မူလတန္း ေက်ာင္းသားေတြ ေက်ာင္းအပ္ရာမွာ ေငြေၾကးတစံုတရာ မေပးရတဲ့အျပင္ ေက်ာင္းသားတဦး ေငြက်ပ္ ၁၀၀၀ ေက်ာင္းက ျပန္လည္ ေထာက္ပံ့ ေပးေနေပမယ့္ တခ်ို့ေဒသေတြမွာ မရၾကဘဲ ေလွ်ာက္လြွႊာေၾကးဆိုျပီး ျပန္လည္ ေတာင္းခံတာေတြ ႐ွိေနပါတယ္။
အခုနွစ္ ေက်ာင္းအပ္ရာသီဟာ ေမလ ၂၇ ရက္က စတင္ခဲ့ျပီး ေက်ာင္းသားမိဘေတြ ေက်ာင္းအပ္ခ်ိန္မွာ အခုလိုမ်ိုး ၾကံုေတြ့ေနၾကရတာပါ။
ဒါ့အျပင္ ေက်ာင္းအပ္နွံရာမွာ ေငြေၾကးေသာင္းနဲ့ ခ်ီေပးေနရတုန္းပဲလို့ ဒီဗီြဘီက စံုစမ္းသိ႐ွိရပါတယ္။
ရန္ကုန္ျမို့၊ ဒဂံုျမို့သစ္ေျမာက္ပိုင္းမွာ ေက်ာင္းအပ္နွံခဲ့ၾကတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြ ေက်ာင္းသားမိဘေတြနဲ့ ေက်ာင္းဆရာေတြကို လိုက္လံေမးျမန္းျပီး သတင္းရယူခဲ့တဲ့ ဒီဗီြဘီသတင္းေထာက္ ေဒၚညိုမာသက္က အခုလုိ ေျပာျပပါတယ္။
“သူငယ္တန္းကေန ၄ တန္းအထိ အေျခခံပညာ မူလတန္းကုိ ေက်ာင္းအပ္ခနဲ့ စာအုပ္ဖုိးေပးစရာမလိုဘူး။ ေက်ာင္းကေန ခဲတံတုိ့ ခဲဖ်က္တို့ ၀ယ္ဖို့ က်ပ္ ၁၀၀၀ ေထာက္ပ့ံေၾကးေပးတယ္။”
အလယ္တန္းနဲ့ အထက္တန္းေက်ာင္းသားေတြကေတာ့ ဖတ္စာစာအုပ္ေတြ ၀ယ္ရျပီး တဦးကို က်ပ္ ၂၀၀၀ ေက်ာ္ပဲ အမ်ားဆံုး ကုန္က်တယ္လို့ ေျပာပါတယ္။
ကရင္ျပည္နယ္ ျမ၀တီျမို့နယ္က ေက်ာင္းသားမိဘတဦးကေတာ့ သူရဲ့ ၁ တန္းကေလးကို ေက်ာင္းသြားအပ္ရာမွာ ၾကံုခဲ့ရပံုကို အခုလို ေျပာပါတယ္။
“ေဖာင္ျဖည့္ရမယ္၊ အဲအတြက္ က်ပ္ ၁၀၀၀ တဲ့။ စာအုပ္ေတြ အခမဲ့လုိ့ေျပာတယ္။ ဒါေပမယ့္ ရတဲ့သူလည္းရ၊ မရတဲ့သူေတြလည္း႐ွိတယ္ ကုန္သြားလုိ့တဲ့။ ဖတ္စာအုပ္ေတြလည္း ကုန္သြားတယ္၊ အျပင္မွာ ၀ယ္တဲ့။”
ေက်ာင္းသြားအပ္ရာမွာ ေငြက်ပ္ ၅၀၀၀၀ ေပးခဲ့ရတဲ့ ေမာ္လျမိုင္ျမို့က ေက်ာင္းသားမိဘတဦးကလည္း အခုလို ေျပာပါတယ္။
“ပို့ေပးနုိင္တဲ့သူေတြက ဒီေက်ာင္းအစဥ္အလာကိုေျပာၾကတယ္။ ျခင္း ၁ ျခင္းပါရတယ္၊ ေငြက်ပ္ ၅ ေသာင္း ပါရတယ္တဲ့။ လုိက္ပို့ေပးတဲ့သူက အဲလုိသေဘာမ်ိုးေတြ လမ္းေၾကာင္းေျပာတဲ့အတြက္၊ ေက်ာင္းသေဘာတရားအရေပါ့။ ျခင္း ၁ ျခင္းဆုိလည္း ျဖစ္တယ္တဲ့။ ေက်ာင္း၀င္ေၾကးသေဘာမ်ိုးနဲ့ေပါ့ ေပးခဲ့ရတယ္။ အခုလက္႐ွိ ေခတ္စနစ္နဲ့ဆုိ ျမန္မာတနိုင္ငံလံုးအတြက္ ဘယ္ေနရာ၊ ဘယ္ေက်ာင္းမွာအပ္အပ္ ေပးစရာမလုိပါဘူး ေျပာေနေပမယ့္ စကားက စကားပါပဲ။ ေပးေနရတာပါပဲ။ မေပးဘဲေနရတာ ပိုေကာင္းတာေပါ့။ ျပည္သူေတြက ဆင္းရဲက်ပ္တည္းၾကတယ္။ ၅ ေသာင္းဆုိလည္း ၅ ေသာင္းအေလ်ာက္ တန္ဖုိး႐ွိၾကတယ္။ ၅ ေသာင္းနဲ့ျပီးျပီလားဆိုလည္း မဟုတ္ေသးဘူး။ ေနာက္လာဦးမယ္ ဟုိခ ဒီခေတြ။ မေပးဘဲေနလုိ့ကေတာ့ ၾကားကဆက္သြယ္ေပးတဲ့သူ လက္ခံမွာမဟုတ္ဘူး။ ေက်ာင္းကတာ၀န္႐ွိ ဆရာ၊ ဆရာမေတြကလည္း အဲလုိလာရေကာင္းလား၊ ဒီလိုမ်ိုး အယူအဆမ႐ွိဘူးဆိုျပီး ျငင္းပယ္ရင္ ျငင္းပယ္မယ္ေလ။”
ေမာ္လျမိုင္ျမို့ ေတာင္ကုန္းမူလတန္းလြန္ေက်ာင္း ေက်ာင္းအုပ္ဆရာမၾကီး ေဒၚနန္းတင္ရီက သူတို့ရဲ့အခက္အခဲကို ခုလို ေျပာျပပါတယ္။
“၂၀၁၂-၂၀၁၃ ပညာသင္နွစ္ကစျပီး ေက်ာင္းအုပ္ေတြအတြက္ အေသးသံုးဆုိျပီးေပးပါတယ္။ ပရိေဘာဂေၾကးဆုိလည္း သိန္းဂဏန္းမျပည့္ဘူး။ ေနာက္ စာအုပ္စာတမ္း၀ယ္ဖို့၊ ျမက္႐ွင္းခေတြ ဘာေတြကအစ မနွစ္က ပညာသင္နွစ္က စေပးလာတယ္။ လံုေလာက္မႈေတာ့ မ႐ွိပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ေပးတာ ေတာ္ေသးတာေပါ့၊ မရတာထက္စာရင္။ အလႉေငြမ႐ွိတဲ့ ေက်ာင္းက ရပ္တည္ဖုိ့ခက္ခဲတယ္။ ျမို့နယ္ပညာေရးမႉးကလည္း ေက်ာင္းအားလံုးရဲ့ အေသးစိတ္လိုအပ္ခ်က္ကုိ မျဖည့္ဆည္းနုိင္ဘူးေလ။ ေက်ာင္းေတြက သက္တမ္းၾကာျပီဆုိေတာ့ အုတ္ေတြ ေပါက္ေနမယ္၊ ေခါင္မုိး မိုးယိုတာေတြ ႐ွိမယ္ေလ။ ျမို့နယ္ပညာေရးမႉးက ၁ လ ၁ ၾကိမ္ အစည္းအေ၀း၊ ၾကားျဖတ္အစည္းအေ၀းလည္း ေခၚေလ့႐ွိတယ္။ ျပဿနာမျဖစ္ေအာင္ေနၾကဖုိ့၊ အလႉေငြကိစၥနဲ့ ပတ္သက္လို့ တုိင္စာေတြ တက္လာခဲ့ရင္လည္း အေမးအျမန္းမ႐ွိ အေရးယူမယ္ေျပာတယ္။ က်မတုိ့ ေက်ာင္းအုပ္ေတြက အလုပ္လုပ္ရတယ္ အဲလုိေတြဆုိေတာ့ စိတ္ ဖိအားျဖစ္တာေပါ့။ ကိုယ္ေတြက တေက်ာင္းလံုးအတြက္လည္း တာ၀န္ခံထားရတယ္။ တုိင္စာ၊ ပစ္စာတုိ့က ဟုတ္တယ္၊ မဟုတ္ဘူးဆိုတာ မစိစစ္ဘူးဆိုေတာ့ ေက်ာင္းအုပ္ေတြ၊ ဆရာ ဆရာမေတြဟာ လူေတြပဲေလ။ သူတို့မွာ ခ်စ္တဲ့သူ၊ မုန္းတဲ့သူ ႐ွိၾကတာပဲ။ အဲေတာ့ ဒီအခ်က္ကို ကိုင္ျပီး မလိုလားတဲ့သူကမ်ား မဟုတ္မမွန္ လုပ္ၾကံ တုိင္လုိက္မယ္ဆိုရင္ သက္သက္မဲ့အေရးယူခံရမယ္ဆုိရင္ ပညာေရး၀န္ထမ္းေတြအတြက္ အင္မတန္နွေျမာဖို့ ေကာင္းပါတယ္။”
အခုပညာသင္နွစ္ကစျပီး မူလတန္းကေလးေတြ ေက်ာင္းအပ္ရာမွာ ေက်ာင္းသားတဦးကို ေက်ာင္းသံုးဖတ္စာစာအုပ္ေတြနဲ့ ဗလာစာအုပ္ ၆ အုပ္တို့ အခမဲ့ေပးတဲ့အျပင္ လိုအပ္တဲ့ စာေရးကိရိယာ၀ယ္ဖို့ ေငြက်ပ္ ၁၀၀၀ ကိုလည္း သက္ဆိုင္ရာက ေထာက္ပံ့ေပးခဲ့ပါတယ္။
ေက်ာင္းသားလက္ခံတဲ့ေနရာမွာ အခေၾကးေငြ တစံုတရာ မယူဖို့နဲ့ အလႉေငြ ေကာက္ခံတာ မလုပ္ဖို့ သက္ဆိုင္ရာတာ၀န္႐ွိသူေတြက ေက်ာင္းေတြမွာ လိုက္လံၾကီးၾကပ္ ေစာင့္ၾကည့္တယ္လို့လည္း သိရပါတယ္။
၂၀၁၂ ခုနွစ္ စာရင္းေတြအရ တနုိင္ငံလံုးမွာ အေျခခံပညာ ေက်ာင္းေပါင္း ၅၂၁၆၁ ေက်ာင္း႐ွိျပီး ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူ ၈၂ သိန္းေက်ာ္ တက္ေရာက္ေနတယ္လို့ ပညာေရး၀န္ၾကီးဌာနက ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။
by ေ႐ြွႊေအာင္ (ဒီဗီြဘီ)