ေရးသားသူ - ကိုဇင္္
ဒုတိယကမၻာစစ္ကာလတြင္ နာဇီဂ်ာမန္တို႔ သိမ္းပိုက္ထားေသာ ျပင္သစ္ႏွင့္ ဘယ္လ္ဂ်ီယံ ႏိုင္ငံမ်ား ပါ၀င္သည့္ ဥေရာပတိုက္ အေနာက္ေျမာက္ျခမ္းကုိ မဟာမိတ္တို႔က ထိုးစစ္ဆင္ တိုက္ခိုက္ရန္ စကား၀ွက္ (Code Name) ကုိ အိုဗာေလာ့စစ္ဆင္ေရး (Operation Overlord) ဟု အမည္ေပးခဲ့သည္။ အိုဗာေလာ့ စစ္ဆင္ေရး၏ အဓိကအစိတ္အပိုင္းတစ္ရပ္ျဖစ္ေသာ ေနာ္မန္ဒီကမ္းတက္တိုက္ပြဲကုိလည္း နက္(ပ္)ကၽြန္းစစ္ဆင္ေရး (Operation Neptune) ဟူ၍ (Code Name) ေပးခဲ့သည္။ ၄င္းစစ္ဆင္ေရးကုိ စတင္သည့္ ၆ ဇြန္၊ ၁၉၄၄ (အဂၤါေန႔) ကုိ ရ ရက္ (D Day) ဟု သတ္မွတ္ခဲ့၍ ကမၻာ့သမိုင္းတြင္ (D Day the 6th of June) ဟုလည္းေခၚဆိုိ ခဲ့ၾကသည္။ စစ္ဆင္ေရးတြင္ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံ ေနာ္မန္ဒီကမ္းေျခ အေရွ႕မွ အေနာက္သို႔ ထိုးစစ္ဆင္ကမ္းတက္မည့္ ကမ္းေျခ ၅ ခုကုိ ( Sword Beach , Juno Beach , Gold Beach , Omaha Beach , Utah Beach) ဟူ၍ ခဲြျခားသတ္မွတ္ခဲ့သည္။
ေနာ္မန္ဒီကမ္းတက္စစ္ဆင္ေရးႀကီး ျဖစ္ေပၚလာရသည့္အေၾကာင္းရင္းကုိဆန္းစစ္ ၾကည့္လွ်င္ ဒုတိယကမၻာစစ္ႀကီးျဖစ္၍ႏွစ္ႏွစ္ေက်ာ္ အၾကာ ၇ ဒီဇင္ဘာ၊ ၁၉၄၁ တြင္ ဂ်ပန္သည္ ပစိဖိတ္သမုဒၵရာ၊ ဟာ၀ိုင္အီကၽြန္းရွိ အေမရိကန္တို႔၏ ေရတပ္စခန္းျဖစ္ေသာ ပုလဲဆိပ္ကမ္းကုိ ရုတ္တရက္ ၀င္တိုက္ျခင္းျဖင့္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသည္လည္း ဂ်ပန္ကုိစစ္ေၾကညာ၍ ဒုတိယကမၻာစစ္ထဲ ၀င္ေရာက္လာခဲ့သည္။ ရက္အနည္းငယ္ ၾကာၿပီးေနာက္ ဂ်ပန္၏မဟာမိတ္ ဂ်ာမဏီႏွင့္အီတလီကလည္း အေမရိကန္ကုိ ျပန္လည္ စစ္ေၾကညာခဲ့သည္။
ထိုခ်ိန္က အေမရိကန္သမတျဖစ္သည့္ ဖရန္ကလင္ရုစဘဲ့ က အေမရိကန္ သည္ ပစိဖိ္တ္စစ္မ်က္ႏွာႏွင့္ ဥေရာပစစ္မ်က္ႏွာ ႏွစ္ခုစလုံးကုိတစ္ခ်ိန္ထဲတြင္ တိုက္မည္မဟုတ္ဟု ဆုံးျဖတ္ခဲ့သည္။ သမတႏွင့္၄င္း၏အႀကံေပးမ်ားက အေမရိကန္ အေနျဖင့္ ပထမဦးစြာဂ်ာမဏီႏွင့္အီတလီကုိတိုက္ခိုက္ၿပီး ဥေရာပစစ္မ်က္ႏွာကုိ ေအာင္ျမင္ၿပီးမွ အာရွ စစ္မ်က္ႏွာရွိဂ်ပန္တို႔ကုိ တိုက္ခုိက္မည္ဟု ဆုံးျဖတ္ခဲ့သည္။
ဤဆုံးျဖတ္ခ်က္ေၾကာင့္ပင္ဂ်ပန္တို႔အတြက္ အာရွတစ္လႊားႏွင့္ပစိဖိတ္ေဒသ တို႔ကုိလြတ္လပ္စြာ ခ်ဲ႕ထြင္သိမ္းပိုက္ခြင့္ရရွိေစခဲ့သည္။ ဂ်ပန္တို႔သည္ဟာ၀ိုင္အီကၽြန္းကုိတိုက္ခိုက္ၿပီး မၾကာမီ မွာပင္ ဂ်ပန္တပ္မ်ားသည္ ေဟာင္ေကာင္၊ မေလးယားႏွင့္ဖိလစ္ပိုင္ကၽြန္းတို႔ကုိ က်ဴးေက်ာ္တိုက္ခိုက္ခဲ့သည္။ ဂ်ပန္တို႔သည္ မနီလာကုိသိမ္းၿပီးေနာက္ ၁၉၄၂ ေဖေဖၚ၀ါရီလတြင္ အဂၤလိပ္တို႔ကုိတိုက္ခိုက္၍ စကၤာပူကုိ သိမ္းပိုက္ခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၊ သီရိလကၤာႏွင့္ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္တစ္ေလွ်ာက္ အက္ဒမန္ ကၽြန္းမ်ားအထိ ဂ်ပန္တို႔သိမ္းႏိုင္ခဲ့၍ ၄င္း၏စစ္အင္အားမွာ အလြန္ပင္ႀကီးမားလာခဲ့သည္။
သမတရုစဘဲ့အေနျဖင့္ အေမရိကန္တပ္အခ်ဳိ႕ကုိ ပစိဖိတ္ေဒသသို႔လႊတ္၍ ပ်က္စီးသြားေသာ ပုလဲ ဆိပ္ကမ္းရွိ အေမရိကန္ေရတပ္ကုိ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေစခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္အေမရိကန္၏ စစ္တပ္အားလုံး နီးပါးကုိ ဥေရာပစစ္မ်က္ႏွာသို႔ အဓိကထားပို႔ခဲ့သည္။ အေမရိကန္သည္ ဗုံးမိုးရြာသြန္းျခင္းခံရ၍ ဟစ္တလာ၏ လက္ေအာာက္သို႔ က်ေရာက္လုနီးပါးျဖစ္ေနေသာ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံသို႔ စစ္အင္အားႏွင့္ စစ္လက္နက္အင္အားကုိ အလုံးအရင္းႏွင့္ ပ႔ုိခဲ့သည္။
အေမရိကန္စစ္အရာရွိမ်ားအေနျဖင့္ ဂ်ာမန္တို႔ကုိ အလွ်င္အျမန္တိုက္ခုိက္ရန္ အဂၤလိပ္ေရလက္ၾကားမွတစ္ဆင့္ ျဖတ္ေက်ာ္တိုက္ခိုက္လိုသည္။ သို႔ေသာ္၄င္းအစီ အစဥ္ကုိ အဂၤလိပ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ၀င္စတန္ခ်ာခ်ီ က ေအာင္ျမင္မႈမရႏိုင္ဟု စိုးရိမ္၍လက္မခံေပ။ ထို႕ေၾကာင့္အဂၤလိပ္ႏွင့္အေမရိကန္တပ္မ်ားသည္ အာဖရိကေျမာက္ပိုင္းရွိ အီတလီႏွင့္ ဂ်ာမန္တပ္မ်ားကုိတိုက္ခိုက္ေအာင္ျမင္ၿပီး ေျမထဲပင္လယ္ကုိျဖတ္ကာ စစၥလီကၽြန္းကုိ တိုက္ခိုက္၍ ဂ်ာမန္တို႔ကုိတိုက္ထုတ္ ႏိုင္ခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ အီတလီကုိ ေအာင္ႏိုင္ခဲ့ သည္။
ဟစ္တလာ အေနျဖင့္ တစ္ဖက္တြင္ ဆိုဗီယက္ယူနီယံႏွင့္ျပင္းထန္စြာတိုက္ခိုက္ ေနရ၍ အာဖရိကေျမာက္ပုိင္းသို႔စစ္အင္အား မျဖည့္တင္းႏိုင္ခဲ့ေပ။ ဟစ္တလာသည္ ၂၂ ဇြန္၊ ၁၉၄၁ တြင္ ဘာဘရိုဆာစစ္ဆင္ေရး (Operation Barbarossa) ျဖင့္ ဆိုဗီယက္ ယူနီယံကုိက်ဴးေက်ာ္တိုက္ခိုက္ကာ အေရွ႕ဘက္စစ္မ်က္ႏွာကုိဖြင့္လွစ္ခဲ့သည္။ စစ္၏ အစဦးပိုင္းတြင္ ဆိုဗီယက္ယူနီယံကုိတိုက္ခိုက္ရန္ ဆုံးျဖတ္ခဲ့ျခင္းသည္ ဟစ္တလာအဘို႔ အႀကီးအက်ယ္မွားယြင္းခဲ့သည္။ စစ္မ်က္ႏွာႏွစ္ဘက္ဖြင့္လိုက္ရ၍ စစ္သည္အင္အား၊ လက္နက္အင္အားတို႔ကုိ ႏွစ္ဘက္ခဲြပို႔ေနရသည္။ သူ၏စီမံကိန္းမွာ ဆိုဗီယက္တပ္မ်ားကုိ လွ်င္ျမန္စြာတိုက္ခိုက္ ေခ်မႈန္းရန္ျဖစ္ေသာ္လည္း မေအာင္ျမင္ခဲ့ေပ။
ဂ်ာမန္တို႔သည္ ၁၉၄၁ ႏွစ္လည္ပိုင္းတြင္ စစ္သည္အင္အား သုံးသန္းေက်ာ္ျဖင့္ ဆိုဗီယက္ယူနီယံကုိ က်ဴးေက်ာ္တိုက္ခိုက္မႈသည္ အစပိုင္းတြင္ေအာင္ျမင္ခဲ့၍ ဆိုဗီယက္ၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားျဖစ္ေသာ ယူကရိန္း၊ ကီးယက္(ဗ္) ၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားအထိ ဂ်ာမန္တပ္မ်ား သိမ္းပိုက္ႏိုင္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ေနာင္ႏွစ္တြင္ အေျခအေနမွာေျပာင္းလဲခဲ့သည္။ ဆိုဗီယက္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး မာရွယ္ဇူးေကာ့(ဗ္) ေခါင္းေဆာင္ေသာ ဆိုယီယက္တပ္နီေတာ္၏ ျပင္းထန္၍ ေၾကာက္မက္ ဖြယ္ေကာင္းေသာထိုးစစ္ကုိ ကမၻာေက်ာ္စတာလင္ဂရက္ၿမိဳ႕တိုက္ပဲြတြင္ ဂ်ာမန္တို႔မရႈမလွ ခံခဲ့ၾကရသည္။ ဆိုဗီယက္ေဆာင္းတြင္း၏ ျပင္းထန္ေသာအေအးဒဏ္ႏွင့္ အစာေရစာ ငတ္မြတ္မႈေၾကာင့္ ဂ်ာမန္တပ္သားမ်ား ေသဆုံးခဲ့ၾကရသည္။ ထို႔ေနာက္ဆိုဗီယက္တပ္မ်ားသည္ နာဇီဂ်ာမန္တို႔ကုိ လီနင္ဂရက္ၿမိဳ႕မွ တိုက္ထုတ္ႏိုင္ခဲ့ၿပီး ၁၉၄၄ ႏွစ္လယ္ပိုင္းတြင္ ဂ်ာမန္တပ္မ်ားဆိုဗီယက္ ယူနီယံမွဆုတ္ခြာ ခဲ့သည္။
စစ္ကာလအတြင္း ဂ်ာမန္ေရတပ္၏အဓိကရည္ရြယ္ခ်က္မွာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံသို႔ စစ္လက္နက္ပစၥည္းမ်ား၊ အစားအစာ ရိကၡာႏွင့္ စစ္တပ္မ်ား ေပးပုိ႔ေနမႈကုိ ဟန္႔တားရန္ျဖစ္သည္။ ဂ်ာမန္ယူဘုတ္ ေရငုတ္သေဘၤာတို႔သည္ အတၱလန္တစ္သမုဒၵရာကုိ ျဖတ္သန္းရသြားေသာ မဟာမိတ္သေဘၤာမ်ားကုိ ႀကီးမားစြာ အႏၲရာယ္ေပးႏိုင္ခဲ့သည္။ ၄င္းတို႔သည္ ပင္လယ္ၾကမ္းျပင္ေအာက္တြင္ ငုတ္လွ်ဳိး၍ အေပၚမွသြားလာေနေသာ သေဘၤာမ်ားကုိ ရုတ္တရက္တိုက္ခိုက္တတ္သည္။
အစပိုင္း ၁၉၄၁ တြင္ ဂ်ာမန္ယူဘုတ္ ေရငုတ္သေဘၤာမ်ား၏ စစ္ဆင္ေရးမ်ားေအာင္ျမင္ခဲ့ေသာ္လည္း ၁၉၄၃ တြင္ မဟာမိတ္သိပၸံပညာရွင္မ်ား၏ ဆိုနာႏွင့္ ေရဒါစံနစ္မ်ားတီထြင္လာႏိုင္မႈေၾကာင့္ ပင္လယ္ေရေပၚ ေရေအာက္ရွိ ဂ်ာမန္ေရငုတ္သေဘၤာမ်ားကုိ ေျခရာခံႏိုင္၍ တိုက္ခိုက္ဖ်က္ဆီးႏိုင္ခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္မဟာမိတ္ တပ္မ်ား အတၱလန္တစ္သမုဒၵရာကုိ တျဖည္းျဖည္းထိန္းခ်ဳပ္လာႏိုင္ခဲ့သည္။
အစဥ္အလာအရ ႏွစ္ဘက္ေရတပ္မ်ားသည္ ပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္တြင္ အျပန္အလွန္ထိုးစစ္ဆင္ၾက စၿမဲျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ေလတပ္တိုက္ေလယာဥ္မ်ား၏ အစြမ္းထက္ေသာ တိုက္ခိုက္မႈမ်ားေၾကာင့္ ဂ်ာမန္တို႔၏ အႀကီးမားဆုံးေရတပ္သေဘၤာႀကီးျဖစ္သည့္ ဘစ္စမတ္မွာ ႏွစ္ျမွဳပ္ျခင္းခံလိုက္ရသည္။ ၁၉၄၂ ေမလတြင္ အဂၤလိပ္ႏွင့္အေမရိကန္ဗုံးႀကဲေလယဥ္ တစ္ေထာင္ခန္႔သည္ ဂ်မန္တို႔၏စစ္ေရးႏွင့္စက္မႈအေျခ စိုက္စခန္းမ်ားကုိ ျပင္းထန္စြာဗုံးႀကဲတိုက္ခိုက္ခဲ့သည္။ ၄င္းတို႔သည္ ဂ်ာမန္တို႔၏ က်ဴးေက်ာ္မႈေၾကာင့္ျဖစ္ ေပၚခဲ့ရေသာဆိုးက်ဳိး မ်ားကုိ ဂ်ာမဏီျပည္သူမ်ားအားသိရွိေစရန္ဂ်ာမဏီ၏ ၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားကုိဗုံးႀကဲတိုက္ခိုက္ခဲ့သည္မွာ ၁၉၄၅ စစ္ၿပီးဆုံး ခ်ိန္တိုင္ေအာင္ျဖစ္သည္။
စစ္ႀကီးအစပိုင္းတြင္ ဟစ္တလာ၏ေအာင္ျမင္မႈမ်ားသည္ တစ္ကမၻာလုံးရွိ ျပည္သူမ်ားကုိ စိုးရိမ္ ထိတ္္လန္႔ေစခဲ့သည္။ ဟစ္တလာႏွင့္သူ၏မဟာမိတ္တပ္မ်ား၏ ေအာင္ျမင္မႈမ်ားသည္ တစ္ပြဲၿပီးတစ္ပဲြဆက္ ေနသည္။ သူတို႔သည္ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံမွတစ္ပါး ဥေရာပတုိုက္အေနာက္ျခမ္းကုိ သိမ္းပိုက္စိုးမုုိိးၿပီးျဖစ္၍ ဆိုဗီယက္ ယူနီယံကုိလည္း က်ဴးေက်ာ္တိုက္ခိုက္ခဲ့သည္။ ထို႔အတူ အာဖရိကေျမာက္ပိုင္းကုိ သိမ္းပိုက္ႏိုင္ၿပီးလွ်င္ ၄င္းတို႔၏ ေရငုတ္သေဘၤာမ်ားက အတၱလန္တစ္သမုဒၵရာတစ္ခုလုံးကုိ စိုးမိုးထားႏိုင္ခဲ့သည္။ ဂ်ာမဏီသည္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံ ဥေရာပစစ္ထဲ၀င္လာၿပီး ပထမလပိုင္းမွသည္ ၁၉၄၂ ႏို၀င္ဘာလအထိ အင္အားႀကီးမားေနခဲ့ ေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္းတြင္ တျဖည္းျဖည္းအင္အားက်ဆင္းလာခဲ့သည္။
ဂ်ာမဏီႏွင့္၄င္း၏မဟာမိတ္မ်ားသည္ ၁၉၄၃ ၏ ပထမႏွစ္၀က္ပိုင္းတြင္ ဆိုးရြားစြာ ဆုံးရႈံးထိခိုက္ခဲ့ရ သည္။ ဆိုဗီယက္ယူနီယံ စတာလင္ဂရက္တိုက္ပဲြတြင္ ဂ်ာမန္စစ္သားေပါင္း တစ္သိန္းေျခာက္ေသာင္း (၁၆၀၀၀၀) ခန္႔ေသေၾကခဲ့၍ တပ္သားတစ္သိန္းတစ္ေသာင္း (၁၁၀၀၀၀)ေက်ာ္မွာလက္နက္ခ်အဖမ္း ခံခဲ့ရသည္။ အာဖရိကေျမာက္ပိုင္းစစ္ပဲြမ်ားတြင္ ဂ်ာမဏီႏွင့္ အီတလီစစ္သားႏွစ္သိန္းငါးေသာင္း (၂၅၀၀၀၀) ခန္႔လက္နက္ခ် အဖမ္းခံခဲ့ရသည္။ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာစစ္သားမ်ား စစၥလီကၽြန္းႏွင့့္အီတလီႏိုင္ငံတိုက္ပြဲမ်ားတြင္ ေသဆုံး အဖမ္းခံခဲ့ရသည္။ ေျမာက္အတၱလန္တစ္ေရျပင္ကုိ စိုးမိုးထားထားေသာ ဂ်ာမန္ေရငုတ္သေဘၤာမ်ား မွာလည္း ဖ်က္ဆီးျခင္းခံခဲ့ရသည္။ ၁၉၄၃ ခုႏွစ္ကုန္ပိုင္းတြင္မူ ဟစ္လာ၏တပ္မ်ားသည္ အင္အားက်ဆင္းခဲ့ရသည္။ သို႔ေသာ္ဂ်ာမန္တပ္မ်ားသည္ ျပင္သစ္ႏွင့္ ဘယ္လ္ဂ်ီယံႏိုင္ငံမ်ားအပါအ၀င္ က်န္ရွိေနသည့္ ဥေရာပအေနာက္ ျခမ္းကုိသိမ္းပိုက္ထားဆဲပင္ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ဤအခ်ိန္သည္ ဂ်ာမဏီသိမ္းပိုက္ထားေသာ ျပင္သစ္အပါအ၀င္ ဥေရာပအေနာက္ျခမ္းကုိ တိုက္ခိုက္သိမ္းပိုက္ရန္ အဂၤလိပ္ေရလက္ၾကားကုိျဖတ္၍ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံ ေနာ္မန္ဒီ ကမ္းေျခမွတဆင့္ ၀င္ေရာက္ရန္မဟာမိတ္တို႔ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်ခဲ့့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ကမၻာ႔သမိုင္းတြင္ အႀကီးက်ယ္ ဆုံးကမ္းတက္စစ္ဆင္ေရးႀကီးျဖစ္သည့္ ဒီေဒးဟုေခၚသည့္ ေနာ္မန္ဒီကမ္းတက္တိုက္ပဲြႀကီးကုိ ၆ ဇြန္၊ ၁၉၄၄ ေန႔တြင္ စတင္ခဲ့သည္။
ဂ်ာမဏီေခါင္းေဆာင္ ဟစ္တလာအေနျဖင့္ မဟာမိတ္တို႔ဘက္မွ ကမ္းတက္စစ္ဆင္ေရးႀကီးတစ္ခု ဆင္ႏြဲမည္ကုိ သိေသာ္ျငားလည္း မည္သည့္ေနရာမွ ၀င္ေရာက္မည္ကုိမသိခဲ့ေပ။ ဂ်ာမန္တို႔ကမဟာမိတ္တပ္မ်ားသည္ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံ ( Calais ) ေဒသမွ ၀င္ေရာက္ တိုက္ခိုက္မည္ဟု ထင္မွတ္ထားခဲ့ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ၄င္းတို႔၏ ယူဆခ်က္ မွားယြင္းကာ အေမရိကန္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး အိုက္ဆင္ေဟာင္၀ါ က အဂၤလိပ္ေရလက္ၾကားကုိ ျဖတ္၍ ေနာ္မန္ဒီကမ္းေျခမွ ျပင္သစ္ႏို္င္ငံသို႔၀င္ေရာက္ရန္ ဆုံးျဖတ္ ခဲ့သည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးအိုက္ဆင္ေဟာင္၀ါတြင္ စစ္သည္အင္အား တစ္သိန္းငါးေသာင္း(၁၅၀၀၀၀)၊ စစ္ေလယာဥ္ (၁၂၀၀၀) ခန္႔ႏွင့္ ေျမာက္ျမားလွစြာေသာ ေထာက္ပံ့မႈမ်ားရွိေနသည္။ အိုက္ဆင္ ေဟာင္၀ါအေနျဖင့္ တစ္ဘက္ ရန္သူမရိပ္မိေအာင္ ရုတ္တရက္ ၀င္ေရာက္တိုက္ခိုက္ျခင္းျဖစ္၍ စစ္ဆင္ေရးႀကီးစတင္ ခ်ိန္မွာပင္ ဂ်ာမန္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ရြန္းမဲလ္ ႏွင့္ အျခားေသာ ဂ်ာမန္စစ္ေရးပါရဂူမ်ားပင္ မဟာမိတ္တပ္မ်ား ေနာ္မန္ဒီကမ္းေျခမွ အမွန္တကယ္ထုိးစစ္ဆင္လာသည္ကုိ မယံု ၾကည္ၾကေပ။
သို႔ရာတြင္ စစ္ဆင္ေရးႀကီးမွာ အမွန္တစ္ကယ္ပင္ စတင္ႏိုင္ခဲ့သည္။ ဇြန္လ ၅ရက္ေန႔ ညမွာပင္ မဟာမိတ္စစ္ေလယာဥ္မ်ားက ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ေလထီး စစ္သည္မ်ားကုိ ေနာ္မန္ဒီကမ္းေျခအတြင္းပိုင္း ဂ်ာမန္တို႔၏ေနာက္တန္းသို႔ ခ်ေပးႏိုင္ခဲ့ သည္။
ထို႔ေနာက္မဟာမိတ္ဗုံးႀကဲေလယာဥ္ႀကီးမ်ားက ဂ်ာမန္ခံစစ္ေၾကာင္းမ်ားကုိ ဗုံးမိုးရြာခဲ့သည္။ ဇြန္လ ၆ ရက္ေန႔နံနက္ပိုင္းတြင္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားေသာ စစ္သေဘၤာမ်ားသည္ သတ္မွတ္ထား ေသာ ေနာ္မန္ဒီ ကမ္းေျခ ေနရာ (၅) ေနရာ (Sword Beach, Juno Beach, Gold Beach, Omaha Beach, Utah Beach) သို႔စစ္သည္ လက္နက္ အေထာက္အပံ့ အျပည့္အစုံျဖင့္ ခ်ဥ္းကပ္လာႏိုင္ခဲ့သည္။
တိုက္ပြဲမ်ားသည္ လွ်င္ျမန္ျပင္းထန္ၿပီး ေသြးေခ်ာင္းစီး တိုက္ပဲြမ်ား ျဖစ္ခဲ့သည္။ ေနာ္မန္ဒီကမ္းေျခ တစ္ေလွ်ာက္ ဂ်ာမန္ခံစစ္ ေၾကာင္းမ်ားသည္ ေတာင့္တင္းခိုင္မာလွေသာ္လည္း မဟာမိတ္ စစ္သည္တို႔၏ ႀကီးမားလွစြာေသာ အလုံးအရင္းႏွင့္ထိုးစစ္ဆင္မႈကုိ မခံႏိုင္ဘဲၿပိဳလဲ ခဲ့ရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ မဟာမိတ္စစ္သည္တို႔သည္ ေနာ္မန္ဒီကမ္းေျခ တစ္ေလွ်ာက္ တစ္ခုၿပီးတစ္ခု ထိုးစစ္ဆင္၍ ေအာင္ပဲြရခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္မဟာမိတ္ တပ္မ်ားျပင္သစ္ႏိုင္ငံကုိ အေျခခ်ႏိုင္ခဲ့သည္။ ရက္သတၱတစ္ပတ္အတြင္း ျပင္သစ္ႏိုင္ငံ အတြင္းသို႔ မဟာမိ္တ္ တပ္သားေပါင္းေျခာက္သိန္း (၆၀၀၀၀၀) ႏွင့့္ ယဥ္အစီးေရ ကုိးေသာင္း (၉၀၀၀၀) ခန္႔ သယ္ေဆာင္၀င္ေရာက္ ႏိုင္ခဲ့သည္။ ဂ်ာမန္တို႔သည္ မဟာမိတ္တပ္မ်ားကုိ မည္သို႔မွ် ထိမ္းခ်ဳပ္၍မရႏိုင္ ေတာ့ဘဲ ၾသဂုတ္လေႏွာင္းပိုင္းတြင္ မဟာမိတ္တပ္မ်ားၿမိဳ႕ေတာ္ ပဲရစ္ကုိ သိမ္းပိုက္ႏိုင္ခဲ့သည္။ ေနာက္ဆုံးတြင္ ဂ်ာမန္တို႔စစ္ရႈံး၍ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး အိုက္ဆင္ေဟာင္၀ါထံတြင္ လက္နက္ခ်ခဲ့ရသည္။
အခ်ဳပ္ဆိုရေသာ္ အာဏာရွင္၀ါဒျဖင့္ ကမၻာႀကီးကုိစိုးမိုး၍ ႏွစ္ေပါင္းတစ္ေထာင္ခံမည့္ တတိယအင္ပါယာ (Third Reich)« တည္ေထာင္ရန္ႀကံရြယ္သည့္ ဟစ္တလာ၏ စီမံကိန္းမွာ ပ်က္ျပားခဲ့ရ၍ ၄င္းကုိယ္တိုင္မွာ လည္းေနာက္ဆုံးတြင္ ကိုယ့္ကိုယ္ကုိ သတ္ေသျခင္းျဖင့္ နိဂုံးခ်ဳပ္ခဲ့ရသည္။
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
« (Reich သည္ ဂ်ာမန္ဘာသာျဖစ္ၿပီး Empire ကုိဆုိလိုသည္။
The First Reich: The Holy Roman Empire (800/962 - 1806)
The Second Reich: The German Empire (1871 - 1918)
Otto von Bismarck ဘစ္စမတ္လက္ထက္တြင္ Second Reich ကုိတည္ေထာင္ခဲ့သည္
The Third Reich: Nazi Germany (1933 - 1945) ဟစ္တလာ
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
ကိုးကား
American Mosaic 2003 Series (USIS)
http://www.army.mil/d-day (Official Website of US Army)
http://www.dday.org/
http://www.americandday.org
Home »
Feature
» ဒုတိယ ကမၻာစစ္ကာလ မဟာမိတ္တို႔၏ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံ ေနာ္မန္ဒီ ကမ္းတက္တိုက္ပြဲ ၆၉ ႏွစ္ေျမာက္ ႏွစ္ပတ္လည္ (၆.၆.၁၉၄၄-၆.၆.၂၀၁၃)