ညဥ့္သန္းေခါင္ယံအခ်ိန္၊ တစ္ရြာလံုးတိတ္ဆိတ္ေနေသာ္လည္း ရြာတြင္အိပ္ေပ်ာ္ႏုိင္သူမရိွ။ ဧရာ၀တီျမစ္ေရ၏ ကမ္းပါးမ်ားကုိ တုိက္စားေနသည့္အသံက ဦးလွေအးတုိ႔မိသားစုေျမေနရာကို ၀ါးမ်ိဳတုိက္စ...ားရန္ ၿခိမ္းေျခာက္ေနသည္။
“၀ုန္း”ခနဲအသံႀကီးက ညဥ့္သန္းေခါင္ယံတြင္ က်ယ္ေလာင္စြာ ျမည္ဟီးသြားသည္။ ရြာသူရြာသားမ်ား လက္ႏွိပ္ဓာတ္မီးကုိယ္စီျဖင့္ ထလာၾကၿပီး ၁၂ ေတာင္ေက်ာ္ခန္႔ ကမ္းပါးၿပိဳသြားေသာ ေနရာမ်ားကုိ ဓာတ္မီးမ်ားျဖင့္ ထိုးၾကည့္ၾကရင္း ထိတ္လန္႔စြာ တစ္ေယာက္တစ္ေပါက္ စကားေျပာသံမ်ားက ဆူညံသြားသည္။ ဦးလွေအး ေျမေနရာအပါအ၀င္ မိသားစုသံုးစုေနထုိင္ရာ ေျမေနရာမ်ားကုိ ဧရာ၀တီျမစ္ေရက မိနစ္ပုိင္းအတြင္း တုိက္စားႏွစ္ျမႇဳပ္ပစ္လုိက္ၿပီ။ သည္အျဖစ္အပ်က္က ေရနံေခ်ာင္းၿမိဳ႕နယ္၊ ဧရာ၀တီျမစ္ေပၚရိွ ကၽြန္းမ်ားေပၚတြင္ ေနထိုင္လုပ္ကုိင္ စားေသာက္ေနသူမ်ား ျမစ္ေရတုိက္စား၍ ကမ္းပါးၿပိဳမႈေၾကာင့္ ရင္ဆိုင္ေနရေသာ အျဖစ္အပ်က္မ်ားစြာထဲကတစ္ခုျဖစ္သည္။
၂၀၁၃ ခုႏွစ္၊ ဇူလုိင္လမွစ၍ ဧရာ၀တီျမစ္ ေရေၾကာင္းေျပာင္းျခင္း၊ ျမစ္ေရတက္လာျခင္းတုိ႔ေၾကာင့္ ဧရာ၀တီျမစ္ေၾကာင္းတစ္ေလွ်ာက္ ကၽြန္းမ်ားေပၚတြင္ ေနထုိင္ၾကေသာ ေက်းရြာအုပ္စုမ်ား
ကမ္းပါးၿပိဳ၍ စုိက္ပ်ိဳးေျမမ်ား၊ ေနထုိင္စရာေျမေနရာမ်ား ဆံုး႐ႈံးရျခင္းဒုကၡႏွင့္ ရင္ဆုိင္ေနၾကရသည္။
“ဒီတစ္ခါပါနဲ႔ဆုိ “ဦး”သက္တမ္းတစ္ေလွ်ာက္ ကမ္းပါးၿပိဳလုိ႔ ေျပာင္းေရႊ႕ရတာ ရွစ္ႀကိမ္ရိွသြားၿပီ”ဟု ေရနံေခ်ာင္းၿမိဳ႕နယ္၊ က်မ္းကုိင္ကၽြန္းအုပ္စု၊ ဒါန္ကုန္းသစ္ေက်းရြာတြင္ ေနထိုင္သူ အသက္(၇၉)ႏွစ္အရြယ္ ဦးျမင့္ေက်ာ္ကေျပာသည္။
ေရနံေခ်ာင္းၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ဧရာ၀တီျမစ္ေပၚရိွ ကၽြန္းမ်ားေပၚတြင္ ရြာေပါင္းတစ္ရာေက်ာ္ မွီတင္းေနထုိင္ေနၾကၿပီး ယခင္ႏွစ္မ်ားတြင္ ကမ္းပါးၿပိဳမႈေဘးအႏၲရာယ္မ်ား ႀကံဳခဲ့ဖူးေသာ္လည္း ယခုႏွစ္လို ဆုိးဆိုးရြားရြားမရိွခဲ့။ ယခုေတာ့ ရြာသံုးရြာလံုး ေရေအာက္ေရာက္ ေပ်ာက္ကြယ္သြားသည္အထိ ရင္ဆုိင္ေနၾကရသည္။ ကမ္းပါးၿပိဳသည့္အထဲတြင္ မိမိတုိ႔အိမ္ပါမသြားရန္ ႀကိဳတင္ဖ်က္၍ လြတ္ရာသဲေသာင္ျပင္မ်ားတြင္ ပံုထားၾကရၿပီး ယာယီတဲမ်ားထိုး၍ ျဖစ္သလုိေနထုိင္ေနၾကရေသာ မိသားစုမ်ားစြာ ေတြ႕ရမည္ျဖစ္သည္။
“ေျပာင္းေရႊ႕ဖို႔ စရိတ္ကလည္း မတတ္ႏုိင္၊ စုိက္ပ်ိဳးေျမလည္းမရိွေတာ့ ၀င္ေငြလည္းမရိွဘူး။ ဒီလုိပဲ ရိွတာေလးေတြေရာင္းၿပီး စားေသာက္ေနၾကရတယ္”ဟု ရြာသာၫြန္႔ေက်းရြာမွ ဦးလွျမင့္ကေျပာသည္။
က်မ္းကုိင္ကၽြန္းေက်းရြာအုပ္စုတြင္ တစ္ရြာလံုးမွ ႏြားေျခာက္ေကာင္သာက်န္ေတာ့ၿပီး စား၀တ္ေနေရးအတြက္ က်န္ခိုင္းႏြားမ်ားကုိပင္ အသားေစ်းျဖင့္ ေရာင္းခ်ၾကရသည္။ ခုိင္းႏြားတစ္ေကာင္လွ်င္ က်ပ္ခုနစ္သိန္းမွ ဆယ္သိန္းအထိ ေပး၀ယ္ရၿပီး အသားေစ်းျဖင့္ ျပန္ေရာင္းမည္ဆိုပါက က်ပ္ႏွစ္သိန္း၊ ႏွစ္သိန္းခဲြသာရသည္။
“ဟုိဘက္ကၽြန္းမွာ ေျမ၀ယ္ထားတာရိွတယ္။ ေျပာင္းဖို႔မရိွေတာ့ မေျပာင္းႏုိင္ေသးဘူး။ ေနာက္ၿပီး အဲဒီေနရာကလည္း ဘယ္ေလာက္တည္ၿမဲမယ္ဆုိတာ မေျပာႏုိင္ဘူး”ဟု ဦးလွေအးကေျပာျပသည္။
အျခားကၽြန္းေပၚတြင္ ေျမ၀ယ္ေျပာင္းေရႊ႕ေနထုိင္သူမ်ားကုိလည္း သက္ဆုိင္ရာမွ အိမ္ေထာင္စုဇယားမ်ား ေျပာင္းမေပးျခင္း၊ စုိက္ပ်ိဳးေျမမ်ားဟုဆိုကာ အိမ္ေဆာက္ခြင့္ ပိတ္ပင္ခံရျခင္း၊ ေဆာက္ၿပီးအိမ္မ်ားကုိလည္း ဖယ္ရွားခုိင္းျခင္းမ်ိဳးလည္း ထပ္မံႀကံဳေတြ႕ရျပန္သည္။
ေရနံေခ်ာင္းေနဦးလွေအးတုိ႔သာမက မႏၲေလးတုိင္းေဒသႀကီးအတြင္းရိွ စဥ့္ကူ၊ မတၱရာ၊ ပုသိမ္ႀကီး၊ ငါန္းဇြန္၊ ျမင္းၿခံၿမိဳ႕နယ္မ်ားရိွ ဧရာ၀တီျမစ္ေဘးတြင္ ေနထုိင္ေသာ ရြာမ်ားသည္ တစ္ႏွစ္ထက္တစ္ႏွစ္ ျမစ္ကမ္းပါးၿပိဳသည့္ဒဏ္ကုိ ရင္ဆုိင္ေနရေၾကာင္း မႏၲေလးတုိင္းေဒသႀကီး ေရအရင္းအျမစ္ႏွင့္ ျမစ္ေခ်ာင္းမ်ား ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ေရးဦးစီးဌာနမွ တာ၀န္ရိွသူတစ္ဦးကေျပာသည္။
၎ရြာအေနျဖင့္ ျမစ္ေၾကာင္းမည္ကဲ့သုိ႔ ေျပာင္းမည္ကုိလည္း မမွန္းဆႏုိင္ျခင္းေၾကာင့္ သက္ဆုိင္ရာေရေၾကာင္းထိန္းသိမ္းေရးဌာနမ်ားမွ ျမစ္ေၾကာင္းတစ္ေၾကာင္းတည္း ျဖစ္ေစေရး
ထိန္းသိမ္းေပးရန္အတြက္ ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကသူမ်ားလည္းရိွသည္။
ယင္းကဲ့သုိ႔ ျမစ္ကမ္းပါးေရတုိက္စားမႈသည္ ဧရာ၀တီ၊ ခ်င္းတြင္းႏွင့္ စစ္ေတာင္းျမစ္မ်ားတြင္ အျဖစ္မ်ားေလ့ရိွၿပီး ကမ္းပါးေျမမာေသာ သံလြင္ျမစ္သည္ ယင္းျမစ္မ်ားထက္ ကမ္းပါးၿပိဳမႈႏႈန္းနည္းပါးေၾကာင္း ေရအရင္းအျမစ္ႏွင့္ ျမစ္ေခ်ာင္းမ်ားဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ေရးဦးစီးဌာန ၫႊန္ၾကားေရးမွဴးဦးေသာင္းလြင္ကေျပာသည္။
မုိးရာသီႏွင့္ ေႏြရာသီကာလမ်ားသည္ ျမစ္ေရစီးမႈပမာဏ တူညီေသာေၾကာင့္ ကမ္းပါးမ်ားသည္ ေႏြအခါ၌ ေျခာက္ေသြ႕ေနၿပီး မုိးရာသီအ၀င္၌ ျမစ္ေရ ႐ုတ္တရက္ အမ်ားအျပားစီးဆင္းမႈေၾကာင့္ ေျခာက္ေသြ႕ကမ္းပါးမ်ား ၿပိဳက်ရေၾကာင္း ပို႔ေဆာင္ေရး၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးဦးဉာဏ္ထြန္းေအာင္ကေျပာဖူးသည္။
ျမစ္ကမ္းပါးၿပိဳက်မႈ ေရရွည္ျဖစ္ေစပါက လယ္ေျမမ်ားဆံုး႐ႈံးမႈကုိ ျဖစ္ေပၚ႐ံုသာမက ျမစ္ၾကမ္းျပင္ထုထည္ျမင့္မားလာၿပီး ျမစ္တိမ္ေကာမႈကုိလည္း ျဖစ္ေစႏုိင္ေၾကာင္း သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ပညာရွင္မ်ားက သံုးသပ္သည္။
ေႏြရာသီတြင္ ျမစ္မ်ား၏အလယ္၌ သဲေသာင္မ်ားထြန္းျခင္းျဖင့္လည္း ျမစ္ေရစီးေၾကာင္း ေျပာင္းလဲေစေသာေၾကာင့္ ျမစ္ကမ္းပါးမ်ားၿပိဳက်မႈကုိ ျဖစ္ေပၚေစေၾကာင္း ေရအရင္းအျမစ္ၫႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးေသာင္းလြင္က ေႏြအခါတြင္ ျဖစ္ေပၚတတ္ေသာ ျမစ္ကမ္းပါးၿပိဳမႈကုိေျပာသည္။
“ေသာင္ေတြက ထြန္းသင့္တဲ့ေနရာမွာမထြန္းဘဲ တစ္ဖက္သတ္ျဖစ္ေနရင္ေတာ့ တစ္ဖက္ျမစ္ကမ္းပါးကုိ ေရဦးကထုိးမွာပဲ။ အဲဒီအခါက်ရင္ ကမ္းၿပိဳမွာပဲ။ အဓိက ျမစ္ေရလမ္းေၾကာင္း မေကာင္းတာနဲ႔ ကမ္းပါးကုိထိခိုက္မွာပဲ”ဟု ယင္းကေျပာသည္။
ရာသီဥတုေျပာင္းလဲျခင္းေၾကာင့္ တုိက္႐ိုက္ထိခုိက္ႏုိင္ေသာ ျမစ္ေခ်ာင္းမ်ား၊ ရာသီဥတုႏွင့္ လိုက္ေလ်ာညီေထြ ျပဳျပင္ရန္အတြက္ လူတုိ႔လုပ္ေဆာင္မႈေၾကာင့္ ေပ်ာက္ဆံုးေနေသာ ျမစ္၀ွမ္းလြင္ျပင္မ်ားကုိလည္း ျပန္လည္ထိန္းသိမ္းရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဦး၀င္းမ်ိဳးသူကေျပာသည္။ ျမစ္၀ွမ္းလြင္ျပင္ဆုိသည္မွာ ျမစ္ေခ်ာင္းမ်ားေရလွ်ံခ်ိန္တြင္ အလိုအေလ်ာက္ ေရစီးႏုိင္သည့္ သဘာ၀အေလ်ာက္ျဖစ္ေပၚေနေသာ အင္းအုိင္မ်ားကုိဆုိသည္။
ယင္းကဲ့သုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံရိွ ျမစ္မ်ားပ်က္စီးမႈေၾကာင့္ ကမ္းပါးတြင္ေနထုိင္ေသာ ျပည္သူမ်ား ေျမေနရာမ်ားဆံုး႐ႈံးေနမႈအေပၚ ျမစ္ေၾကာင္းထိန္းသိမ္းေရးဌာနက ေသာင္တူးလုပ္ငန္းႏွင့္ ျမစ္ေၾကာင္းမ်ားထိန္းသိမ္းမႈလုပ္ကုိင္ရန္အတြက္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံထုတ္ ေသာင္တူးသေဘာၤႏွင့္ ျမစ္ေၾကာင္းထိန္းသိမ္းေရးလုပ္ငန္းသံုးသေဘၤာ ၁၉ စီးကုိ အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္း ၄၀ ေက်ာ္ အကုန္အက်ခံ ၀ယ္ယူထားသည္။
ေရအရင္းအျမစ္ႏွင့္ ျမစ္ေခ်ာင္းမ်ားဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးဦးစီးဌာနမွ ျမစ္မ်ားတြင္ ေရလမ္းေၾကာင္းထိန္းသိမ္းေရးလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကုိင္ရန္အတြက္ ယခင္က ေသာင္တူးႏွင့္ အေထာက္အကူျပဳေရယာဥ္ ၁၀ စီးသာရိွခဲ့ၿပီး ယခုအခါ အသစ္ထပ္မံ၀ယ္ယူထားေသာ ၁၉ စီးမွာ စက္တင္ဘာလတြင္ ေရာက္ရိွလာေသာေၾကာင့္ စုစုေပါင္း ၂၉ စီးရိွၿပီျဖစ္သည္။ သုိ႔ေသာ္ ေသာင္တူးစက္မ်ားမွာ လာမည့္ပြင့္လင္းရာသီ ေရနည္းကာလမ်ားတြင္မွ လုပ္ငန္းမ်ားလုပ္ကိုုင္ႏုိင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ယင္းဌာန၏တာ၀န္ရိွသူတစ္ဦးကေျပာသည္။
ယခုေလာေလာဆယ္တြင္ ကၽြန္းမ်ားေပၚ၌ေနေသာ ေက်းရြာအုပ္စုမ်ားအေနျဖင့္ ကမ္းပါးၿပိဳမႈေဘးအႏၲရာယ္ႏွင့္ ဆုိးရြားစြာရင္ဆုိင္ေနရေသာ္လည္း ေရေၾကာင္းထိန္းသိမ္းေရးလုပ္ငန္း
လုပ္ကုိင္ရန္အတြက္ သက္ဆိုင္ရာက လာေရာက္ၾကည့္႐ႈျခင္းမရိွေသးသလုိ အျခားလူမႈကယ္ဆယ္ေရးအသင္းအဖြဲ႕မ်ား၊ အင္န္ဂ်ီအုိမ်ား လာေရာက္ျခင္းမရိွေသးေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားကေျပာသည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္အေရး၊ လက္ပံေတာင္းအေရး၊ အေျခခံဥပေဒအေရး မၾကာခဏပြတ္တုိက္မႈျဖစ္ေနေသာ ဘာသာေရးျပႆနာ၊ ေျမယာျပႆနာစေသာ အေရးေပါင္းမ်ားစြာထဲတြင္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ယိုယြင္းရာမွ ျမစ္၊ ေခ်ာင္းမ်ား တုိက္စားသြား၍ အုိးမဲ့၊ အိမ္မဲ့ျဖစ္ရေသာ ဦးလွေအးတုိ႔ကဲ့သုိ႔ ျမစ္ကမ္းနားေန ျပည္သူမ်ား၏ အသံကုိၾကားသူ၊ ဘ၀ကုိစာနာသူက နည္းလြန္းလွသည္။
ေရးသားသူ- မုိးေက်ာ္၊ ခန္႔ထက္
7Day News Journal