သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ေျပာင္းလဲထိခိုက္လာမႈ သေကၤတအျဖစ္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ အဓိက ျမစ္ႀကီးမ်ား ျဖစ္ေသာ ဧရာဝတီ၊ စစ္ေတာင္းႏွင့္ ငဝန္ျမစ္တို႔တြင္ ေရ လမ္းေၾကာင္း ေျပာင္းလဲလာၿပီး ျမစ္ေရ တိုက္စားျခင္းေၾကာင့္ ကမ္းၿပဳိမႈမ်ား ဇြန္လဆန္းက စတင္ကာ ဆက္တိုက္ ျဖစ္ပြားလ်က္ရွိၿပီး ေဒသခံမ်ား၏ စီးပြားေရး၊ လႈမႈေရးဘဝမ်ားကို တစ္စတစ္စ ၿခိမ္းေျခာက္ေနသည္ကို ေတြ႕ ရသည္။
ဟသၤာတခ႐ိုင္ အဂၤပူၿမဳိ႕နယ္အတြင္းရွိ လန္တာ႐ြာ၊ ေညာင္နီကုန္း၊ ေညာင္ ကုန္း႐ြာႏွင့္ ေဂြးေတာက္ေခ်ာင္း႐ြာတို႔တြင္ ဧရာဝတီ ျမစ္ေရ တိုက္စား မႈေၾကာင့္ ကမ္းပါးမ်ား ၿပဳိက်ရာ စာသင္ေက်ာင္းႏွင့္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမ်ား ၿပဳိက် ပ်က္စီးခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက ဆိုသည္။
ေက်း႐ြာအလိုက္ ကမ္းၿပဳိမႈႏႈန္းမွာ ေန႔စဥ္ အလ်ားလိုက္ ေပ ၃၀၀ ခန္႔ႏွင့္ အတြင္းသို႔ ေပ ၅၀ ခန္႔ ရွိသည့္အတြက္ ေဒသခံမ်ား စုေပါင္း၍ ေရကာ မ်ား ျပဳလုပ္ေသာ္လည္း ထိေရာက္မႈမရွိဘဲ ဆက္လက္ ၿပဳိက်ေနေသးေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရ အာဏာပိုင္မ်ား၏ နည္းပညာႏွင့္ ေငြေၾကး အေထာက္အပံ့ လိုအပ္ေၾကာင္း ေဒသခံတစ္ဦး ျဖစ္ သူ ဦးစိုးလြင္က ေျပာၾကားသည္။
အဆိုပါ ကမ္းၿပဳိေနေသာ ျမစ္သည္ လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ ခန္႔က ဧရာဝတီ ျမစ္မႀကီး ျဖစ္ေသာ္လည္း ယေန႔အခ်ိန္တြင္ ျမစ္က်ဳိး ျဖစ္သြား ၿပီး ျမစ္ေရ ဦးတိုက္မႈေၾကာင့္ ကမ္းၿပဳိျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ဟသၤာတခ႐ိုင္ ေရ အရင္းအျမစ္ႏွင့္ ျမစ္ေခ်ာင္းမ်ား ဖြံ႕ၿဖဳိးတိုးတက္ေရး ဦးစီးဌာန၏ ဌာနမွဴး ဦးလွသိန္းက ရွင္းျပသည္။
ဧရာဝတီျမစ္ေၾကာင္း တစ္ေလွ်ာက္ မင္းဘူး-စကုၿမဳိ႕နယ္ရွိ နိဗၺာန္ကြၽန္းေက်း ႐ြာမွာလည္း ျမစ္ေရ တိုက္စားျခင္းေၾကာင့္ ဇြန္လ ပထမအပတ္က စတင္၍ ကမ္းၿပဳိက်ရာ အိမ္ေျခ ၃၀ေက်ာ္ခန္႔ ေျပာင္းေရႊ႕ ခဲ့ရၿပီးေနာက္ ႐ြာလုံး ကြၽတ္ ေျပာင္းေရႊ႕ရေတာ့မည္ျဖစ္ေၾကာင္း အဆိုပါေက်း႐ြာ ေဒသခံ တစ္ဦး က ဆိုသည္။
ငဝန္ျမစ္သည္လည္း ႏုန္းပို႔ခ်မႈ မ်ားျပားျခင္းေၾကာင့္ ေရစီးလမ္းေၾကာင္း မွန္ကန္မႈမရွိဘဲ ျမစ္ေရ တိုက္စားမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚကာ ကမ္းၿပဳိက်မႈမ်ား ျဖစ္ပြားေနေၾကာင္း ရန္ကုန္ၿမဳိ႕ေတာ္ ေရအရင္းအျမစ္ႏွင့္ ျမစ္ေခ်ာင္းမ်ား ဖြံ႕ၿဖဳိးတိုးတက္ေရး ဦးစီးဌာန တာဝန္ရွိသူ တစ္ဦးက ရွင္းျပ ေျပာဆိုသည္။
ပဲခူးတိုင္းေဒသႀကီး ေတာင္ငူၿမဳိ႕နယ္ အေနာက္ဆင္ ေက်း႐ြာအုပ္စုရွိ ႐ြာတန္း ရွည္႐ြာႏွင့္ ဆင္႐ြာတို႔တြင္လည္း စစ္ေတာင္းျမစ္ေရ တိုက္စားမႈေၾကာင့္ ကမ္းၿပဳိမႈမ်ား ျဖစ္ပြားရာ အိမ္ေျခအခ်ဳိ႕ ေျပာင္းေရႊ႕ေနရၿပီး မိုးစပါးစိုက္ခင္း ဧက ၆၀၀၀ ေက်ာ္သည္ ျမစ္ကမ္း ဆက္လက္ ၿပဳိက်ပါက ပ်က္စီး ဆုံး႐ႈံးႏုိင္ ဖြယ္ရွိေၾကာင္း ေက်း႐ြာ ေဒသခံမ်ားက စိုးရိမ္တႀကီး ေျပာၾကားသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းရွိ ျမစ္ႀကီးမ်ားတြင္ ကမ္းၿပဳိမႈမ်ား မၾကာခဏ ျဖစ္ပြားေနရ သည့္ အဓိက အေၾကာင္းအရင္းမွာ သစ္ေတာမ်ား ျပဳန္းတီးမႈေၾကာင့္ျဖစ္ ၿပီး ျမစ္ကမ္း နံေဘးတြင္ အေဆာက္အအံုမ်ား တည္ေဆာက္ျခင္း၊ ေျမ တူးေဖာ္ျခင္း၊ ေရႊတူးျခင္းႏွင့္ ေက်ာက္စရစ္သဲ ထုတ္ယူျခင္းတို႔ေၾကာင့္ လည္း ေရလမ္းေၾကာင္း ေျပာင္းလဲကာ ျမစ္ေရ တိုက္စား၍ ကမ္း ၿပဳိျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ႏွင့္ ေရသုေတသန ပညာရွင္ ပါေမာကၡ ေဒါက္တာခင္နီနီသိန္းက သုံးသပ္ ေျပာၾကားသည္။
ဧရာဝတီျမစ္ကမ္း ၿပဳိမႈမ်ားသည္ ေညာင္တုန္းၿမဳိ႕နယ္၊ ေရၾကည္၊ ဟသၤာတ ၿမဳိ႕နယ္ႏွင့္ တိုက္ႀကီးၿမဳိ႕နယ္ ေၾကြပုဂံေခ်ာင္း ေက်း႐ြာဘက္ျခမ္းတို႔တြင္ အမ်ားဆုံး ၿပဳိက်ျခင္းျဖစ္ၿပီး အဆိုပါ ဧရာဝတီျမစ္ တစ္ေလွ်ာက္ ကမ္းၿပဳိက်မႈ မ်ားေၾကာင့္ ေရလမ္းေၾကာင္း ေျပာင္းလဲမႈ အေျခအေနမ်ားကို သိရွိႏိုင္ရန္ ဇူလိုင္လအတြင္း ၿဂဳိဟ္တုမွ တစ္ဆင့္ သုေတသနျပဳ ေလ့လာသြားမည္ျဖစ္ၿပီး ထိန္းသိမ္းရမည့္ ဧရိယာမ်ားကို သတ္မွတ္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေဒၚခင္နီနီသိန္း က ေျပာၾကားသည္။
တံတားမ်ား တည္ေဆာက္ျခင္း၊ အေဆာက္အအံုမ်ား ေဆာက္လုပ္ျခင္း စသည္တို႔သည္ သဘာဝအတိုင္း ရွိေနသည့္ ျမစ္ကို ဖြံ႕ၿဖဳိးေရးလုပ္ငန္း မ်ားအတြက္ အသုံးခ်ျခင္းျဖစ္၍ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္မႈမ်ား ရွိလာႏိုင္ေသာ္ လည္း ျဖစ္လာႏိုင္သည့္ ဆိုးက်ဳိး နည္းပါးေစရန္ စည္းကမ္းရွိရွိ အသုံးခ်ရ မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ပို႔ေဆာင္ေရးဝန္ႀကီးဌာန ေရအရင္းအျမစ္ႏွင့္ ျမစ္ေခ်ာင္း မ်ား ဖြံ႕ၿဖဳိး တိုးတက္ေရးဦးစီးဌာန ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးစိန္ထြန္းက ဆိုသည္။
အျခားေသာ ႏိုင္ငံမ်ားကဲ့သို႔ ဘ႑ာေငြေၾကး လုံလုံေလာက္ေလာက္ျဖင့္ ထိန္းသိမ္းႏိုင္ျခင္း မရွိေသးေသာ္လည္း ၎တို႔ ဌာနအေနႏွင့္ ျမစ္ေၾကာင္း ပ်က္စီးေနမႈမ်ားကို ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ေနသည္ဟု ၎က ဆိုသည္။
ဤသို႔ ကမ္းၿပဳိက်မႈမ်ား ဆက္တိုက္ ျဖစ္ပြားေနျခင္းေၾကာင့္ လယ္ယာေျမ မ်ားမွာ ဆုံး႐ႈံးရေတာ့မည့္ အေျခအေနကို ရင္ဆိုင္ေနရၿပီး အိမ္ႏွင့္႐ြာ မ်ား ေျပာင္းေရႊ႕ေနရျခင္းသည္လည္း ၎တို႔၏ လူမႈဘဝ စီးပြားေရး အေျခအေနကို ၿခိမ္းေျခာက္လာေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း နိဗၺာန္ကြၽန္း ေက်း႐ြာတြင္ ေနထိုင္သူ ေဒသခံ အမ်ဳိးသမီး တစ္ဦး၏ ေအာက္ပါ ရင္ဖြင့္သံက ေထာက္ျပလို႔ေနသည္။
“ကြၽန္မတို႔ လယ္သုံးကြက္ေလာက္ ကမ္းၿပဳိတဲ့အထဲ ပါသြားၿပီ၊ လယ္ကြက္နဲ႔ အတူ ကြၽန္မတို႔ ဘဝေတြလည္း ပါသြားတယ္” ဟု အဆိုပါ အမ်ဳိးသမီး ကလည္း ညည္းတြား ေျပာဆိုသည္။
သတင္းေဆာင္းပါး - ျပည့္ၿဖဳိးလင္း၊ ေနမင္းထက္ - The Voice Weekly