ရခိုင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡ ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ေရး အခ်ိန္ၾကာႏိုင္

ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ လူမႈအ၀န္းအ၀ိုင္း ႏွစ္ခုအၾကား ယံုၾကည္မႈ ျပန္ၿပီး တည္ေဆာက္ေရးဟာ အခ်ိန္ယူရလိမ့္မယ္လုိ႔ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးတစ္ဦးက ေျပာလိုက္ပါတယ္။ ဒုတိယသမၼတ ေဒါက္တာစိုင္းေမာက္ခမ္း ဦးေဆာင္တဲ့ အဆင့္ျမင့္ တာ၀န္ရွိသူေတြ ရခုိင္ျပည္နယ္ဘက္ဆီ ႏွစ္ရက္ၾကာ သြားေရာက္ခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ ခရီးစဥ္မွာ အတူလိုက္ပါခဲ့တဲ့ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦးေအးျမင့္က အဲ့ဒီလို ေျပာလိုက္တာပါ။ အေျခအေနေတြ ပံုမွန္အတိုင္း ျပန္ေရာက္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္တဲ့ေနရာမွာ ႏုိင္ငံတကာက ၀ိုင္း၀န္းကူညီၾကဖို႔ကိုလည္း ၀န္ႀကီးဦးေအးျမင့္က ပန္ၾကားခဲ့ပါတယ္။ အျပည့္အစံုကုိ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ကေန ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းက သတင္းေပးပို႔ထားပါတယ္။

ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးနဲ႔ သင့္ျမတ္ေရးအတြက္ လုပ္ေဆာင္လာတာ တစ္ႏွစ္ေက်ာ္ ၾကာလာခဲ့ၿပီျဖစ္ေပမဲ့လည္း အေျခအေနေတြက ခုခ်ိန္ထိ ပံုမွန္အတိုင္း ျပန္မျဖစ္ေသးပါဘူး။

လူမႈအ၀န္းအ၀ိုင္း ႏွစ္ခုစလံုးရဲ႕ အိုးအိမ္နဲ႔ ပိုင္ဆိုင္မႈပစၥည္းေတြ ဖ်က္ဆီးခံရ၊ လူေတြ သတ္ျဖတ္ခံခဲ့ရတာေတြအေပၚ လူမႈအ၀န္းအ၀ိုင္း တဘက္နဲ႔တဘက္ အျပန္အလွန္ အျပစ္တင္တာေတြက ရွိေနဆဲျဖစ္ၿပီး ခံစားခ်က္ေတြကို ေဖ်ာက္ဖ်က္ဖို႔အတြက္ အခ်ိန္ယူရမယ္လုိ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္ လူမႈေရးနဲ႔ စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးဆုိင္ရာ လုပ္ငန္းေကာ္မတီဥကၠ႒၊ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦးေအးျမင့္က ေျပာပါတယ္။

လက္ရွိ ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ခိုလံႈေနၾကသူေတြကို သူတို႔ရဲ႕ မူရင္းေနရာေတြဆီ ျပန္ခ်င္တဲ့ဆႏၵ ရွိ မရွိ ေမးတဲ့အခါ စိုးရိမ္စိတ္ေတြ အမ်ားႀကီး ရွိေနၾကတယ္လို႔လည္း ၀န္ႀကီးဦးေအးျမင့္က ေျပာပါတယ္။

“ဒီလို ေျပာင္းသြားၿပီးေတာ့ တျခားေနရာမွာ သြားေနလို႔ရွိရင္ လံုၿခံဳပါ့မလား။ လုပ္ကိုင္စားေသာက္လို႔ ရပါ့မလား။ သူတို႔ community ေလးနဲ႔ သူတို႔ ေနေနရင္ save ျဖစ္တယ္။ အစိုးရကလည္း လံုၿခံဳမႈေတြ ေပးထားတယ္။ သို႔ေသာ္လည္းပဲ ခုနက ေျပာသလို အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလန္းေတြ ေပၚလာမယ္ဆိုရင္ အလုပ္မွာ သူလည္းလုပ္မယ္။ ငါလည္း သြားလုပ္ၾကမယ္။ အဲ့ဒီအခါက်ရင္ တေယာက္နဲ႔တေယာက္ ျပန္ၿပီးေတာ့ ညီညြတ္မႈေတြ ေသြးစည္းညီညြတ္မႈေတြ ရသြားမယ္ဆိုရင္ ဒီကစၿပီးေတာ့ ျပန္ၿပီးေတာ့ ေပါင္းစည္းမႈေပ့ါေလ ဆုိတာ ျဖစ္လာမယ္။ ဒါေတြအတြက္ က်ေနာ္တို႔ လုပ္ေပးတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္ေျပာသလိုပဲ ဒါက အေဆာက္အဦး ေဆာက္တယ္ဆုိရင္ အခ်ိန္သတ္မွတ္လို႔ရတယ္။ လူေတြရဲ႕ စိတ္ဆႏၵေတြ feeling ေတြကို ျပန္ၿပီးေတာ့ တည္ေဆာက္ေနတဲ့အတြက္ အခ်ိန္နဲ႔ ေျပာလို႔မရဘူး။”

အဂၤါေန႔က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ ႏုိင္ငံျခားေရး႐ံုးမွာလုပ္တဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲအတြင္း ၀န္ႀကီးဦးေအးျမင့္ကို ဗီြအိုေအက သီးျခား ေမးျမန္းခ်ိန္အတြင္း အဲ့ဒီလို ေျပာခဲ့တာပါ။

ရခုိင္ျပည္နယ္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးနဲ႔ ဖ႔ြံၿဖိဳးတိုးတက္မႈ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေရး ဗဟိုေကာ္မတီ ဥကၠ႒ ဒုတိယသမၼတ ေဒါက္တာစိုင္းေမာက္ခမ္္းဟာ ၀န္ႀကီးေတြ၊ ဒုတိယ၀န္ႀကီးေတြ၊ သံတမန္ေတြ၊ ကုလသမဂၢ အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ ဌာနဆုိင္ရာတာ၀န္ရွိ သူေတြနဲ႔အတူ ရခိုင္ျပည္နယ္၊ စစ္ေတြ၊ ေမာင္ေတာ၊ ေျမပံုနဲ႔ ေပါက္ေတာၿမိဳ႕နယ္ေတြဆီ ဇူလိုင္လ ၇ ရက္နဲ႔ ၈ ရက္ ႏွစ္ရက္ၾကာ သြားေရာက္ခဲ့ပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ပ်က္စီးဆံုး႐ံႈးသြားတဲ့ အေျခအေနအရပ္ရပ္ကို ျပန္လည္ ထူေထာင္ေနတာမွာ အစိုးရဌာနဆိုင္ရာေတြ၊ ကုလသမဂၢအဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ ႏုိင္ငံတကာနဲ႔ ျပည္တြင္းက အစိုးရမဟုတ္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ အလွဴရွင္ႏုိင္ငံေတြ စသည္အားျဖင့္ ပူးတြဲ လုပ္ေဆာင္ေနၾကတာပါ။

၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လကေန ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဇြန္လအထိ လိုအပ္တဲ့ ရန္ပံုေငြေပါင္း အေမရိကန္ေဒၚလာ ၈၀ ဒႆမ ၁၄ သန္းမွာ ၆၆ ဒႆမ ၇၆ သန္းကို လက္ခံရရွိခဲ့ၿပီး လိုအပ္တဲ့ရန္ပံုေငြပမာဏ ၁၃ ဒႆမ ၃၇ သန္းရွိေနဆဲျဖစ္သလို ႏုိင္ငံတကာအကူအညီေတြကို ဆက္လက္ ကမ္းလွမ္းထားဆဲပါပဲ။

“ႏိုင္ငံတကာအေနနဲ႔ကေတာ့ က်ေနာ္ ေျပာသလိုပဲ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ အကူအညီေတြ၊ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ အႀကံဥာဏ္ေတြ ေပးမယ္ဆုိရင္ က်ေနာ္တို႔က အၿမဲတမ္း လက္ကမ္းႀကိဳဆိုေနပါတယ္။ ဒါေတြအတြက္လည္း က်ေနာ္တို႔က ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ ဖိတ္ေခၚေနပါတယ္။”

ရခုိင္ျပည္နယ္ လူမႈေရးနဲ႔ စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးဆုိင္ရာ လုပ္ငန္းေကာ္မတီဥကၠ႒၊ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦးေအးျမင့္ပါ။
ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲက ၿမိဳ႕နယ္ ၁၇ ၿမိဳ႕နယ္မွာ ဘဂၤါလီလူမ်ဳိးမရွိတဲ့ ၿမိဳ႕နယ္က ဂြ၊ အမ္း၊ ေတာင္ကုတ္ သံုးၿမိဳ႕နယ္ပဲ ရွိပါတယ္လုိ႔ ရခုိင္ ျပည္နယ္အစိုးရအဖြဲ႔ ဥပေဒခ်ဳပ္ ဦးလွသိန္းက သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲအတြင္း ေျပာပါတယ္။ ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ လူမႈ အ၀န္းအ၀ိုင္းႏွစ္ခုဟာ အတူယွဥ္တြဲ မေနထိုင္ႏုိင္ေတာ့ဘဲ သီးျခားစီ ျဖစ္သြားၿပီးေတာ့ ဘဂၤါလီလူမ်ဳိးေတြကို အစိုးရက သက္ဆိုင္ရာ သူတို႔ေနရာေတြဆီ ျပန္ေနႏုိင္ေအာင္ လုပ္မေပးဘဲ ကန္႔သတ္ထားတယ္ဆိုိတဲ့ ေ၀ဖန္ခ်က္ေတြကလည္း ထြက္ထားတာပါ။

ဒါဟာ အစိုးရက သတ္သတ္စီ ခြဲထားတာမဟုတ္ဘဲ သူတို႔သေဘာနဲ႔သူတို႔ ကြဲသြားတာသာ ျဖစ္ပါတယ္လုိ႔ ရခိုင္အစိုးရအဖြဲ႔ ဥပေဒခ်ဳပ္ ဦးလွသိန္းက ရွင္းလင္း ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။

“ဒီပဋိပကၡမတုိင္ခင္မွာ ရခိုင္နဲ႔ ဘဂၤလီလူမ်ိဳးေတြရဲ႕ တဘက္နဲ႔တဘက္ မႏွစ္ၿမိဳ႕တဲ့ သမုိင္းအရွည္ႀကီး ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒီသမိုင္းေနာက္ခံကို အေျချပဳၿပီးေတာ့ အခုျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ပဋိပကၡမွာ တဘက္နဲ႔တဘက္ အိမ္ေတြကို မီး႐ိႈ႕တယ္။ ေနာက္တခါ တဘက္နဲ႔တဘက္ တိုက္ခိုက္တယ္။ တဘက္နဲ႔တဘက္ သတ္ၾကတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ သူတို႔မွာ အခုထိ အျပန္အလွန္ ေဒါသ မီးလွ်ံေတြဟာ ရင္ထဲမွာ ရွိတုန္းပါပဲ။ အဲ့ဒါအတြက္ေၾကာင့္ လံုၿခံဳေရးနဲ႔ က်ေနာ္တို႔က ဘဂၤါလီလူမ်ိဳးေတြ ေနတဲ့ေနရာမွာ က်ေနာ္တို႔က လံုၿခံဳေရးနဲ႔ အကာအကြယ္ ေပးထားတာျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔က ကန္႔သတ္တာမဟုတ္ဘဲနဲ႔ သူတို႔ကို လံုၿခံဳေရးအရ ေစာင့္ေရွာက္ထားတာသာ ျဖစ္ပါတယ္။”

ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္း ပဋိပကၡျဖစ္ခဲ့တဲ့ ၿမိဳ႕နယ္ ၁၁ ၿမိဳ႕နယ္မွာ အေရးေပၚ အေျခအေန ေၾကညာထားဆဲျဖစ္ၿပီး အမိန္႔စထုတ္ခ်ိန္တုန္းက ညေန ၆ နာရီကေန မနက္ ၆ နာရီအထိ အျပင္မထြက္ဖို႔ ကန္႔သတ္ခဲ့ေပမဲ့ အခုေတာ့ ည ၁၀ နာရီကေန မနက္ ၄ နာရီအထိ အခ်ိန္ကို ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးထားၿပီလို႔ တာ၀န္ရွိသူေတြက ေျပာပါတယ္။

ပဋိပကၡျဖစ္စဥ္ေတြနဲ႔ဆက္စပ္ၿပီးေတာ့ ၿမိဳ႕နယ္ ၁၃ ၿမိဳ႕နယ္မွာ ျပစ္မႈေပါင္း ၂၇၉ မႈနဲ႔ လူေပါင္း ၁၁၈၉ ဦးအေပၚ စြဲခ်က္တင္ စစ္ေဆးေနၿပီး အဲဒီထဲက ျပစ္မႈေပါင္း ၁၉၅ မႈ၊ လူေပါင္း ၅၀၇ ဦးကို ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ခဲ့ၿပီး ျဖစ္တယ္လုိ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္ အစိုးရ၊ လံုၿခံဳေရးနဲ႔ နယ္စပ္ေရးရာ၀န္ႀကီး ဗိုလ္မွဴးႀကီး ထိန္လင္းက ေျပာပါတယ္။

ပဋိပကၡေတြျဖစ္ခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ အိုးအိမ္မဲ့ျဖစ္သြားတဲ့ လူဦးေရစာရင္းကို သိရဖို႔ ေကာက္ယူခဲ့ေပမဲ့ အခက္အခဲေတြ ႀကံဳခဲ့ရတဲ့အတြက္ ရပ္ဆိုင္းခဲ့ရတယ္လို႔ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရး၀န္ႀကီးဌာန တာ၀န္ရွိသူတစ္ဦးက ေျပာပါတယ္။

အခုအခါမွာေတာ့ ကုလသမဂၢအဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ ႏုိင္ငံျခားသံ႐ံုးေတြက ကိုယ္စားလွယ္ေတြ၊ ျပည္တြင္း ျပည္ပက အစိုးရမဟုတ္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ ႏွစ္ဘက္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းက အဖြဲ႔ေတြ ပူးတြဲၿပီး ျပန္ေကာက္ခံဖုိ႔ လုပ္ေနၿပီးေတာ့ ဒုတိယအဆင့္မွာ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္၊ ႏုိင္ငံသားျဖစ္မႈဆုိင္ရာ ဥပေဒပါ ျပဌာန္းခ်က္ေတြအတိုင္း ဆက္လုပ္သြားမွာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရး ၀န္ႀကီးဌာန ဒုတိယ၀န္ႀကီး ဦးေက်ာ္ေက်ာ္၀င္းက ေျပာခဲ့ပါတယ္။

ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္း (ဗီြအုိေအ)