ်ားစြာ ကြာျခားေနေပ ေတာ့သည္။

ကမၻာ့ႏိုင္ငံ အမ်ားစုတြင္ ပါတီစံုေရြး ေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္မ်ားသည္ သီးျခား ရပ္တည္ၿပီး ျပည္သူမ်ား အထင္အျမင္ လြဲေစသည့္ အစိုးရ၊ ႏိုင္ငံေရး ပါတီမ်ားႏွင့္ ဆက္ဆံ၍ ပူးေပါင္း သြားလာ လွည့္လည္မႈ လုပ္ဖို႔ ေ၀းစြပင္။ အာဏာမရွိေသာ္လည္း ဘက္လိုက္မႈ ကင္းသည့္ ခံုသမာဓိ ပီသေသာ ၾသဇာႀကီးသည့္ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္အျဖစ္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီး ၌လည္း တည္ရွိေစခ်င္ လွပါသည္။ ယခုမူကား ႀကံ႕ခိုင္ေရးပါတီ ဥကၠ႒ႀကီးမ်ားျဖစ္ေသာ သမၼတဦးသိန္းစိန္၊ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ နာယက ဦးသိန္းစိန္တို႔ႏွင့္အတူ အာဏာရ ႀကံ႕ခိုင္ေရးပါတီ ညီလာခံႀကီးသို႔ လာေရာက္ခဲ့ေသာ ျပည္ေထာင္စုေရြး ေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ဥကၠ႒ ဦးတင္ေအးသည္ အတိုက္အခံ NLD  ပါတီႏွင့္ေတာ့ ခပ္စိမ္းစိမ္း ျဖစ္၍ ေနေပသည္မွာ စဥ္းစား ဖြယ္ရာ ျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာသံေတာ္ဆင့္က ေရးသမွ် ပုဂိ္ၢဳလ္ေရး တိုက္ခိုက္ျခင္းဟု ျမင္ေနသူမ်ားလည္း ရွိသည္။ အ၀ါေရာင္ ဟုလည္း စြပ္စြဲၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ထိုမီဒီယာမ်ားက ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ႀကီး၏ သားပိုင္ အခမဲ့ သတင္းစာႏွင့္ သတင္းဂ်ာနယ္တို႔ ကဲ့သို႔ပင္ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ႀကီးကို ေ၀ဖန္ေထာက္ျပ ေရးသားမႈမ်ား မလုပ္ၾကျခင္းမွာ သို႔ေလာ သို႔ေလာ စဥ္းစားစရာမ်ား ျဖစ္၍ပင္။

တည္ဆဲ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒပုဒ္မ ၃၉၈(က)၊ ၃၉၈(ခ)(၇)၊ ရည္ ၫႊန္းပုဒ္မ ၂၃၂(ဋ)တို႔အရ နားလည္ ထားသည္ မွာ ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ႏွင့္ ေကာ္မရွင္ အဖဲြ႕၀င္မ်ားသည္ ႏိုင္ငံေရး ပါတီ ကင္းရွင္း၍ ျပည္သူမ်ားႏွ င့္ ႏိုင္ငံေရး ပါတီမ်ား အေပၚ မွ်တစြာ ဆက္ဆံ လုပ္ေဆာင္ ေပးေနသူမ်ား အျဖစ္ ရွိေစခ်င္ပါသည္။ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲႀကီးသည္ တစ္တိုင္းျပည္လံုး ပါတီႀကီး ငယ္အစံု ပါ၀င္ၾကမည္ ျဖစ္ရာ ထုိႏွင့္ သဏၭာန္တူသည့္ ၁၉၉၁ စြယ္စံုက်မ္း ႏွစ္ခ်ဳပ္၌ ဦးေအးေမာင္ ေရးသားထားသည့္ ၁၉၉၀ ပါတီစံု ေရြးေကာက္ပြဲ မွတ္တမ္းအခ်ိဳ႕ ထုတ္ႏုတ္ ေဖာ္ျပလိုက္ရပါသည္။

ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ ပါတီစံု ဒီမိုကေရစီ အေထြေထြေရြးေကာက္ပဲြ

ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္တြင္ ရဟန္းရွင္လူ ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူမ်ား ႏွင့္ ျပည္သူအမ်ား၏ ဒီမိုကေရစီေတာင္းဆုိ ဆႏၵျပမႈ အရွိန္အဟုန္သည္ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လႏွင့္ စက္တင္ဘာလတုိ႔တြင္ အျမင့္မားဆံုးသို႔ ေရာက္ရွိခဲ့သည္။ ထုိစဥ္က ျဖစ္ေပၚခဲ့ေသာ အေျခအေန အရပ္ရပ္ ေၾကာင့္ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၁၁ ရက္ေန႔တြင္ က်င္းပခဲ့ေသာ ျပည္ေထာင္စု ဆုိရွယ္လစ္သမၼတျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ စတုတၳအႀကိမ္ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ အေရးေပၚ အစည္းအေ၀းက တစ္ပါတီ စနစ္ႏွင့္ ပါတီစံုစနစ္ အနက္ မည္သည့္ စနစ္ကို လုိလား ႏွစ္သက္ေၾကာင္း ျပည္သူ႕ ဆႏၵခံယူပဲြ က်င္းပျခင္း မျပဳေတာ့ဘဲ ပါတီစံု စနစ္ျဖင့္ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပဲြကို သံုးလအတြင္း က်င္းပေပးရန္ဆံုးျဖတ္ခဲ့သည္။

ႏိုင္ငံေတာ္ ေကာင္စီ၏ အဆုိျပဳတင္ ျပခ်က္အရ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္က ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၁၁ ရက္ေန႔တြင္ တရားမွ် တေသာ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပဲြ ေအာင္ျမင္စြာ က်င္းပႏိုင္ေရးအတြက္ ေရြး ေကာက္ပဲြ ေကာ္မရွင္တြင္ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ ပုဂ္ၢိဳလ္မ်ားကို ေရြးခ်ယ္တာ၀န္ေပးအပ္ရန္

(၁) ဦးဘေဌး … အၿငိမ္းစားဘ႑ာ ေတာ္မင္းႀကီး။

(၂) ဦးေက်ာ္ၫြန္႔ … အၿငိမ္းစား ကေနဒါႏိုင္ငံဆိုင္ရာျမန္မာသံအမတ္ႀကီး။

(၃) ဦးစန္းေမာင္ … အၿငိမ္းစားေခၽြ တာစုေဆာင္းေရးႏွင့္ အာမခံစာခ်ဳပ္မ်ား မင္းႀကီး။

(၄) ဦးေစာၾကာဒိုး … အၿငိမ္းစား ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္။

(၅) ဆရာခ်ယ္ … ယခင္ပါလီမန္ အမတ္ႏွင့္ ျပည္သူ႕ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ တုိ႔ ပါ၀င္ခဲ့သည္။

ယင္းသို႔ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္က ေကာ္မရွင္ကို ဖဲြ႕စည္းေပးၿပီးသည့္ေနာက္ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၁၂ ရက္ေန႔ နံနက္ ၉ နာရီအခ်ိန္တြင္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္၊ ႏိုင္ငံေတာ္ဒုတိယ သမ္ၼတ ဦးေအးကို၊ ႏိုင္ငံေတာ္ ေကာင္စီ အတြင္းေရးမွဴး သူရဦးေက်ာ္ထင္၊ ႏိုင္ငံေတာ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ သူရဦးထြန္းတင္တုိ႔ႏွင့္ ေရြးေကာက္ပဲြ ေကာ္မရွင္ လူႀကီးမ်ား ျဖစ္ၾကေသာ ဦးဘေဌး၊ ဦးေစာၾကာဒိုး၊ ဦးစန္းေမာင္၊ ဆရာခ်ယ္၊ ဦးေက်ာ္ၫြန္႔တို႔ ေတြ႕ဆုံ ေဆြးေႏြး ၾကသည္။ ယင္းအစည္းအေ၀းသို႔ ႏိုင္ငံေတာ္ ေကာင္စီ႐ံုး ၫႊန္ၾကား ေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးေက်ာ္၀င္း (ယခုႏိုင္ငံေတာ္ တရား႐ံုးခ်ဳပ္တရားသူႀကီး)ႏွင့္ ေကာ္မရွင္႐ံုး ၫႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးေအးေမာင္ (ယခု ၫႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္)တုိ႔လည္း တက္ေရာက္ၾကသည္။ ထုိအစည္းအ၀း၌ ႏိုင္ငံ ေတာ္သမၼတ အမွဴးျပဳသည့္ ႏိုင္ငံေတာ္ ေကာင္စီ၀င္မ်ားက အလြတ္လပ္ဆံုးႏွင့္ အမွ်တဆံုး ပါတီစံုဒီမုိကေရစီ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပဲြႀကီးကို အျမန္ဆံုး ေအာင္ျမင္စြာ က်င္းပႏုိင္ေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေကာ္မရွင္က လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ ႏိုင္ငံေတာ္ ေကာင္စီက အေထာက္အကူျပဳရမည့္ ကိစၥရပ္မ်ားကို ေဆြးေႏြးၾကၿပီး ေကာ္မရွင္ အဖဲြ႕၀င္လူႀကီး မ်ားသည္ ဦးဘေဌးအား ေကာ္မရွင္ဥကၠ႒ အျဖစ္ေရြးခ်ယ္ တာ၀န္ေပး ခဲ့ၾကသည္။ ထုိ႔ ေနာက္ေကာ္မရွင္ အတြင္းေရးမွဴးအျဖစ္ ဦးေအးေမာင္အား တာ၀န္ေပးအပ္ခဲ့ ၾကသည္။

တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေစာေမာင္ (ယခု ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး) သည္ စတုတၳအႀကိမ္ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ အေရးေပၚ အစည္းအေ၀းက ဆံုးျဖတ္လိုက္ေသာ ပါတီစံုပါ၀င္သည့္ ေရြးခ်ယ္တင္ ေျမႇာက္ပဲြမ်ား က်င္းပရာတြင္ တပ္မွဴးႀကီးမ်ားႏွင့္ တကြ အဆင့္အားလံုးသို႔ ေအာက္ပါအတုိင္း လိုက္နာ ေဆာင္ရြက္ရန္ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၁၂ ရက္ေန႔တြင္ ျမန္မာ့ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားႏွင့္ ျမန္မာ့အသံတုိ႔မွ မိန္႔ၾကားခဲ့သည္-

၁၉၈၈ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၁၈ ရက္ေန႔၌ တပ္မေတာ္သည္ ႏိုင္ငံေတာ္၏ အာဏာအရပ္ရပ္ကို လံုး၀တာ၀န္ယူ ခဲ့သည္။

တပ္မေတာ္က တာ၀န္ယူၿပီးသည္ႏွင့္ တစ္ၿပိဳင္နက္ ႏိုင္ငံေတာ္ ၿငိမ္၀ပ္ပိျပားမႈ တည္ေဆာက္ေရး အဖဲြ႕ကို ဖဲြ႕စည္းၿပီးလွ်င္ ယင္းအဖဲြ႕က ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၁၈ ရက္စဲြပါ ေအာက္ပါေၾကညာခ်က္အမွတ္ (၁/၈၈) ကို ထုတ္ျပန္ ေၾကညာ ခဲ့သည္။

ထုိ႔ေနာက္ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာ လ ၁၉ ရက္ေန႔ မြန္းလဲြ ၁ နာရီအခ်ိန္တြင္ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာန၊ ဒဂံုရိပ္သာ၌ က်င္းပမည့္ အစည္းအေ၀းသို႔ တက္ေရာက္ပါရန္ ႏိုင္ငံေတာ္ ၿငိမ္၀ပ္ပိျပားမႈ တည္ေဆာက္ေရး အဖဲြ႕က ေကာ္မရွင္အား ဖိတ္ၾကားခဲ့သည္။ ယင္းအစည္းအေ၀းသို႔ ႏိုင္ငံေတာ္ ၿငိမ္၀ပ္ပိျပားမႈ တည္ေဆာက္ ေရးအဖဲြ႕ ဥကၠ႒ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေစာေမာင္ (ယခု ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး) အမွဴးျပဳသည့္ အဖဲြ႕၀င္မ်ားျဖစ္ၾကေသာ ဒုတိယ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သန္းေရႊ (ယခုဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးႏွင့္ ဒုတိယ ဥကၠ႒)၊ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေမာင္ေမာင္ခင္ (ေရ) (ယခုဒုတိယ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး)၊ ဗုိလ္ခ်ဳပ္တင္ထြန္း (ေလ) (ယခု ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး)၊ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ စိန္ေအာင္ (ယခုဒုတိယ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး)၊ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ခ်စ္ေဆြ (ယခု ဒုတိယ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး)၊ အတြင္းေရးမွဴး (၁) ဗိုလ္မွဴး ခ်ဳပ္ခင္ၫြန္႔ (ယခုဗိုလ္ခ်ဳပ္)၊ အတြင္းေရးမွဴး (၂) ဗိုလ္မွဴးႀကီး တင္ဦး (ယခုဗုိလ္ခ်ဳပ္) တို႔ႏွင့္ ေကာ္မရွင္ဥကၠ႒ ဦးဘေဌး အမွဴးျပဳသည့္ ေကာ္မရွင္ အဖဲြ႕၀င္မ်ား ျဖစ္ၾကေသာ ဦးေစာၾကာဒိုး၊ ဦးစန္းေမာင္၊ ဦးေက်ာ္ၫြန္႔ ႏွင့္ ေကာ္မရွင္ အတြင္းေရးမွဴး ဦးေအးေမာင္တို႔ တက္ေရာက္ခဲ့သည္။ အဖဲြ႕၀င္ ဆရာခ်ယ္သည္ အစည္းအေ၀းသို႔ တက္ ေရာက္ရန္ လမ္းပိတ္ေနသည့္ အတြက္ ခြင့္ပန္ခဲ့သည္။ အစည္းအေ၀းတြင္ ႏိုင္ငံေတာ္ ၿငိမ္၀ပ္ပိျပားမႈ တည္ေဆာက္ေရးအဖဲြ႕ ဥကၠ႒က မိမိတုိ႔ တပ္မေတာ္ႏွင့္ ၀န္ထမ္းမ်ားသည္ မည္သည့္ ႏိုင္ငံေရး အဖဲြ႕အစည္း၏ အဖဲြ႕၀င္မ်ား မဟုတ္ေတာ့ေၾကာင္း၊ မိမိတုိ႔သည္ ၾကားေန အဖဲြ႕အစည္းမ်ား ျဖစ္ၿပီး ျပည္သူမ်ားကို အလုပ္အေကၽြး ျပဳရမည့္ အဖဲြ႕အစည္းမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ယခု ျပည္သူမ်ား လိုလား ေတာင့္တေနသည့္ ပါတီစံု ဒီမုိကေရစီကို အျမန္ဆံုး အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေပးႏိုင္ေရး အတြက္ ပါတီစံု ဒီမိုကေရစီ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပဲြႀကီးကို အလြတ္လပ္ဆံုး၊ အမွ်တဆံုးႏွင့္ အျမန္ဆံုး ျပဳလုပ္ေပးရန္ ေကာ္မရွင္အဖဲြ႕၀င္ လူႀကီးမ်ားကို ေမတၱာရပ္ခံေၾကာင္း၊ ေကာ္မရွင္၏ လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းၿပီး ေကာ္မရွင္အဖဲြ႕၀င္ လူႀကီးမ်ားက မည္သူ၏ မ်က္ႏွာကိုမွ် မေထာက္ထားဘဲ သမာသမတ္က်က် ဓမၼဓိ႒ာန္က်က် တရားအမွ်တဆံုး ေဆာင္ရြက္ ေပးေစလိုပါေၾကာင္း၊ ေကာ္မရွင္၏ လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ မိမိတုိ႔သည္ အဖဲြ႕အစည္းအေန ျဖင့္ေသာ္ လည္းေကာင္း၊ တစ္ဦးခ်င္းအေန ျဖင့္ေသာ္ လည္းေကာင္း ႀကိဳးကိုင္မႈ၊ လမ္းၫႊန္မႈ လံုး၀ျပဳလုပ္မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း၊ ေရြးေကာက္ပဲြ ဥပေဒ နည္းဥပေဒမ်ား ေရးဆဲြရာတြင္လည္း ေကာ္မရွင္အဖဲြ႕၀င္ လူႀကီးမ်ားက ေတြ႕ဆံု ေဆြးေႏြးလိုေသာ အဖဲြ႕အစည္းကို ျဖစ္ေစ၊ ပုဂိ္ၢလ္တစ္ဦးခ်င္းကို ျဖစ္ေစ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြး အႀကံၪာဏ္ မ်ားရယူၿပီး လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေရးဆဲြႏိုင္ေၾကာင္း၊ ေကာ္မရွင္က ေရးဆဲြေထာက္ခံ ေပးပို႔သည့္ ဥပေဒမ်ားကို အျမန္ဆံုး ျပ႒ာန္း ေပးမည္ ျဖစ္ပါေၾကာင္း၊ ပါတီစံု ဒီမုိကေရစီ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပဲြႀကီးကို ေအာင္ျမင္စြာ က်င္းပႏိုင္မည့္ လိုအပ္သည့္ အကူအညီ မ်ားကိုလည္း အျပည့္အ၀ ေပးသြား မည္ျဖစ္ပါေၾကာင္း ေဆြးေႏြး ေျပာၾကား သြားခဲ့သည္။ ပါတီစံု ဒီမုိကေရစီ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပဲြတြင္ လႊတ္ေတာ္ မဲဆႏၵနယ္ သံုးနယ္ႏွင့္အထက္ ပါ၀င္ ယွဥ္ၿပိဳင္သည့္ ႏိုင္ငံေရး ပါတီ အဖဲြ႕အစည္းေပါင္း ၉၃ ဖဲြ႕က်န္ရွိ ခဲ့သည္။

လြတ္လပ္၍ တရားမွ်တေသာ ေရြး ေကာက္ပဲြ က်င္းပရန္ အေျခအေန မေပးေသးသည့္ နယ္ေျမမ်ား ေကာ္မရွင္သည္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ အတြင္းရွိ နယ္ေျမအားလံုးတြင္ လြတ္လပ္၍ တရားမွ်တေသာ ေရြးေကာက္ပဲြမ်ားကို က်င္းပႏိုင္ေရး အတြက္ ျပည္သူ႕ လႊတ္ေတာ္မဲဆႏၵနယ္ ၄၉၂ နယ္ကို သတ္မွတ္ခဲ့သည္။ ထုိသို႔ သတ္မွတ္ေသာ္လည္း မဲဆႏၵနယ္ ခုနစ္နယ္တြင္ က်င္းပရန္ ရွိသည့္ ေရြးေကာက္ပဲြ လုပ္ငန္းမ်ားကို ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပဲြ ဥပေဒ၊ နည္းဥပေဒမ်ားႏွင့္ အညီ အခ်ိန္မီ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ အခက္အခဲ ရွိေၾကာင္း သိရသည့္ အတြက္ ေခတၱဆိုင္းငံ့ လိုက္ေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္ အမွတ္ ၃၈၄ ႏွင့္ ၃၉၅ တုိ႔ျဖင့္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ သျဖင့္ မဲဆႏၵနယ္ေပါင္း ၄၈၅ နယ္တြင္သာ ေရြးေကာက္ပဲြမ်ားကို က်င္းပခဲ့သည္။

ေရြးေကာက္ပဲြ က်င္းပေသာ ေန႔တြင္ ဆႏၵမဲေပးလိုေသာ မဲဆႏၵရွင္ မ်ားသည္ မဲ႐ံုမ်ား၌ နံနက္ ၆ နာရီမွ ညေန ၄ နာရီအခ်ိန္ အတြင္း မိမိတို႔ ႀကိဳက္ႏွစ္သက္ရာ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းကို လွ်ဳိ႕၀ွက္စြာ လြတ္လြတ္ လပ္လပ္ ဆႏၵမဲေပးခဲ့ၾကသည္။

၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ ေမလ ၂၇ ရက္ေန႔ တြင္ ေရြးေကာက္ပဲြ က်င္းပသည့္ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ မဲဆႏၵနယ္ေပါင္း ၄၈၅ နယ္တုိ႔ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ ဆႏၵမဲေပးမႈ အေျခအေနမ်ားႏွင့္ ရာခိုင္ႏႈန္းမ်ားကို ထုတ္ျပန္ ေဖာ္ျပေပးခဲ့သည္ . . .။

(၁) အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖဲြ႕ခ်ဳပ္ ၃၉၂ ဦး

(၂) ရွမ္းတုိင္းရင္းသားမ်ား ဒီမုိကေရ စီအဖဲြ႕ခ်ဳပ္ ၂၃ ဦး

(၃) ရခိုင္ဒီမုိကေရစီအဖဲြ႕ခ်ဳပ္၁၁ ဦး

(၄) တိုင္းရင္းသားစည္းလံုးညီၫြတ္ ေရးပါတီ ၁၀ ဦး

(၅) မြန္အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီ အဖဲြ႕ ၅ ဦး . . .စသည္ျဖင့္

အမွတ္ ၂ မွ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား ဒီမုိကေရစီအဖဲြ႕ခ်ဳပ္၏ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ေရြးေကာက္တင္ ေျမႇာက္ခံထားရသူ ဦးစ၀္သာတင့္သည္ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၂၆ ရက္ ေန႔တြင္ လည္းေကာင္း ကြယ္လြန္အနိစၥ ေရာက္သြား ခဲ့ပါသျဖင့္ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီ အဖဲြ႕ခ်ဳပ္မွ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ေရြးေကာက္ တင္ေျမႇာက္ခံရသူေပါင္းမွာ ၃၉၁ ဦးႏွင့္ ရွမ္းတုိင္းရင္းသားမ်ား ဒီမုိကေရစီအဖဲြ႕ခ်ဳပ္မွ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ေရြးေကာက္တင္ ေျမႇာက္ခံရသူေပါင္းမွာ ၂၂ ဦးသာ က်န္ရွိ ခဲ့သည္။

ေရြးေကာက္ပဲြအတြက္ ႏိုင္ငံေတာ္မွ က်ခံသံုးစဲြသည့္ ေငြမ်ား

ေကာ္မရွင္သည္ ပါတီစံုဒီမုိကေရစီ အေထြေထြေရြးေကာက္ပဲြ က်င္းပေရး အတြက္ ႀကိဳတင္ ျပင္ဆင္မႈ လုပ္ငန္းမ်ားကို ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလကစ၍ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္ . . .။

(၁) ၁၉၈၈-၈၉ ဘ႑ာႏွစ္ က်ပ္ ၂၂,၂၆,၇၂၂ (၁-၁၀-၈၈မွ ၃၁-၃-၈၉)

(၂) ၁၉၈၉-၉၀ ဘ႑ာႏွစ္ က်ပ္ ၁,၉၅,၇၈,၄၅၈ (၁-၄-၈၉မွ ၃၁-၃-၉၀)

(၃) ၁၉၉၀-၉၁ ဘ႑ာႏွစ္ က်ပ္ ၁,၃၈,၁၃,၁၂၃ (၁-၄-၉၀ မွ ၃၀-၆-၉၀) ခန္႔မွန္းကုန္က်ေငြ

စုစုေပါင္း= က်ပ္ ၃,၅၆,၁၈,၃၀၃

ႏိုင္ငံေတာ္ ၿငိမ္၀ပ္ပိျပားမႈ တည္ေဆာက္ေရး အဖဲြ႕သည္ ယင္း၏စတုတၳ တာ၀န္အျဖစ္ လြတ္လပ္၍ တရားမွ်တ ေသာ ပါတီစံု ဒီမုိကေရစီ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပဲြ က်င္းပေပးရန္ သတ္မွတ္ခဲ့သည္။ ျပည္သူမ်ားကလည္း လြတ္လပ္၍ တရားမွ်တေသာ ပါတီစံု ဒီမုိကေရစီ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပဲြကို က်င္းပေပးရန္ လုိ လားေတာင္းတခဲ့ၾကသည္။

(၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ ေမလ ၂၇ ရက္)  ေန႔တြင္ လြတ္လပ္၍ တရားမွ်တေသာ ပါတီစံု ဒီမုိကေရစီ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပဲြႀကီးကို ေအာင္ျမင္စြာ က်င္းပေပးခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။ ယင္းသို႔ ေအာင္ျမင္စြာ က်င္းပခဲ့ ျခင္းႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ျပည္သူအေျမာက္ အျမားကလည္းေကာင္း၊ ဆႏၵမဲေပးၾကသူ မဲဆႏၵရွင္ အေျမာက္အျမားကလည္း ေကာင္း၊ ၀င္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ၾကသည့္ ႏိုင္ငံေရး ပါတီအမ်ားစုက လည္းေကာင္း လြတ္လပ္၍ တရားမွ်တ သည္ဟု ၀မ္းေျမာက္ ၀မ္းသာ ခ်ီးက်ဴးၾကသည္အထိ သာမက ယခင္က သံသယရွိသည္ဟု အတိအလင္း ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆုိခဲ့ၾကသည့္ ႏိုင္ငံျခား အစိုးရမ်ား၊ ႏိုင္ငံျခား သံတမန္မ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံျခား သတင္းေထာက္ မ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံျခား သတင္းဌာနမ်ား ကပင္လြတ္လပ္၍ တရားမွ်တမႈ ရွိသည္ဟု လည္းေကာင္း၊ စနစ္တက် ရွိသည္ဟု လည္းေကာင္း တစ္သံတည္း ၀န္ခံခ်ီးက်ဴး ခဲ့ၾကသည္။

ဟူ၍ ဦးေအးေမာင္(ေရွ႕ေနခ်ဳပ္-ၿငိမ္း)က မွတ္တမ္းတင္ခဲ့သည္။ အမ်ဳိးသား လႊတ္ေတာ္ ေကာ္မရွင္အဖြဲ႕၀င္ အၿငိမ္းစား ပညာရွင္ ပါေမာကၡႀကီး တစ္ဦးကမူ““ေရြး ေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ဆုိတာ သီးျခားလုပ္ ပိုင္ခြင့္ အျပည့္ေပးထားရတယ္။ ႏိုင္ငံတကာမွာ ဒီလိုပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ Constitution လိုက္ၿပီးေတာ့ ေျပာင္းလဲမႈ ရွိတယ္။ ဒီႏိုင္ငံမွာ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒တို႔၊ စာရင္း စစ္ခ်ဳပ္တို႔က အစိုးရကို တင္ျပစရာမလိုဘဲ သီးျခား လြတ္လပ္စြာ ေနၿပီလို႔ ထင္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဟိုတေလာက စာရင္းစစ္ခ်ဳပ္ ကေန ၀န္ႀကီးဌာနေတြရဲ႕ စစ္ေဆးမႈကို လႊတ္ေတာ္ကို တိုက္႐ိုက္တင္ျပတာလုပ္ လာတာ၊ ဒါေပမဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ ကေတာ့ သမၼတေနာက္ကို လိုက္ေနေသးတယ္””ဟု ျမန္မာသံေတာ္ဆင့္သုိ႔ ေျပာသည္။

ႀကံ့ခိုင္ေရး ပါတီဗဟိုမွ ၂၀၁၀ ေရြး ေကာက္ပြဲ၀င္ခဲ့ေသာ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးတင္ေအးသည္ ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒အျဖစ္ သမၼတဦးသိန္းစိန္က ခန္႔အပ္လိုက္ျခင္း နည္းတူ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ မတိုင္မီက ၿမိဳ႕နယ္ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ အခ်ဳိ႕သည္လည္း ႀကံ့ခိုင္ေရးပါတီ ကိုယ္စားျပဳ၍ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား အျဖစ္ ေရြးေကာက္ပြဲ ၀င္ခဲ့ျခင္းမွာ လက္ရွိျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရး၏ သ႐ုပ္သကန္ကို လွစ္ဟျပသေနျခင္းပင္။

၂၀၁၅ တြင္လည္း ျမန္မာတုိ႔ ကမၻာ့အလယ္ မ်က္ႏွာပန္းလွ၍ ျပည္သူအမ်ား ၀မ္းေျမာက္ရႊင္လန္းေစဖို႔ ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပဲြ ေကာ္မရွင္ဥကၠ႒ ပါတီႏိုင္ငံေရး ကင္းရွင္းရန္ ဆုေတာင္းၾကပါစို႔ဟူ၍ သာ။

ေမာင္ေရစက္
Myanmartandawsint Newspaper