ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ ဦးသိန္းစိန္၏ ၿဗိတိန္ခရီးစဥ္ႏွင့္ ၾသဂုတ္လ ၁ ရက္ေန႔ ေရဒီယိုမိန္႔ခြန္း တို႔တြင္ တစ္ႏိုင္ငံလုံး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးကို ေၾကညာႏုိင္ေတာ့မည္ဟု ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုလိုက္ျခင္းသည္ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္ ေတာက္ေလာင္ခဲ့သည့္ ျပည္တြင္းစစ္မီး ၿငႇိမ္းသတ္ေရး အမွန္တကယ္ ျဖစ္ႏိုင္ၿပီေလာဟု ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ သူတို႔က ေမးခြန္းထုတ္ၾကသည္။
လက္နက္ကိုင္တိုင္းရင္းသား ၁၀ ဖြဲ႕ကို ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီမႈ လက္မွတ္ေရးထိုး ထားေသာ္လည္း ေကအိုင္အို၊ တေအာင္း လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ (TNLA) ကဲ႔သို႔ေသာ လက္နက္ကိုင္တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွာ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး မလုပ္ႏိုင္ေသးျခင္းႏွင့္ ရွမ္းျပည္နယ္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး တပ္မေတာ္ (ေတာင္ပိုင္း) RCSS/SSA၊ မြန္ျပည္သစ္ ပါတီတို႔ႏွင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လုပ္ေဆာင္ထား ေသာ္လည္း တိုက္ပြဲမ်ား ျပန္ျဖစ္လာျခင္း အေပၚ ယင္းကဲ႔သို႔ ေမးခြန္း ထုတ္ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
တစ္ႏိုင္ငံလုံး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ေၾကညာႏိုင္မွသာ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕အစည္းအားလုံးႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးေဆြး ေႏြးပြဲမ်ား က်င္းပ၍ ရႏိုင္မည္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အစိုးရၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေကာ္မတီက အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီႏိုင္ရန္ ေဆြးေႏြးမႈမ်ား ဆက္တိုက္ ျပဳလုပ္လာသည္ကို ေတြ႔ရသည္။
KIO/KIA အဖြဲ႕ႏွင့္ ဇူလိုင္လ အတြင္းတြင္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႕အားလုံး ပါေသာ ေဆြးေႏြးပြဲတစ္ရပ္ က်င္းပၿပီး ႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ေရးထိုးႏိုင္ရန္ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္း ေကာ္မတီက စီစဥ္ခဲ့ေသာ္လည္း လက္ေတြ႔တြင္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ျခင္း မရွိခဲ့ေပ။
KIO/KIA ၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အလုပ္အဖြဲ႕ (Technical Team) ႐ုံးကို ဖြင့္လွစ္ႏိုင္ခဲ့ျခင္းမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေရာင္နီဦးဟု ဆိုႏိုင္သည့္ အေနအထားေတာ့ မရွိေသးေပ။
ယင္းကဲ႔သို႔ တိုင္းရင္းသားအားလုံး ပါဝင္ေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲ လုပ္ရန္မွာ ေကအိုင္အိုေပၚ မူတည္ၿပီး ေကအိုင္အိုက အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီပါက တတိယအဆင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလမ္းျပ ေျမပုံကို တက္ႏိုင္မည္ဟု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အက်ဳိးေတာ္ေဆာင္ မ်ားက တူညီစြာေျပာဆိုၾကသည္။
ေကအိုင္အိုကလည္း ေျဖရွင္းေနက် ေျပာဆိုေနက်အတိုင္း ၁၇ ႏွစ္တာ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီထားၿပီး တိုက္ပြဲမ်ား ျပန္လည္ျဖစ္ပြားရသည့္ သင္ခန္းစာ ရထားသည့္အတြက္ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးၿပီးမွသာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လုပ္ေဆာင္မည္ဟု ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုကာ တင္းခံေနဆဲ ျဖစ္သည္။
အပစ္အခတ္ ရပ္စဲထားသည့္ ၁၇ ႏွစ္တာ ကာလအတြင္းတြင္ အစိုးရ၏ လမ္းျပေျမပုံ ခုနစ္ဆင့္ကို လက္ခံခဲ့ၿပီး ပူးေပါင္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ေကအိုင္ေအကို နယ္ျခားေစာင့္တပ္ အျဖစ္ ဖြဲ႕စည္းရန္ ညႊန္ၾကားရာမွ တင္းမာမႈ ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၉ ရက္ေန႔တြင္ တာပိန္ေရအားလွ်ပ္စစ္ စက္႐ုံႏွင့္ ပတ္သက္၍ တိုက္ပြဲမ်ား စတင္ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။
ကခ်င္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကြန္ရက္မွ ေဒၚခြန္ဂ်ာက "ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ပဋိပကၡ ျဖစ္ေနတာ ေတြက သဘာဝရင္းျမစ္ထုတ္တဲ့ စီမံကိန္းေနရာေတြ ျဖစ္ေနတယ္" ဟု ဆိုသည္။
အခ်ဳိ႕လက္နက္ကိုင္ တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႕မ်ားကလည္း အစိုးရၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေကာ္မတီႏွင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီရာတြင္ ပါဝင္ေသာ အခ်က္မ်ားကို အစိုးရက လက္ေတြ႔ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ျခင္း မရွိသည့္အျပင္ ေကအိုင္အိုႏွင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး မလုပ္ႏိုင္ေသးသည္ တို႔ကို ေထာက္ျပ ေျပာဆိုလာသည္။
"ျပည္တြင္းမွာ အေျပာင္းအလဲေတြ ျဖစ္ေနေပမယ့္ ကြၽန္ေတာ္တို႔နဲ႔ အစိုးရၾကား ယုံၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ေနရတုန္းပဲ။ ေရွ႕ဆက္လုပ္ရမွာေတြ က်န္ေသးတယ္၊ အစိုးရက သေဘာတူညီခ်က္ အားလုံး ေဆာင္႐ြက္ မေပးႏိုင္ေသးဘူး" ဟု KNU အဖြဲ႕၏ အတြင္းေရးမွဴး(၁) ဖဒိုေစာသီဘြဲ႕က ေျပာ ၾကားသည္။
တနသၤာရီတိုင္း ေဒသႀကီးအတြင္းရွိ မြန္ျပည္သစ္ပါတီ ေပါင္းကူးတပ္စခန္း တစ္ခုကို တပ္မေတာ္ ခမရ(၅၆၉ ) တပ္ရင္းက ဇူလိုင္လ ၁၈ ရက္ေန႔က ဝင္ေရာက္ တိုက္ခိုက္ခဲ့သည့္အတြက္ မြန္ျပည္သစ္ ပါတီဝင္တပ္သား ႏွစ္ဦး ေသဆုံးခဲ့ျခင္းသည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေရာင္ျခည္ကို ေမွးမွိန္ေစသကဲ႔သို႔ ျဖစ္လာရသည္။
သို႔ေသာ္ တပ္မေတာ္က မြန္အမ်ဳိးသား လႊတ္ေျမာက္ေရးတပ္စခန္းကို တိုက္ခဲ့ျခင္းမွာ ဟံသာဝတီ လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ႏွင့္ မွားယြင္း တိုက္ခိုက္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု တပ္မေတာ္အရာရွိ အခ်ဳိ႕က မြန္ျပည္သစ္ ပါတီထံ ျပန္လည္ ရွင္းျပထားေၾကာင္း မြန္ျပည္သစ္ပါတီ၏ ေမာ္လၿမဳိင္ၿမဳိ႕နယ္ ဆက္ဆံေရး႐ုံ တာဝန္ခံ ဦးႏိုင္စိုက္ခ်မ္းက ဆိုသည္။
ယင္းတိုက္ပြဲသည္ မြန္ျပည္သစ္ပါတီ ႏွင့္ တပ္မေတာ္ တို႔အၾကား ၁၉၉၅ ခုႏွစ္ တပ္မေတာ္အစိုးရ ကမကထျပဳလုပ္သည့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးတြင္ လက္မွတ္ေရး ထားခဲ့ၿပီး ေနာက္ပိုင္း ပထမဆုံး ျပန္လည္ျဖစ္ပြားေသာ တိုက္ပြဲျဖစ္ၿပီး ယုံၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ေရးကာလတြင္ သံသယမ်ားကို ျဖစ္ထြန္းေစသည္။
ဇူလိုင္လ ၂၉ ရက္ေန႔မွ ၃၁ ရက္ေန႔ အထိ ထိုင္းႏိုင္ငံ ခ်င္းမိုင္ၿမဳိ႕တြင္ က်င္းပခဲ့ေသာ လက္နက္ကိုင္ တိုင္းရင္းသား ၁၁ ဖြဲ႕ျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားသည့္ ညီညြတ္ေသာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ဖက္ဒရယ္ ေကာင္စီ UNFC ညီလာခံတြင္ အစိုးရက တင္ျပထားေသာ တစ္ျပည္လုံးအတိုင္း အတာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကို တရားဝင္ ဖိတ္ၾကားလာပါက မူတစ္ခု သေဘာတူ သတ္မွတ္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ယင္းညီလာခံ တက္ေရာက္သူအခ်ဳိ႕က ဆိုသည္။
အဆိုပါ တစ္ျပည္လုံးအတိုင္းအတာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ေရးထိုးပြဲသို႔ စစ္ေရး သေဘာတူညီခ်က္မ်ား ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးမည့္ အာမခံခ်က္မ်ား မပါရွိ ပါက တက္ေရာက္သြားမည္ မဟုတ္ေၾကာင္း UNFC က ထုတ္ျပန္ထားသည္။
လက္နက္ကိုင္ တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ပဋိပကၡျဖစ္ပြားရာတြင္ ယခင္က လက္နက္ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လဲလွယ္သည္ဟု အဓိပၸာယ္ေဆာင္ကာ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲခဲ့ၾကေသာ္လည္း လက္ရွိအေနအထားတြင္ လက္နက္ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး အာမခံခ်က္၊ အက်ဳိးစီးပြားတို႔ လဲလွယ္ညႇိႏိႈင္းရသည့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ျဖစ္ေၾကာင္း ႏိုင္ငံေရးအကဲခတ္တို႔က တူညီစြာ ေျပာဆိုၾကသည္။
အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီ ထားသည့္ ပအို႔ဝ္အမ်ဳိးသား လြတ္ေျမာက္ ေရးအဖြဲ႕ (PNLO) မွ ဦးခြန္ျမင့္ထြန္း ကလည္း "ႏိုင္ငံေရးအာမခံခ်က္ရွိဖို႔ အေရးႀကီးတယ္။ ဒါေၾကာင့္ UNFC က ဆြဲထားတဲ့ တိုင္းရင္းသား လမ္းျပေျမပုံနဲ႔ အစိုးရရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးလမ္းျပေျမပုံကို ျပန္ညႇိႏိႈင္းမယ္” ဟု ဆိုသည္။
တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕မ်ားအားလုံးႏွင့္ လိုအပ္သည့္ ေဆြးေႏြးညႇိႏိႈင္းမႈမ်ား ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ေနၿပီး မၾကာမီ တစ္တိုင္းျပည္လုံး အတိုင္းအတာ အထိ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီမႈ လက္မွတ္ေရးထိုးႏိုင္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ၾသဂုတ္လ ၁ ရက္ေန႔ ေရဒီယို မိန္႔ခြန္းတြင္ ထပ္ေလာင္းေျပာၾကားသည္။
ABSDF ၏ ရဲေဘာ္တစ္ဦးကမူ "တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ႏွစ္ဖက္ တိုင္ပင္ၿပီးေတာ့မွပဲ ေၾကညာလို႔ရတယ္။ မညႇိႏိႈင္းဘဲ ေၾကညာရင္မယ္ဆိုရင္ အစိုးရက တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အားလုံးကို အပစ္အခတ္ရပ္ၿပီ လို႔ပဲ ေၾကညာလို႔ရမယ္" ဟု မွတ္ခ်က္ျပဳသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လက္နက္ကိုင္ တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႕အစည္း ၁၇ ဖြဲ႕သည္ သူ႔မူ ကိုယ့္မူ အမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ ရပ္တည္ေနၾက ေသာ္လည္း ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ မူသုံးမူက ခက္ခဲေသာ ပုစၦာတစ္ပုဒ္ႏွယ္ ျဖစ္ေနသည္။
ေကအိုင္အိုက အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး မလုပ္ဘဲ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမည္ ဟူေသာ မူ၊ ေကအိုင္အို ပါဝင္ေသာ UNFC က တစ္ႏိုင္ငံလုံး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လုပ္ေဆာင္ၿပီးမွသာ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမည္ ဟူေသာမူ ႏွင့္ အစိုးရက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္မႈ အဆင့္သုံးဆင့္ ခ်မွတ္ထားေသာမူ တို႔သည္ ႐ႈပ္ေထြးေနဆဲ ျဖစ္သည္။
တစ္နည္းအားျဖင့္ဆိုေသာ္ ျမန္မာျပည္သူမ်ား၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ သည္ တူသေယာင္ေယာင္ႏွင့္ ကြဲေနသည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လမ္းျပေျမပုံ သုံးခ်ပ္ေအာက္တြင္ ခရီးမေရာက္ တဝဲလည္လည္ ျဖစ္ေနဆဲပင္ ျဖစ္သည္။
ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္ က တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕အစည္း အားလုံး အပါအဝင္ တစ္ႏိုင္ငံလုံး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲမည္ဟု ေျပာဆိုလိုက္ျခင္းသည္ အမွန္တကယ္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္မည္ေလာ ဆိုသည္ကိုမူ ကာလအတိုင္းအတာ တစ္ခုအထိ ေစာင့္ၾကည့္ရဦးမည္ ျဖစ္သည္။
(မင္းထက္စံ၊ ေအာင္ဘုိဘုိရွိန္)
The Voice Weekly