ျမန္မာႏုိင္ငံက လႊတ္ေတာ္ေတြမွာ စစ္တပ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြကို ခန္႔အပ္ထားရာမွာ လာမယ့္ ၂၀၁၅ေရြးေကာက္ပြဲက်ရင္ေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ ကို ေရြးခ်ယ္ခန္႔ထားဖို႔ ျမန္မာကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္နဲ႔ ေတြ႔ဆံုစဥ္မွာ တိုက္တြန္းေျပာဆိုခဲ့ တယ္လို႔ အေမရိကန္သမၼတေဟာင္း ဂ်င္မီကာတာက ေျပာပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ စစ္အာဏာရွင္ စနစ္ေအာက္မွာ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ေလာက္ ေနခဲ့ရတဲ့ ကာလေတြနဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္ လိုက္ရင္ေတာ့ အခုအခါမွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြဟာ တုိးတက္မႈရွိတယ္လုိ႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ Strand Hotel မွာ The Elders အဖြဲ႔က ဒီကေန႔ ျပဳလုပ္တဲ့ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲအတြင္း အေမရိကန္သမၼတေဟာင္း Jimmy Carter က ေျပာၾကားလုိက္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာႏုိင္ငံအေနနဲ႔ ေရွ႕ဆက္ လုပ္ေဆာင္စရာေတြ အမ်ားအျပား က်န္ေနေသးတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ အျပည့္အစုံကုိေတာ့ အခမ္းအနားကုိ ကုိယ္တုိင္ သတင္းသြားယူခဲ့တဲ့ ကုိေဇာ္၀င္းလႈိင္က သတင္းေပးပုိ႔ထားပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ၃ ရက္ၾကာ လာေရာက္လည္ပတ္ေနတဲ့ The Elders ေခၚ ကမၻာ့အထင္ကရပုဂၢဳိလ္မ်ား အဖြဲ႔ဟာ သူတုိ႔ခရီးစဥ္ ေနာက္ဆုံးေန႔ျဖစ္တဲ့ စက္တင္ဘာလ ၂၆ ရက္ေန႔က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ Strand ဟုိတယ္မွာ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲျပဳလုပ္ၿပီး ခရီးစဥ္အေၾကာင္း ရွင္းျပခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လက္ရွိလုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ဒီမုိကေရစီအေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္ဟာ တုိးတက္မႈ သိသိသာသာ ရွိလာေနတယ္ဆုိၿပီး အရင္စစ္အစုိးရလက္ထက္က ဖိႏွိပ္ အုပ္ခ်ဳပ္ခံခဲ့ရတဲ့ အေျခအေနေတြ နဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္ၿပီး အဖြဲ႔၀င္ ၃ ဦးပါတဲ့ The Elders အဖြဲ႔ကုိ ဦးေဆာင္လာသူ အေမရိကန္သမၼတေဟာင္း ဂ်င္မီ ကာတာက ေျပာပါတယ္။
" တုိးတက္မႈလုိ႔ က်ေနာ္ေျပာတဲ့ေနရာမွာ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္ခြဲကာလ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစုိးရလက္ထက္က အေျခအေနနဲ႔ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ေလာက္တုန္းက စစ္အစုိးရအုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္မွာ ျပည္သူေတြ ေနထုိင္ခဲ့ရတဲ့ အေျခအေနကုိ ႏႈိင္းယွဥ္ၿပီး ေျပာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ သတင္းလြတ္လပ္မႈ၊ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆုိခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာ စုေ၀းပုိင္ခြင့္၊ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္က ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္လာတာၿပီးေတာ့ လႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပြဲ ၀င္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ခြင့္ရတာ၊ လြတ္ေတာ္အတြင္း ဖြဲ႔စည္းပုံျပင္ဖုိ႔ ေျပာဆုိေဆြးေႏြးတာေတြ၊ အဲဒီကတဆင့္ ဒီမုိကေရစီနဲ႔ဆုိင္တဲ့ အသြင္သ႑ာန္ေတြ ဆင့္ပြားလာတာ၊ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲဖုိ႔အတြက္ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးတာေတြ စသည္အားျဖင့္ တျဖည္းျဖည္းျခင္း ဆင့္ကဲ တုိးတက္ ေျပာင္းလာတာေတြအေပၚ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္း၀ုိင္း အသိအမွတ္ျပဳ အေလးထားပါတယ္။"
တဖက္မွာ အဲဒီလုိ တုိးတက္မႈေတြ ရွိေနသလုိ တျခားတဖက္မွာလည္း လုပ္ေဆာင္စရာေတြ အမ်ားအျပား က်န္ေနေသးတာေတြကုိ သမၼတေဟာင္း ဂ်င္မီ ကာတာက ေထာက္ျပ ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။
" ျမန္မာႏုိင္ငံအေနနဲ႔ လုပ္ေဆာင္စရာေတြ အမ်ားႀကီး က်န္ပါေသးတယ္။ အဲဒီအထဲက ျပႆနာတခုကုိ ေျပာရမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ နယ္စပ္မွာရွိတဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ ျပႆနာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတုိ႔ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ေရး၊ မျဖစ္ေရး ကိစၥကုိလည္း ကုိင္တြယ္ေျဖရွင္းဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ေနာက္ အပစ္အခတ္ ရပ္ထားတဲ့ အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ႏုိင္ငံေရး အရ ေဆြးေႏြးပြဲ လုပ္ဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ျပည္နယ္ေတြမွာရွိၾကတဲ့ တုိင္းရင္းသား တဖြဲ႔ခ်င္းစီရဲ႕ ကုိယ္ပုိင္လြတ္လပ္ခြင့္ေတြနဲ႔ ဗဟုိအစုိးရၾကား ကြားျခားခ်က္ကုိ လည္း မေျဖရွင္းႏုိင္ေသးပါဘူး။"
The Elders အဖြဲ႔အေနနဲ႔ ျမန္မာအစုိးရ တာ၀န္ရွိသူေတြ၊ အရပ္ဖက္ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းေတြက ကုိယ္စားလွယ္ေတြအပါအ၀င္ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ပါ ေတြ႔ဆုံခဲ့ၿပီးျဖစ္တာေၾကာင့္ သူတုိ႔လုိ ႏုိင္ငံတကာ အေတြ႔အႀကံဳရွိတဲ့ ပုဂၢဳိလ္ေတြအေနနဲ႔ အစုိးရပုိင္းက တာ၀န္ရွိသူေတြကုိ ဘယ္လုိ အႀကံျပဳခ်က္မ်ား ေပးလုိပါသလဲလုိ႔ ဗီြအုိေအက ေမးတဲ့အခါမွာေတာ့ -
" ျမန္မာအစုိးရအေနနဲ႔ လက္ရွိလုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကုိ ဆက္လုပ္ပါလုိ႔ က်ေနာ္ကေတာ့ အႀကံျပဳခ်င္တယ္။ တုိင္းျပည္တြင္းက လူတဦးခ်င္းစီမွာ တန္းတူ အခြင့္အေရးရရွိလာေအာင္ အခြင့္အလမ္းေတြကုိ ဖြင့္ေပးပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံက အမ်ဳိးသမီးေတြကုိ မွ်တစြာ ဆက္ဆံတယ္လုိ႔ က်ေနာ္ မထင္ပါဘူး။ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာဆုိရင္လည္း အမ်ဳိးသမီး လႊတ္ေတာ္အမတ္ အေရအတြက္က ၅ ရာခုိင္ႏႈန္းပဲ ရွိပါတယ္။ ေနာ္ေ၀းမွာဆုိ လႊတ္ေတာ္အမတ္ ၄၅ ရာခုိင္ႏႈန္းေက်ာ္ဟာ အမ်ဳိးသမီးေတြပါ။ အဲဒီအခ်က္ေတြ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲဖုိ႔ လုိအပ္တယ္ဆုိတာကုိ က်ေနာ္ေတြ႔ခဲ့တဲ့ အဖြဲ႔တုိင္းကုိ အႀကံျပဳခဲ့ပါတယ္။ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္နဲ႔ ေတြ႔တုန္းကလည္း စစ္သား လႊတ္ေတာ္အမတ္ ၁၆၆ ေယာက္ကုိ သူက ေရြးခ်ယ္ေပးရေတာ့ ၂၀၁၅ က်ရင္ စစ္တပ္အေနနဲ႔ အမ်ဳိးသမီးတခ်ဳိ႕ကုိ ေရြးခ်ယ္ဖုိ႔ က်ေနာ္ အႀကံျပဳခဲ့ပါတယ္။"
အေမရိကန္သမၼတေဟာင္း Jimmy Carter ဦးေဆာင္တဲ့ The Elders အဖြဲ႔ဟာ သူတုိ႔ရဲ႕ ၃ ရက္ၾကာ ျမန္မာႏုိင္ငံခရီးစဥ္အတြင္း အစုိးရဖက္က သမၼတ ဦးသိန္းစိန္၊ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္၊ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ဥကၠဌ၊ ေနာက္ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ပြင့္လင္း လူ႔အဖြဲ႔အစည္းကေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္သူ ကုိမင္းကုိႏုိင္ အပါအ၀င္ တျခား အရပ္ဖက္ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းက ကုိယ္စားလွယ္ေတြ၊ ဘာသာေရး အသင္းအဖြဲ႔ေတြက ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔လည္း ေတြ႔ဆုံခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္နဲ႔ ေတြ႔ဆုံစဥ္ ေဆြးေႏြးျဖစ္ခဲ့တာေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ေတာ့ -
" ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲကုိ ႏုိင္ငံတကာက ေလ့လာသူေတြ လာၿပီး ေလ့လာခြင့္ျပဳမယ္လုိ႔ က်ေနာ္ ေမွ်ာ္လင့္ ပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ ဥကၠဌနဲ႔ ေတြ႔ဆုံတုန္းကလည္း က်ေနာ္တုိ႔ အဲဒီအတုိင္းပဲ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါကလည္း အေစာပုိင္းကတည္းက ခြင့္ျပဳဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆုိေတာ့ မဲေပးခြင့္ရွိသူေတြ မွတ္ပုံတင္တဲ့ေနရာမွာလည္း တိက် မွန္ကန္မႈ ရွိဖုိ႔ လိုအပ္တဲ့အတြက္ပါ။ ေရွ႕ႏွစ္ဆန္းမွာ သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ဖုိ႔ စီစဥ္ေနတယ္လုိ႔ က်ေနာ္ နားလည္ထားပါတယ္။ အဲဒီမွာလည္း လာေရာက္ ေလ့ခြင့္ျပဳဖုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ လုိလားပါတယ္။"
ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ဆုိင္တဲ့ ေျပာဆုိမႈေတြကေတာ့ သူဖြဲ႔ထားတဲ့ ကာတာစင္တာကုိ ကုိယ္စားျပဳ ေျပာဆုိေနျခင္း ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ကာတာ စင္တာအေနနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ ေရြးေကာက္ပြဲေပါင္း ၉၄ ခုကုိ ေစာင့္ၾကည့္သူအျဖစ္ သြားေရာက္ ေလ့လာထားဖူးၿပီး ျဖစ္တာေၾကာင့္ သူတုိ႔မွာ အဲဒီအေတြ႔အႀကံဳ အမ်ားအျပား ရွိတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
အဖြဲ႔၀င္ ၁၂ ဦးနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းထားတဲ့ The Elders အဖြဲ႔ဟာ ကမၻာတလႊား ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ တရားဥပေဒ စုိးမုိးေရးနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြ တုိးတက္ ျမင့္မားဖုိ႔အတြက္ ႏုိင္ငံအသီးသီးက ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္းေတြ၊ အထင္ကရပုဂၢဳိလ္ေတြ၊ ႏုိဘဲၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ေတြနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတုိ႔အဖြဲ႔ဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ စက္တင္ဘာလ ၂၄ ရက္ေန႔က ေရာက္ရွိလာတာ ျဖစ္ပါတယ္။
သူတုိ႔ ဒီကေန႔ ျမန္မာႏုိင္ငံက ျပန္လည္ မထြက္ခြာခင္ NLD အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ဥကၠဌ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ ေနအိမ္မွာ သြားေရာက္ ေတြ႔ဆုံမယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။
ကိုေဇာ္ဝင္းလႈိင္ (ဗီြအုိေအ)