ျမန္မာအစိုးရဘက္က ႀကိဳးပမ္းေနတဲ့ ၂၀၁၃ ေအာက္တိုဘာလထဲကို တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ အားလံုးနဲ႔ တႏိုင္ငံလံုးအတိုင္းအတာနဲ႔ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္ ရဖို႔ဆုိတာ အလွမ္းေ၀းေနဆဲလို႔ UNFC ညီညြတ္ေသာ တုိင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီက ေျပာဆုိလိုက္ပါတယ္။ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရးလုပ္ငန္းေကာ္မတီ နဲ႔ UNFC တို႔ ထုိင္းႏုိင္ငံ ခ်င္းမိုင္ၿမိဳ႕မွာ တနဂၤေႏြေန႔က ေတြ႔ဆံုခဲ့ၾကၿပီး ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲျဖစ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ညိႇႏိႈင္းေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း တိက်တဲ့ ရလဒ္အေျဖေတာ့ မရခဲ့ဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။ အေသးစိတ္ကိုေတာ့ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတဲ့ မနႏၵာခ်မ္းက တင္ျပေပးထားပါတယ္။
UNFC ေခၚ ညီညြတ္ေသာ တုိင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီနဲ႔ ၀န္ႀကီး ဦးေအာင္မင္း ဦးေဆာင္တဲ့ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရးလုပ္ငန္းေကာ္မတီတို႔ဟာ စက္တင္ဘာလ ၈ ရက္ တနဂၤေႏြေန႔က ထုိင္းႏုိင္ငံ ခ်င္းမိုင္ၿမိဳ႕မွာ ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲျဖစ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ဒုတိယအႀကိမ္ အႀကိဳ ညိႇႏိႈင္းေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေဆြးေႏြးပြဲအတြင္း - UNFC ဘက္ကလည္း သူတို႔ေရးဆြဲထားတဲ့ ႏုိင္ငံေရးလမ္းျပေျမပံု ၆ ခ်က္ကို အဓိကထား ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသလို ၀န္ႀကီးဦးေအာင္မင္းကလည္း အစိုးရဘက္က ေမွ်ာ္လင့္ထားတဲ့အတုိင္း ေနာက္လထဲ ျပည္လံုးကၽြတ္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္ရဖုိ႔နဲ႔ ေနာက္ႏွစ္မွာ အားလံုးပါ၀င္တဲ့ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲျဖစ္ ေျမာက္ေရးကို အေလးေပး ေဆြးေႏြးခဲ့တယ္လို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အက်ိဳးေဆာင္တဦးျဖစ္တဲ့ ဦးလွေမာင္ေရႊက ဗြီအိုေအကို ေျပာျပပါတယ္။
“ဝန္ႀကီးဦးေအာင္မင္း ရွင္းျပတာကေတာ့ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံေရးစကားဝုိင္းေပါ့ေလ- သြားႏုိင္ဖို႔အတြက္ကို ေအာက္တိုဘာလကုန္ခါနီးေလာက္မွာ nationwide cease-fire ပဲြႀကီးကိုလုပ္လုိပါတယ္။ အားလံုးလည္းတက္ေရာက္ဖို႔ ဖိတ္ၾကားတယ္ေပါ့ေလ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲထားတာ ၁၄ ဖဲြ႔ရွိတယ္၊ ဒါၿပီးသြားရင္ေတာ့ ႏုိဝင္ဘာ၊ ဒီဇင္ဘာေလာက္မွာ မူေဘာင္ဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးပဲြကို ေဆာင္ရြက္လုိတယ္။ အဲဒါၿပီးသြားၿပီဆိုရင္ေတာ့ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ေပါ့ေလ။ သင့္ေလ်ာ္တဲ့အခ်ိန္ေပါ့။ အဲဒီမွာက်ရင္ေတာ့ အားလံုးပါဝင္တဲ့ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးတဲ့ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပဲြႀကီးေပါ့- ေဆာင္ရြက္လုိတယ္ဆိုတာကို ရွင္းျပပါတယ္။ ”
UNFC က ေရးဆြဲထားတဲ့ ႏုိင္ငံေရးလမ္းျပေျမပံု ၆ ခ်က္ထဲမွာ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြ၊ ႏုိင္ငံေရးပါတီေတြ၊ အမ်ိဳးသမီးနဲ႔ လူငယ္အဖြဲ႔ေတြ၊ အရပ္ဖက္လူမႈအဖြဲ႔ေတြ အားလံုးပါ၀င္တဲ့ ႏုိင္ငံေရးေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲ က်င္းပေရး ပါ၀င္ပါ တယ္။ ဒါ့အျပင္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ထုိးထားၿပီးတဲ့ေနာက္ပိုင္း တဘက္နဲ႔တဘက္ၾကားမွာ တုိက္ပြဲေတြ ဆက္လက္ျဖစ္ေနတဲ့ အေျခအေနကိုလည္း UNFC ဘက္ကေန တင္ျပေဆြးေႏြးခဲ့တယ္လို႔ UNFC ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ ဦးႏုိင္ဟံသာက ေျပာျပပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔က ျပည္နယ္အဆင့္မွာေရာ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္မွာေရာ လက္မွတ္ထိုးထားၿပီးၿပီ။ အခု ေနာက္ထပ္တဆင့္ ထုိးဖို႔ လိုအံုးမလားပဲ တြက္ၾကည့္တာေပါ့ေလ။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ လက္မွတ္ထိုးထားတဲ့အဖဲြ႔ေတြကလည္း သူ႔အဖဲြ႔ေတြမွာက တုိက္ပဲြေပါင္း အႀကိမ္ ၁၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ေတာင္ ျဖစ္ေနတာဆိုေတာ့ လက္မွတ္ထိုးထားတဲ့အေပၚမွာ ယံုၾကည္မႈက နည္းနည္း နည္းလာတာေပါ့ေနာ္။ အဲဒါကတစ္ခ်က္၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ေတာင္းဆိုတာက အဓိက အဲဒီလို လက္မွတ္ထုိးမယ္ဆိုရင္ ေနာက္ထပ္မျဖစ္ဖို႔ ျပင္ဆင္မႈမွာ အဲဒါ အမ်ားႀကီးလိုအပ္တယ္။ အဲဒါေတြကေတာ့ စစ္ေရးပိုင္းမွာ စစ္တပ္ေတြက သိပ္ကပ္ေနရင္ ေရွာင္လဲႊလုိ႔မရဘူး၊ စစ္တပ္ေတြကို ခြာဖို႔လိုတယ္။ တပ္ေတြရဲ႕လႈပ္ရွားခြင္ကို သတ္မွတ္ဖို႔လိုတယ္။ ေနာက္ တပ္ေတြလုိက္နာဖို႔ စည္းကမ္းေတြ ခ်မွတ္ဖို႔ လိုတယ္။ ဒါေတြ အခုိင္အမာမရွိဘဲနဲ႔ ေနာက္ထပ္ လက္မွတ္ထိုးရင္ ဘာမွမၾကာဘူး- ျပန္တုိက္ၾကအံုးမွာပဲ။ အဲဒါေတြက အဓိကက်တာေတြကို ျပင္ဖို႔ လိုတယ္ဆိုတဲ့အပိုင္း၊ အဲဒါေတြ မျပည့္စံုဘဲနဲ႔ လက္မွတ္ေနာက္ထပ္ထုိးတာကေတာ့ မထူးျခားဘူး၊ အက်ဳိးမရွိဘူးလို႔ က်ေနာ္ေတာ့ အဲလိုေထာက္ျပတယ္။”
ဒါ့အျပင္ မၾကာေသးခင္ကစလို႔ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းအပါအ၀င္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ ဦးေရႊမန္းရဲ႕ မၾကာေသးခင္က ရွမ္းျပည္နယ္ခရီးစဥ္အတြင္း တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခ်ိန္မွာ တပ္မေတာ္ရဲ႕ မူ ၆ ခ်က္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေျပာဆိုလာတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒီမူေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေတြကို အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး မလုပ္ခင္က ေျပာဆိုေဆြးေႏြးခဲ့တာမရွိသလို အခုမွ ဒီမူေတြ ထြက္ေပၚလာတဲ့အေပၚမွာလည္း ေဆြးေႏြးခဲ့တယ္လို႔ ဦးႏုိင္ဟံသာက ဆက္ေျပာပါတယ္။
“တရားဝင္ ဒီေန႔ပဲြမွာေရာ၊ မေန႔က အလြတ္သေဘာေတြ႔ၾကတဲ့ပဲြမွာေရာ က်ေနာ္တို႔ ေမးျမန္းတယ္။ သူတို႔ဘက္က ေျဖတာေတာ့ ရွမ္းျပည္နယ္မွာျဖစ္ေနတဲ့ ကိစၥအေပၚမွာ သက္ဆိုင္ရာတပ္မႉးေတြက ေျပာတဲ့စကားပါ။ ဒါ-တျပည္လံုးဆိုတဲ့ အေနအထားမ်ဳိး မဟုတ္ေသးဘူးဆိုတဲ့ သေဘာမ်ဳိးေပါ့ေနာ္၊ သူတို႔က အဲလိုေျပာတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးေတြလုပ္တုန္းက ဒါေတြ ဘာမွ မေျပာဘဲ အခုမွ ေျပာလာတာကေတာ့ ဒါကေတာ့ လုပ္ရပ္ မမွန္ကန္ဘူးေပါ့ေလ။ အဲဒါကို က်ေနာ္တို႔ ေထာက္ျပတယ္။”
တပ္မေတာ္ရဲ႕ မူ ၆ ခ်က္ထဲမွာ တပ္သားသစ္ မစုေဆာင္းဖို႔၊ ခြင့္ျပဳခ်က္မရဘဲ တပ္စခန္း မတည္ေဆာက္ဖို႔၊ ဆက္ေၾကး မေကာက္ဖုိ႔ စတာေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။ တနဂၤေႏြေန႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲကေတာ့ တိက်တဲ့ ရလဒ္အေျဖ တစံုတရာ မထြက္ဘဲ ၿပီးဆံုးသြားၿပီး အစိုးရက ေမွ်ာ္လင့္ထားတဲ့ ျပည္လံုးကၽြတ္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲႏိုင္ဖုိ႔နဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲေတြ ျဖစ္ေျမာက္ဖို႔ကေတာ့ ေလာေလာဆယ္ အေျခအေနမွာ မျဖစ္ႏုိင္ေသးဘူးလို႔ ဦးႏုိင္ဟံသာက ဆက္ေျပာပါတယ္။
“တိက်တဲ့ရလဒ္ေတာ့ မရွိေသးဘူး။ ဒါေပမဲ့အမ်ားႀကီး တိုးတက္လာတယ္။ တိက်တဲ့အေျဖရယ္လို႔ေတာ့ ဒီပဲြမွာ အေျဖမထုတ္ႏုိင္ေသးဘူးေနာ္။ အဲဒီေတာ့ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးဖို႔ အခုထိေတာ့ မေရာက္ႏုိင္ေသးဘူး၊ ခန္႔မွန္းဖို႔ေတာ့ ခက္ပါတယ္။ ”
ဒါေပမဲ့လည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအက်ိဳးေတာ္ေဆာင္ ဦးလွေမာင္ေရႊကေတာ့-
“က်ေနာ့္အေနနဲ႔ကေတာ့ အခ်ိန္ ႏွစ္လနီးပါးေလာက္ က်န္တဲ့အတြက္ ဒီအခ်ိန္မွာ ဒါေတြအားလံုးကို နားလည္ေအာင္ရွင္းလင္းျပေပးၿပီးေတာ့ ေဆာင္ရြက္မယ္ဆိုရင္လည္း ျဖစ္ႏုိင္မယ္ထင္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ အခု ၁၄ ဖဲြ႔က အပစ္အခတ္ရပ္စဲတာကို လက္မွတ္ေရးထိုးထားၿပီး ျဖစ္တယ္ဗ်။ အခုဥစၥာက ႏုိင္ငံလံုးဆိုင္ရာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးဆိုတာကလည္း အားလံုးေတာင္းဆိုတဲ့ ႏုိင္ငံေရးေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးမႈေတြ လုပ္မွာကို ပိုအာမခံတဲ့ အေနအထားနဲ႔ ေဆာင္ရြက္မွာျဖစ္တဲ့အတြက္ အားလံုးနားလည္လာရင္ေတာ့ အားလံုးတက္ေရာက္မယ္၊ အားလံုးလက္မွတ္ေရးထုိးမယ္လို႔ က်ေနာ့အေနနဲ႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ”
UNFC (ေခၚ) ညီညြတ္ေသာ တုိင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီကို တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ (၁၁) ဖြဲ႔နဲ႔ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလမွာ ဖြဲ႔စည္းခဲ့တာျဖစ္ၿပီး အဓိကကေတာ့ အစိုးရနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးမႈေတြမွာ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြအားလံုး ပါ၀င္ႏိုင္ေရး ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ဖြဲ႔စည္းခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ေလာေလာဆယ္ မွာေတာ့ UNFC အဖြဲ႔၀င္ ၁၁ ဖြဲ႔ထဲက KIO ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔နဲ႔ တအာန္းေခၚ ပေလာင္ျပည္နယ္လြတ္ေျမာက္ ေရးအဖြဲ႔ (PSLF) ကေတာ့ အစိုးရနဲ႔ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္ လက္မွတ္မထုိးရေသးပါဘူး။
KIO အဖြဲ႔နဲ႔ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရးလုပ္ငန္းေကာ္မတီအၾကား စက္တင္ဘာလလယ္ေလာက္မွာ ကခ်င္ျပည္နယ္ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕မွာ ထပ္မံေတြ႔ဆံုဖို႔ စီစဥ္ထားတယ္လို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအက်ိဳးေဆာင္ ဦးလွေမာင္ေရႊက ေျပာပါတယ္။
မေန႔ စက္တင္ဘာလ ၇ ရက္ေန႔ကေတာ့ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းနဲ႔ ရွမ္းျပည္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးေကာင္စီ RCSS/SSA ေတာင္ပိုင္းတို႔ ခ်င္းမုိင္မွာ ေတြ႔ဆံုခဲ့ၾကၿပီး ပဏာမ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီၿပီးေနာက္ မေျပလည္ေသးတဲ့ စစ္ေရးအေျခအေနေတြနဲ႔ ေအာက္ေျခတပ္ေတြ ထိေတြ႔တဲ့အေနအထား၊ ေနာက္ ႏွစ္ဘက္နယ္ေျမ သတ္မွတ္ေရးကိစၥေတြကို အဓိကထားေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္ရွင္။
မနႏၵာခ်မ္း (ဗီြအုိေအ)