ဆႏၵဟူသည္ လိုလားမႈ . . . သို႔ေသာ္ ‘ေပ’ျဖစ္၍ အထုခံေနရေသာအခါ

စက္ခ်ဳပ္ေနေသာမိန္းကေလးႏွစ္ဦးကို အေသးစိတ္သင္ျပၿပီးေနာက္ ၾကမ္းျပင္ေပၚထုိင္လုိက္ရင္း နဖူးမွေခြၽး ေစးမ်ားကို မခ်ိဳေအးသုတ္လုိက္သည္။တတ္ကြ်မ္း ထားေသာ အသက္ေမြးဝမ္း ေက်ာင္းပညာျဖင့္ ယခုလုိကိုယ္ပုိင္သင္ တန္းဖြင္႔ထားႏိုင္ျပီး သင္တန္းကလည္း အသင့္အတင့္ ေအာင္ျမင္ေသာေၾကာင္႔ ပင္ပန္းပုံရေသာ္လညး္ မခ်ိဳေအး မ်က္ႏွာ က ရႊင္လန္းေနသည္။

ယခင္က စက္ခ်ဳပ္ပညာျဖင္႔ လိႈင္ သာယာစက္မႈဇုန္အတြင္းရွိ စက္႐ုံတြင္ လုပ္ခဲ႔ေသာ္လည္း ျဖစ္ေပၚလာေသာ အေျခအေနမ်ားက စက္႐ုံ အလုပ္ သမား ဘဝကိုစြန္႔ခြာ ရန္ျဖစ္လာခဲ့ သည္ ဟု သူက ဆိုသည္။ ကိုယ္ပိုင္လုပ္ငန္း ျဖင္႔ အသားက်ေနၿပီျဖစ္ေသာ သူမအ ေနျဖင့္ စက္႐ုံအလုပ္သမားဘဝကို ျပန္ မသြားလုိေတာ့။ ဘဝတူအလုပ္သ မား မ်ား၏ အေရးအတြက္ေရွ႕ဆုံးမွ အင္ တုိက္အားတုိက္ ပါဝင္ေတာင္းဆုိခဲ့ ေသာ သူ႔အတြက္ ရရွိလာေသာေနာက္ ဆက္တြဲရလဒ္မ်ားကအားရစရာမရွိ။ သို႔ေသာ္ သူမကေက်နပ္သည္။ ဦးေဆာင္ လုပ္ေပးခဲ့ေသာေၾကာင့္ ဘဝတူအလုပ္ သမားမ်ား ထုိက္သင့္ေသာ လစာေလး မ်ား ရရွိလာခ်ိန္တြင္သူကေတာ့ ေျခာက္ ႏွစ္ၾကာ အလုပ္လုပ္ခဲ့ေသာ စက္႐ုံကို ေက်ာခုိင္းခဲ့ရေတာ့သည္။

”မထြက္လုိ႔မရေတာ႔ဘူး။ စက္႐ုံထဲ မွာအဆင္မေျပဘူး။ အလုပ္ရွင္ အလုပ္ သမားသေဘာတူစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ထားေပ မယ့္ စာခ်ဳပ္ပါအခ်က္ေတြကို မလုိက္နာ ဘူး။ အလုပ္ သမားေတြကိုေနရာေတြ ေရႊ႕ပစ္တယ္။ စံခ်ိန္ေတြ တုိးေတာင္း တယ္။ ဥပမာ – အရင္က တစ္ရက္ကို အထည္ငါးဆယ္ေတာင္းရင္ စက္႐ုံထဲ  ျပန္ဝင္ၿပီး ေနာက္ပိုင္းအထည္ ခုနစ္ ဆယ္ ေပးရတယ္။ မေပးႏုိင္ရင္လည္း အမ်ိဳးမ်ိဳးေျပာဆုိလႊတ္တယ္”ဟု မခ်ိဳ ေအးက ေျပာျပသည္။

လိႈင္သာယာစက္မူဇုန္အတြင္းရွိ အထည္ခ်ဳပ္စက္႐ုံ အလုပ္သမားျဖစ္ သည့္ မခ်ိဳေအး အပါအဝင္လုပ္သားတစ္ ေထာင္ေက်ာ္သည္ လုပ္ခလစာတုိးေပး ေရးအတြက္ ယခုႏွစ္ ေမလအတြင္းမွစ၍ တစ္လေက်ာ္ၾကာဆႏၵျပခဲ႔ၾကသည္။အ လုပ္သမား၊အလုပ္အကိုင္ႏွင့္ လူမႈဖူလုံ ေရးဝန္ႀကီးဌာန ဒုတိယဝန္ႀကီး၏ ညိႇႏိႈင္းေပးမႈျဖင္႔ ေျပလည္ သြားခဲ့ၿပီး စက္႐ုံအတြင္း ျပန္လည္ဝင္ေရာက္ခဲ႔ၾက သည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ဆႏၵျပအလုပ္ သမားမ်ားသည္  စက္႐ုံအတြင္းအဆင္ မေျပမႈမ်ားႏွင့္ ႀကဳံခဲ့ၾကရသည္ ။

”ကြၽန္မဆုိရင္ လူေဟာင္းျဖစ္တဲ့ အတြက္ တစ္ရက္ကုိအထည္ခုနစ္ရာ ေတာင္းေတာ့ ေပးရတယ္။ ကိုယ္က     ေျခာက္ႏွစ္လုံးလုံး ဒီမွာခ်ဳပ္ခဲ႔တာျဖစ္လုိ႔ ခုနစ္ရာ ရတယ္။ ၿပီးေတာ႔ကြၽန္မေနရာ မွာ လူသစ္တစ္ေယာက္အစားထုိးတယ္။ အဲဒီလူသစ္ကိုလည္းခုနစ္ရာေပးရမယ္ ဆုိျပီးေတာင္းတယ္။ တစ္ရက္ႏွစ္ရက္ ပဲခ်ဳပ္ရေသးတဲ့ လူတစ္ေ ယာက္ကဘယ္ လုိလုပ္ အထည္ခုနစ္ရာ ရနုိင္မလဲ။ အဲလုိမရရင္ ေခၚျပီးေျပာဆုိလႊတ္တယ္။ ကိုယ္႔သေဘာနဲ႔ကိုယ္ ထြက္သြားေအာင္ စိတ္မညစ္ညစ္ေအာင္လုပ္ တာေပါ့”ဟု မခ်ိဳေအးက ေျပာသည္ ။

ထုိသုိ႔လုပ္ေဆာင္မူေၾကာင္႔ စက္႐ုံ အတြင္းျပန္ဝင္ေရာက္ခဲ႔ေသာ အလုပ္ သမားမ်ားမွ အလုပ္သမားႏွစ္ရာေက်ာ္ သည္ အျခားစက္႐ုံမ်ားသုိ႔ ေျပာင္းေရႊ႕ သြားခဲ႔ၾကသည္။ သို႔ေသာ္က်န္ေနခဲ့သည့္ အလုပ္သမားမ်ား၊ ေနာက္ဝင္လာမည့္အလုပ္သမားသစ္မ်ားကမူ မခ်ိဳေအး တုိ႔ေတာင္းဆုိခဲ႔သည္႔ အသီးအပြင္႔ မ်ားကိုခံစားရ၍ ေတာင္းဆုိရ က်ိဳးနပ္ခဲ႔ သည္ဟု သူက ဆုိသည္။

”ေနာက္ဝင္လာမယ္႔လူေတြကို လည္း ကြၽန္မတုိ႔ ေတာင္းဆုိခဲ႔တဲ႔ႏႈန္း အတုိင္းပဲ ေပးရေတာ႔မယ္ေလ။ အခ်ိန္ ပိုဆုိလည္း ၁ နာရီ မျဖစ္မေန ေလွ်ာ႔ေပး ရမယ္ဆုိတဲ့ အတြက္ဝမ္းသာတယ္”ဟု သူက အားတက္သေရာ ေျပာသည္။

၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္တြင္ လိႈင္သာယာစက္ မႈဇုန္ရွိ တုိင္ရီဖိနပ္စက္႐ုံဆႏၵျပမႈမွစ၍ စက္မႈဇုန္အတြင္းရွိ စက္႐ုံအလုပ္သမား မ်ား၏ ဆႏၵျပေတာင္းဆုိမႈမ်ားဆက္ တုိက္ျဖစ္ေပၚလာ ခဲ႔သည္။ ယခင္အစိုးရ လက္ထက္က အလုပ္သမားမ်ား၏ နစ္ နာမႈမ်ား၊ ရပိုင္ခြင္႔မ်ားကို ထုတ္ေဖာ္ ေတာင္းဆုိခြင္႔မရွိခဲ႔ေသာ္လည္း အစိုးရသစ္တက္လာျပီးေနာက္ပိုင္းတြင္ အ လုပ္သမားတုိ႔ ေျပာရဲဆုိရဲရွိလာၾကသည္။မိမိတုိ႔၏ နစ္နာမူမ်ား၊ ရပိုင္ခြင္႔မ်ားကို ေတာင္းဆုိခြင့္ရွိလာၾကသည္။ ထုိ႔ ေၾကာင္႔ အလုပ္ရွင္အလုပ္သမားအျငင္း ပြားမႈမ်ား
ဆက္တုိက္ျဖစ္ေပၚလာခဲ႔ျပီး ၂ဝ၁၂ ခုႏွစ္ ေမလအတြင္း စက္႐ုံ ၅၇ ႐ုံမွ အလုပ္သမား ၃၆၈၁ဝ ဦးက လစာ တုိးေတာင္းမႈျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ ထုိ႔ေနာက္  အလုပ္သမား၊ အလုပ္ အကိုင္ႏွင့္ လူမႈ ဖူလုံေရးဝန္ႀကီးဌာနကလည္း အလုပ္ သမားအျငင္းပြားမႈေျဖရွင္းေရး ဥပေဒ၊ နည္းဥပေဒမ်ားကို ၂ဝ၁၂ ခုႏွစ္အတြင္း ထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီး ဥပေဒအတုိင္းပင္အ လုပ္  သမားေရးရာ အျငင္းပြားမႈမ်ားကို ဆက္ လက္ေျဖရွင္းရန္ေဆာင္ရြက္ခဲ႔သည္။

ယခင္က အလုပ္သမားေရးရာ အျငင္းပြားမႈမ်ားကို ျမိဳ႕နယ္ဝါဏိဇၨ႐ုံး တြင္ ေျဖရွင္းခဲ႔ေသာ္လည္း ဥပေဒ ထြက္ လာၿပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္မူ ယခင္ကဲ႔သို႔ မဟုတ္ေတာ့။ အလုပ္သမားေရးရာ အျငင္းပြားမူျဖစ္ေပၚပါက အလုပ္သမား ေရးရာ လုပ္ငနး္ေကာ္မတီ၊ ျမိဳ႕နယ္ညႇိႏိႈင္းဖ်န္ေျဖေရးအဖြဲ႔၊ တုိင္းေဒသႀကီး ျပည္နယ္ ခုံသမာဓိအဖြဲ႔၊ ခုံသမာဓိ ေကာင္စီ စသည္ျဖင္႔အဆင့္ဆင့္ ေျဖ ရွင္းခြင္႔ ရရွိလာခဲ႔သည္။ ခုံသမာဓိ ေကာင္စီ၏ ဆုံးျဖတ္ခ်က္သည္ အ တည္ျဖစ္ၿပီး ထုိဆုံးျဖတ္ခ်က္ကုိ မေက် နပ္ပါက တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္သို႔ ဆက္လက္ တင္ခြင္႔ရွိသည္ ။

၂ဝ၁၂ – ၂ဝ၁၃ ႏွစ္ႏွစ္တာကာလ အတြင္း ျမိဳ႕နယ္ညိႇႏိႈင္း ဖ်န္ေျဖေရးအဖြဲ႕ မွ အလုပ္သမားဆႏၵျပမႈ ၈ဝဝ ေက်ာ္ကို ေျဖရွင္းေပးခဲ႔ရျပီး လူိင္သာယာစက္မႈ ဇုန္မွ ဆႏၵျပမႈအမ်ားဆုံးျဖစ္ေၾကာင္းမွတ္ တမ္းမ်ားအရသိရသည္။ျဖစ္ေပၚေသာ အမႈမ်ားအနက္ ခုံသမာဓိေကာင္စီသို႔ ေရာက္ရွိသည့္အမႈမွာႏွစ္ႏွစ္တာ ကာလ အတြင္း ၅၉ မႈရွိခဲ႔ျပီး ေကာင္စီ၏ဆုံး ျဖတ္ခ်က္ကုိ အလုပ္ရွင္ဘက္မွမလုိက္နာ ေသာအမႈ အမ်ားဆုံးဆယ္မႈအထိ ရွိ ေၾကာင္း ခုံသမာဓိေကာင္စီဝင္တစ္ဦးျဖစ္ သည့္ ဦးရဲႏုိင္ဝင္းက ဆုိသည္။

”တိတိက်က် မလုိက္နာတာ မဟုတ္ ဘူး။ အခ်ိန္ဆြဲတာေပါ႔။ အလုပ္သမား ကို အလုပ္ျပန္ခန္႔ဖုိ႔ ဆုံးျဖတ္လုိက္ တယ္ဆုိရင္ ဒါ ရက္သုံးဆယ္အတြင္း ျပန္ခန္႔ရမယ္။ အဲဒါကုိ မခန္႔ဘဲနဲ႔ ရက္သုံးဆယ္ နားကပ္မွ တရားလႊတ္ ေတာ္ခ်ဳပ္ကို ဆက္တင္တယ္။ အလုပ္ သမားေတြရဲ႕ အလုပ္ထုတ္နစ္နာေၾကး ေတြ ရရွိဖုိ႔ေတြမွာၾကန္႔ၾကာမႈေတြ   ျဖစ္  တာေပါ႔”ဟု ဦးရဲႏုိင္ဝင္းက ေျပာသည္။

ထုိ႔အျပင္တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ သုိ႔ ဆက္တင္၍ တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္မွ ပယ္ခ်ေသာအခါတြင္လညး္ ခုံသမာဓိ ေကာင္စီ၏ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကုိမလုိက္နာ ေသာ အလုပ္ ရွင္မ်ားလည္းရွိသည္ဟု ၄င္းက ဆုိသည္။

အခ်ိဳ႕အမႈမ်ားကို အလုပ္ရွင္ဘက္ မွမေက်နပ္၍ တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္သို႔ ထပ္မံတင္ျပေသာ္လည္း ယေန႔အထိ တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္မွ လက္ခံသည့္ အမႈ တစ္မႈမွ မရွိေသးေၾကာင္း ဦးရဲႏုိင္ ဝင္းက ေျပာသည္ ။

”အမႈတစ္ခုမွာ ခုံသမာဓိေကာင္စီ ရဲ႕ ဆုံးျဖတ္ခ်က္က ဘက္လုိက္မႈ ရွိ မရွိကုိ တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ကၾကည့္ ရတာေပါ့။  တကယ္လုိ႔ဆုံးျဖတ္ခ်က္က ဘက္လုိက္ တယ္ဆုိရင္ ျပင္ဆင္ဆုံးျဖတ္ ႏုိင္တယ္။ လက္ရွိအခ်ိန္ထိေတာ႔ အမႈ ေတြ အားလုံး တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္က ပယ္ခ်ခဲ႔တာေတြခ်ည္းပဲ” ဟု ၄င္းက ေျပာသည္။

ထုိသုိ႔အလုပ္ရွင္ဘက္မွ စာခ်ဳပ္ပါ အတုိင္း လုိက္နာေဆာင္ရြက္ျခင္းမရွိဘဲ ဆႏၵျပေသာ အလုပ္သမားေခါင္းေဆာင္ မ်ားကို အလုပ္ထုတ္ျခင္း၊ အလုပ္သမား အဖြဲ႔အစည္း မွ ႏုတ္ထြက္ေအာင္ ဖိအား ေပးခံရျခင္း စသည္တုိ႔ကို ျပဳလုပ္ေသာ ေၾကာင့္အလုပ္သမားဆႏၵျပမႈမ်ား ဆက္ လက္ျဖစ္ပြားေနျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း အလုပ္သမားအေရး လုိ္က္ပါေဆာင္ရြက္ ေပးသူ ေရွ႕ေနဦးေဌးက ေျပာသည္ ။

”မႏွစ္ကဆုိ ဆံပင္တုစက္႐ုံက အဲဒီလိုပဲျဖစ္တာ။ အလုပ္ရွင္ အလုပ္ သမား သေဘာတူစာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆုိၿပီး အလုပ္ရွင္ဘက္က မလုိက္နာလုိ႔ အ လုပ္သမားေတြက ဆႏၵ ထပ္ျပတယ္။သက္ဆုိင္ရာကလာညိႇျပီးေတာ႔ အဆင္ ေျပတယ္။ အဆင္ေျပၿပီးမွ ထပ္ခ်ိဳး ေဖာက္လုိ႔အမႈျဖစ္တယ္။ စာခ်ဳပ္ေတာ္ ေတာ္မ်ားမ်ားကို အလုပ္ရွင္ဘက္ မ လုိက္နာတာမ်ားတယ္”ဟု ဦးေဌးက ဆုိ သည္ ။

ဆႏၵျပေတာင္းဆုိသူမ်ားေၾကာင့္ အခ်ိဳ႕စက္႐ုံအလုပ္သမားမ်ားမွာ  ထုိက္ သင့္သည့္ အခြင့္အေရးမ်ားရရွိသြားၾကေသာ္လည္း ထုိသုိ႔ဦးေဆာင္ေတာင္းဆုိ သူမ်ားမွာ အလုပ္ထုတ္ခံရကာ အျခား စက္႐ုံမ်ားသုိ႔ ေျပာင္းေရႊ႕ အလုပ္လုပ္ရျခင္းမ်ားႀကဳံေတြ႔ေနရေၾကာင္း ဦးေဌးက ေျပာသည္။

”အလုပ္ထုတ္တဲ့ဒဏ္ကို မခံႏုိင္ ၾကေတာ့တာ။ အထုတ္မခံရရင္လည္း ဖိအားဒဏ္ကို မခံႏုိင္လုိ႔ထြက္သြား ၾကတာ  ၊ကြ်န္ေတာ္နဲ႔လက္တြဲအလုပ္လုပ္ ခဲ့တဲ့ စက္႐ုံအလုပ္ သမားေခါင္းေဆာင္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားအဲဒီလုိပဲ ထြက္သြား ၾကရတာ။ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက သူတုိ႔ စက္႐ုံေတြမွာ မရွိၾကေတာ႔ဘူး။ အလုပ္ သမားအဖြဲ႔အစည္းကလည္း ထြက္ေပး ၾကရတယ္”ဟု ဦးေဌးက ေျပာသည္။

ထုိ႔ျပင္လက္ရွိတြင္လညး္ စာခ်ဳပ္ပါစည္းကမ္းခ်က္ကိုေဖာက္ဖ်က္ျပီး အ လုပ္သမားကို အလုပ္ျပန္မခန္႔၍ ခုံ သမာဓိ အဆင္႔ထိ ျပန္တင္ထားရသည္႔ အမႈမ်ားလည္း ရွိေၾကာင္း ဦးေဌးက ေျပာသည္။

”ဖိနပ္စက္႐ုံတစ္႐ုံဆုိလည္း အဲဒီ လုိပဲေလ။ စာခ်ဳပ္ပါ အခြင္႔အေရးအတုိင္း လစာတုိးေတာင္းတာကို အလုပ္ျဖဳတ္ ခံရတယ္။ သူကဒီအတုိင္းေတာင္းတာ မဟုတ္ဘူး။ စာခ်ဳပ္ပါအတုိင္း ေဆာင္ ရြက္ေပးဖုိ႔ေတာင္းတာ။ အဲဒါကိုအလုပ္ ျဖဳတ္ခံရလုိ႔ ခုံသမာဓိအဆင္႔ထိတင္ထား တယ္”ဟု ၄င္းက ေျပာသည္။

ထုိသုိ႔ဖိစီးမူမ်ားေၾကာင္႔ ကိုယ့္ သေဘာႏွင့္ကိုယ္ အလုပ္ထြက္လာသူ မ်ားတြင္ ကိုစိန္ဝင္းလိႈင္သည္လည္း အပါအဝင္ ျဖစ္သည္။ လိႈင္သာယာရွိ အထည္ခ်ဳပ္စက္႐ုံတြင္ စက္ျပင္အျဖစ္ ဆယ့္ႏွစ္ႏွစ္တာ လုပ္ခဲ့ၿပီးေနာက္ အ လုပ္သမားမ်ားအတြက္ ဦးေဆာင္ကာ လုပ္ခလစာႏွင့္ပတ္သက္၍ အေရးဆုိမႈ ျပဳလုပ္ခဲ႔သည္။ အလုပ္ရွင္ႏွင္႔ ညိႇႏိႈင္း၍ အခ်ိဳ႕အခ်က္မ်ားကို မေက်နပ္ေသာ္ လည္း လခ်ီၾကာျမင္႔ေနေသာ ဆႏၵျပမႈ ေၾကာင္႔ အလုပ္သမားမ်ား၏ ေနေရး စားေရးငဲ႔ညႇာကာ စက္႐ုံထဲသို႔ ျပန္လည္ ဝင္ေရာက္ခဲ႔သည္။

”သူတုိ႔ကမေက်နပ္ရင္ ထြက္သြား လုိ႔ေျပာတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ဝင္ လုိက္တယ္ဆုိတာက အမ်ားစုက မိန္း ကေလးေတြ ျဖစ္ေနတဲ႔အတြက္ ဒီ ေလာက္နဲ႔ပဲ ေက်နပ္ လုိက္မယ္ ဆုိျပီး ျပန္ဝင္ခဲ႔ၾကတာ။ အထဲေရာက္ေတာ႔ အျပစ္တစ္ခုျဖစ္ရင္ အရင္ကေကာင္းခဲ႔ တာကိုမငဲ့ညႇာမေထာက္ထားဘဲ အဲဒီလူ ကိုထုတ္ပစ္တယ္”ဟု ကိုစိန္ဝင္းလိႈင္ က စက္႐ုံတြင္း အေျခအေနမ်ားကိုေျပာျပ သည္။

ထုိ႔ေၾကာင္႔ပင္ စက္႐ုံအလုပ္သမား ဘဝကို စိတ္ပ်က္ကာ စြန္႔ခြာခဲ႔သည္ဟု ၄င္းက ဆုိသည္။

အျခားစက္႐ုံမ်ားကိုသြားေရာက္အလုပ္လုပ္ရန္အတြက္လည္း ဆႏၵျပမႈ တြင္ ပါဝင္ထားေသာေၾကာင႔္ အလုပ္ရ ရန္မလြယ္ကူေတာ့ဟု သူက ေျပာသည္။

”အခ်ိဳ႕စက္႐ုံေတြကေတာ႔ တျခား စက္႐ုံမွာ ဆႏၵျပတယ္ဆုိေပမယ့္ သူတို႔ ဆီေရာက္ရင္ေကာင္းရမယ္ဆုိျပီး ရည္ ရြယ္ခ်က္နဲ႔ေခၚတာရွိတယ္။ တခိ်ဳ႕စက္႐ုံ က်ေတာ႔ လည္း ဟိုဘက္စက္႐ုံမွာ ဆႏၵ ျပေနတဲ႔ သူေတြနာမည္ေတြ႕တာနဲ႔ မ ေခၚေတာ႔ဘဲ ျပန္လႊတ္တာေတြလည္း ရွိတယ္”ဟု ၄င္းက ေျပာသည္။

ယမန္ႏွစ္ကအလုပ္သမားဆႏၵျပမႈ  ျဖစ္ပြားခဲ႔ေသာ ေတာ္ဝင္သစ္အေခ်ာ ထည္ စက္႐ုံမွ ဒါ႐ုိက္တာ ဦးၫြန္႔သိန္း က အလုပ္ရွင္အလုပ္သမားအျငင္းပြား မႈမ်ားႏွင့္ပတ္ သက္၍ အလုပ္ရွင္အလုပ္ သမားႏွစ္ဖက္ ညိႇညိႇႏိႈင္းႏိႈင္းလုပ္ေဆာင္ သင့္ျပီး၊ တစ္ဖက္ႏွင့္တစ္ဖက္ မစီးပိုး သင့္ေၾကာင္း သုံးသပ္သည္။

”တခ်ိဳ႕ေတြေန႔စားခ အရမ္းနည္း တာေတြရွိတယ္၊ သူတုိ႔ေတာင္းဆုိတာမွန္ ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ေနရာေတြက်ေတာ႔ ေန႔ စားခရွိရဲ႕သားနဲ႔ ေတာင္းဆုိမႈမ်ား    တယ္။ ဥပမာ – ေနစရာေတာင္းတာတုိ႔ ဘာတုိ႔က်ေတာ႔ အလုပ္ရွင္ဘက္က လုိက္ေလ်ာဖုိ႔မလြယ္ဘူးေလ”ဟု ဦးၫြန္႔ သိန္းက ေျပာသည္ ။

အလုပ္ရွင္ဘက္မွ လုပ္ေပးသင့္ သေလာက္လုပ္ေပးေသာ္လည္း အလုပ္ သမားမ်ားဘက္မွ မေက်နပ္၍ ထပ္မံ ေတာင္းဆုိမႈ မ်ားလည္းရွိေၾကာင္း ႏွစ္ဦး ႏွစ္ဖက္မနစ္နာ သည့္ ညိႇႏိႈင္းဖ်န္ေျဖ ေရးလမ္းျဖင့္သာ သြားသင္႔ေၾကာင္း ဦး ၫြန္႔သိန္းက သုံးသပ္သည္။

”ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ဆုိရင္လည္း အ လုပ္ရွင္ အလုပ္သမားသေဘာတူစာခ်ဳပ္ တုိ႔ဘာတုိ႔ကလုပ္ေပးလုိ႔ရတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူတုိ႔ (အလုပ္သမား )ေတြက အျပင္မွာ မဟုတ္တာေ တြ ေလွ်ာက္ေျပာေတာ့ အခက္အခဲျဖစ္တယ္”ဟု ၄င္းတုိ႔စက္႐ုံ တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ႔ေသာ အလုပ္ရွင္အလုပ္ သမားအျငင္းပြားမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ ၄င္း က ေျပာျပသည္။

စက္႐ုံအတြင္း အလုပ္ရွင္အလုပ္သမားအျငင္းပြားမႈမ်ား မျဖစ္ေစရန္ အတြက္ အလုပ္သမားဘက္မွ လုပ္အား အျပည့္အဝေပးျခင္း၊ ထိခုိက္ဒဏ္ရာရ ျခင္းမွ ကာကြယ္ သည့္ စီမံခ်က္ကိုလုိက္ နာျခင္း၊ သတ္မွတ္ထားသည့္ စံခ်ိန္ကို ျပည့္မီေအာင္ထုတ္ေပးျခင္း၊ သတ္မွတ္ ခ်ိန္အတြင္း အလုပ္သုိ႔ ေရာက္ရွိျခင္း၊ အလုပ္ရွင္ အလုပ္သမား သေဘာတူစာခ်ဳပ္ကိုလုိက္နာျခင္း စသည္တုိ႔ လုိအပ္ သည္ ။

အလုပ္ရွင္ဘက္မွလည္း လုပ္သား မ်ား၏ ဥပေဒပါအခြင္႔အေရးမ်ား ရရွိ ေအာင္ေဆာင္ရြက္ေပးျခင္း၊ အလုပ္ရွင္ အလုပ္သမား သေဘာတူစာခ်ဳပ္ကို ဥပေဒႏွင့္အညီ အလုပ္သမားမ်ားႏွင္႔ ညိႇႏိႈင္းခ်ဳပ္ဆုိျခင္း၊ မိမိစက္႐ုံမွ မေတာ္ တဆထိခုိက္ေသဆုံးမႈမ်ားရွိခဲ့ပါက အ ေလးထား ေဆာင္ရြက္ေပးျခင္း၊ ရရွိ လာေသာၫႊန္ၾကားခ်က္မ်ားကို အလုပ္ သမားမ်ားအားအသိေပးထားျခင္း၊ လုပ္ ငန္းခြင္ ေဘးအႏၲရာယ္ကင္းရွင္းေရးႏွင္႔ က်န္းမာေရး ေကာ္မတီဖြဲ႕စည္းေပးထား ျခင္း၊ အေျခခံအလုပ္သမားအဖြဲ႕အ စည္း ႏွင့္ စက္႐ုံတြင္းရွိညိႇႏိႈင္းဖ်န္ေျဖေရး အ ဖြဲ႔မ်ား ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ျခင္းစသည္တုိ႔ကိုလုပ္ေဆာင္ရန္လုိအပ္ေၾကာင္း အ လုပ္သမားၫႊန္ၾကားေရး ဦးစီးဌာနမွ ၫႊန္ ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးဝင္းရွိန္က ေျပာ သည္။

ထုိ႔ျပင္ဥပေဒကိုမလုိက္နာေသာအလုပ္ရွင္မ်ားကိုလည္း ထိေရာက္သည့္ ျပစ္ဒဏ္ ေပးသင့္ေၾကာင္း၊ လက္ရွိျပ ႒ာန္းထားေသာအလုပ္သမားေရးရာ အျငင္းပြား မႈေျဖရွင္းေရး ဥပေဒတြင္ ေထာင္ဒဏ္မပါရွိေၾကာင္း ၄င္းက ဆုိ သည္ ။

ခုံသမာဓိေကာင္စီဝင္တစ္ဦးျဖစ္သည့္ တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန ဦး ေမာင္ေမာင္ဝင္းကလည္း အလုပ္ရွင္ အလုပ္သမားအျငင္းပြားမႈ ျဖစ္ေပၚပါက အမႈအမ်ားစုတြင္ အလုပ္ထုတ္နစ္နာ ေၾကး ေပးေစကာ အလုပ္ရွင္ႏွင့္ အလုပ္ သမားလမ္းခြဲၾကသည့္ အေနအထားမ်ိဳး ျဖစ္ေအာင္ေဆာင္ရြက္ေပးေၾကာင္း၊ ျပန္ ခန္႔ပါကအလုပ္ရွင္အလုပ္ သမားပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားႏုိင္သည့္ အေျခအေနမ်ိဳးရွိမွာ စုိး၍ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။

”အလုပ္ရွင္တခ်ိဳ႕ ျဖစ္ေနတာက ခုံသမာဓိက အလုပ္ျပန္ခန္႔ပါလုိ႔ဆုံးျဖတ္ လုိက္ေပမယ့္ သူတုိ႔ကစာခြ်န္ေတာ္ဆုိၿပီး တင္တယ္။ ဟုိက ပယ္လုိက္ေပမယ့္ လည္း အလုပ္သမားေတြကို အလုပ္ျပန္ မခန္႔ဘူး။ အဲဒီလုိမ်ိဳးေတြကို ထိထိ ေရာက္ေရာက္ အျပစ္ေပးႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ ျဖည့္စြက္ခ်က္ေတြကို အလုပ္ရွင္အလုပ္ သမားအျငင္းပြား မႈညိႇႏိႈင္းဖ်န္ေျဖေရး ဥပေဒမွာ ထည္႔သြင္းသြားဖုိ႔ရွိပါတယ္”ဟု ဆုိသည္။

အဆုိပါျဖည္႔စြက္ခ်က္ကိုထည့္ သြင္းရန္အတြက္ ယခုႏွစ္ ႏွစ္ဆန္းပိုင္းမွ စတင္ျပင္ဆင္ေနျခင္းျဖစ္ၿပီး ခုံသမာဓိ ေကာင္စီ၊ အလုပ္သမားၫႊန္ၾကားေရးဦး စီးဌာန၊ အလုပ္ရွင္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ အလုပ္သမားကိုယ္စားလွယ္မ်ားစုေပါင္း ေဆြးေႏြးေနျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ခုံသမာဓိေကာင္စီဝင္ဦးရဲနုိင္ဝင္းက ဆုိသည္။

”ေကာင္စီရဲ႕ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို မလုိက္နာရင္၊ သတ္မွတ္ကာလအတြင္း မွာေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ပ်က္ကြက္ရင္ ေထာင္ ဒဏ္ တစ္ႏွစ္နဲ႔ ေငြဒဏ္တစ္သိန္းေပါ႔။အဲဒီ ျပစ္ဒဏ္ကို ထည္႔သြင္းဖုိ႔စီစဥ္ေန တာ ျပီးသေလာက္ျဖစ္သြားျပီ”ဟု ၄င္း က ဆုိသည္။

ထုိ႔ေနာက္အလုပ္သမား၊ အလုပ္ အကိုင္ႏွင္႔ လူမႈဖူလုံေရးဝန္ႀကီးဌာနမွ တစ္ဆင့္ လႊတ္ေတာ္သုိ႔ ဆက္လက္တင္ ျပသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

ထုိသို႔ျဖည္႔စြက္ခ်က္ မထည့္သြင္း မီကာလအတြင္ ဥပေဒကိုမလုိက္နာ သည္႔အလုပ္ရွင္ရွိပါက အလုပ္သမား မ်ားအေနျဖင္႔ အခ်က္အလက္စုံလင္ ေအာင္စုေဆာင္း၍ သက္ဆုိင္ရာသို႔ တင္ျပသင္႔ေၾကာင္းဦးရဲႏုိင္ဝင္းက အႀကံ ျပဳသည္။

”အဲဒီအပိုင္းက အလုပ္႐ုံႏွင့္ အ လုပ္သမား ဥပေဒစစ္ေဆးေရးဦးစီးဌာနမွာဆက္လုပ္ရမွာ၊ အလုပ္ရွင္က ရက္ သုံးဆယ္အတြင္း ျပန္မခန္႔ရင္ အဲဒီထုတ္ လုိက္တဲ႔ေန႔ ကစျပီးၾကားကာလ နစ္နာ ေၾကးကို ေပးရမွာ။ အဲဒါေၾကာင့္ အမႈ နဲ႔ပတ္သက္တဲ႔ရပုိင္ခြင့္ေတြကို အလုပ္ သမားေတြက စုစုစည္းစည္းနဲ႔စနစ္တက် တင္ျပသင္႔တယ္”ဟု ၄င္းက ဆုိသည္။

သုိ႔ေသာ္လက္ေတြ႕တြင္မူ အလုပ္ သမားမ်ားကထုိသို႔မေဆာင္ရြက္ၾကဘဲ အခ်ိန္ၾကာလာသည္ႏွင့္အမွ် အကြဲကြဲ အျပားျပားျဖစ္ကာ နစ္နာမႈမ်ား ႀကဳံ ေတြ႔ေနၾကရေ ၾကာင္း ၄င္းက ေျပာသည္။

မည္သုိ႔ပင္ျဖစ္ေစ စက္႐ုံမ်ားတြင္ ဆႏၵျပ အလုပ္သမားမ်ားအား အလုပ္ ရွင္မ်ားက ခြဲျခားဆက္ဆံမႈမ်ား၊ ဆႏၵျပခဲ႔ ေသာ္လည္းေတာင္းဆုိသည့္ အတုိင္းမရ မႈမ်ား  ရွိေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း ပီနံအိတ္ စက္႐ုံ အလုပ္သမားတစ္ဦးျဖစ္သည့္ မအိမြန္ကိုက ေျပာသည္။

လစာတုိးေပးရန္အတြက္ ၃၂ ရက္ တိတိ ဆႏၵျပခဲ႔ျပီး အစာငတ္ခံဆႏၵျပ သည္အထိ ဆိုးဝါးစြာျဖစ္ပြားခဲ႔ေသာ္လည္း     ေတာင္းဆုိခ်က္မ်ားမရသည့္ အျပင္လုပ္ ငန္းခြင္ အတြင္းခြဲျခားဆက္ဆံခံရမႈမ်ား ႀကဳံေတြ႔ခဲ႔ရေၾကာင္း မအိမြန္ကိုက ေျပာ သည္။

”သက္ဆုိင္ရာလူၾကီးေတြေရွ႕ မွာ က်ေတာ႔ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္မယ္ ဆုိၿပီး ေနာက္ရက္စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဖုိ႔သြား ေတာ႔ ဒါဥပေဒနဲ႔မညီဘူးဆုိျပီး ျပန္ျဖစ္ သြားေရာ။ ဆႏၵျပတုန္းက အလုပ္သမား တစ္ေထာင့္ငါးရာရွိတယ္။ စက္႐ုံထဲမွာ အလုပ္သမား သုံးရာပဲက်န္ခဲ႔တယ္။ကြ်န္မတုိ႔ေတာင္းတဲ႔ အခ်က္ေတြကို စာသားေတြအကုန္ျပန္ျ ပင္ျပီးေပးတာဆုိ ေတာ႔ စာခ်ဳပ္ကိုမခ်ဳပ္ေတာ႔ဘဲ အထဲျပန္ ဝင္ခဲ႔တယ္။ အထဲေရာက္ေတာ႔ သူတုိ႔ ဘက္က စာခ်ဳပ္အတုိင္းဆက္မလုပ္တဲ့ အခါက်ေတာ့ ပိုဆုိးသြားတာေပါ့” ဟု မ အိမြန္ကိုက ေျပာသည္။

သက္တမ္းရင့္အလုပ္သမားမ်ား ကို ႏွစ္အလုိက္ရာထူးတုိးေပးျခင္းမ်ား ရွိေသာ္လည္း ဆႏၵျပအလုပ္သမားမ်ား ကိုမူ ရာထူးတုိးေပးမႈမရွိေတာ့ေၾကာင္းအလုပ္ သမားမ်ား ကို အေရးယူမႈအပိုင္း တြင္လည္း ခြဲျခားဆက္ဆံမႈမ်ားရွိလာ ေၾကာင္း မအိမြန္ကိုက ဆုိသည္ ။ထုိသို႔ေသာျဖစ္ရပ္မ်ားသည္ အ လုပ္သမားမ်ားဘက္မွ ဥပေဒကိုေသခ်ာ စြာနားမလည္ေသာေၾကာင္႔ ျဖစ္ပြားေနရ ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ ျဖစ္ေပၚေနေသာအလုပ္သမားျပႆနာမ်ားကို ေလ႔လာပါ က အလုပ္သမားမ်ား၏ အဆင္႔ေက်ာ္လုပ္ေဆာင္မူ မ်ားေၾကာင့္ နစ္နာမႈမ်ား ႀကဳံေတြ႔ေနရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ခုံသမာဓိ ေကာင္စီဝင္ ဦးရဲႏုိင္ဝင္းက ဆုိသည္ ။

”အလုပ္ရွင္အလုပ္သမားအျငင္းပြားမႈမွာ ဆႏၵျပတဲ႔နည္းကို မသြားသင္႔ ဘူး။ မေက်နပ္မႈျဖစ္ရင္ စက္႐ုံအတြင္း ညိႇႏိႈင္း၊ မရရင္ၿမိဳ႕နယ္အဆင့္၊ ျပီးေတာ့ မွ ခုံသမာဓိနည္း ကိုက်င္႔သုံးသင့္တယ္။ အခုျဖစ္တဲ႔အလုပ္သမားျပႆနာေတြ မွာ အစာငတ္ခံဆႏၵျပတဲ႔အထိ ျဖစ္ျပီးမွ ၿမိဳ႕နယ္အဆင္႔ကလာညိႇႏိႈင္းတယ္။ အ စာငတ္ခံဆႏၵျပတယ္ ဆုိတာ ဒါအျမင္႔ ဆုံးပဲေလ၊ အျမင္႔ဆုံးအထိ ေရာက္လာ ျပီးမွ ျမိဳ႕နယ္ကလာညိႇတယ္ ဆုိေတာ႔ အနိမ္႔ဆုံး တုိက္ပြဲလုိ ျဖစ္ေနတယ္။ ညိႇ ႏႈိင္းတဲ႔နည္းကို သြားသင္႔တယ္” ဟု ဦးရဲႏုိင္ဝင္းက မွတ္ခ်က္ျပဳသည္။

ႏွစ္ႏွစ္တာ ကာလအတြင္းျဖစ္ပြား ခဲ႔ေသာ အလုပ္ရွင္အလုပ္သမား အျငင္း ပြားမႈေပါင္း ရွစ္ရာေက်ာ္အနက္ အလုပ္ သမားမ်ားေတာင္းဆုိသည့္အတိုင္းရ သြားသည့္ စက္႐ုံမ်ားရွိသလုိ ေတာင္းဆုိ သည့္အတုိင္းမရဘဲ စက္႐ုံတြင္း ခြဲျခားဆက္ဆံခံရသူမ်ားလည္းရွိေနဆဲပင္ ျဖစ္ သည္။

ထုိသုိ႔ခြဲျခားဆက္ဆံမႈမ်ား၊ ဥပေဒ ကိုခ်ိဳးေဖာက္သူမ်ားအတြက္ မၾကာမီပင္ ျပစ္ဒဏ္မ်ား ထည္႔သြင္းႏုိင္ေတာ႔မည္ ျဖစ္သည္။ ျပစ္ဒဏ္မ်ား ထည့္သြင္းၿပီး ခ်ိန္တြင္ေတာ႔ မခ်ိဳေအး ၊ကိုစိန္ဝင္းလူိင္ ႏွင့္ မအိမြန္ကုိတို႔ကဲ႔သို႔ေသာ ျပႆနာ မ်ား ဆက္လက္မျဖစ္ပြားႏိုင္ဟု ေမွ်ာ္ လင့္ရေပသည္။ မည္သုိ႔ပင္ျဖစ္ေစ ကို စိန္ဝင္းလိႈင္ကေတာ႔ စက္႐ံုအလုပ္သ မားဘဝကို ဘယ္ေတာ႔မွ ျပန္မသြား ေတာ႔။ လက္ရွိ လုပ္ကိုင္ေနေသာ စက္ ျပင္သင္တန္း အလုပ္အဆင္မေျပပါက လည္း အျခားအလုပ္သာလု ပ္ေတာ့မည္ ဟု စိတ္ပိုင္းျဖတ္ထားဟန္ကို သူ႔စကား မ်ားအရ ျမင္သာေနခဲ့သည္။

”ကြၽန္ေတာ္ စက္႐ုံအလုပ္ကို စိတ္ ကုန္သြားၿပီ”ဟု ကိုစိန္ဝင္းလိႈင္က ေျပာ လုိက္သည္။

ေမဇင္ဝင္း၊ ခိုင္ႏြယ္ဦး
Popular Myanmar News Journal