ဆင္းရဲသားတို႔ ခ်မ္းသာေရး

ဆင္းရဲမြဲေတမႈ ပေပ်ာက္ေရးကို သမၼတဦးသိန္းစိန္ လြန္ခဲ့ေသာ ၂ ႏွစ္ေက်ာ္က စေျပာစဥ္က အေတာ္အံ့ၾသ သြားမိသည္။ ႏုိင္ငံဆင္းရဲေၾကာင္း အႀကီးအကဲတစ္ဦး ႏႈတ္မွ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာအတြင္း ပထမဦးဆုံး လူသိရွင္ၾကား ၾကားလိုက္ရျခင္း ျဖစ္သည့္အတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ေျပာင္းၿပီဟုလည္း သေဘာေပါက္လိုက္ မိသည္။

လူဦးေရ၏ ၂၅ ဒသမ ၆ ရာခိုင္ႏႈန္းသည္ ဆင္းရဲသျဖင့္ လူေလးေယာက္လွ်င္ တစ္ေယာက္ႏႈန္း ဆင္းရဲျခင္း ျဖစ္သည္။ ၂၀၁၅ အေရာက္တြင္ ဆင္းရဲမြဲေတမႈကို ၁၆ ရာခိုင္ႏႈန္း (လူေျခာက္ဦးလွ်င္ တစ္ဦးႏႈန္း) အထိ ေလ်ာ့သြားေအာင္ ေဆာင္ရြက္မည္ဟု ရည္မွန္းခ်က္ ခ်ထားသည္။ ထိုသို႔သာ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္မည္ ဆိုလွ်င္ ကမၻာေပၚတြင္ အျမန္ဆုံး ဆင္းရဲမႈပေပ်ာက္ေရး စီမံခ်က္ႀကီး တစ္ရပ္ ျဖစ္လာလိမ့္မည္။ ထိုရည္မွန္းခ်က္မွာမူ ျမင့္လြန္းသျဖင့္ ေျပာင္းလဲစ ခါးမသန္သည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဆင္းရဲျခင္းေတာင္ကို ထိုအဆင့္ထိ ၿဖိဳမွ ၿဖိဳႏုိင္ပါမည္လားဟု စိတ္က ထင့္သြားမိသည္။

ဆင္းရဲမြဲေတမႈကို တိုက္ရာတြင္ မူဝါဒအားျဖင့္ အဓိကႏွစ္မ်ဳိးသာ ရွိသည္။ ပထမ တစ္မ်ဳိးမွာ တစ္တိုင္းျပည္လုံး စီးပြားေရး တိုးတက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖင့္ ဆင္းရဲသူမ်ားလည္း ကြၽဲကူးေရပါ တိုးတက္လာၿပီး ဆင္းရဲတြင္းမွ ႐ုန္းထြက္ႏုိင္မည္။ ဒုတိယတစ္မ်ဳိးက ဆင္းရဲသားမ်ားကို အဓိက အက်ဳိးျဖစ္ထြန္းေစမည့္ မူဝါဒမ်ား (Pro-poor Policies) ခ်မွတ္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း။ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္မွာမူ စီးပြားေရး တိုးတက္ေအာင္လည္းလုပ္၊ ဆင္းရဲသားကို အဓိက ပစ္မွတ္ထားၿပီးလည္း ေဆာင္ရြက္ေနသည္ဟု သေဘာေပါက္သည္။

ယခုေလာေလာဆယ္တြင္ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ ပေပ်ာက္ေရးသည္ ေက်းလက္ကို အဓိက ပစ္မွတ္ထားသည္။ ျမန္မာ့ လူဦးေရ၏ ၇၀ ရာခိုင္ႏႈန္းသည္ ေက်းလက္တြင္ ေနၾကသျဖင့္ ဆင္းရဲသားတုိ႔သည္လည္း ေက်းလက္တြင္ အမ်ားဆုံးရွိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေက်းလက္ကို အာ႐ုံစိုက္သည္မွာ ေလ်ာ္ကန္ သင့္ျမတ္ေသာ ဗ်ဴဟာ ျဖစ္သည္။

ေက်းလက္ကုိ ပစ္မွတ္ထားသည့္အခါ ေက်းလက္၏ အဓိကစီးပြားေရး ျဖစ္သည့္ လယ္ယာကို တိုးတက္ရန္ စီမံခ်က္ခ်သည္။ လယ္ယာစိုက္ပ်ဳိးေရး ႏုိင္ငံျဖစ္သည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လယ္ယာက႑ တိုးတက္လာလွ်င္ ႏိုင္ငံ့စီးပြား တက္လာမည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း စက္မႈလယ္ယာ နည္းစနစ္မ်ားလည္း ပါဝင္လာမည္ ျဖစ္သည့္အတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံသား အမ်ားအျပားကို အလုပ္အကိုင္ ေပးထားရာ လယ္ယာက႑မွ အထြက္တိုးေအာင္ ေဆာင္ရြက္လိုက္လွ်င္ အလုပ္လက္မဲ့ မ်ားလာႏုိင္ သည္ကိုလည္း တြက္ရမည္။ ယခင္က လယ္ဧက ေျခာက္ရာကို လူ ၁၀၀ လုပ္ရာမွ စက္မႈလယ္ယာ ျဖစ္လာၿပီး လူေျခာက္ေယာက္ႏွင့္ လုပ္ႏုိင္လွ်င္ လူ ၉၄ ေယာက္ အျခားတြင္ အလုပ္ သြားရွာရမည္။ ထို႔ေၾကာင့္ လယ္ယာေတာ္လွန္ေရး Green Revolution ေအာင္ျမင္တိုင္း ေက်းလက္တြင္ အလုပ္အကိုင္ တိုးလာမည္ မဟုတ္သည္ကို သတိျပဳရမည္။ ေလ်ာ့သြားႏုိင္ေသာ အလုပ္အကိုင္မ်ားကို မည္သည့္ေနရာမွ ထပ္မံ ရႏုိင္မည္ကိုလည္း စဥ္းစားထားရန္ လိုသည္။ အလုပ္အကိုင္သည္ ေျမ၊ အေမြ စသည့္ လက္ဆုပ္လက္ကိုင္ မရွိသည့္ ဆင္းရဲသူ ဆင္းရဲသားတို႔အတြက္ ဝင္ေငြ ရရာ၊ စားဝတ္ေနေရး ျဖည့္ဆည္းရာ အဓိကရင္းျမစ္ ျဖစ္သျဖင့္ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ ေလွ်ာ့ခ်ေရးတြင္ အလုပ္အကိုင္ သေဘာတရားကို အၿမဲထည့္စဥ္းစား ရမည္။

ႏုိင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားတြင္ အလုပ္အကိုင္မ်ားမ်ား ဖန္တီးႏုိင္ေသာ လုပ္ငန္းမ်ားသည္ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ ေလွ်ာ့ခ်ရာတြင္ အားကိုးရမည္။ အထည္ခ်ဳပ္၊ ဟိုတယ္ႏွင့္ ခရီးသြားလုပ္ငန္း အပါအဝင္ လုပ္သားမ်ားမ်ား သုံးရသည့္ လုပ္ငန္းမ်ားသည္ ျမန္မာတို႔ႏွင့္ ကိုက္မည့္၊ အလုပ္အကိုင္လည္း ရမည့္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ား ျဖစ္သည္။ ယခု ဝင္လာသည့္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားသည္ အလုပ္အကိုင္မ်ားမ်ား ေပးႏုိင္သည့္ လုပ္ငန္းမ်ားဘက္ဆီသို႔ ဦးလွည့္လာျခင္းမွာ ဝမ္းသာစရာ ျဖစ္သည္။

ခ်မ္းသာျခင္းသည္ အခြင့္အလမ္း မ်ားျပားျခင္း ျဖစ္ၿပီး ဆင္းရဲျခင္းသည္ အခြင့္အလမ္း နည္းပါးျခင္းဟု အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ၾကသည္။ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ ေလွ်ာ့ခ်လိုလွ်င္ ဆင္းရဲသူ ဆင္းရဲသားမ်ားအတြက္ အခြင့္အလမ္းမ်ား တိုးလာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရန္ လုိသည္။ ပညာ သင္ေပးျခင္းသည္ အခြင့္အလမ္းမ်ား မ်ားျပားေစသည့္ ထိေရာက္ေသာ ကိရိယာ ျဖစ္သည္။ ပညာ တတ္လာလွ်င္ အခြင့္အလမ္းကိုလည္း ရွာတတ္လာသည္၊ အခြင့္အလမ္းကို ျမင္တတ္သည္။ အခြင့္ အလမ္းတို႔ ေပးမည့္သူကို စကားေျပာဆို ညိႇႏႈိင္းတတ္လာမည္။ ပညာ သင္ေပးျခင္းသည္ ဆင္းရဲမြဲေတျခင္းကို ေလွ်ာ့ခ်ေပးသည့္ လက္နက္ေကာင္း ျဖစ္သျဖင့္ ပညာေရးကို အရွိန္ျမႇင့္တင္ ေဆာင္ရြက္သင့္သည္။

ပညာသင္ေပးသည္ ဆိုရာတြင္ ဆင္းရဲမြဲေတျခင္းကို ပစ္မွတ္ထားလွ်င္ အလုပ္အကိုင္ ရေစမည့္ အသက္ေမြးပညာ သင္ေပးျခင္းမ်ိဳးကို အာ႐ုံစိုက္ ျမႇင့္တင္သင့္သည္။ တကၠသိုလ္၊ မဟာဘြဲ႕၊ ပါရဂူဘြဲ႕မ်ားအတြက္ မဟုတ္ဘဲ ဘြဲ႔မရလွ်င္လည္း လုပ္စားကိုင္စားႏုိင္သည့္ Technical and Vocational Training စက္မႈလက္မႈႏွင့္ အသက္ေမြးပညာ သင္တန္းမ်ဳိးသည္ လုပ္ငန္းခြင္သို႔ တန္းဝင္ ႏုိင္ေစမည္။ လက္ရွိ အလုပ္ဝင္ေနသူလည္း သင္တန္းတက္ၿပီး အရည္အခ်င္း တက္လာလွ်င္ လခ ပိုေကာင္းလာႏုိင္သည္။ မူလတန္း ပညာေရးကို အားလုံးသင္ႏုိင္ေအာင္ တြန္းအားေပး၊ ျဖည့္ဆည္းေပးႏုိင္လွ်င္ စဥ္းစားတတ္၊ ခ်င့္ခ်ိန္ တတ္သြားႏုိင္သည္။

ဆင္းရဲျခင္း လြတ္ကင္းေအာင္ လမ္းျပေဆာင္ရာတြင္ က်န္းမာေရးႏွင့္ က်န္းမာေရး အသိတို႔သည္လည္း အေရးႀကီးသည္။ ဆင္းရဲသူမ်ားသည္ တစ္ေန႔လုပ္မွ တစ္ေန႔စား ႀကိဳးတန္း ေလွ်ာက္ေနၾကရရာ မိသားစုဝင္တစ္ဦး မက်န္းမာလွ်င္ ဝန္ပိလွ်င္ပိ၊ သုိ႔မဟုတ္ အေသခံရသည္အထိ ျဖစ္ၿပီး မိသားစုလည္း ၿပိဳလဲႏုိင္သည္။ ကေလး မ်ားလြန္းလွ်င္ မည္သည့္ ကေလးကိုမွ် ဝေအာင္မေကြၽး၊ ပညာ သင္ေပးႏုိင္မည္ မဟုတ္။ ဆင္းရဲတြင္း နက္သည္ထက္ နက္မည္ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ သားဆက္ျခားသည့္ အသိရွိရန္ လိုသည္။ က်န္းမာေရး ပညာေပးျခင္းမ်ား၊ အစားအေသာက္မ်ား လုံၿခဳံစိတ္ခ်ေအာင္ တစ္ႏုိင္ငံလုံး အတိုင္းအတာျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ရန္ လိုသည္။

ဆင္းရဲသားတို႔၏ ကိုယ္ပိုင္ စီးပြားေရးျဖစ္သည့္ ေခါင္းရြက္ဗ်ပ္ထုိး တစ္ႏိုင္တစ္ပိုင္ စီးပြားေရးတို႔ကို ျမႇင့္တင္ျခင္းသည္ ဆင္းရဲမြဲေတမႈကို ေလွ်ာ့ခ်သည့္ နည္းဗ်ဴဟာေကာင္း ျဖစ္သည္။ ဆင္းရဲသား ျဖစ္သည့္အတြက္ လုပ္ငန္း လုပ္ရန္၊ လုပ္ငန္း တိုးခ်ဲ႕ရန္ ေငြအရင္းအႏွီး ခ်ဳိ႕တဲ့တတ္သည္။ ကိုယ္တိုင္လည္း ေငြမရွိ၊ ဘဏ္မွ ေခ်းရန္လည္း အေပါင္ပစၥည္း မရွိသည့္ တစ္ႏုိင္တစ္ပိုင္ စီးပြားေရး လုပ္လိုသူ ဆင္းရဲသားတို႔အဖို႔ ေငြရင္း ရရန္မလြယ္။ ေငြရင္း မရလွ်င္ တစ္ႏုိင္တစ္ပိုင္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းကို ခ်ဲ႕ရန္ ေဝးစြ၊ စပင္ စတင္ႏုိင္မည္ မဟုတ္။ ဆင္းရဲသားတို႔အတြက္ အေပါင္ပစၥည္း ေပးရန္ မလိုသည့္ Micro-finance အေသးစား ေခ်းေငြသည္ ကိရိယာေကာင္း ျဖစ္ၿပီး ႏုိင္ငံအမ်ားအျပားရွိ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ ေလွ်ာ့ခ်ေရး အစီအစဥ္မ်ားတြင္ ထိထိေရာက္ေရာက္ အသုံးခ် ေနၾကသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အေသးစား ေခ်းေငြလုပ္ငန္းမ်ား စတင္ေနၾကၿပီး ေနာင္တြင္ အရွိန္ရလာသည္ႏွင့္အမွ် ဆင္းရဲသား လုပ္ငန္းရွင္တို႔ အက်ဳိးခံစားရဖြယ္ ရွိသည္။

ဆင္းရဲသားမ်ားတြင္ ေတာေန ဆင္းရဲသားမ်ားတြင္ သာမက ၿမိဳ႕ေန ဆင္းရဲသားမ်ားလည္း အက်ဳံးဝင္သည္။ ဆင္းရဲသည္ခ်င္း တူေသာ္လည္း ဆင္းရဲပုံခ်င္း မတူသည့္အတြက္ ၿမိဳ႕ေန ဆင္းရဲသားတုိ႔ကို တိုးတက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ နည္းဗ်ဴဟာခ်င္း မတူၾကပါ။ သို႔ေသာ္ ေတာဆင္းရဲသား ႏွင့္ ၿမိဳ႕ဆင္းရဲသားတို႔သည္ တိုက္႐ိုက္ ဆက္စပ္ေနသျဖင့္ မူဝါဒ ခ်မွတ္ရာတြင္ တြဲၿပီးစဥ္းစားမွ ျဖစ္မည္။ ေတာနယ္တြင္ အလုပ္အကိုင္ႏွင့္ အျခားအခြင့္အလမ္းမ်ား နည္းပါးသျဖင့္ ၿမိဳ႕တက္သူ ေတာဆင္းရဲသားမ်ား မ်ားျပားလာမည္။ ၿမိဳ႕တက္ အခြင့္အလမ္း ရွာေသာ္လည္း လူသာမ်ားၿပီး အခြင့္အလမ္း မေတြ႕လွ်င္ ေတာဆင္းရဲသားမ်ားသည္ ခ်က္ခ်င္းဘဝေျပာင္းၿပီး ၿမိဳ႕ဆင္းရဲသားမ်ား ျဖစ္လာၾကမည္။

အမ်ဳိးသမီးမ်ားကို ထိထိေရာက္ေရာက္ သုံးႏုိင္လွ်င္ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ ေလွ်ာ့ခ်ေရးတြင္ အားကိုးရမည့္ သူမ်ားျဖစ္သည္။ အိမ္ေထာင္စု အမ်ားအျပားတြင္ ခင္ပြန္းက အားမကိုးရေသာေၾကာင့္ လည္းေကာင္း၊ ခင္ပြန္း ဆုံးပါးသြားေသာေၾကာင့္ လည္းေကာင္း အမ်ိဳးသမီးမ်ားသည္ အိမ္ေထာင္ကို ဦးေဆာင္ ၾကရသည္။ အမ်ဳိးသမီးမ်ား ဝင္ေငြရွာႏုိင္လွ်င္ ကေလးငယ္မ်ား အပါအဝင္ မိသားစုတစ္ခုလုံး စားဝတ္ေနေရး အဆင္ေျပမည္။ အမ်ဳိးသမီးမ်ား ပညာ ပိုတတ္လွ်င္၊ ပိုစဥ္းစားတတ္လွ်င္ ကေလးငယ္မ်ားကို ပ်ဳိးေထာင္ႏုိင္စြမ္း ပိုလာသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား လုပ္ႏုိင္ကိုင္ႏုိင္ စဥ္းစားႏုိင္စြမ္း တက္လာေအာင္ အားေပးျခင္းျဖင့္ ဆင္းရဲမြဲေတမႈကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ေလွ်ာ့ခ် ႏုိင္ေပလိမ့္မည္။
ဆင္းရဲသူ ဆင္းရဲသားတို႔ ဘဝ တိုးတက္လာလွ်င္ သာယာေအးခ်မ္းၿပီး ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေသာ နုိင္ငံအျဖစ္ကို ရမည္ျဖစ္သည္။

ေဇယ်သူ

The Voice Weekly