ကခ်င္ေဆြးေႏြးပြဲကေန အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ေအာင္ျမင္ဖို႔ ေဒသခံေတြေမွ်ာ္လင့္

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စစ္မွန္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးေတြ ျဖစ္ထြန္းလာဖို႔  တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖဲြ႔ေတြ အားလံုးပါ၀င္မယ့္ ေဆြးေႏြးပဲြကို မနက္ျဖန္မွာ KIO ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖဲြ႔ ဌာနခ်ဳပ္ရွိတဲ့ တ႐ုတ္-ျမန္မာနယ္စပ္က လိုင္ဇာၿမိဳ႕မွာ က်င္းပေတာ့မွာပါ။ ဒီေဆြးေႏြးပဲြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ေဒသခံ တိုင္းရင္းသားေတြဘက္ကလည္း ေမွ်ာ္လင့္ ခ်က္ေတြ ရွိေနပါတယ္။ လိုင္ဇာၿမိဳ႕ကိုေရာက္ေနတဲ့ ဗီြအိုေအ၀ိုင္းေတာ္သား ကိုေဇာ္၀င္းလိႈင္ကုိ မအင္ၾကင္းႏိုင္က ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားပါတယ္။

ေမး။          ။ ကိုေဇာ္၀င္းလွဳိင္က အခု လိုင္ဇာၿမိဳ႕ကို ေရာက္ေနၿပီဆိုေတာ့ မနက္ျဖန္မွာ က်င္းပမယ့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေတြရဲ႕ ေဆြးေႏြးပဲြ အေပၚမွာ ေဒသခံလူထုရဲ႕အျမင္ သေဘာထားေတြ ဘယ္လိုေတြ႔ရလဲရွင့္။
ေျဖ။           ။ “ဟုတ္ကဲ့။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ေတာ့ ၂ မ်ဳိးရွိမယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ေျပာလို႔ရမွာပါ။ ေဆြးေႏြးပြဲကို အေကာင္းျမင္ၾကတဲ့သူေတြ ရွိသလို၊ တခ်ိဳ႕ကလည္း ေဆြးေႏြးပြဲေတြ မ်ားလာၿပီးေတာ့ တုိးတက္မႈ မရွိတဲ့အေပၚမွာ စိတ္ပ်က္မိတဲ့ ေလသံေတြကိုလည္း က်ေနာ္တုိ႔ ၾကားရပါတယ္။ သူတို႔ေျပာတဲ့အသံေတြကို အရင္ နားေထာင္ၾကည့္ပါဦး။”

“က်ေနာ့္အေနနဲ႔ေတာ့ ေအာင္ျမင္မႈ ရလိမ့္မယ္လို႔ေတာ့ ထင္ပါတယ္။ က်ေနာ္ အဲ့လို ယူဆပါတယ္။ ဒါက ဘယ္ေတာ့မွ မလုပ္ဖူးတဲ့ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ ဒီ ဘယ္လိုေျပာရမလဲ ညီလာခံလို႔ ေျပာမလား။ တုိင္းရင္းသားေတြရဲ႕ ဒီဟာဆုိေတာ့ ေအာင္ျမင္မယ္လို႔ေတာ့ ယံုၾကည္ပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းလည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေစခ်င္ပါတယ္။ က်ေနာ္အေနနဲ႔ကေတာ့ အဲ့လို ေျဖၾကားခ်င္ပါတယ္။”
x

ကိုေဇာ္၀င္းလိႈင္။            ။ ဒါကေတာ့ ကခ်င္ရဲေဘာ္တဦး ေျပာျပသြားတာပါ။ လိုင္ဇာၿမိဳ႕မွာ တယ္လီဖုန္းနဲ႔ တယ္လီဖုန္းအပိုပစၥည္းေတြကို ေရာင္းေနတဲ့ ဆိုင္ရွင္တစ္ဦးကလည္း ဒီ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သူ႔ရဲ႕အျမင္ကို အခုလို ေျပာျပပါတယ္။

“အဲ့ဒါကေတာ့ က်မတို႔ကေတာ့ ေအာင္ျမင္ရင္ ပိုေကာင္းတယ္ေပါ့။ အခုက ဘာျဖစ္လို႔လဲဆုိေတာ့ အခုတေလာ ေစ်းလည္း ေရာင္းမေကာင္းဘူး။ ဘာအတြက္မွ မေကာင္းဘူးေလေနာ္ စစ္တုိက္လို႔ရွိရင္။ က်မတို႔လည္း အခုက အဲ့လိုမ်ိဳး ေဆြးေႏြးၿပီးလို႔ရွိရင္ လူႀကီးေတြ ဆက္ဆံၿပီးလို႔ရွိရင္ မတိုက္ျဖစ္ေအာင္ေပါ့ေနာ္ အစည္းအေ၀းၿပီးလို႔ရွိရင္ အဲ့လိုမ်ိဳး ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ဒီကခ်င္ျပည္နယ္က လူေတြက အကုန္လံုး ဆင္းရဲပါတယ္။ အရင္တုန္းကဆုိရင္ေတာ့ လမ္းဖြင့္တယ္ေလေနာ့္။ ေစ်းေရာင္းလည္းေကာင္း တယ္။ လူလည္းစည္တယ္။ အခုက သိပ္မေကာင္းေတာ့ဘူး။”

ကိုေဇာ္၀င္းလိႈင္။            ။ အခုဆက္ၿပီးေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲကို သူ ကိုယ္တုိင္ တက္ၿပီးေတာ့ နားေထာင္ခ်င္တဲ့ ဆႏၵရွိတဲ့ ေဒသခံအသံကိုလည္း နားေထာင္ၾကည့္ပါဦးခင္ဗ်။

“သူတို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈကို ေျပာတာပဲရွိတာေပါ့ဗ်ာ။ လက္ေတြ႔ပိုင္း အေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ့အခါမွာ ဂဃနဏ ဘယ္လိုလုပ္မယ္ဆုိတာေတြ ပါမလာဘူးေလ။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးတာပဲေလ။ ေဆြးေႏြးၿပီး ေဆြးေႏြးၿပီးမွ မွတ္တမ္းရွိခ်င္မွလည္းရွိမယ္။ ေဆြးေႏြးၿပီးသြားတာပဲရွိတယ္။ ေဆြးေႏြးၿပီး ညေနဆိုရင္ စားေကာင္းေသာက္ေကာင္း စားၾကမယ္။ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ပါးပါးနဲ႔
ျပန္သြားၿပီးရင္ ေဆြးေႏြးပြဲ ၿပီးသြားတာပဲေလ။ သူတို႔ ေဆြးေႏြးတဲ့အခါမွာလည္း အခုေခတ္က်ေတာ့ Transparency ေခၚတဲ့ ျမင္သာဖို႔ ေျပာၾကတာပဲေလ။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္ အခု အဲ့ဒီ ေဆြးေႏြးပြဲကို ထိုင္ၿပီး နားေထာင္ခ်င္တယ္။ က်ေနာ္ ဘယ္သူ႔ကို သြားေျပာရမလဲ။ က်ေနာ္ အေ၀းႀကီးကေန ဒီအစည္းအေ၀းကို လာတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဘယ္သူ႔ကို သြားေျပာရမလဲ။ ဒီအစည္းအေ၀း တက္ေရာက္ဖို႔အတြက္ ဘယ္အခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တုိ႔က ေတြ႔ရမလဲ။”

ေမး။          ။ ဟုတ္ကဲ့။ ဒီေဆြးေႏြးပဲြမွာ အဓိက ဆံုးျဖတ္မယ့္အခ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ေရာ ဘာေတြသိထားေသးလဲရွင့္။
ေျဖ။           ။ “အခုအခ်ိန္ထိေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ကို တရား၀င္ ဘယ္အေၾကာင္းအရာေတြကို ေဆြးေႏြးမယ္ဆုိတာေတာ့ က်ေနာ္တို႔ မီဒီယာအဖြဲ႔ေတြကို ဘယ္အေၾကာင္းအရာေတြ ေဆြးေႏြးမယ္ဆုိတာ တရား၀င္ သူတို႔ဘက္က ေျပာလာတာမ်ိဳး မရွိေသးပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ေယဘုယ် က်ေနာ္တုိ႔ သိထားရတာကေတာ့ ဒီေဆြးေႏြးပြဲဟာ ျမန္မာ့သမုိင္းမွာ ပထမဆံုးအႀကိမ္လို႔ ေျပာလို႔ရတဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲျဖစ္တယ္။ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းေတြအားလံုး စံုစံုညီညီ တက္ေရာက္ၾကတယ္။ အစိုးရမပါတဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲျဖစ္တယ္ေပါ့။ အစိုးရဘက္က ကိုယ္စားလွယ္ေတြ မပါတဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲျဖစ္တယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီေဆြးေႏြးပြဲ ၿပီးလို႔ရွိရင္ သူတုိ႔က ကခ်င္ျပည္နယ္မွာလည္း ဆက္ၿပီးေတာ့ အစိုးရနဲ႔ ေဆြးေႏြးဖို႔ ရွိတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ ဒီေဆြးေႏြးပြဲရဲ႕ အဓိကရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ အစိုးရနဲ႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလမ္းစဥ္ေတြကို ေဆြးေႏြးပြဲေတြ ဆက္မလုပ္ခင္မွာ တုိင္းရင္းသားေတြဘက္က ဘယ္လုိအခ်က္ေတြကို ေတာင္း ဆုိၾကမလဲဆုိတာကို ႀကိဳၿပီးေတာ့ ညိႇႏိႈင္းေဆြးေႏြးတုိင္ပင္ၾကတဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲ ျဖစ္ပါတယ္ခင္ဗ်။”

ေမး။          ။ ဟုတ္ကဲ့။ အခု ဒီကခ်င္ဘက္ကေပါ့ေနာ္ မန္စီၿမိဳ႕နယ္အတြင္းမွာ တိုက္ပြဲေတြျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ေပါ့ေလ ရာနဲ႔ခ်ီတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြက ဗန္းေမာ္ၿမိဳ႕ကို ထြက္ေျပးေနတယ္ဆိုတဲ့ အေျခအေနေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ေရာ လိုင္ဇာဘက္မွာ ဘာေတြ ၾကားရေသးလဲရွင့္။ ဘာေတြ သိရေသးလဲ။
ေျဖ။           ။ “အဲဒီဟာကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ဒီဘက္မွာ တိုက္ပြဲသတင္း အေျခအေနေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေတာ့ လိုင္ဇာၿမိဳ႕မွာေတာ့ ဘာမွ မၾကားရပါဘူး။ အခု က်ေနာ္တုိ႔ သိရသေလာက္က လိုင္ဇာၿမိဳ႕ကေတာ့ တုိက္ပြဲအေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ လႈပ္လႈပ္ရွားရွား ျဖစ္တယ္ဆုိတာလည္း မေတြ႔ရပါဘူး။ ေနာက္တခ်က္ကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ကိုယ္တုိင္ကလည္း ဒီမွာ အင္တာနက္ ဆက္သြယ္ေရးကိစၥေတြ ဘာေတြကလည္း ခက္ခဲေနေတာ့ ျပင္ပက သတင္းေတြလည္း မရတာလည္း ပါမွာေပ့ါ။”

ဟုတ္ကဲ့ ကိုေဇာ္၀င္းလိႈင္ေရ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ရွင့္။

ကိုေဇာ္၀င္းလိႈင္ (ဗီြအုိေအ)