ျမန္မာ့ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ ေဒၚစုေတာင္းဆိုခ်က္ ၿဗိတိန္ေထာက္ခံ

ျမန္မာႏုိင္ငံ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ဖုိ႔ အေရးႀကီးတယ္ ဆိုတာကို လက္ခံတယ္လို႔ ယူေကဝန္ႀကီးခ်ဳပ္က ေျပာလိုက္ပါ တယ္။ ယူေကမွာ ေရာက္ရွိေနတဲ့ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ ဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဒးဗစ္ ကင္မရြန္း (David Cameron) တုိ႔ ဗုဒၶဟူးေန႔က ေတြ႔ဆံုအၿပီး ၿဗိတိန္အစိုးရ ထုတ္ျပန္တဲ့ ေၾကညာခ်က္ထဲမွာ အခုလို ေျပာထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ရန္ကုန္ အေထြေထြေဆး႐ံုႀကီး ျပင္ဆင္ေဆာက္လုပ္ေရးအတြက္ကိုလည္း ၿဗိတိန္အစိုးရက အကူအညီေပးမယ့္အေၾကာင္း ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို မစုျမတ္မြန္က တင္ျပထားပါတယ္။

ျပင္သစ္ႏိုင္ငံကေန ယူေကႏုိင္ငံကို ခရီးဆက္လာတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လန္ဒန္ၿမိဳ႕ေတာ္မွာ ဗုဒၶဟူးေန႔က ယူေကအစိုးရ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းအျပင္ အတိုက္အခံ ေခါင္းေဆာင္တို႔နဲ႔ပါ ေတြ႔ဆံုခဲ့ပါတယ္။ ေတြ႔ဆံုမႈေတြအေၾကာင္း ခရီးစဥ္မွာ ပါလာတဲ့ ကိုႏိုင္ငံလင္းက ဗြီအုိေအ ျမန္မာပိုင္းကို အခုလို ေျပာပါတယ္။

“မနက္က က်ေနာ္တုိ႔ ဒီ ယူေကရဲ႕ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဒးဗစ္ ကင္မရြန္းနဲ႔ ေတြ႔ပါ တယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဒု၀န္ႀကီးခ်ဳပ္နဲ႔လည္းေတြ႔တယ္။ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ၀ီလ်ံ ဟိဂ္ နဲ႔လည္းေတြ႔တယ္။ ညေနဆုိရင္ က်ေနာ္တုိ႔ အတုိက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေလဘာပါတီေခါင္းေဆာင္ အက္ မီလီဘန္နဲ႔လည္း ေတြ႔ပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္နဲ႔ ေတြ႔တဲ့အခါမွာလည္း အရင္ မေတြ႔ခင္မွာ က်ေနာ္တုိ႔ ၀န္ႀကီးေတြနဲ႔လည္း ေတြ႔ပါတယ္။ ေနာက္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြလည္း ပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္နဲ႔ ေတြ႔ၿပီးတဲ့အခါမွာ က်ေနာ္တို႔ ဒု၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ Nick Clegg နဲ႔လည္း ေတြ႔ပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံကို အကူအညီေပးဖို႔နဲ႔ ေရွ႕ႏုိင္ငံေရး ပိုၿပီးေတာ့ ေကာင္းမြန္လာေအာင္ အေျပာင္းအလဲေတြ ပိုၿပီး ေကာင္းမြန္လာေအာင္ အကူအညီ ၀ိုင္းေပးဖို႔ ေျပာတာပါ။”

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဒးဗစ္ ကင္မရြန္းနဲ႔ အမွတ္ ၁၀ ေဒါင္းနင္းလမ္းမွာ သြားေရာက္ေတ႔ြဆံုခဲ့တာပါ။ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္႐ံုးမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံက ဒီမိုကေရစီ အေျပာင္းအလဲနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြကို ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတာမွာ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ၀ီလ်ံ ဟိဂ္ (William Hague) ႏိုင္ငံတကာဖြံ႔ၿဖိဳးေရးဝန္ႀကီး Justine Greening အျပင္၊ ႏိုင္ငံျခားေရး႐ံုးဝန္ႀကီး Hugo Swire တုိ႔လည္းပါဝင္ခဲ့ပါတယ္။

ေဆြးေႏြးပြဲအၿပီး ယူေကအစိုးရရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္ထဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြအတြက္ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ဖုိ႔ အေရးႀကီးတယ္ဆိုတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕အျမင္ကို ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေရာ သူပါသေဘာတူတယ္လို႔ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ၀ီလ်ံ ဟိဂ္ ရဲ႕ေျပာၾကားခ်က္ကို ကိုးကားေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ေရြးေကာက္ပြဲဟာ အျပည့္အဝ ဒီမိုကေရစီ နည္းလမ္းက် ေရြးေကာက္ပဲြျဖစ္ဖို႔ ဖဲြ႔စည္းပံုကို ျပင္ဖုိ႔လိုအပ္တယ္လို႔ ယူေက ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ၀ီလ်ံ ဟိဂ္ ကေျပာပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္အတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ တကယ့္အေျပာင္းအလဲေတြ ျဖစ္လာတာ ျမင္ခဲ့ရသလို ဒီေျပာင္းအလဲေတြကို ဆက္လုပ္သြားဖုိ႔ အေရးႀကီးတယ္ ဆိုတာကိုလည္း ထုတ္ျပန္ခ်က္ထဲမွာ မစၥတာ ဟိဂ္ က ေျပာထားပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံက ဖြ႔ံၿဖိဳးတိုးတက္ေရး လုပ္ငန္းေတြမွာ ယူေကအစိုးရရဲ႕ ႏုိင္ငံတကာ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးဌာနက အကူအညီေတြ ဆက္ၿပီးေပးသြားမယ္ ဆိုတာကိုလည္း ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံက က်န္းမာေရးနဲ႔ ပညာေရးပိုင္းမွာ တိုးတက္ေစဖုိ႔ အပါအဝင္ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ စတာလင္ေပါင္ သန္း ၅၀ ေက်ာ္ သံုးစြဲဖုိ႔ အာမခံထားတယ္လို႔ ႏိုင္ငံတကာဖြံ႔ၿဖိဳးေရးဝန္ႀကီး Justine Greening ကေျပာပါတယ္။

ျပည္သူေတြကို ဆင္းရဲတြင္းကေန ဆြဲထုတ္ႏိုင္မဲ့ တာဝန္သိရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံမႈေတြ လုပ္ၾကဖုိ႔ ကုမၸဏီေတြကို ေထာက္ပံ့ကူညီမႈေတြ ေပးေနတယ္လို႔ ဝန္ႀကီး Greening က ေျပာပါတယ္။ ရန္ကုန္ ျပည္သူ႔ေဆးရံုႀကီးကို ျပင္ဆင္ေဆာက္ လုပ္ေရးမွာ ယူေကအစုိးရက အကူအညီေပးသြားမယ့္ အေၾကာင္းလဲ ယူေကအစိုးရက အသိေပး ထုတ္ျပန္ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အအိုေဟာင္းဆံုး ေဆး႐ံုတခုျဖစ္တဲ့ ရန္ကုန္ေဆး႐ံုႀကီး ျပင္ ဆင္ေဆာက္လုပ္ေရးအတြက္ အဖဲြ႔တဖဲြ႔ကို ေငြေၾကးေထာက္ပံ့ၿပီး ျပင္ဆင္ဖုိ႔ လိုအပ္တာေတြ သံုးသပ္စီစဥ္ဖုိ႔ ကိစၥကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးဝန္ႀကီး Justine Greening တို႔ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတာပါ။

ရန္ကုန္ေဆး႐ံုႀကီး ျပင္ဆင္ေရးအတြက္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ႀကိဳးပမ္းမႈကို ေထာက္ခံသြားမွာ ျဖစ္သလို၊ ျမန္မာႏုိင္ငံက က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈဆိုင္ရာ က်ယ္ျပန္႔တဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ အတြက္ကိုလည္း ေထာက္ခံသြားမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဝန္ႀကီး Greening ရဲ႕ ေျပာၾကားခ်က္ကို ယူေကအစိုးရ ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ ကိုးကားေဖာ္ျပထားပါတယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ဗုဒၶဟူးေန႔ အေစာပိုင္းတုန္းကေတာ့ အိမ္ေရွ႕မင္းသား Charles နဲ႔ ၾကင္ယာေတာ္ Camilla တု႔ိကို Clarence House မွာသြားေရာက္ ေတြ႔ဆံုခဲ့ပါတယ္။ လန္ဒန္ၿမိဳ႕ေတာ္ ခရီးစဥ္အတြင္း အတိုက္အခံ ေလဘာပါတီ ေခါင္းေဆာင္ Ed Miliband နဲ႔လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေတြ႔ဆံုခဲ့ပါတယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ဒီကေန႔ ၾကာသပေတးေန႔မွာေတာ့ ေျမာက္ပိုင္း အုိင္ယာလန္က Belfast ၿမိဳ႕ကို ခရီးဆက္ပါလိမ့္မယ္။ ေျမာက္ပိုင္းအိုင္ယာလန္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြကို ေလ့လာမွာျဖစ္ပါတယ္။ ေသာၾကာေန႔က်ရင္ Sandhurst ေတာ္ဝင္စစ္တကၠသိုလ္ကို သြားေရာက္ ေလ့လာမွာျဖစ္ၿပီး ဗိုလ္ေလာင္းေတြကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

အခုခရီးစဥ္ဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ တတိယေျမာက္ ဥေရာပခရီးစဥ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ယူေကကို မလာခင္မွာ Belgium, Luxemburg နဲ႔ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံေတြကို သြားေရာက္ခဲ့ၿပီး ဥေရာပေကာ္မရွင္ဥကၠ႒၊ ဥေရာပပါလီမန္ဥကၠ႒၊ EU ဥေရာပသမဂၢ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးေတြ နဲ႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္တုန္းက ဥေရာပပါလီမန္က ေပးထားတဲ့ လြတ္လပ္စြာေတြးေခၚမႈ Sakharov ဆုကို ကိုယ္တိုင္လက္ခံယူခဲ့ပါတယ္။ အခုယူေကခရီးစဥ္ ၿပီးရင္ေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ အီတလီနုိင္ငံကို ခရီးဆက္ၿပီး၊ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရးအတြက္ ေထာက္ခံခဲ့တဲ့ ၿမိဳ႕ ၅ ၿမိဳ႕ကို သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။

စုျမတ္မြန္ (ဗီြအုိေအ)